Według zaproponowanego przez ministra infrastruktury i rozwoju projektu dokumentem zawierającym informacje o charakterystyce energetycznej budynku lub jego części przeznaczonej do odrębnego użytkowania (mieszkanie, piętro, lokal użytkowy) będzie świadectwo charakterystyki energetycznej.
Jak podkreśla resort, w projekcie ustawy zaproponowano rozwiązania, które zapewnią wdrożenie postanowień dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji w budynkach. Mają one przyczynić się do poprawy efektywności energetycznej budynków przez rozszerzenie i udoskonalenie systemu certyfikacji energetycznej budynków oraz kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji. Efektem proponowanych regulacji ma być upowszechnienie informacji o jakości energetycznej budynków i ich części, o potencjalnych kosztach użytkowania, a także wytycznych dotyczących poprawy efektywności energetycznej. Właściciele i użytkownicy budynków zyskają wiedzę ułatwiającą im przeprowadzenie modernizacji w budynkach.
Zgodnie z projektem ustawy, sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej zlecają: właściciel lub zarządca budynku (w przypadku sprzedaży lub najmu); osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (w przypadku zbycia tego prawa); najemca (jeśli nie otrzyma takiego świadectwa lub jego kopii).
Wprowadzono obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla istniejących budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 m2 (od 9 lipca 2015 r. – 250 m2), zajmowanych przez: prokuraturę, wymiar sprawiedliwości i administrację publiczną, w których obsługiwani są interesanci. W obiektach tych świadectwo charakterystyki energetycznej ma być umieszczane w widocznym miejscu, co powinno zwrócić uwagę na tematykę efektywności energetycznej i wzorcowe jej przestrzeganie przez administrację publiczną.
Wprowadzono też obowiązek umieszczenia kopii świadectwa charakterystyki energetycznej w widocznym miejscu w budynkach o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 m kw., w których są świadczone usługi dla ludności, i dla których wykonano takie świadectwa. Chodzi m.in. o dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze i centra handlowe.
Przepisy odnoszące się do obowiązku wykonania świadectw nie będą dotyczyć budynków podlegających m.in.: ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej; mieszkalnych, przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku; wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2. W tej grupie znajdą się także budynki rolnicze, niemieszkalne o jednostkowym zapotrzebowaniu na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kW/(m2.rok) oraz budynki przemysłowe, gospodarcze nieposiadające instalacji grzewczej, wodociągowej ciepłej wody i klimatyzacji.
Świadectwo charakterystyki energetycznej ma być sporządzane z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony będzie centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków.
Zaproponowano przepisy, które upraszczają opracowanie świadectw charakterystyki energetycznej, w tym m.in. możliwość sporządzania ww. świadectwa części budynku (na podstawie świadectwa innej części budynku) oraz świadectwa budynku jednorodzinnego (na podstawie innego budynku) – pod warunkiem, że będą one podobne pod względem parametrów konstrukcyjnych i instalacyjnych. Przepisy te umożliwią sporządzanie tzw. wzorcowych świadectw charakterystyki energetycznej dla lokali, które, poza podobieństwem konstrukcyjno-instalacyjnym, mają jednakową powierzchnię użytkową i są podobnie usytuowane w budynku. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży lub najmu, świadectwo charakterystyki energetycznej sporządzone dla lokalu reprezentatywnego, będzie wykorzystywane jako świadectwo dla każdego z pozostałych lokali grupy.
Zgodnie z projektem, właściciel lub zarządca budynku (lub części budynku) bądź osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, będzie zobowiązany do przekazania świadectwa nabywcy lub najemcy, w przypadku sprzedaży lub najmu takiego budynku lub jego części. Jeśli najemca lub nabywca nie otrzyma świadectwa, to będzie mógł je wykonać na koszt drugiej strony – właściciela, zarządcy budynku lub posiadającego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Wprowadzono obowiązek podawania w reklamach informacji o zużyciu energii w przypadku sprzedaży i najmu budynku lub jego części – pod warunkiem, że budynek taki dokument posiada. Chodzi o eksponowanie informacji o znaczeniu efektywności energetycznej budynków.
Świadectwo charakterystyki energetycznej będzie ważne 10 lat, jeśli jednak w wyniku prowadzonych robót budowlanych zmieni się charakterystyka energetyczna budynku lub jego części – straci ważność przed upływem tego terminu. Wprowadzono procedurę wyrywkowej kontroli świadectw charakterystyki energetycznej budynków oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji.
Rozszerzono katalog osób, które będą mogły sporządzać świadectwa charakterystyki energetycznej. Przyjęto, że takie świadectwo będzie mógł sporządzić inżynier i osoba z uprawnieniami budowlanymi. Na podstawie obecnych przepisów, świadectwo charakterystyki energetycznej może wykonać inżynier o określonej specjalności oraz osoba z tytułem magistra, po ukończeniu odpowiednich studiów podyplomowych lub zdaniu pozytywnie egzaminu bądź z uprawnieniami budowlanymi. W projekcie ustawy zrezygnowano z egzaminu jako jednej z form nabycia uprawnień.
Wykazy osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki budynków oraz osób uprawnionych do wykonywania kontroli systemu ogrzewania i systemów klimatyzacji będą tworzone w systemie teleinformatycznym i dostępne publicznie.
Określono częstotliwość przeprowadzania kontroli systemu ogrzewania oraz systemu klimatyzacji. Zniesiono obowiązek kontroli instalacji, które są ogrzewane kotłami o efektywnej wydajności powyżej 20 kW użytkowanych co najmniej 15 lat.
Zgodnie z projektem, minister odpowiedzialny za sprawy budownictwa będzie prowadził, w systemie teleinformatycznym, centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków, w którym znajdą się m.in.: osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej; uprawnione do kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji, świadectwa charakterystyki energetycznej, protokoły z kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji. Rejestr usprawni wyszukiwanie osób posiadających uprawnienia, umożliwi sprawną weryfikację świadectw oraz protokołów z kontroli, zostanie wykorzystany także w statystyce i sprawozdawczości związanej z poprawą efektywności energetycznej sektora publicznego.
Według nowych przepisów, minister odpowiedzialny za budownictwo będzie zobowiązany do opracowania projektu krajowego planu działań, którego celem będzie zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii. Ma on także prowadzić kampanię informacyjną służącą poprawie charakterystyki energetycznej budynków.
Podstawowe przepisy ustawy mają wejść w życie po 6 miesiącach od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.