Zapobieganie wzrostowi wartości kosztorysowej inwestycji w fazie ich realizacji.

ZARZĄDZENIE Nr 40
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 12 maja 1970 r.
w sprawie zapobiegania wzrostowi wartości kosztorysowej inwestycji w fazie ich realizacji.

W celu przestrzegania dyscypliny kosztów w fazie realizacji inwestycji i przeciwdziałania ich wzrostowi w porównaniu z kosztami przyjętymi w założeniach techniczno-ekonomicznych inwestycji, a ustalonymi na podstawie uchwały nr 110 Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1969 r. w sprawie projektowania inwestycji (Monitor Polski Nr 28, poz. 220), oraz w związku z uchwałą nr 124 Rady Ministrów z dnia 15 lipca 1969 r. w sprawie zasad finansowania inwestycji i kapitalnych remontów jednostek państwowych (Monitor Polski Nr 32, poz. 237) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Włączenie zadania inwestycyjnego do planu i rozpoczęcie jego realizacji powinno być poprzedzone oceną aktualności założeń techniczno-ekonomicznych inwestycji (dokumentacji projektowej), w szczególności w zakresie:
1)
programu produkcyjnego,
2)
rozwiązań technicznych i technologicznych,
3)
wyceny wartości kosztorysowej inwestycji,
4)
efektywności ekonomicznej inwestycji.
2.
Zbadanie aktualności założeń techniczno-ekonomicznych jest w szczególności obowiązkowe, jeżeli od daty ich zatwierdzenia upłynie więcej niż 2 lata. Obowiązek dokonania oceny aktualności założeń techniczno-ekonomicznych inwestycji ciąży na kierowniku jednostki inwestującej.
3.
W razie stwierdzenia w toku oceny aktualności założeń techniczno-ekonomicznych konieczności wprowadzenia zmian, należy dokonać odpowiedniej korekty poszczególnych opracowań. Jeżeli zmiany te mają charakter istotny w zakresie programu produkcji (usług), kosztów inwestycji i wskaźników techniczno-ekonomicznych, należy opracować nowe założenia techniczno-ekonomiczne. Zmiany te wymagają zatwierdzenia przez właściwy organ, określony w § 18 uchwały nr 110 Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1969 r. w sprawie projektowania inwestycji (Monitor Polski Nr 28, poz. 220), zwanej dalej uchwałą nr 110/69 Rady Ministrów.
§  2.
Po włączeniu zadania inwestycyjnego do planu i rozpoczęciu jego realizacji, kierownicy jednostek inwestujących oraz generalni projektanci i generalni wykonawcy (generalni realizatorzy) odpowiedzialni są za realizację zadań zgodnie z zatwierdzonymi (zaktualizowanymi) założeniami techniczno-ekonomicznymi inwestycji oraz za przestrzeganie dyscypliny finansowej.
§  3.
1.
Zmiany w założeniach techniczno-ekonomicznych (dokumentacji projektowej) po włączeniu zadania inwestycyjnego do planu i rozpoczęciu jego realizacji mogą nastąpić jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach w porozumieniu z generalnym projektantem na wniosek:
1)
jednostki nadrzędnej inwestora z tytułu pełnienia funkcji nadzorczej,
2)
kierownika jednostki inwestującej.
2.
Zmiany, o których mowa w ust. 1, mogą wynikać:
1)
z postępu technicznego i technologicznego, dającego udowodnione relatywnie wyższe efekty niż rozwiązania przyjęte w założeniach techniczno-ekonomicznych w postaci:
a)
wzrostu zdolności produkcyjnej i jakości produkcji, uzasadnionej potrzebami krajowymi lub eksportowymi,
b)
obniżenia pracochłonności i zasadniczego wzrostu wydajności pracy,
c)
obniżenia kosztów eksploatacji przyszłego zakładu,
2)
z uściśleń projektowych, wywierających wpływ na wycenę kosztów inwestycji i dających efekty analogiczne lub relatywnie niższe niż określone w zatwierdzonych założeniach techniczno-ekonomicznych.
3.
W razie konieczności zwiększenia wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego generalny projektant i kierownik jednostki inwestującej zobowiązani są do zbadania w pierwszej kolejności możliwości ograniczenia zakresu rzeczowego w składnikach tego zadania.
4.
