Japonia-Polska. Konwencja z Minamaty w sprawie rtęci. Kumamoto.2013.10.10

KONWENCJA Z MINAMATY

w sprawie rtęci,

sporządzona w Kumamoto dnia 10 października 2013 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

Dnia 10 października 2013 r. w Kumamoto została sporządzona Konwencja z Minamaty w sprawie rtęci, w następującym brzmieniu:

Przekład

KONWENCJA Z MINAMATY W SPRAWIE RTĘCI

Strony niniejszej Konwencji,

uznając, że rtęć jest substancją chemiczną o światowym znaczeniu z uwagi na jej przenoszenie w powietrzu na dalekie odległości, utrzymywanie się w środowisku po wprowadzeniu w drodze działalności człowieka, zdolność do biokumulacji w ekosystemach oraz znaczący szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi i środowisko,

mając na uwadze decyzję Rady Zarządzającej Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska nr 25/5 z dnia 20 lutego 2009 r. o rozpoczęciu działań międzynarodowych mających na celu gospodarowanie rtęcią w efektywny, skuteczny i spójny sposób,

mając na uwadze ust. 221 dokumentu końcowego Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju pt. "The future we want" ("Takiej przyszłości chcemy"), w którym wezwano do pomyślnego zakończenia negocjacji w sprawie ogólnoświatowego prawnie wiążącego instrumentu dotyczącego rtęci w celu uwzględnienia zagrożeń dla zdrowia ludzkiego i środowiska,

mając na uwadze potwierdzenie przez Konferencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju zasad określonych w deklaracji z Rio w sprawie środowiska i rozwoju, w tym między innymi wspólnych, choć zróżnicowanych obowiązków, a także uznając sytuacje i możliwości poszczególnych państw oraz potrzebę działania na skalę globalną,

mając świadomość istnienia, zwłaszcza w krajach rozwijających się, problemów zdrowotnych wynikających z narażenia na działanie rtęci słabszych grup społecznych, zwłaszcza kobiet i dzieci, a za ich pośrednictwem przyszłych pokoleń,

zauważając szczególną podatność ekosystemów arktycznych i społeczności tubylczych ze względu na biomagnifikację rtęci oraz skażenie tradycyjnej żywności, a także w obawie o ogólne oddziaływanie rtęci na społeczności tubylcze,

uznając istotne doświadczenia związane z chorobą z Minamaty, a zwłaszcza poważne skutki dla zdrowia i środowiska wynikające ze skażenia rtęcią, a także potrzebę zapewnienia odpowiedniej gospodarki rtęcią i zapobiegania takim wydarzeniom w przyszłości,

podkreślając znaczenie wsparcia finansowego, technicznego, technologicznego i związanego z budowaniem zdolności, zwłaszcza w przypadku krajów rozwijających się oraz krajów, których gospodarki są w okresie transformacji, w celu wzmocnienia w takich krajach zdolności do gospodarki rtęcią oraz wspierania skutecznego wdrażania niniejszej Konwencji,

uznając również działania Światowej Organizacji Zdrowia w dziedzinie ochrony zdrowia ludzkiego w związku z rtęcią oraz uznając rolę stosownych wielostronnych umów w dziedzinie środowiska, w szczególności Konwencji bazylejskiej o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych oraz konwencji rotterdamskiej w sprawie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu w międzynarodowym handlu niektórymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i pestycydami,

uznając, że niniejsza Konwencja i inne międzynarodowe umowy w dziedzinie środowiska i handlu wzajemnie się wzmacniają,

podkreślając, że żadne z postanowień niniejszej Konwencji nie ma na celu zmiany praw i obowiązków którejkolwiek ze Stron wynikających z obowiązujących umów międzynarodowych,

rozumiejąc, że celem powyższego motywu nie jest stworzenie hierarchii obejmującej niniejszą Konwencję i inne instrumenty międzynarodowe,

zauważając, że żadne z postanowień niniejszej Konwencji nie uniemożliwia żadnej ze Stron podjęcia dodatkowych, zgodnych z postanowieniami niniejszej Konwencji, krajowych działań w celu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed narażeniem na działanie rtęci, zgodnie z zobowiązaniami takiej Strony wynikającymi z obowiązującego prawa międzynarodowego,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł  1.

Cel

Celem niniejszej Konwencji jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska przed antropogenicznymi emisjami i uwolnieniami rtęci oraz związków rtęci.

Artykuł  2.

Definicje

Do celów niniejszej Konwencji:

a) "wydobycie złota tradycyjne i na małą skalę" oznacza wydobycie złota dokonywane przez pojedynczych górników lub małe przedsiębiorstwa o ograniczonych inwestycjach kapitałowych i produkcji;

b) "najlepsze dostępne techniki" oznaczają te techniki, które umożliwiają najskuteczniejsze zapobieganie emisjom i uwolnieniom rtęci do powietrza, wody i gruntu, a także skutkom takich emisji i uwolnień dla środowiska jako całości oraz - w przypadkach, w których takie zapobieganie nie jest możliwe - ograniczanie takich emisji i uwolnień rtęci oraz ich skutków, z uwzględnieniem ekonomicznych i technicznych uwarunkowań dotyczących danej Strony lub danego obiektu znajdującego się na terytorium tej Strony. W tym kontekście:

"najlepsze" oznacza najskuteczniejsze w osiąganiu wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska jako całości;

"dostępne" techniki oznaczają, w odniesieniu do danej Strony i danego obiektu znajdującego się na terytorium tej Strony, techniki opracowane na taką skalę, która umożliwia ich zastosowanie w odpowiednim sektorze przemysłu w sposób wykonalny pod względem ekonomicznym i technicznym, z uwzględnieniem kosztów i korzyści, niezależnie od tego, czy takie techniki stosuje się lub opracowano na terytorium danej Strony, pod warunkiem że techniki te są dostępne dla podmiotu prowadzącego działalność w obiekcie zgodnie z ustaleniami danej Strony; oraz

