Konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską.

Konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską

(2019/C 147/03)

(Dz.U.UE C z dnia 29 kwietnia 2019 r.)

1.
Zgodnie ze swoimi konkluzjami z dnia 28 lutego 2017 r. i 11 grudnia 2018 r. Rada oceniła ogólny stan stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską. Rada w stosownych przypadkach ponownie oceni stan tych stosunków, jak również stosunków z pozostałymi krajami Europy Zachodniej niebędącymi członkami UE, do końca 2020 r.
2.
UE i Szwajcaria są bliskimi sojusznikami i kluczowymi partnerami gospodarczymi. Stopień gospodarczej współzależności między UE a Szwajcarią jest wysoki zarówno pod względem handlu towarami i usługami, jak i inwestycji bezpośrednich. Jednocześnie nasza współpraca znacznie wykracza poza wspólne korzyści gospodarcze i handlowe i obejmuje szeroki zakres obszarów: od wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych po badania naukowe, kształcenie i transport - współpraca we wszystkich tych dziedzinach przynosi obu stronom istotne korzyści. W ostatnich dwóch latach stosunki między UE a Szwajcarią jeszcze się zacieśniły.
3.
Rada docenia stałą współpracę między UE a Szwajcarią w kwestiach międzynarodowych, koordynowanie stanowisk obu stron na forach wielostronnych w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w takich dziedzinach, jak walka ze zmianą klimatu i ochrona środowiska, propagowanie praw człowieka, praworządność, międzynarodowe sądownictwo karne, zgodność z międzynarodowym prawem humanitarnym, demokracja, zrównoważony rozwój czy zachowanie wielostronnego systemu handlowego. Rada odnotowuje także z aprobatą ścisłą współpracę w zakresie współpracy rozwojowej, pomocy humanitarnej i ochrony ludności, a także z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w dniu 28 kwietnia 2017 r. porozumienia administracyjnego między Komisją (ECHO), szwajcarską Agencją ds. Rozwoju i Współpracy oraz Federalnym Urzędem ds. Ochrony Ludności.
4.
Rada odnotowuje także z zadowoleniem podpisanie w dniu 23 listopada 2017 r. umowy między UE a Szwajcarią w sprawie połączenia unijnego i szwajcarskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji oraz zwraca się do obu stron, by jak najszybciej zakończyły procedury potrzebne do wejścia w życie tej umowy. UE i Szwajcaria, tworząc wspólnie szerszy rynek emisji, pokazują swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz realizacji celów ustalonych w ramach porozumienia paryskiego.
5.
Rada z aprobatą odnotowuje współpracę ze Szwajcarią w kwestiach dotyczących WPZiB, a zwłaszcza udział Szwajcarii w misjach w ramach WPBiO, m.in. na Ukrainie i w regionie Sahelu; zachęca również Szwajcarię do zwiększenia tego wsparcia. Ponadto zauważa fakt, że Szwajcaria dobrowolnie - po analizie poszczególnych przypadków - przyłącza się do stosowania unijnych środków ograniczających; zachęca też Szwajcarię, by stosowała te środki rygorystycznie i konsekwentnie, również jeśli chodzi o zapobieganie ich obchodzeniu.
6.
Rada z satysfakcją odnotowuje współpracę między UE a Szwajcarią w dziedzinie międzynarodowej migracji, w tym w zakresie zarządzania przepływami migracyjnymi, relokacji uchodźców oraz rozwoju sposobu sprawowania rządów na szczeblu światowym. Zachęca Szwajcarię do kontynuowania współpracy dotyczącej szlaku wschodniośródziemnomorskiego, szlaku środkowośródziemnomorskiego i szlaku zachodniośródziemnomorskiego i zaleca dalszą koordynację działań.
7.
Szwajcaria włączyła się we wdrażanie dorobku Schengen i dorobku dublińskiego i nadal skutecznie stosuje ten dorobek. W szczególności Rada z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w dniu 8 listopada 2018 r. porozumienia między Unią Europejską a Szwajcarią dotyczącego udziału tego kraju w pracach Europejskiej Agencji ds. Zarządzania Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (euLISA). Rada odnotowuje także z satysfakcją zakończenie negocjacji dotyczących Eurodac i decyzji w sprawie konwencji z Prüm dotyczących wzmocnionej współpracy policyjnej służącej zwalczaniu terroryzmu i przestępczości międzynarodowej, a także przyjęcie porozumienia w sprawie przepisów dodatkowych w odniesieniu do instrumentu na rzecz wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w latach 2014-2020. Rada uznaje konstruktywny i pozytywny wkład Szwajcarii we współpracę, zwłaszcza w kontekście realizacji Europejskiego programu w zakresie migracji.
