Procedura wydania Polskiego Bonu Turystycznego obsługiwana jest elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. W założeniu system pozwala na łatwą rejestrację, m.in. za pomocą Profilu Zaufanego, kwalifikowanego podpisu elektronicznego oraz niektórych systemów bankowości internetowej, a bon jest aktywowany w systemie teleinformatycznym po potwierdzeniu poprawności lub aktualizacji danych. Zazwyczaj wnioskodawcy uzyskują decyzję w ciągu kilku dni, często już po 48 godzinach od złożenia zgłoszenia.  Nie zawsze jednak procedura wydania bonu turystycznego przebiega sprawnie.

- W przypadku zgłaszających się do mnie rodzin czas przekroczył nawet 8 tygodni – wskazuje poseł Franciszek Sterczewski, który złożył interpelację poselską w tej sprawie.

Opóźnienie utrudniało aplikującym zaplanowanie wyjazdów, które miałyby być dofinansowane. Zmuszeni byli odwoływać kolejne zarezerwowane pobyty, ponieważ bez wsparcia finansowego nie byli w stanie samodzielnie ich sfinansować.

Sprawdź w LEX: Czy miejski ośrodek pomocy społecznej jest zobowiązany do potwierdzenia prawa do świadczenia oraz udostępnienia Polskiej Organizacji Turystycznej danych dziecka, na które to świadczenie przysługuje? >

 

Nie wszyscy uprawnieni w bazie

Zgodnie z ustawą z 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym, ustalenie prawa do świadczenia w formie bonu następuje na podstawie informacji przekazanych przez ministra właściwego do spraw rodziny i dotyczy osób uprawnionych oraz dzieci, na które przyznano świadczenia wychowawcze 500+ . Dane te przekazywane są na podstawie rejestru centralnego, o którym mowa w art. 14 ust. 2 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Ponadto w innych przypadkach (np. piecza zastępcza) dane przekazywane są przez ministra po ich pozyskaniu od starostów i wojewodów. - W praktyce zatem, automatyczne przyznanie bonu w systemie następuje pod warunkiem prawidłowego statusu danych w systemie ZUS, do którego trafiają one za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rodziny od innych podmiotów. Błędy powstające przy zasilaniu źródłowych baz danych, następnie powielane przy ich przekazywaniu, mogą skutkować brakiem automatycznego przyznania bonu – wyjaśnia Andrzej Gut-Mostowy wiceminister rozwoju, pracy i technologii.

Sprawdź w LEX: Czy przelew otrzymany przez przedsiębiorcę z ZUS, w związku z zapłatą przez klienta bonem turystycznym, jest przychodem opodatkowanym stawką VAT 8%? >

W takich przypadkach ustawa o Polskim Bonie Turystycznym przewiduje przyznanie prawa do świadczenia w formie bonu w drodze decyzji administracyjnej. Wydanie takiej decyzji następuje w wyniku przeprowadzenia przez Polską Organizację Turystyczną postępowania administracyjnego, zgodnego z zasadami określonymi w Kodeksie Postępowania Administracyjnego. W postępowaniu tym POT, jako organ orzekający w sprawie, sam musi pozyskać bezpośrednio od osób zainteresowanych i właściwych organów potwierdzenie, że wnioskodawcom przysługuje prawo do bonu.

- W większości prowadzonych spraw zachodzi konieczność uzyskiwania informacji o świadczeniach od jednostek samorządu terytorialnego.  W dalszej kolejności dopiero następuje wydanie decyzji i jej wykonanie w systemie PUE ZUS poprzez utworzenie zakładki "bon turystyczny” - informuje Anna Salamończyk-Mochel wiceprezes POT.

Sprawdź w LEX: Czy organ właściwy świadczeniobiorcy może udostępnić Polskiej Organizacji Turystycznej informację, czy dana osoba ma prawo do świadczenia wychowawczego? >

 

Kilka tygodni oczekiwania

Jakie są najczęstsze problemy opóźniające przyznanie bonu. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii wskazuje, że są to:

  • - brak danych uprawnionego w systemie teleinformatycznym,
  •  - błędne powiązania dotyczące świadczenia 500+ w systemie teleinformatycznym,
  • - błędna migracja danych między systemem Empatia a systemem teleinformatycznym, 
  • -  brak wiedzy  uprawnionych  jak  aktywować  bon w systemie ZUS PUE,
  • - problemy techniczne związane z aktywacją bonu.