"techniki" oznaczają stosowane technologie, praktykę działania oraz sposoby projektowania instalacji, ich budowy, konserwowania, obsługi i wycofywania z eksploatacji;

c) "najlepsze praktyki w dziedzinie ochrony środowiska" oznaczają stosowanie najbardziej odpowiedniego połączenia środków i strategii w dziedzinie ochrony środowiska;

d) "rtęć" oznacza rtęć pierwiastkową (Hg(0), nr CAS 7439-97-6);

e) "związek rtęci" oznacza jakąkolwiek substancję składającą się z atomów rtęci i co najmniej jednego atomu innego pierwiastka chemicznego, która może zostać rozdzielona na różne składniki wyłącznie w drodze reakcji chemicznych;

f) "produkt z dodatkiem rtęci" oznacza produkt lub składnik produktu, który zawiera rtęć lub związek rtęci dodane do niego celowo;

g) "Strona" oznacza państwo lub regionalną organizację integracji gospodarczej, które wyraziły zgodę na związanie niniejszą Konwencją i które niniejsza Konwencja obowiązuje;

h) "Strony obecne i głosujące" oznaczają Strony obecne i oddające głos za lub przeciw podczas posiedzeń Stron;

i) "wydobycie podstawowe rtęci" oznacza wydobycie, w ramach którego podstawowym poszukiwanym materiałem jest rtęć;

j) "regionalna organizacja integracji gospodarczej" oznacza organizację utworzoną przez suwerenne państwa z danego regionu, której jej państwa członkowskie przekazały kompetencje w sprawach regulowanych niniejszą Konwencją i która została należycie upoważniona, zgodnie z jej wewnętrznymi procedurami, do podpisania, ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia niniejszej Konwencji lub przystąpienia do niej; oraz

k) "dozwolone użytkowanie" oznacza wszelkie użytkowanie rtęci lub związków rtęci przez Stronę zgodnie z niniejszą Konwencją, w tym między innymi użytkowanie zgodne z postanowieniami art. 3, 4, 5, 6 i 7.

Artykuł  3.

Źródła dostaw rtęci i handel rtęcią

1. Do celów niniejszego artykułu:

a) odwołania do "rtęci" obejmują mieszaniny rtęci z innymi substancjami, w tym stopy rtęci, przy wagowym stężeniu procentowym rtęci co najmniej 95 procent; oraz

b) "związki rtęci" oznaczają chlorek rtęci(I) (znany również jako kalomel), tlenek rtęci(II), siarczan rtęci(II), azotan rtęci(II), cynober i siarczek rtęci.

2. Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania do:

a) ilości rtęci lub związków rtęci, które mają być użytkowane w badaniach na skalę laboratoryjną lub jako wzorzec odniesienia; lub

b) występujących w sposób naturalny śladowych ilości rtęci lub związków rtęci obecnych w takich produktach jak metale inne niż rtęć, rudy lub produkty mineralne, w tym węgiel, lub też w produktach uzyskanych z takich materiałów, oraz niezamierzonych ilości śladowych w produktach chemicznych; lub

c) produktów z dodatkiem rtęci.

3. Żadna Strona nie zezwala na wydobycie podstawowe rtęci, jeśli takie wydobycie nie było prowadzone na jej terytorium w dniu wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony.

4. Każda Strona zezwala na wydobycie podstawowe rtęci wyłącznie, jeśli takie wydobycie było prowadzone na jej terytorium w dniu wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do takiej Strony i wyłącznie przez okres nie dłuższy niż piętnaście lat po tym dniu. W tym okresie rtęć pochodzącą z takiego wydobycia wykorzystuje się wyłącznie w wytwarzaniu produktów z dodatkiem rtęci zgodnie z art. 4, w procesach produkcyjnych zgodnie z art. 5, lub unieszkodliwia się ją zgodnie z art. 11, stosując operacje, które nie prowadzą do odzysku, recyklingu, regeneracji, bezpośredniego ponownego zastosowania ani innych sposobów wykorzystania takiej rtęci.

5. Każda Strona:

a) dokłada wszelkich starań, aby zidentyfikować znajdujące się na jej terytorium poszczególne zasoby rtęci lub związków rtęci większe niż 50 ton metrycznych, a także źródła dostaw rtęci generujące zasoby większe niż 10 ton metrycznych rocznie;

b) podejmuje działania mające na celu dopilnowanie, aby w przypadkach gdy Strona stwierdzi dostępne nadwyżkowe ilości rtęci pochodzące z wycofania z eksploatacji obiektów przemysłu chloro-alkalicznego, taką rtęć unieszkodliwiono zgodnie z wytycznymi dotyczącymi bezpiecznej dla środowiska gospodarki, o których mowa w art. 11 ust. 3 lit. a), stosując operacje, które nie prowadzą do odzysku, recyklingu, regeneracji, bezpośredniego ponownego zastosowania ani innych sposobów wykorzystania takiej rtęci.

6. Żadna Strona nie zezwala na wywóz rtęci, z wyjątkiem:

a) wywozu do Strony, która dostarczyła Stronie wywożącej swoją pisemną zgodę, oraz wyłącznie na potrzeby:

(i) użytkowania dozwolonego dla Strony przywożącej na mocy niniejszej Konwencji; lub

(ii) składowania przejściowego w sposób bezpieczny dla środowiska zgodnie z postanowieniami art. 10; lub

b) wywozu do państwa niebędącego Stroną, które dostarczyło Stronie wywożącej swoją pisemną zgodę, w tym zaświadczenie potwierdzające, że:

(i) takie państwo niebędące Stroną podjęło działania zapewniające ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska oraz zgodność jego działań z postanowieniami art. 10 i 11; oraz

(ii) taka rtęć zostanie wykorzystana wyłącznie na potrzeby użytkowania dozwolonego dla Strony na mocy niniejszej Konwencji lub na potrzeby składowania przejściowego w sposób bezpieczny dla środowiska zgodnie z postanowieniami art. 10.

7. Strona wywożąca może uznać ogólne powiadomienie wysłane do Sekretariatu przez Stronę przywożącą lub przywożące państwo niebędące Stroną za pisemną zgodę wymaganą na mocy ust. 6. W takim ogólnym powiadomieniu określa się wszelkie warunki zgody udzielanej przez Stronę przywożącą lub przywożące państwo niebędące Stroną. Powiadomienie może zostać odwołane przez taką Stronę lub państwo niebędące Stroną w dowolnej chwili. Sekretariat prowadzi ogólnodostępny rejestr wszystkich takich powiadomień.

