Sprawa C-349/17: Eesti Pagar AS v. Ettevotluse Arendamise Sihtasutus, Majandus- ja Kommunikatsiooniministeerium (orzeczenie wstępne).

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 5 marca 2019 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tallinna Ringkonnakohus - Estonia) - Eesti Pagar AS/Ettevõtluse Arendamise Sihtasu-tus, Majandus- ja Kommunikatsiooniministeerium
(Sprawa C-349/17) 1

(Odesłanie prejudycjalne - Pomoc państwa - Rozporządzenie (WE) nr 800/2008 (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) - Artykuł 8 ust. 2 - Pomoc wywołująca efekt zachęty - Pojęcie "rozpoczęcia prac nad projektem" - Uprawnienia organów krajowych - Bezprawnie przyznana pomoc - Brak decyzji Komisji Europejskiej lub sądu krajowego - Spoczywający na organach krajowych obowiązek odzyskania z własnej inicjatywy bezprawnie przyznanej pomocy - Podstawa prawna - Artykuł 108 ust. 3 TFUE - Ogólna unijnoprawna zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań - Decyzja właściwego organu krajowego w sprawie przyznania pomocy na podstawie rozporządzenia nr 800/2008 - Znajomość okoliczności wyłączających dopuszczalność wniosku o przyznanie pomocy - Powstanie uzasadnionych oczekiwań - Brak - Przedawnienie - Pomoc współfinansowana z funduszu strukturalnego - Właściwe przepisy prawne - Rozporządzenie (WE, Euratom) nr 2988/95 - Przepisy krajowe - Odsetki - Obowiązek żądania odsetek - Podstawa prawna - Artykuł 108 ust. 3 TFUE - Właściwe przepisy prawne - Przepisy krajowe - Zasada skuteczności)

Język postępowania: estoński

(2019/C 148/03)

(Dz.U.UE C z dnia 29 kwietnia 2019 r.)

Sąd odsyłający

Tallinna Ringkonnakohus

Strony w postępowaniu głównym

Strona skarżąca: Eesti Pagar AS

Strona pozwana: Ettevõtluse Arendamise Sihtasutus, Majandus- ja Kommunikatsiooniministeerium

Sentencja

1)
Artykuł 8 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. [107 i 108 TFUE] (ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych) należy interpretować w ten sposób, że "prace nad projektem lub działaniem [działalnością]" w rozumieniu tego przepisu rozpoczęły się wtedy, gdy pierwsze zamówienie dotyczące urządzeń przeznaczonych do realizacji tego projektu lub tej działalności zostało dokonane poprzez podjęcie bezwarunkowego i prawnie wiążącego zobowiązania przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy, niezależnie od ewentualnych kosztów wynikających z odstąpienia od tego zobowiązania.
2)
Artykuł 108 ust. 3 TFUE należy interpretować w ten sposób, że przepis ów zobowiązuje organ krajowy do odzyskania z własnej inicjatywy pomocy, którą organ ten przyznał na podstawie rozporządzenia nr 800/2008, jeśli stwierdza on następnie, że warunki przewidziane w tym rozporządzeniu nie zostały spełnione.
3)
Prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że organ krajowy, który przyznaje pomoc, stosując nieprawidłowo rozporządzenie nr 800/2008, nie jest w stanie wzbudzić u beneficjenta tej pomocy uzasadnionych oczekiwań co do jej prawidłowości.
4)
Prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że gdy organ krajowy przyznał pomoc w ramach funduszu strukturalnego, stosując nieprawidłowo rozporządzenie nr 800/2008, terminem przedawnienia mającym zastosowanie do odzyskania bezprawnie przyznanej pomocy jest - jeśli przesłanki stosowania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich są spełnione - termin czterech lat, zgodnie z art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia, lub - w razie ich niespełnienia - termin przewidziany przez właściwe prawo krajowe.
5)
Prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że gdy organ krajowy odzyskuje z własnej inicjatywy pomoc, którą przyznał nieprawidłowo na podstawie rozporządzenia nr 800/2008, ma on obowiązek żądać od beneficjenta tej pomocy zapłaty odsetek zgodnie z przepisami właściwego prawa krajowego. W tym względzie art. 108 ust. 3 TFUE wymaga, by przepisy te pozwalały zapewnić odzyskanie bezprawnie przyznanej pomocy w całości oraz by w związku z tym w szczególności nakazano beneficjentowi pomocy zapłatę odsetek za cały okres, w którym korzystał on z tej pomocy, naliczonych według stopy równej stopie, którą zastosowano by, gdyby musiał on pożyczyć kwotę rozpatrywanej pomocy na rynku w rzeczonym okresie.
1 Dz.U. C 269 z 14.8.2017.

Zmiany w prawie

Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024