8.
Nasza współpraca, która przynosi obopólne korzyści, zakłada wspólną odpowiedzialność za jej długofalowe powodzenie i trwałość. Rada potwierdza, że Szwajcaria, uczestnicząc w części unijnego rynku wewnętrznego i niektórych unijnych politykach, nie tylko angażuje się w stosunki dwustronne, lecz także staje się uczestnikiem wspólnego obszaru gospodarczego, co wymaga zaakceptowania wspólnych przepisów i ich egzekwowania. Od 2008 r. Rada podkreśla w kolejnych konkluzjach, że obecny system umów dwustronnych osiągnął kres swoich możliwości ze względu na swoją złożoność, niekompletność i wynikający stąd brak jednolitych warunków dla obywateli i przedsiębiorstw w obszarach wspólnego rynku, w których uczestniczy Szwajcaria.
9.
W maju 2014 r. UE i Szwajcaria rozpoczęły negocjacje w sprawie wspólnych ram instytucjonalnych w odniesieniu do obecnych i przyszłych porozumień z myślą o skonsolidowaniu dwustronnego podejścia i pełnym wykorzystaniu potencjału kompleksowego partnerstwa między UE a Szwajcarią. Po ponad czterech latach, pod koniec 2018 r., negocjacje te dobiegły końca. W wyniku negocjacji udało się wypracować sprawiedliwe i wyważone rozwiązania w takich dziedzinach, jak zasady dynamicznego przyjmowania przez Szwajcarię unijnego dorobku, mechanizm służący niezależnemu rozstrzyganiu sporów oraz przepisy zapewniające większą pewność prawa, a także równe warunki działania dla naszych obywateli i podmiotów gospodarczych. Rada wyraża głęboki żal w związku z tym, że Szwajcarska Rada Federalna nie zatwierdziła tego wyniku w grudniu 2018 r.; wzywa także Radę Federalną, by poparła wynegocjowany tekst porozumienia w sprawie ram instytucjonalnych i przedłożyła go Zgromadzeniu Federalnemu do przyjęcia, zaraz po zakończeniu konsultacji z zainteresowanymi stronami wiosną 2019 r. Rada podkreśla, że UE uzależnia zawieranie przyszłych umów o uczestnictwie Szwajcarii w unijnym rynku wewnętrznym od zawarcia porozumienia w sprawie ram instytucjonalnych na podstawie obecnego tekstu; jest to również jeden z podstawowych elementów warunkujących decyzje umożliwiające dalsze postępy w tworzeniu korzystnego dla obu stron dostępu do rynku. Dzięki temu możliwe będzie skonsolidowanie dwustronnego podejścia w sposób zapewniający mu trwały charakter i dalszą ewolucję.
10.
Rada powtarza, że swobodny przepływ osób jest jednym z podstawowych filarów polityki unijnej i że rynek wewnętrzny oraz jego cztery swobody są niepodzielne. W tym kontekście Rada wyraża uznanie dla Szwajcarii w związku z jej zaangażowanymi działaniami na rzecz wdrożenia wyników inicjatywy obywatelskiej "przeciwko masowej migracji" z dnia 9 lutego 2014 r. w sposób respektujący prawa obywateli UE zapisane w umowie o swobodnym przepływie osób (FMPA). Rada odnotowuje z aprobatą potwierdzenie przez Szwajcarię, że w następstwie przyjęcia stosownych przepisów wykonawczych z dnia 8 grudnia 2017 r. obywatele państw członkowskich UE i EOG poszukujący pracy będą mogli rejestrować się w regionalnych agencjach pośrednictwa pracy. Rada wyraża jednak ubolewanie w związku z przyjęciem przez Szwajcarię w dniu 7 grudnia 2018 r. decyzji o przedłużeniu - poza początkowy dwuletni okres - obowiązywania środków przejściowych w odniesieniu do pracowników i osób samozatrudnionych z Chorwacji; w tym kontekście zwraca się do Szwajcarii, by rozważyła skrócenie okresu stosowania tych środków przejściowych.
11.