8. Żadna Strona nie zezwala na przywóz rtęci od państwa niebędącego Stroną, któremu przedstawiła swoją pisemną zgodę, jeśli takie państwo niebędące Stroną nie przedstawiło zaświadczenia potwierdzającego, że rtęć nie pochodzi ze źródeł określonych jako niedozwolone zgodnie z ust. 3 lub ust. 5 lit. b).

9. Strona, która przedstawia ogólne powiadomienie o wyrażeniu zgody zgodnie z ust. 7, może zdecydować o niezastosowaniu postanowień ust. 8, pod warunkiem że egzekwuje kompleksowe ograniczenia dotyczące wywozu rtęci i wprowadziła krajowe środki gwarantujące, że przywożoną rtęcią gospodaruje się w sposób bezpieczny dla środowiska. Strona dostarcza powiadomienie o takiej decyzji do Sekretariatu, wraz z opisem ograniczeń dotyczących wywozu oraz krajowych środków regulacyjnych, a także wraz z informacjami na temat ilości i państw pochodzenia rtęci przywożonej od państw niebędących Stronami. Sekretariat prowadzi ogólnodostępny rejestr wszystkich takich powiadomień. Komisja ds. Wdrażania i Zgodności dokonuje przeglądu i oceny wszelkich takich powiadomień i dołączonych do nich informacji zgodnie z art. 15 i może, w stosownych przypadkach, sformułować zalecenia dla Konferencji Stron.

10. Procedurę określoną w ust. 9 można stosować do czasu zamknięcia drugiego posiedzenia Konferencji Stron. Po tym terminie procedura przestaje być dostępna, chyba że Konferencja Stron postanowi inaczej zwykłą większością głosów Stron obecnych i głosujących, z wyjątkiem sytuacji, w której Strona zgodnie z ust. 9 dostarczyła powiadomienie przed końcem drugiego posiedzenia Konferencji Stron.

11. Każda Strona w swoich sprawozdaniach składanych zgodnie z art. 21 uwzględnia informacje potwierdzające spełnienie wymogów określonych w niniejszym artykule.

12. Podczas swojego pierwszego posiedzenia Konferencja Stron przedstawia dalsze wytyczne dotyczące postanowień niniejszego artykułu, w szczególności w odniesieniu do ust. 5 lit. a), ust. 6 i ust. 8, oraz przygotowuje i przyjmuje wymaganą treść zaświadczenia, o którym mowa w ust. 6 lit. b) i ust. 8.

13. Konferencja Stron ocenia, czy handel poszczególnymi związkami rtęci nie stoi w sprzeczności z celem niniejszej Konwencji i bada, czy poszczególne związki rtęci nie powinny zostać objęte postanowieniami ust. 6 i ust. 8, poprzez umieszczenie ich w wykazie znajdującym się w dodatkowym załączniku przyjętym zgodnie z art. 27.

Artykuł  4.

Produkty z dodatkiem rtęci

1. Poprzez podjęcie odpowiednich środków żadna Strona nie zezwala na produkcję, przywóz ani wywóz produktów z dodatkiem rtęci wymienionych w części I załącznika A po dacie wycofania określonej dla tych produktów, z wyjątkiem sytuacji, gdy w załączniku A określono zwolnienie lub gdy dana Strona zarejestrowała zwolnienie zgodnie z art. 6.

2. W ramach rozwiązania alternatywnego dla ust. 1 Strona może, w chwili ratyfikacji lub wejścia w życie jakiejkolwiek zmiany do załącznika A w odniesieniu do tej Strony, zaznaczyć, że wdroży różne środki lub strategie w celu podjęcia kwestii produktów wymienionych w części I załącznika A. Strona może wybrać takie rozwiązanie tylko wtedy, gdy jest w stanie wykazać, że w chwili powiadamiania Sekretariatu o swojej decyzji o zastosowaniu takiego rozwiązania alternatywnego ograniczyła już do poziomu minimalnego produkcję, przywóz i wywóz znacznej większości produktów wymienionych w części I załącznika A oraz wdrożyła środki lub strategie mające na celu ograniczenie stosowania rtęci w dodatkowych produktach niewymienionych w części I załącznika A. Ponadto Strona wybierająca takie rozwiązanie alternatywne:

a) przy pierwszej sposobności przedstawia Konferencji Stron opis wdrożonych środków lub strategii, w tym ilościowe określenie osiągniętych ograniczeń;

b) wdraża środki lub strategie mające na celu ograniczenie stosowania rtęci we wszelkich produktach wymienionych w części I załącznika A, dla których nie osiągnięto jeszcze wartości minimalnej;

c) bierze pod uwagę dodatkowe środki umożliwiające osiągnięcie jeszcze większych ograniczeń; oraz

d) nie jest uprawniona do wnioskowania o zwolnienie zgodnie z art. 6 w odniesieniu do jakiejkolwiek kategorii produktów, dla której wybrała takie rozwiązanie alternatywne.

Nie później niż pięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji Konferencja Stron, w ramach procedury przeglądu określonej w ust. 8, dokonuje przeglądu postępów we wdrażaniu i skuteczności środków podjętych na mocy niniejszego ustępu.

3. Każda Strona podejmuje środki dotyczące produktów z dodatkiem rtęci wymienionych w części II załącznika A zgodnie z postanowieniami określonymi w tym załączniku.

4. Na podstawie informacji dostarczonych przez Strony Sekretariat gromadzi i przechowuje informacje na temat produktów z dodatkiem rtęci i produktów alternatywnych dla nich, oraz podaje takie informacje do wiadomości publicznej. Sekretariat podaje do wiadomości publicznej także wszelkie inne istotne informacje przedłożone przez Strony.

5. Każda Strona podejmuje środki mające na celu zapobieganie włączaniu do produktów złożonych z części produktów z dodatkiem rtęci, których produkcja, przywóz i wywóz nie są dozwolone dla takiej Strony na mocy niniejszego artykułu.

