Zmiana ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw.

USTAWA
z dnia 28 lipca 2023 r.
o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw

Art.  1. 

W ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 164) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej.";

2)
w art. 4 uchyla się pkt 5;
3)
w art. 5-11 we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy "w art. 4 pkt 1, 4-6" zastępuje się wyrazami "w art. 4 pkt 1, 4 i 6";
4)
w art. 17 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej.";

5)
art. 21 otrzymuje brzmienie:

"Art. 21. 1. Rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli przed dniem 1 stycznia 2009 r. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

2. Rekompensata nie przysługuje osobie, która ma ustalone decyzją prawomocną prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS lub przepisów odrębnych.";

6)
w art. 22 w ust. 2 po pkt 2 oznaczenie Sw otrzymuje brzmienie:

"Sw - oznacza okres wykonywania przed dniem 1 stycznia 2009 r. pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS,";

7)
w art. 40 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Od nieopłaconych w terminie składek na FEP należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę wymierzane w wysokości i na zasadach, o których mowa w art. 23 i art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.";

8)
w art. 49 w pkt 2 wyrazy "w art. 4 pkt 1-5 i art. 5-12" zastępuje się wyrazami "w art. 4 pkt 1-4 lub art. 5-12";
9)
uchyla się art. 53.
Art.  2. 

W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, 1429, 1606 i 1615) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 4772 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne albo przywracając pracownika do pracy, sąd na wniosek pracownika nakłada w wyroku na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.";

2)
po art. 7554 dodaje się art. 7555 w brzmieniu:

"Art. 7555. § 1. W sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik podlegający szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia dochodzi roszczenia o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy, sąd na wniosek uprawnionego na każdym etapie postępowania udzieli zabezpieczenia przez nakazanie dalszego zatrudnienia go przez pracodawcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Podstawą udzielenia zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Sąd może odmówić udzielenia zabezpieczenia wyłącznie w sytuacji, gdy roszczenie jest oczywiście bezzasadne.

§ 2. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji. Przepis art. 7562 stosuje się.

§ 3. Obowiązany może żądać uchylenia prawomocnego postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia wyłącznie jeżeli wykaże, że po udzieleniu zabezpieczenia zaistniały przesłanki, o których mowa w art. 52 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Zmiana postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia jest niedopuszczalna.

§ 4. Na postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji.".

Art.  3. 

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.) w art. 26 w ust. 1 w pkt 2c wyraz "500" zastępuje się wyrazem "840".

Art.  4. 

W ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 1 w pkt 10 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 11 w brzmieniu:

"11) "dodatek za szczególne warunki pracy" - dodatek do wynagrodzenia z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia, pracy związanej z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym lub pracy szczególnie niebezpiecznej, przysługujący pracownikowi na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagradzania, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę.";

2)
w art. 6 w ust. 5 w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:

"6) dodatku za szczególne warunki pracy.".

Art.  5. 
1. 
Do postępowań wszczętych na podstawie art. 24 ustawy zmienianej w art. 1 i niezakończonych wydaniem decyzji prawomocnej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
2. 
Do umów cywilnoprawnych zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się art. 17 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.
Art.  6. 
1. 
Prawomocne oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pracownika podlegającego szczególnej ochronie przed dniem wejścia w życie ustawy zmienianej w art. 2, nie stoi na przeszkodzie, w postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy zmienianej w art. 2, złożeniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia na podstawie przepisu art. 7555 § 1 ustawy zmienianej w art. 2.
2. 
W postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy zmienianej w art. 2, obowiązany może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w art. 7555 § 1 ustawy zmienianej w art. 2, także jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia zostało wydane na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym.
Art.  7. 

Do odsetek za zwłokę od składek na Fundusz Emerytur Pomostowych za okres przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się art. 40 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art.  8. 

Przepis art. 26 ust. 1 pkt 2c ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r.

Art.  9. 
1. 
W razie ustalenia albo zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika w związku z nieuwzględnieniem w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatku za szczególne warunki pracy, o którym mowa w art. 6 ust. 5 pkt 6 ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jeżeli będzie to miało wpływ na koszty wykonania przez wykonawcę zamówienia publicznego realizowanego na podstawie umowy zawartej w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wszczętego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605), przed dniem 1 września 2023 r., wykonawca, w terminie nie dłuższym niż do dnia 31 grudnia 2023 r., może zwrócić się do zamawiającego z wnioskiem o przeprowadzenie negocjacji dotyczących zawarcia porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany należnego mu wynagrodzenia.
2. 
Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się w postaci papierowej lub elektronicznej.
3. 
Przez odpowiednią zmianę wynagrodzenia należnego wykonawcy, o której mowa w ust. 1, należy rozumieć sumę wzrostu, od dnia 1 stycznia 2024 r., kosztów wykonawcy wynikających z ustalenia wysokości wynagrodzenia albo podwyższenia dotychczasowej kwoty wynagrodzenia przysługującego pracownikom zatrudnionym przy realizacji zamówienia w części pozostałej do wykonania, o wysokość dodatku za szczególne warunki pracy, o którym mowa w art. 6 ust. 5 pkt 6 ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, który powinien być wypłacony w okresie realizacji tej części zamówienia pracownikom, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy otrzymywali minimalne wynagrodzenie za pracę uwzględniające ten dodatek.
4. 
Wykonawca przedstawia sposób i podstawę wyliczenia odpowiedniej zmiany należnego mu wynagrodzenia.
5. 
Zamawiający może żądać udokumentowania sposobu lub podstawy wyliczenia odpowiedniej zmiany wynagrodzenia należnego wykonawcy w zakresie niezbędnym do jej potwierdzenia.
6. 
W przypadku inwestycji, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 134 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, 1273, 1407, 1429 i 1641), odpowiednia zmiana wynagrodzenia należnego wykonawcy nie może spowodować powiększenia wartości kosztorysowej inwestycji określonej przy rozpoczęciu ich realizacji.
7. 
Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, obowiązuje od dnia 1 stycznia 2024 r.
Art.  10. 

W przypadku zamówienia publicznego realizowanego wspólnie przez kilku wykonawców przepisy art. 9 stosuje się odpowiednio.

Art.  11. 
1. 
W razie ustalenia albo zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika w związku z nieuwzględnieniem w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatku za szczególne warunki pracy, o którym mowa w art. 6 ust. 5 pkt 6 ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jeżeli będzie to miało wpływ na koszty realizacji umowy zawartej w trybie innym niż określony przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, przed dniem 1 września 2023 r., przepisy art. 9 ust. 1-5 i 7 stosuje się odpowiednio.
2. 
Przepisy art. 9 ust. 1-5 i 7 stosuje się odpowiednio także w przypadku umowy, o której mowa w ust. 1, realizowanej wspólnie przez kilku wykonawców.
Art.  12. 

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r., z wyjątkiem:

1)
art. 2 i 6, które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia;
2)
art. 8-11, które wchodzą w życie z dniem 1 września 2023 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2023.1667

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zmiana ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw.
Data aktu: 28/07/2023
Data ogłoszenia: 22/08/2023
Data wejścia w życie: 01/01/2024, 01/09/2023, 22/09/2023