Rada w kolejnych konkluzjach z 2012 r., 2014 r. i 2017 r. wzywała Szwajcarię do podjęcia negocjacji w sprawie odnowienia wkładu finansowego w zmniejszanie różnic społecznych i gospodarczych w UE: wkład ten powinien być proporcjonalny do istotnych korzyści, jakie Szwajcaria czerpie z uczestnictwa w rynku wewnętrznym. W tym zakresie Rada odnotowuje przyjęcie przez Szwajcarską Radę Federalną w dniu 28 września 2018 r. wniosku w sprawie drugiego wkładu finansowego Szwajcarii na rzecz UE. Ten drugi wkład, który ma być odnawiany na tej samej podstawie, co wkład uzgodniony w protokole ustaleń z 2006 r., stanowi integralną część ogólnych stosunków między UE a Szwajcarią; ma też służyć dalszemu zacieśnianiu więzów politycznych, gospodarczych i kulturalnych między Szwajcarią a państwami członkowskimi UE. Rada oczekuje szybkiego i bezwarunkowego przyjęcia tego wniosku przez szwajcarskie Zgromadzenie Federalne. Rada podkreśla także, jak ważne jest kontynuowanie skoordynowanej współpracy w tej dziedzinie zgodnie z unijnym cyklem wieloletniego programowania.
12.
UE i Szwajcaria nadal utrzymują mocne i stabilne stosunki handlowe, które przynoszą korzyści obu stronom. Umowa o wolnym handlu z 1972 r., która stanowi podstawę naszych ścisłych relacji gospodarczych, wciąż nie została jednak dostosowana do zmian, które od tego czasu zaszły w międzynarodowych przepisach dotyczących handlu. Rada wzywa zatem do podjęcia prac nad unowocześnieniem umów regulujących stosunki handlowe między Szwajcarią a Unią Europejską, a zwłaszcza umowy o wolnym handlu. Należy w trybie pilnym zająć się kwestią poprawy dostępu przedsiębiorców z UE do szwajcarskiego rynku, w szczególności w sektorze rolno-spożywczym i sektorze usług.
13.
Rada ponownie wyraża zaniepokojenie niespójnym wdrażaniem niektórych umów i stosowaniem następnie przez Szwajcarię późniejszych środków legislacyjnych i praktyk niezgodnych z tymi umowami, w szczególności z umową o swobodnym przepływie osób. W związku z powyższym Rada zwraca się do Szwajcarii ze stanowczym apelem, by przyjęła stosowne elementy dorobku UE, zwłaszcza w dziedzinie pracowników delegowanych, a także by uchyliła lub dostosowała środki towarzyszące, które Szwajcaria stosuje wobec unijnych podmiotów gospodarczych świadczących usługi na jej terytorium, zgodnie z unijnymi zasadami proporcjonalności i niedyskryminacji.
14.
Rada z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie umowy między UE a Szwajcarią w sprawie automatycznej wymiany informacji finansowych w dniu 1 stycznia 2017 r. oraz przeprowadzenie we wrześniu 2018 r. pierwszych wymian automatycznych między Szwajcarią a państwami członkowskimi UE.
15.
Rada z aprobatą odnotowuje otwarty dialog prowadzony ze Szwajcarią; będzie również nadal obserwować postępy w realizacji stosownych reform przewidzianych dotychczas w celu zajęcia się kwestiami wskazanymi przez unijną Grupę ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej). Rada z zadowoleniem odnotowuje w szczególności przyjęcie przez szwajcarskie Zgromadzenie Federalne w dniu 28 września 2018 r. przepisów, które pewne preferencyjne systemy podatkowe i praktyki stanowiące szkodliwą konkurencję podatkową zastąpiły nowym pakietem środków akceptowanych na szczeblu międzynarodowym, zgodnie ze wspólnym oświadczeniem państw członkowskich UE i Szwajcarii z 2014 r. dotyczącym opodatkowania przedsiębiorstw. Rada wzywa do szybkiej realizacji tej reformy.

Zmiany w prawie

Wyższe kary dla pracodawców zostaną – rząd przeciwny ich usuwaniu z ustawy o cudzoziemcach

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.

Grażyna J. Leśniak 11.03.2025
Rząd zostawił przedsiębiorców na lodzie

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.

Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Wyższe kary dla pracodawców - sejmowa wrzutka na ostatniej prostej

Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.

Grażyna J. Leśniak 25.02.2025
Jaka wysokość diety dla członków komisji wyborczych w wyborach Prezydenta

500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia

Robert Horbaczewski 20.01.2025
Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2019.147.2

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską.
Data aktu: 29/04/2019
Data ogłoszenia: 29/04/2019