6. Każda Strona zniechęca do produkcji i dystrybucji handlowej produktów z dodatkiem rtęci nieobjętych żadnym ze znanych zastosowań produktów z dodatkiem rtęci przed datą wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, chyba że ocena zagrożeń i korzyści związanych z takim produktem wykaże korzyści dla środowiska lub zdrowia ludzkiego. W stosownych przypadkach Strona dostarcza Sekretariatowi informacje na temat wszelkich takich produktów, w tym wszelkie informacje na temat zagrożeń i korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego związanych z takim produktem. Sekretariat podaje takie informacje do wiadomości publicznej.

7. Każda Strona może złożyć do Sekretariatu wniosek o wpisanie produktu z dodatkiem rtęci do wykazu znajdującego się w załączniku A, przy czym taki wniosek zawiera informacje dotyczące dostępności oraz technicznych i ekonomicznych możliwości stosowania produktów niezawierających rtęci alternatywnych dla takiego produktu oraz informacje dotyczące zagrożeń i korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego związanych z takim produktem alternatywnym niezawierającym rtęci, z uwzględnieniem informacji określonych w ust. 4.

8. Nie później niż pięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji Konferencja Stron dokonuje przeglądu załącznika A i może rozważyć wprowadzenie zmian do tego załącznika zgodnie z art. 27.

9. Podczas przeglądu załącznika A zgodnie z ust. 8 Konferencja Stron uwzględnia co najmniej:

a) wszelkie wnioski złożone zgodnie z ust. 7;

b) informacje podane do wiadomości publicznej zgodnie z ust. 4; oraz

c) dostępność dla Stron produktów alternatywnych niezawierających rtęci, których stosowanie jest technicznie i ekonomicznie wykonalne, z uwzględnieniem zagrożeń i korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego.

Artykuł  5.

Procesy produkcyjne, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci

1. Na potrzeby niniejszego artykułu i załącznika B procesy produkcyjne, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci, nie obejmują procesów, w których wykorzystuje się produkty z dodatkiem rtęci, procesów mających na celu wytworzenie produktów z dodatkiem rtęci lub procesów mających na celu przetworzenie odpadów zawierających rtęć.

2. Poprzez podjęcie odpowiednich środków żadna Strona nie zezwala na wykorzystywanie rtęci lub związków rtęci w procesach produkcyjnych wymienionych w części I załącznika B po dacie wycofania określonej w tym załączniku w odniesieniu do poszczególnych procesów, chyba że Strona zarejestrowała zwolnienie zgodnie z art. 6.

3. Każda Strona podejmuje środki mające na celu ograniczenie wykorzystywania rtęci lub związków rtęci w procesach wymienionych w części II załącznika B zgodnie z postanowieniami określonymi w tym załączniku.

4. Na podstawie informacji dostarczonych przez Strony Sekretariat gromadzi i przechowuje informacje na temat procesów, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci, oraz na temat procesów alternatywnych dla takich procesów oraz podaje takie informacje do wiadomości publicznej. Strony mogą przedstawić także inne istotne informacje, które Sekretariat podaje do wiadomości publicznej.

5. Każda Strona, na której terytorium znajduje się co najmniej jeden obiekt, w którym wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci w procesach produkcyjnych wymienionych w załączniku B:

a) podejmuje działania mające na celu zapobieganie emisjom i uwolnieniom rtęci lub związków rtęci z takich obiektów;

b) uwzględnia w swoich sprawozdaniach składanych zgodnie z art. 21 informacje na temat działań podjętych zgodnie z niniejszym ustępem; oraz

c) dokłada wszelkich starań w celu zidentyfikowania obiektów znajdujących się na jej terytorium, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci w procesach produkcyjnych wymienionych w załączniku B, oraz dostarcza Sekretariatowi, nie później niż trzy lata po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, informacje na temat liczby i rodzajów takich obiektów oraz szacowanej rocznej ilości rtęci lub związków rtęci wykorzystywanych w takich obiektach. Sekretariat podaje takie informacje do wiadomości publicznej.

6. Żadna Strona nie zezwala na wykorzystywanie rtęci ani związków rtęci w obiekcie, który nie istniał przed datą wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, stosującym procesy produkcyjne wymienione w załączniku B. Do takich obiektów nie mają zastosowania żadne zwolnienia.

7. Każda Strona zniechęca do realizacji jakiegokolwiek obiektu stosującego jakikolwiek inny proces produkcyjny, w którym w sposób zamierzony wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci, a który nie istniał przed datą wejścia w życie niniejszej Konwencji, z wyjątkiem sytuacji, w których Strona jest w stanie wykazać w sposób zadowalający dla Konferencji Stron, że taki proces produkcyjny niesie ze sobą istotne korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego oraz że nie istnieją żadne alternatywne procesy niewykorzystujące rtęci, które byłyby technicznie i ekonomicznie wykonalne i przynosiły takie korzyści.

8. Strony zachęca się do wymiany informacji na temat istotnych nowych osiągnięć technologicznych, alternatywnych procesów produkcyjnych, w ramach których nie wykorzystuje się rtęci, a które są technicznie i ekonomicznie wykonalne, oraz potencjalnych środków i technik umożliwiających ograniczenie, a tam, gdzie jest to możliwe, wyeliminowanie wykorzystywania rtęci i związków rtęci w procesach produkcyjnych wymienionych w załączniku B, a także ograniczenie lub wyeliminowanie emisji i uwolnień rtęci oraz związków rtęci w ramach takich procesów.

9. Każda Strona może złożyć wniosek dotyczący zmiany załącznika B w celu uwzględnienia procesu produkcyjnego, w którym wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci. Wniosek taki zawiera informacje dotyczące dostępności, technicznych i ekonomicznych możliwości stosowania alternatywnego procesu produkcyjnego, w którym nie wykorzystuje się rtęci, oraz informacje dotyczące zagrożeń i korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego związanych z takim procesem.

10. Nie później niż pięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji Konferencja Stron dokonuje przeglądu załącznika B i może rozważyć wprowadzenie zmian do tego załącznika zgodnie z art. 27.

11. Podczas przeglądu załącznika B zgodnie z ust. 10 Konferencja Stron uwzględnia co najmniej:

a) wszelkie wnioski złożone zgodnie z ust. 9;

b) informacje podane do wiadomości publicznej zgodnie z ust. 4; oraz

c) dostępność dla Stron procesów alternatywnych, w ramach których nie wykorzystuje się rtęci, których stosowanie jest technicznie i ekonomicznie wykonalne, z uwzględnieniem zagrożeń i korzyści dla środowiska i zdrowia ludzkiego.

