Przeliczenie cen, taryf i opłat w związku ze zmianą systemu pieniężnego.

INSTRUKCJA
RADY MINISTRÓW
z dnia 28 października 1950 r.
o przeliczeniu cen, taryf i opłat w związku ze zmianą systemu pieniężnego.

§  1.
Instrukcja niniejsza stosuje się do cen, taryf i opłat w komunikacji kolejowej, samochodowej, wodnej, powietrznej, miejskiej i podmiejskiej, w spedycji, gospodarce komunalnej, służbie zdrowia, leśnictwie, instytucjach i zakładach kulturalno-artystycznych (kinach, teatrach, muzeach itp.), w poczcie, telegrafie i telefonie, do opłat górniczych, administracyjnych, skarbowych i sądowych oraz wszelkich innych należności za odpłatne świadczenie rzeczy, bądź usług z wyjątkiem sprzedaży towarów i usług w obrocie handlowym.

Zasady przeliczenia cen w handlu wewnętrznym (zakładach handlowych, usługowo-handlowych i gastronomicznych) określa zarządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 28 października 1950 r., wydane na podstawie art. 11 ustawy z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego i zatwierdzone przez Radę Ministrów.

§  2.
Ilekroć w instrukcji niniejszej mowa jest o należnościach za usługi, rozumieć należy należności z tytułu cen, taryf i opłat, określonych w § 1.
§  3.
Przeliczenie należności za usługi winno być tak dokonane, aby z dniem 30 października 1950 r. godzina 0,00 mogły być stosowane ceny, taryfy i opłaty w nowym pieniądzu.

Jeżeli do dnia 30 października 1950 r. godzina 0,00 przeliczenie należności za usługi nie zostało w pełni dokonane, wówczas dalszych przeliczeń należy dokonywać w dniu 30 października 1950 r. przed załatwieniem klienta (podróżnego, interesanta). W tym przypadku winno być dokonane przeliczenie każdej pozycji oddzielnie. Przeliczenie łączne ogólnej sumy wszystkich należności, przypadających od danego klienta (podróżnego, interesanta), jest niedopuszczalne. Zakazuje się odmowy świadczenia usług z powodu braku przeliczenia.

§  4.
Należności za usługi, wymienione w § 1, mogą być w okresie do dnia 5 listopada 1950 r. zaspakajane dotychczasowymi banknotami w przeliczeniu 100 (sto) złotych dotychczasowych równe 1 (jednemu) zł w nowym pieniądzu.

Należności, uiszczane w znaczkach (opłaty sądowe, skarbowe itp.), mogą być w okresie do dnia 5 listopada 1950 r. zaspakajane znaczkami dotychczasowymi, jednakże w wysokości potrójnej dotychczasowej wartości taryfowej.

§  5.
Dla ułatwienia przeliczeń należności za niektóre usługi w komunikacji kolejowej, poczcie, telefonie i telegrafie wydaje się odrębnie tabele należności za te usługi w nowym pieniądzu, wraz z przykładami ilustrującymi sposób dokonania przeliczeń.

Należności nieobjęte tymi tabelami, a których dotychczasowa wartość taryfowa (opłata, cena) nie przekraczała, licząc w dotychczasowym pieniądzu zł 500 (pięćset), przeliczać można, posługując się dla ułatwienia tabelą przeliczeń załączoną do zarządzenia Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 28 października 1950 r. o przeliczeniu cen w związku ze zmianą systemu pieniężnego.

Tabela przeliczeń oparta jest na następujących zasadach:

a)
jeżeli cena dotychczasowa nie przekraczała złotych 33 (co równa się cenie w nowym pieniądzu do 99 groszy), żadne zaokrąglenia nie zostały zastosowane,
b)
jeżeli cena w starym pieniądzu przekraczała złotych 33, lecz nie przekraczała złotych 333 (co równa się cenie w nowym pieniądzu od złotych 1 do złotych 9 groszy 99), zastosowano zaokrąglenia do najbliższych groszy 5-ciu w dół lub w górę.

