(2014/660/UE)(Dz.U.UE L z dnia 12 września 2014 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 1 , w szczególności jego art. 39 ust. 4 akapit drugi,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Kryzys finansowy dotyka małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w Unii Europejskiej od 2009 r. ze względu, między innymi, na zmniejszenie zadłużenia przez europejskie banki w ich bilansach, służące sprostaniu wymogom kapitałowym ustanowionym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniającej dyrektywę 2002/87/WE i uchylającej dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE 2 i rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 648/2012 3 . W celu przezwyciężenia wynikającej z tej sytuacji potencjalnej niedoskonałości rynku usług finansowych i instrumentów finansowych dla MŚP Rada Europejska upoważniła Komisję do zbadania możliwości udostępnienia instrumentów finansowych na rzecz MŚP na szczeblu ogólnoeuropejskim.
(2) Komisja wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) zakończyła w grudniu 2013 r. ocenę ex ante 4 pokazującą niedoskonałość rynku w zakresie zapewnienia finansowania na rzecz rentownych MŚP w Unii Europejskiej, zawierającą się w szacunkowym przedziale od 20 do 112 mld euro.
(3) W ocenie ex ante podkreślono znaczenie szybkiego reagowania na kryzys finansowy dotykający MŚP, w kontekście wspólnych europejskich wysiłków zmierzających do ponownego ożywienia zablokowanego kanału kredytowego na rzecz MŚP, stymulowania wzrostu gospodarczego i przeciwdziałania rozdrobnieniu rynku wewnętrznego w odniesieniu do dostępu MŚP do kredytów.
(4) Jednym z elementów tej reakcji jest otwarcie specjalnych okien w ramach instrumentów finansowych ustanowionych na szczeblu unijnym na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1287/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiającego program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) (2014-2020) i uchylającego decyzję nr 1639/2006/WE 5 , a także rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiającego "Horyzont 2020" - program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020) oraz uchylającego decyzję nr 1982/2006/WE 6 .
(5) Ponieważ w art. 17 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1287/2013 (COSME) oraz w art. 20 i 21 rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 ustanawiającego "Horyzont 2020" wyraźnie dąży się do zapewnienia komplementarności i synergii z europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi (EFSI), drugim elementem reakcji jest umożliwienie państwom członkowskim korzystania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w celu zapewnienia wkładu finansowego w te instrumenty finansowe ustanowione na szczeblu unijnym na podstawie art. 39 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
(6) Te instrumenty finansowe ustanowione na poziomie unijnym są zarządzane pośrednio przez Komisję, natomiast zadania wdrożeniowe są powierzane EBI lub EFI zgodnie z art. 58 ust. 1 lit. c) ppkt (iii) i art. 139 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 7 w odniesieniu do instrumentów finansowych dotyczących gwarancji nieograniczonych co do kwoty i sekurytyzacji na rzecz MŚP. W tym celu Komisja musi zawrzeć umowy o delegowaniu zadań z EBI lub Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EFI).
(7) Jeżeli państwo członkowskie korzysta z możliwości zapewnienia wkładu finansowego ze środków EFRR i EFRROW w instrumenty finansowe utworzone na szczeblu unijnym, w art. 39 ust. 4 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 wymaga się od uczestniczących państw członkowskich zawarcia umowy o finansowaniu z EBI lub EFI.
(8) Instrumenty finansowe utworzone na szczeblu unijnym mogą zapewnić pożądaną szybką reakcję, tylko jeżeli ich działanie spełnia dwa warunki. Po pierwsze, muszą być zapewnione jednolite warunki i równe traktowanie uczestniczących państw członkowskich w wykorzystywaniu środków EFRR i EFRROW. Po drugie, warunki dotyczące wkładu środków EFRR i EFRROW zgodnie z wszelkimi indywidualnymi umowami o finansowaniu zawieranymi przez uczestniczące państwa członkowskie oraz EBI lub EFI, a także warunki zawarte w umowach o delegowaniu zadań dotyczących innych środków w ramach COSME i programu "Horyzont 2020" muszą być spójne. Najlepszym sposobem zapewnienia zgodności z tymi warunkami jest wzór umowy o finansowaniu dostępny dla obu stron: uczestniczących państw członkowskich oraz EBI lub EFI. Konieczne jest zatem ustanowienie wzoru umowy o finansowaniu.
(9) W celu zapewnienia skutecznego wdrażania odnośnych środków EFRR i EFRROW wzór umowy o finansowaniu powinien zawierać, między innymi, zadania i obowiązki EBI lub EFI, takie jak wynagrodzenie, minimalna dźwignia finansowa na wyraźnie określonych etapach pośrednich, warunki tworzenia nowego finansowania dłużnego na potrzeby MŚP, postanowienia dotyczące działań niekwalifikowalnych i kryteria wykluczenia, harmonogram płatności EFRR i EFRROW na rzecz instrumentów finansowych, kary w przypadku niewywiązania się przez właściwych pośredników finansowych z ich zobowiązań, postanowienia dotyczące wyboru tych pośredników, postanowienia dotyczące monitorowania, sprawozdawczości i audytu w odniesieniu do instrumentów finansowych oraz eksponowania ich roli, a także warunki rozwiązania umowy.
(10) W celu umożliwienia szybkiego stosowania środków przewidzianych w niniejszej decyzji niniejsza decyzja powinna wejść w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
(11) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią komitetu koordynującego EFSI ustanowionego w art. 150 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
1 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
2 Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338.
3 Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1.
4 Dokument roboczy służb Komisji SWD(2013) 517 final.
5 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 33.
6 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104.
7 Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.
8 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
9 Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.
10 Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1.
11 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 33.
12 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104.
13 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 965.
14 Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1.
15 Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 9.
16 Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36.
17 Dz.U. L 362 z 31.12.2012, s. 1.
18 Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1.
19 Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1.
20 Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2.
21 Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1.
22 Dz.U. L 344 z 20.12.2008, s. 12.
23 "Gwarancje nieograniczone co do kwoty" to termin użyty w art. 39 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.
24 Szczegółowe warunki dotyczące uczestnictwa w subfunduszu obejmują:a) minimalny efekt dźwigni umożliwiający stworzenie portfela z minimalną kwotą nowego finansowania dłużnego, która spełnia warunki kwalifikowalności w odniesieniu do wkładu państwa członkowskiego;
b) minimalną kwotę nowego finansowania dłużnego, która spełnia również parametry kwalifikowalności w ramach programu COSME lub "Horyzont 2020";
c) ocenę i kontrolę kryteriów kwalifikowalności;
d) kary w przypadku nieuzyskania minimalnego efektu dźwigni na etapach pośrednich i nieprzeniesienia korzyści z tytułu pomocy państwa;
e) przedsięwzięcia z zakresu przeniesienia korzyści, w tym ocenę jego mechanizmu i sprawozdawczość dla EFI;
f) obliczanie ekwiwalentu dotacji brutto dla każdej pożyczki w portfelu nowego finansowania dłużnego i przedkładanie sprawozdań EFI;
g) eksponowanie wsparcia UE w dokumentacji umownej z ostatecznymi odbiorcami i w materiałach marketingowych;
h) audyt i monitorowanie w odniesieniu do Komisji Europejskiej i Trybunału Obrachunkowego.
Powyższe elementy ryzyka i wymogi stanowią koszt alternatywny dla pośrednika finansowego, który nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia za zarządzanie transakcją, w tym żadnych opłat administracyjnych i opłaty za wyniki.