Artykuł  6.

Zwolnienia dostępne na wniosek Strony

1. Każde państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej może zarejestrować jedno lub większą liczbę zwolnień z przestrzegania określonych w załączniku A i załączniku B dat wycofania, zwanych dalej "zwolnieniami", powiadamiając Sekretariat na piśmie:

a) w momencie stania się Stroną niniejszej Konwencji; lub

b) w przypadku włączenia produktu z dodatkiem rtęci do załącznika A w drodze zmiany tego załącznika lub włączenia procesu produkcyjnego, w którym wykorzystuje się rtęć, do załącznika B w drodze zmiany tego załącznika, nie później niż w dniu, w którym odpowiednia zmiana wchodzi w życie w odniesieniu do tej Strony.

Każdej takiej rejestracji towarzyszy oświadczenie wyjaśniające potrzebę zastosowania zwolnienia przez Stronę.

2. Zwolnienie można zarejestrować dla kategorii wymienionej w załączniku A lub załączniku B lub dla podkategorii określonej przez państwo lub regionalną organizację integracji gospodarczej.

3. Każdą Stronę, która zarejestrowała co najmniej jedno zwolnienie, wpisuje się do rejestru. Sekretariat ustanawia i prowadzi rejestr oraz udostępnia go publicznie.

4. Rejestr obejmuje:

a) wykaz Stron, które zarejestrowały co najmniej jedno zwolnienie;

b) zwolnienie lub zwolnienia zarejestrowane w odniesieniu do każdej Strony; oraz

c) datę wygaśnięcia każdego zwolnienia.

5. O ile Strona nie wskazała w rejestrze krótszego okresu, wszystkie zwolnienia zarejestrowane zgodnie z ust. 1 wygasają pięć lat po odpowiedniej dacie wycofania wymienionej w załączniku A lub załączniku B.

6. Konferencja Stron może, na wniosek jednej ze Stron, postanowić o przedłużeniu okresu zwolnienia o kolejne pięć lat, o ile Strona nie wnioskuje o krótszy okres przedłużenia. Przy podejmowaniu decyzji Konferencja Stron uwzględnia:

a) sprawozdanie przedstawione przez Stronę uzasadniające potrzebę przedłużenia okresu zwolnienia oraz wskazujące podjęte i zaplanowane działania mające na celu wyeliminowanie konieczności funkcjonowania zwolnienia tak szybko, jak tylko jest to możliwe;

b) dostępne informacje, w tym dotyczące dostępności alternatywnych produktów i procesów, które nie wymagają stosowania rtęci lub które wymagają zastosowania mniejszej ilości rtęci niż ma to miejsce w przypadku zastosowania objętego zwolnieniem; oraz

c) zaplanowane lub realizowane działania mające na celu zapewnienie przechowywania rtęci i unieszkodliwiania odpadów rtęciowych w sposób bezpieczny dla środowiska.

Okres zwolnienia może zostać przedłużony tylko raz dla danego produktu i daty wycofania.

7. Strona może w dowolnej chwili wycofać zwolnienie w drodze pisemnego powiadomienia wystosowanego do Sekretariatu. Wycofanie zwolnienia obowiązuje od daty wskazanej w takim powiadomieniu.

8. Bez uszczerbku dla postanowień ust. 1 żadne państwo ani regionalna organizacja integracji gospodarczej nie mogą zarejestrować zwolnienia po upływie pięciu lat od daty wycofania danego produktu lub procesu wymienionego w załączniku A lub załączniku B, o ile co najmniej jedna Strona nie pozostaje zarejestrowana w odniesieniu do zwolnienia dla takiego produktu lub procesu, otrzymawszy przedłużenie zgodnie z ust. 6. W takim przypadku państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej może, w czasie określonym w ust. 1 lit. a) i b), zarejestrować zwolnienie dla takiego produktu lub procesu, które wygaśnie po upływie dziesięciu lat od odpowiedniej daty wycofania.

9. Żadna Strona nie może posiadać obowiązującego zwolnienia w jakimkolwiek czasie po upływie 10 lat od daty wycofania danego produktu lub procesu wymienionego w załączniku A lub załączniku B.

Artykuł  7.

Wydobycie złota tradycyjne i na małą skalę

1. Środki określone w niniejszym artykule i załączniku C mają zastosowanie do wydobycia i przetwarzania złota tradycyjnego i na małą skalę, podczas których wykorzystuje się amalgamację za pomocą rtęci w celu otrzymania złota z rudy.

2. Każda Strona, na terytorium której dokonuje się wydobycia i przetwarzania złota tradycyjnego i na małą skalę podlegającego postanowieniom niniejszego artykułu, podejmuje działania mające na celu ograniczenie, a tam, gdzie jest to możliwe, wyeliminowanie stosowania rtęci i związków rtęci podczas takiego wydobycia i przetwarzania oraz ograniczenia lub wyeliminowania emisji i uwolnień na skutek takiego wydobycia i przetwarzania.

3. Każda Strona powiadamia Sekretariat, jeśli w dowolnej chwili stwierdzi, że wydobycie i przetwarzanie złota tradycyjne i na małą skalę na jej terytorium prowadzone jest na skalę większą niż nieznaczna. W przypadku stwierdzenia takiej sytuacji Strona:

a) opracowuje i wdraża krajowy plan działań zgodnie z załącznikiem C;

b) przedstawia swój krajowy plan działań Sekretariatowi nie później niż trzy lata po wejściu w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony lub trzy lata po powiadomieniu Sekretariatu, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza; oraz

c) następnie co trzy lata przeprowadza przegląd postępów poczynionych w celu wypełnienia swoich zobowiązań wynikających z niniejszego artykułu oraz uwzględnia wnioski z takich przeglądów w swoich sprawozdaniach przedkładanych zgodnie z art. 21.