Wykorzystanie przez inwestora rezerwy na nieprzewidziane roboty i wydatki, ujętej w zestawieniu kosztów zadania inwestycyjnego, możliwe jest w razie udoskonaleń projektowanej technologii, na pokrycie różnic kosztów wynikających w toku realizacji inwestycji ze zmiany przyjętych warunków geologicznych, stosunków gruntowo-wodnych, uściśleń projektowych oraz usunięcia błędów projektowych. W razie zawarcia umowy o realizację inwestycji w systemie generalnego realizatora, rezerwą dysponuje generalny realizator, stosownie do obowiązujących w tym zakresie przepisów.
5.
Jeżeli zmiany, o których mowa w ust. 1 i 2, spowodują wzrost wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego, kierownik jednostki inwestującej przy udziale generalnego projektanta obowiązany jest przedstawić wniosek o zwiększenie wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego właściwemu organowi, który zatwierdził założenia techniczno-ekonomiczne.
6.
Wniosek o zmianę wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego powinien zawierać:
1)
stwierdzenie aktualności programu produkcyjnego, usługowego lub potrzeby jego zmiany,
2)
uzasadnienie i analizę przyczyn wzrostu kosztów oraz propozycję pokrycia zwiększonych nakładów inwestycyjnych,
3)
zaawansowanie rzeczowe i finansowe inwestycji,
4)
stwierdzenie aktualności cyklu budowy lub jego wydłużenia,
5)
wnioskowaną efektywność ekonomiczną (przy uwzględnieniu zwiększonego oprocentowania dodatkowego kredytu inwestycyjnego oraz karnego oprocentowania w razie przedłużenia cyklu budowy),
6)
opinię generalnego realizatora lub generalnego wykonawcy oraz generalnego dostawcy maszyn i urządzeń co do zasadności i możliwości wykonania zmienionego programu pod względem rzeczowym, kosztów, terminów dostaw maszyn i urządzeń oraz wykonania robót budowlano-montażowych,
7)
konkretne stanowisko banku co do proponowanych zmian wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego, zmian zakresu rzeczowego, efektywności ekonomicznej inwestycji oraz uzyskania dodatkowego kredytu.
§  4.
1.
Zwiększenie wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego może być dokonane:
1)
przez ograniczenie nakładów na nowo rozpoczynane inwestycje przedsiębiorstwa lub zjednoczenia, w ramach których inwestycja ta jest realizowana, w drodze zaniechania innego zamierzonego nowego zadania inwestycyjnego,
2)
przez ograniczenie decyzją właściwego ministra nakładów na nowo rozpoczynane inwestycje innych zjednoczeń w drodze zaniechania nowo rozpoczynanych zadań.
2.
Zmiany, o których mowa w § 3 ust. 1 i 2, powodujące zwiększenie ogólnej wartości kosztorysowej inwestycji w toku realizacji, mogą nastąpić w szczególnie uzasadnionych wypadkach tylko jednokrotnie.
3.
Zmiany wynikające z postępu technicznego i technologicznego (§ 3 ust. 2 pkt 1) nie mogą być wprowadzane w końcowej fazie realizacji inwestycji, jeżeli spowodowałyby one trudności i zakłócenia w poprawnym przebiegu technologii wykonawstwa.
4.
Zmiany powodujące wzrost wartości kosztorysowej inwestycji (§ 3 ust. 1 i 2) wymagają zatwierdzenia przez właściwy organ, określony w § 18 uchwały nr 110/69 Rady Ministrów. O zmianach tych należy powiadomić bank finansujący inwestycję.
5.
Decyzje o zmianach założeń techniczno-ekonomicznych (dokumentacji projektowej) powinny być podjęte przed rozpoczęciem realizacji tych zmian.
§  5.
Organ zatwierdzający zmiany założeń techniczno-ekonomicznych dające efekty niższe niż określone w zatwierdzonych założeniach (§ 3 ust. 2 pkt 1) zobowiązany jest szczegółowo zbadać wnioski o wprowadzenie tych zmian. Powinien jednocześnie ustalić przyczyny i okoliczności zmian oraz niezależnie od odpowiedzialności jednostki projektowej z tytułu umowy o prace projektowe ustalić osoby odpowiedzialne za dopuszczenie lub spowodowanie niekorzystnych zmian oraz zastosować lub spowodować zastosowanie odpowiednich sankcji wobec kierownictw przedsiębiorstw, które dopuściły do wydatkowania środków nie przewidzianych w poszczególnych składnikach zestawienia kosztów zadania bądź do obniżenia efektywności danej inwestycji. W tym wypadku mają zastosowanie między innymi przepisy § 4 ust. 4 i 5 uchwały nr 212 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1969 r. w sprawie zasad premiowania pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach organizacyjnych służby inwestycyjnej (Monitor Polski Nr 51, poz. 393).