Ministerstwo podkreśla, że jednorazowo proces od wszczęcia postępowania administracyjnego do jego zakończenia, w przypadku korespondencji kierowanej za pośrednictwem tradycyjnej poczty trwa około 3-4 tygodnie, a w przypadku ePUAP około 2 tygodni.

- Ze względu na liczbę wpływających wniosków występują opóźnienia w ich rozpatrywaniu wynikające z konieczności utrzymania kolejności ich procedowania według daty wpływu. Dlatego do realnego czasu rozpatrzenia wniosku trzeba doliczyć czas wynikający z opóźnienia wynoszącego od 3-4 tygodni w przypadku korespondencji tradycyjnej oraz 4-6 tygodni w przypadku spraw wpływających przez ePUAP – wyjaśnia wiceminister Andrzej Gut-Mostowy.

Sprawdź w LEX: Jak obliczać dofinansowanie z ZFŚS do wypoczynku osób zatrudnionych w przypadku dokonywania płatności bonem turystycznym?  >

- Czas przeprowadzenia postępowania jest więc uzależniony od kompletności informacji i dokumentów przekazywanych od wnioskodawców, skomplikowania stanu faktycznego, sposobu i terminowości odpowiedzi udzielanych przez inne organy administracji, jak również liczby wniosków wpływających w tym samym okresie – mówi Anna Salamończyk-Mochel.

MR: Płacący za turnus rehabilitacyjny bonem turystycznym nie odprowadza podatku>>

Zdarza się rozładować zatory, bo jednocześnie cyklicznie prowadzona jest aktualizacja bazy danych. W przypadku ich poprawnej weryfikacji przez organy właściwe zobowiązane do dostarczenia danych, następuje automatyczne przyznanie bonu bez konieczności przeprowadzenia postępowania administracyjnego. Wtedy część wniosków staje się bezprzedmiotowa.

Sprawdź w LEX:  Czy usługi, których zakup sfinansowany został częściowo lub w całości za pomocą bonu turystycznego mogą zostać udokumentowane fakturami wystawianymi na podatników? >

 

Jednostkowe odmowy przyznania bonu turystycznego

Z danych POT wynika, że obecnie w oddziale zamiejscowym ds. obsługi i promocji Polskiego Bonu Turystycznego w Wieliczce jest 13469 wszczętych spraw administracyjnych, z czego zakończono już 6334, a 7135 jest w trakcie procedowania. Ile jest decyzji odmownych?

-  Są to jednostkowe sprawy, w przeważającej mierze dotyczą przypadków, w których wnioski zostały złożone na osoby, które ukończyły już w dniu wejścia w życie ustawy 18 rok życia lub zostały złożone na dorosłe osoby niepełnosprawne – informuje Anna Salamończyk-Mochel

Wiceprezes POT wyjaśnia, że decyzja odmawiająca przyznania prawa do świadczenia w formie bonu jest wydawana w sytuacji, gdy osoba wnioskująca nie spełnia wymagań wskazanych w art. 4 ustawy o Polskim Bonie Turystycznym, opisującym osoby uprawnione do świadczenia w formie bonu. Zaznacza, że od decyzji odmownych należy odróżnić postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wydawane na podstawie art. 61a kpa w sytuacji, gdy osoba wnosząca wniosek nie jest stroną postępowania lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte. Tak dzieje się np. gdy po złożeniu wniosku osoba uprawniona uzyskała prawo do świadczenia w PUE ZUS w wyniku zaciągnięcia aktualnych danych przez system.

Bon turystyczny wynosi jednorazowo 500 zł na każde dziecko do 18 r. życia oraz jedno dodatkowe świadczenie w formie uzupełnienia bonu, w wysokości 500 zł dla dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. Za pomocą bonu można dokonać płatności za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne realizowane przez przedsiębiorcę turystycznego lub organizację pożytku publicznego na terenie kraju
Z danych POT na dzień 3 grudnia aktywowano 1, 098 mln bonów na łączną kwotę 944 mln złotych, z czego zrealizowano już 322 tys. płatności o wartości 236 mln złotych.