4. Strony mogą współpracować ze sobą oraz z odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi i innymi podmiotami, w stosownych przypadkach, w celu realizacji postanowień niniejszego artykułu. Taka współpraca może obejmować:

a) opracowanie strategii mających na celu zapobieganie stosowaniu rtęci lub związków rtęci w wydobywaniu i przetwarzaniu złota tradycyjnym i na małą skalę;

b) inicjatywy mające na celu edukację, dotarcie do grupy docelowej i budowanie zdolności;

c) promowanie badań dotyczących zrównoważonych alternatywnych praktyk bez wykorzystania rtęci;

d) zapewnienie wsparcia technicznego i finansowego;

e) partnerstwa mające na celu pomoc we wdrażaniu zobowiązań wynikających z niniejszego artykułu; oraz

f) wykorzystywanie istniejących mechanizmów wymiany informacji w celu promowania wiedzy, najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska oraz alternatywnych technologii, które są wykonalne pod względem środowiskowym, technicznym, społecznym i ekonomicznym.

Artykuł  8.

Emisje

1. Niniejszy artykuł dotyczy kontrolowania oraz tam, gdzie jest to możliwe, ograniczania emisji rtęci i związków rtęci, często wyrażanych jako "rtęć całkowita", do atmosfery, poprzez stosowanie środków kontroli emisji ze źródeł punktowych w ramach kategorii źródeł wymienionych w załączniku D.

2. Do celów niniejszego artykułu:

a) "emisje" oznaczają emisje rtęci lub związków rtęci do atmosfery;

b) "istotne źródło" oznacza źródło w ramach jednej z kategorii źródeł wymienionych w załączniku D. Strona może, według własnego uznania, ustanowić kryteria mające na celu określenie źródeł objętych kategorią źródła wymienioną w załączniku D, pod warunkiem że takie kryteria dla jakiejkolwiek kategorii uwzględniają co najmniej 75 procent emisji z tej kategorii;

c) "nowe źródło" oznacza jakiekolwiek istotne źródło w ramach kategorii wymienionych w załączniku D, którego budowę lub znaczną modernizację rozpoczęto co najmniej rok po dacie:

(i) wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do danej Strony; lub

(ii) wejścia w życie, w odniesieniu do danej Strony, zmiany załącznika D, na skutek której źródło zaczęło podlegać postanowieniom niniejszej Konwencji;

d) "znaczna modernizacja" oznacza modernizację istotnego źródła, której konsekwencją jest znaczne zwiększenie emisji, z wyłączeniem jakichkolwiek zmian w emisjach wynikających z odzysku produktu ubocznego. O tym, czy dana modernizacja jest znaczna, czy też nie, decyduje dana Strona;

e) "istniejące źródło" oznacza jakiekolwiek istotne źródło, które nie jest nowym źródłem;

f) "dopuszczalna wartość emisji" oznacza dopuszczalną wartość stężenia, masy lub wskaźnika emisji rtęci lub związków rtęci emitowanych ze źródła punktowego, często wyrażaną jako "rtęć całkowita".

3. Każda Strona posiadająca na swoim terytorium istotne źródła podejmuje działania mające na celu kontrolę emisji i może przygotować krajowy plan określający działania, jakie należy podjąć w celu kontroli emisji, oraz spodziewane założenia, cele i rezultaty takich działań. Plan należy przedstawić Konferencji Stron w ciągu czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony. Jeśli Strona opracowuje plan wdrażania zgodnie z art. 20, może ona zawrzeć w planie wdrażania plan przygotowany zgodnie z niniejszym ustępem.

4. W odniesieniu do nowych źródeł każda Strona wymaga stosowania najlepszych dostępnych technik i najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska w celu kontrolowania, a tam, gdzie jest to możliwe, ograniczenia emisji, tak szybko jak tylko jest to możliwe, ale nie później niż pięć lat po dniu wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony. Strona może zastosować dopuszczalne wartości emisji, które są zgodne ze stosowaniem najlepszych dostępnych technik.

5. W odniesieniu do istniejących źródeł każda Strona zawiera w swoim planie krajowym oraz wdraża co najmniej jeden z następujących środków, uwzględniając swoje krajowe okoliczności, ekonomiczne i techniczne możliwości zastosowania takich środków oraz ich przystępność pod względem kosztów, tak szybko jak tylko jest to możliwe, ale nie później niż dziesięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony:

a) określony ilościowo cel dotyczący kontrolowania oraz, tam gdzie jest to wykonalne, ograniczania emisji z istotnych źródeł;

b) dopuszczalne wartości emisji w celu kontrolowania oraz, tam gdzie jest to wykonalne, ograniczania emisji z istotnych źródeł;

c) zastosowanie najlepszych dostępnych technik oraz najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska w celu kontroli emisji z istotnych źródeł;

d) strategię kontroli obejmującą wiele substancji zanieczyszczających, która przyniesie dodatkowe korzyści dla kontroli emisji rtęci;

e) alternatywne środki umożliwiające ograniczenie emisji z istotnych źródeł.

6. Strony mogą zastosować takie same środki dla wszystkich istotnych istniejących źródeł lub też mogą przyjąć różne środki w odniesieniu do różnych kategorii źródeł. Celem takich środków zastosowanych przez Stronę jest osiągnięcie rozsądnych postępów w ograniczaniu emisji z biegiem czasu.

7. Każda Strona, tak szybko jak tylko jest to możliwe i nie później niż pięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, ustanawia, a następnie prowadzi rejestr emisji pochodzących z istotnych źródeł.

8. Podczas swojego pierwszego posiedzenia Konferencja Stron przyjmuje wytyczne dotyczące:

a) najlepszych dostępnych technik oraz najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska z uwzględnieniem wszelkich różnic pomiędzy nowymi a istniejącymi źródłami i z uwzględnieniem konieczności zminimalizowania skutków przenoszenia zanieczyszczeń pomiędzy różnymi komponentami środowiska; oraz

b) wsparcia udzielanego Stronom we wdrażaniu środków określonych w ust. 5, w szczególności w określaniu celów i dopuszczalnych wartości emisji.

9. Konferencja Stron przyjmuje, tak szybko jak tylko jest to możliwe, wytyczne dotyczące:

a) kryteriów, które Strony mogą opracować zgodnie z ust. 2 lit. b);

b) metodyki przygotowywania rejestrów emisji.

10. Konferencja Stron dokonuje stałego przeglądu oraz w stosownych przypadkach aktualizacji wytycznych opracowanych zgodnie z ust. 8 i ust. 9. Strony uwzględniają wytyczne podczas realizacji odpowiednich postanowień niniejszego artykułu.