§  6.
1.
W razie wzrostu wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego ponad 10%, gdy wzrost tej wartości przekroczył kwotę 20 mln zł, organ uprawniony do zatwierdzenia założeń techniczno-ekonomicznych po zbadaniu wniosku, o którym mowa w § 3 ust. 6, obowiązany jest przedstawić projekt decyzji zatwierdzającej wzrost wartości kosztorysowej do akceptacji właściwemu ministrowi - co do sposobu jego pokrycia.
2.
Wprowadzenie w okresie realizacji inwestycji powtórnych zmian w założeniach techniczno-ekonomicznych (dokumentacji projektowej), powodujących zwiększenie ogólnej wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego, wymaga każdorazowo zgody właściwego ministra.
3.
Ministrowie zobowiązani są informować Prezesa Rady Ministrów o każdym wypadku zaakceptowania wzrostu wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego ponad 10%, gdy wzrost tej wartości przekroczył kwotę 100 mln zł.
4.
Akceptacja i zgoda na zmiany, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być dokonane wyłącznie przez właściwego ministra po szczegółowej analizie przyczyn i skutków tych zmian. Analiza powinna uwzględniać zasady gospodarności i efektywności ekonomicznej inwestycji. O tych akceptacjach i zgodach na zmiany powinna być informowana centrala Narodowego Banku Polskiego (Banku Rolnego), a w odniesieniu do inwestycji kluczowych, ujętych imiennie w narodowym planie gospodarczym - również Komisja Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwo Finansów.
5.
Zobowiązuje się ministrów do zapewnienia kontroli wprowadzanych zmian wartości kosztorysowej zadań inwestycyjnych, które powodowałyby przekraczanie wskaźników planowanego zaangażowania oraz uniemożliwiałyby rozpoczynanie nowych inwestycji, ujętych imiennie w planie pięcioletnim na lata 1971-1975 oraz w planach rocznych. W toku opracowywania rocznych planów ministerstwa obowiązane są sporządzić zestawienia zmian wartości kosztorysowych zadań inwestycyjnych i zgłosić Komisji Planowania przy Radzie Ministrów odpowiednie wnioski dotyczące przesunięcia lub skreślenia innych przewidzianych do rozpoczęcia inwestycji danego resortu wraz z określeniem skutków ekonomicznych wynikających z tych zmian.
§  7.
1.
Zmiany wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego, wynikające z urzędowych zmian cen:
1)
robót budowlano-montażowych,
2)
maszyn i urządzeń, inwentarza itp.

nie wymagają zatwierdzenia w trybie niniejszego zarządzenia. Banki finansujące inwestycje, zjednoczenia (jednostki równorzędne) oraz prezydia rad narodowych zapewnią kontrolę prawidłowości wprowadzania zmian zestawień kosztów zadań inwestycyjnych w wyniku urzędowych zmian cen.

2.
Zasady i tryb wprowadzania zmian, o których mowa w ust. 1, ustala Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Ministrem Finansów.
§  8.
Minister Finansów zobowiąże banki do analizowania dokonywanych zmian wartości kosztorysowej inwestycji przyjętych do finansowania oraz do składania w tym zakresie co roku informacji Prezesowi Rady Ministrów.
§  9.
Właściwi ministrowie w ciągu 60 dni od dnia wejścia w życie niniejszego zarządzenia wydadzą przepisy zmierzające do przeciwdziałania przekraczaniu kosztów inwestycji, obniżaniu ich efektywności oraz określające zasady i organy zobowiązane do nadzoru i kontroli w tym zakresie.
§  10.
Przepisy zarządzenia dotyczące ministrów mają odpowiednie zastosowanie do kierowników urzędów centralnych oraz przewodniczących prezydiów wojewódzkich rad narodowych (rad narodowych miast wyłączonych z województw).
§  11.
Przepisy zarządzenia mają zastosowanie również do zmian zakresu rzeczowego lub wartości kosztorysowej inwestycji ustalonych w projektach wstępnych (danych wyjściowych do projektowania przy dokumentacji jednostadiowej) opracowanych według zasad obowiązujących przed dniem wejścia w życie uchwały nr 110/69 Rady Ministrów.
§  12.
Traci moc zarządzenie Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z dnia 5 czerwca 1965 r. w sprawie realizacji inwestycji w razie istotnej zmiany zakresu rzeczowego lub wartości kosztorysowej (Monitor Polski Nr 34, poz. 188).
§  13.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024