Odpowiedź:
Jeżeli wymienione w pytaniu urządzenia produkcyjne są wielkogabarytowymi stacjonarnymi narzędziami przemysłowymi, to ich import nie podlega przepisom w zakresie wprowadzania do obrotu sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Importowane do kraju szafy sterownicze dedykowane dla konkretnych wielkogabarytowych stacjonarnych narzędzi przemysłowych również nie będą podlegały przepisom u.z.s.e.e.
Uzasadnienie:
Artykuł 4 pkt 13 u.z.s.e.e. definiuje sprzęt elektryczny i elektroniczny jako urządzenie, którego prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz urządzenie mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych, które są zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu przemiennego oraz 1500 V dla prądu stałego. Jednocześnie zgodnie z art. 112 ust. 1 u.z.s.e.e. do dnia 31 grudnia 2017 r. przepisy ustawy stosuje się do sprzętu należącego do jednej z grup sprzętu określonych w załączniku nr 6 do ustawy.
Powyższa definicja posługuje się pojęciem „urządzenie”. Z określenia tego należy wyciągnąć wniosek, iż za sprzęt można uznać tylko urządzenie stanowiące pewną całość, tzn. produkt finalny. Przyjęło się nim określać urządzenia lub jednostki (części składowe) urządzeń, które mają bezpośrednią funkcję, posiadają własną obudowę oraz – w stosownych przypadkach – gniazda i połączenia przeznaczone dla użytkownika końcowego. Taki produkt finalny musi spełniać kryteria sprzętu określone w ww. definicji sprzętu zawartej w u.z.s.e.e.
W załączniku nr 6 do u.z.s.e.e. w grupie 6 sprzętu podlegającego przepisom u.z.s.e.e. wymieniono narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych (przynajmniej jeden z zewnętrznych wymiarów przekracza 50 cm) stacjonarnych narzędzi przemysłowych. Dodatkowo u.z.s.e.e. w art. 4 pkt 19 definiuje wielkogabarytowe stacjonarne narzędzia przemysłowe jako wielkogabarytowe zespoły maszyn, urządzeń lub elementów składowych, współpracujących ze sobą w celu konkretnego zastosowania, trwale instalowane i odinstalowywane w konkretnym miejscu przez profesjonalny personel oraz użytkowane i utrzymywane przez profesjonalny personel w przemysłowym obiekcie produkcyjnym lub w obiekcie badawczo-rozwojowym.
Za dokumentem FAQ do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (RoHS 2) można podać następujące przykłady wielkogabarytowych stacjonarnych narzędzi przemysłowych, które są wyłączone z przepisów u.z.s.e.e.: maszyny do produkcji przemysłowej, tokarki, frezarki, wiertarki, prasy do metalu, dźwigi.
Z pytania wynika, że właśnie tego typu urządzenia są sprowadzane do Polski. Należałoby więc przyjąć, że spełniają one definicję wielkogabarytowych narzędzi przemysłowych a więc tym samym nie podlegają one przepisom u.z.s.e.e.
Z kolei odnosząc się do importu samej szafy sterowniczej będącej układem sterowniczym maszyny produkcyjnej, to należy zauważyć, że u.z.s.e.e. (art. 2 ust. 2 pkt 2) wyłącza z zakresu ustawy sprzęt specjalnie zaprojektowany i zainstalowany jako część urządzenia, do którego nie stosuje się przepisów ustawy i który może spełniać swoją funkcję tylko jako część tego urządzenia. Jeżeli więc wymienione w pytaniu szafy sterownicze będą częścią składową urządzenia produkcyjnego, które zgodnie z powyższymi ustaleniami prawdopodobnie nie podlega przepisom u.z.s.e.e., to taka szafa nie jest traktowana jako urządzenie elektryczne czy elektroniczne w rozumieniu przepisów u.z.s.e.e.
Należy rozważyć jeszcze jeden przypadek, w którym szafa sterownicza jest częścią składową urządzenia produkcyjnego, które podlegałoby przepisom u.z.s.e.e. Z dokumentu opracowanego przez Komisję Europejską dotyczącego najczęściej zadawanych pytań związanych z dyrektywą 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego wynika, że części składowe wprowadzone do obrotu w celu wykorzystania ich do produkcji i/bądź naprawy sprzętu elektrycznego i elektronicznego nie są objęte zakresem stosowania przepisów w zakresie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, chyba że mogą one funkcjonować niezależnie od tego sprzętu. Części składowe rozumiane są jako przedmioty, które po instalacji umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego i nie muszą być dedykowane konkretnie dla danego sprzętu.
Wyłączenie to wynika z faktu, że takie części nie spełniają definicji sprzętu. Jeżeli więc wymieniona w pytaniu szafa sterownicza byłaby integralną częścią maszyny produkcyjnej podlegającej w tym przypadku przepisom u.z.s.e.e., to taka szafa nie podlegałaby ustawie, o ile miałaby ona zastosowanie wyłącznie w powiązaniu tylko z tą maszyną produkcyjną. Gdyby jednak szafa ta miałaby zastosowanie jako element sterowniczy różnych urządzeń, to w takim przypadku spełniając ustawową definicję sprzętu podlegałaby przepisom u.z.s.e.e.
Paweł Sosnowski, autor współpracuje z publikacją Prawo Ochrony Środowiska
Odpowiedzi udzielono 17.05.2017 r.
Czy import maszyny produkcyjnej wyposażonej w układ sterujący podlega pod przepisy ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym?
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Ochrony Środowiska: Czy import maszyny produkcyjnej wyposażonej w układ sterujący (szafa sterownicza) podlega pod przepisy ustawy z 11.09.2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1688) dalej u.z.s.e.e.? Czy import samej szafy sterowniczej podlega pod przepisy u.z.s.e.e.?