11. Każda Strona uwzględnia informacje na temat wdrażania przez nią postanowień niniejszego artykułu w swoich sprawozdaniach przedkładanych zgodnie z art. 21, a zwłaszcza informacje dotyczące środków podjętych zgodnie z ust. 4-7 oraz skuteczności takich środków.

Artykuł  9.

Uwolnienia

1. Niniejszy artykuł dotyczy kontrolowania, a tam, gdzie jest to możliwe, ograniczania uwalniania rtęci i związków rtęci, często wyrażanych jako "rtęć całkowita", do gruntu i wody z istotnych źródeł punktowych nieobjętych innymi przepisami niniejszej Konwencji.

2. Do celów niniejszego artykułu:

a) "uwolnienia" oznaczają uwolnienia rtęci lub związków rtęci do gruntu lub wody;

b) "istotne źródło" oznacza dowolne znaczące antropogeniczne źródło punktowe uwolnienia wskazane przez Stronę, które nie zostało objęte innymi przepisami niniejszej Konwencji;

c) "nowe źródło" oznacza jakiekolwiek istotne źródło, którego budowę lub znaczną modernizację rozpoczęto co najmniej rok po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do danej Strony;

d) "znaczna modernizacja" oznacza modernizację istotnego źródła, której konsekwencją jest znaczne zwiększenie uwolnień, z wyłączeniem jakichkolwiek zmian w uwolnieniach wynikających z odzysku produktu ubocznego. O tym, czy dana modernizacja jest znaczna, czy też nie, decyduje dana Strona;

e) "istniejące źródło" oznacza jakiekolwiek istotne źródło, które nie jest nowym źródłem;

f) "dopuszczalna wartość uwolnienia" oznacza dopuszczalną wartość stężenia lub masy rtęci lub związków rtęci uwolnionych ze źródła punktowego, często wyrażaną jako "rtęć całkowita".

3. Każda Strona nie później niż trzy lata po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, a następnie regularnie, określa kategorie istotnych źródeł punktowych.

4. Każda Strona posiadająca na swoim terytorium istotne źródła podejmuje działania mające na celu kontrolę uwolnień i może przygotować krajowy plan określający działania, jakie należy podjąć w celu kontroli uwolnień, oraz spodziewane założenia, cele i rezultaty takich działań. Plan należy przedstawić Konferencji Stron w ciągu czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony. Jeśli Strona opracowuje plan wdrażania zgodnie z art. 20, może ona zawrzeć w planie wdrażania plan przygotowany zgodnie z niniejszym ustępem.

5. Działania te obejmują co najmniej jedno z następujących, zgodnie z potrzebami:

a) określenie dopuszczalnych wartości uwolnień w celu kontrolowania oraz, tam gdzie jest to wykonalne, ograniczania uwolnień z istotnych źródeł;

b) zastosowanie najlepszych dostępnych technik oraz najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska w celu kontroli uwolnień z istotnych źródeł;

c) strategię kontroli obejmującą wiele substancji zanieczyszczających, która przyniesie dodatkowe korzyści dla kontroli uwolnień rtęci;

d) alternatywne środki umożliwiające ograniczenie uwolnień z istotnych źródeł.

6. Każda Strona, tak szybko jak tylko jest to możliwe i nie później niż pięć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do tej Strony, ustanawia, a następnie prowadzi, rejestr uwolnień pochodzących z istotnych źródeł.

7. Konferencja Stron przyjmuje, tak szybko jak tylko jest to możliwe, wytyczne dotyczące:

a) najlepszych dostępnych technik oraz najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska z uwzględnieniem wszelkich różnic pomiędzy nowymi a istniejącymi źródłami i z uwzględnieniem konieczności zminimalizowania skutków przenoszenia zanieczyszczeń pomiędzy różnymi komponentami środowiska;

b) metodyki przygotowywania rejestrów uwolnień.

8. Każda Strona uwzględnia informacje na temat wdrażania przez nią postanowień niniejszego artykułu w swoich sprawozdaniach przedkładanych zgodnie z art. 21, a zwłaszcza informacje dotyczące środków podjętych zgodnie z ust. 3-6 oraz skuteczności takich środków.

Artykuł  10.

Składowanie przejściowe rtęci innej niż rtęć odpadowa w sposób bezpieczny dla środowiska

1. Niniejszy artykuł ma zastosowanie do przejściowego składowania rtęci i związków rtęci określonych w art. 3, nieobjętych definicją odpadów rtęciowych określoną w art. 11.

2. Każda Strona podejmuje działania w celu zapewnienia, że składowanie przejściowe takiej rtęci i związków rtęci przeznaczonych do użytku dozwolonego dla danej Strony w ramach niniejszej Konwencji prowadzone jest w sposób bezpieczny dla środowiska i przy uwzględnieniu wszelkich wytycznych oraz w zgodzie z wszelkimi wymogami przyjętymi zgodnie z ust. 3.

3. Konferencja Stron przyjmuje wytyczne w sprawie składowania przejściowego takiej rtęci i związków rtęci w sposób bezpieczny dla środowiska przy uwzględnieniu wszelkich odnośnych wytycznych opracowanych na mocy Konwencji bazylejskiej o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych oraz innych odpowiednich wskazówek. Konferencja Stron może przyjąć wymogi dotyczące składowania przejściowego w dodatkowym załączniku do niniejszej Konwencji zgodnie z art. 27.

4. Strony współpracują w stosownych przypadkach ze sobą oraz z odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi i innymi podmiotami w celu wsparcia budowania zdolności w zakresie składowania przejściowego takiej rtęci i związków rtęci w sposób bezpieczny dla środowiska.

Artykuł  11.

Odpady rtęciowe

1. W odniesieniu do Stron Konwencji bazylejskiej o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych do odpadów objętych niniejszą Konwencją stosuje się odpowiednie definicje z konwencji bazylejskiej. Strony niniejszej Konwencji, które nie są stronami konwencji bazylejskiej, wykorzystują te definicje jako wytyczne w odniesieniu do odpadów objętych niniejszą Konwencją.