W wyniku tego końcówki na 1 i 2 grosze zaokrąglono do najbliższego dziesiątka groszy w dół, końcówki na 3 i 4 grosze do najbliższych 5-ciu groszy w górę, końcówki na 6 i 7 groszy do najbliższych 5-ciu groszy w dół, zaś końcówki na 8 i 9 groszy do najbliższych 10-ciu groszy w górę,

c)
jeżeli cena w starym pieniądzu przekraczała złotych 333, lecz nie przekraczała złotych 500 (co równa się cenie w nowym pieniądzu od złotych 10 do złotych 15) zastosowano zaokrąglenia do najbliższego dziesiątka groszy w dół lub w górę w ten sposób, że końcówki do 4 groszy odrzucono, a końcówki od 5 groszy zaokrąglono do najbliższego dziesiątka groszy w górę.
§  6.
Należności, które nie figurują w tabelach przeliczeń, stanowiących załącznik do zarządzenia Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 28 października 1950 r. o przeliczeniu cen w związku ze zmianą systemu pieniężnego, a których cena (wartość taryfowa, opłata) w dotychczasowym pieniądzu wynosi więcej niż zł 500, to znaczy więcej niż zł 15, licząc w nowym pieniądzu, przelicza się w braku przygotowanej tabeli w sposób następujący: nowa należność stanowi 3 proc. dawnej; najłatwiej zatem obliczyć ją w ten sposób, że starą należność mnoży się przez trzy i oddziela ostatnie dwa znaki arytmetyczne przecinkiem.

Przykład: należność w dotychczasowym pieniądzu wynosi zł 600. Mnożymy ją przez 3 i otrzymujemy w wyniku 1800, oddzielamy dwa ostatnie znaki. Należność w nowym pieniądzu wynosi zatem zł 18.

§  7.
Jeżeli przy stosowaniu metody, podanej w § 6, wypadają grosze, należy zastosować zaokrąglenia według zasad następujących:
a)
jeżeli należność przeliczona na nowy pieniądz przekracza zł 15, lecz nie przekracza zł 100, zaokrąglenia stosuje się do najbliższych 10 gr w dół lub w górę w ten sposób, że końcówkę do 4 groszy odrzuca się, zaś końcówkę od 5 groszy wzwyż zaokrągla się do najbliższych 10 groszy w górę,
b)
jeżeli należność przeliczona na nowy pieniądz przekracza zł 100, lecz nie przekracza zł 200, zaokrąglenia stosuje się do najbliższych 50 gr w dół lub w górę w ten sposób, że końcówkę do 24 gr odrzuca się, zaś końcówkę od 25 gr wzwyż zaokrągla się do najbliższych 50 gr w górę,
c)
jeżeli należność przeliczona na nowy pieniądz przekracza zł 200, zaokrąglenia stosuje się do najbliższego złotego w dół lub w górę w ten sposób, iż końcówkę do 49 gr odrzuca się, zaś końcówkę od 50 gr wzwyż zaokrągla się do pełnego złotego w górę.
§  8.
Władze, organizacje i instytucje nadzorujące zakłady, urzędy, przedsiębiorstwa, które bezpośrednio wykonują świadczenia rzeczy, bądź usług objęte niniejszą instrukcją (sprzedaż biletów, znaczków, opłaty bagażowe i spedycyjne, opłaty telefoniczne, telegraficzne, opłaty za pobyt w hotelach, szpitalach itp.) obowiązane są niezwłocznie przystąpić do sprawdzenia prawidłowości zastosowanych w podległych im jednostkach przeliczeń oraz do opracowania i przekazania wszystkim zainteresowanym nowych taryf, cenników i tabel opłat.
§  9.
Wykonanie niniejszej instrukcji powierza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i wszystkim ministrom.
§  10.
Instrukcja niniejsza wchodzi w życie z dniem 28 października 1950 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1950.A-117.1452

Rodzaj: Instrukcja
Tytuł: Przeliczenie cen, taryf i opłat w związku ze zmianą systemu pieniężnego.
Data aktu: 28/10/1950
Data ogłoszenia: 02/11/1950
Data wejścia w życie: 28/10/1950