2. Na potrzeby niniejszej Konwencji odpady rtęciowe oznaczają substancje lub obiekty:

a) składające się z rtęci lub związków rtęci;

b) zawierające rtęć lub związki rtęci; lub

c) zanieczyszczone rtęcią lub związkami rtęci,

w ilości przekraczającej odpowiednie progi określone przez Konferencję Stron we współpracy z odpowiednimi organami konwencji bazylejskiej w sposób zharmonizowany, które są unieszkodliwiane lub których unieszkodliwianie zamierza się przeprowadzić albo których unieszkodliwianie jest wymagane na mocy przepisów prawa krajowego lub niniejszej Konwencji. Definicja ta wyklucza nadkłady, odpady skalne i zwałowiska z kopalnictwa, z wyjątkiem wydobycia podstawowego rtęci, chyba że zawierają rtęć lub związki rtęci w ilościach przekraczających progi określone przez Konferencję Stron.

3. Każda Strona podejmuje odpowiednie działania w celu zagwarantowania, że odpady rtęciowe:

a) podlegają zarządzaniu w sposób bezpieczny dla środowiska przy uwzględnieniu wytycznych opracowanych na mocy konwencji bazylejskiej i zgodnie z wymogami, które Konferencja Stron przyjmie w dodatkowym załączniku zgodnie z art. 27. Przy opracowywaniu wymogów Konferencja Stron bierze pod uwagę przepisy i programy Stron dotyczące gospodarowania odpadami;

b) są odzyskiwane, poddawane recyklingowi, regenerowane lub bezpośrednio stosowane ponownie tylko w celu dopuszczonym na mocy niniejszej Konwencji dla danej Strony lub w celu unieszkodliwienia w sposób bezpieczny dla środowiska zgodnie z ust. 3 lit. a);

c) w odniesieniu do Stron konwencji bazylejskiej, nie są przewożone przez granice państwowe z wyjątkiem przewożenia do celów unieszkodliwienia w sposób bezpieczny dla środowiska zgodnie z niniejszym artykułem i z tą konwencją. W sytuacji gdy konwencja bazylejska nie ma zastosowania do przewozu przez granice państwowe, Strona zezwala na taki przewóz tylko po uwzględnieniu odpowiednich międzynarodowych przepisów, norm i wytycznych.

4. Konferencja Stron dąży do ścisłej współpracy z odpowiednimi organami konwencji bazylejskiej w procesie przeglądu i w razie potrzeby aktualizacji wytycznych, o których mowa w ust. 3 lit. a).

5. Strony są zachęcane do współpracy ze sobą oraz z odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi i innymi podmiotami w razie potrzeby, w celu rozwijania i utrzymywania możliwości dla gospodarowania odpadami rtęciowymi w sposób bezpieczny dla środowiska na skalę globalną, regionalną i krajową.

Artykuł  12.

Miejsca zanieczyszczone

1. Każda Strona dąży do opracowania odpowiednich strategii identyfikacji i oceny miejsc zanieczyszczonych rtęcią lub związkami rtęci.

2. Wszelkie działania mające na celu zmniejszenie ryzyka, jakie stanowią takie miejsca, muszą być prowadzone w sposób bezpieczny dla środowiska i obejmować w stosownych przypadkach ocenę ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska wskutek działania rtęci lub związków rtęci, jakie tam się znajdują.

3. Konferencja Stron przyjmuje wytyczne w zakresie zarządzania miejscami zanieczyszczonymi, które mogą obejmować metody i postępowanie w odniesieniu do:

a) identyfikacji i scharakteryzowania takich miejsc;

b) zaangażowania ludności;

c) ocen ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska;

d) wariantów zarządzania ryzykiem, jakie stanowią miejsca zanieczyszczone;

e) oceny korzyści i kosztów; oraz

f) walidacji wyników.

4. Strony zachęca się do współpracy w opracowywaniu strategii i wdrażaniu działań mających na celu identyfikację, ocenę, ustalanie priorytetów i zarządzanie miejscami zanieczyszczonymi oraz, w stosownych przypadkach, ich rekultywację.

Artykuł  13.

Zasoby finansowe i mechanizm finansowy

1. Każda Strona zobowiązuje się do zapewnienia, w miarę swoich możliwości, zasobów na te działania krajowe, które mają na celu wdrożenie niniejszej Konwencji, zgodnie ze swoją krajową polityką, priorytetami, planami i programami. Zasoby takie mogą obejmować finansowanie krajowe w ramach odpowiednich polityk, strategii rozwojowych i budżetów krajowych, finansowanie dwustronne i wielostronne, jak również zaangażowanie sektora prywatnego.

2. Ogólna skuteczność wdrażania niniejszej Konwencji przez Strony będące krajami rozwijającymi się będzie związana ze skutecznym wdrożeniem niniejszego artykułu.

3. Zachęca się wielostronne, regionalne i dwustronne podmioty mogące być źródłem pomocy finansowej i technicznej, jak również wsparcia w budowaniu zdolności i transferze technologii, do pilnej intensyfikacji działalności związanej z rtęcią w ramach wsparcia Stron będących krajami rozwijającymi się we wdrażaniu niniejszej Konwencji, w zakresie środków finansowych, pomocy technicznej i transferu technologii.

4. W swoich działaniach w zakresie finansowania Strony muszą w pełni uwzględniać szczególne potrzeby i warunki Stron będących małymi rozwijającymi się państwami wyspiarskimi lub krajami najsłabiej rozwiniętymi,

5. Niniejszym określa się mechanizm zapewniania adekwatnych, przewidywalnych i dostępnych w odpowiednim momencie środków finansowych. Mechanizm ma na celu wsparcie Stron będących krajami rozwijającymi się i krajami, których gospodarki są w okresie transformacji, w realizacji zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji.

6. Mechanizm obejmuje:

a) Fundusz Powierniczy "Global Environment Facility"; oraz

b) szczególny program międzynarodowy mający na celu wsparcie budowania zdolności i pomocy technicznej.

7. Fundusz Powierniczy "Global Environment Facility" zapewnia nowe, przewidywalne, adekwatne i dostępne w odpowiednim momencie środki finansowe w celu pokrycia kosztów, tak aby wesprzeć wdrażanie niniejszej Konwencji zgodnie z ustaleniami Konferencji Stron. Na potrzeby niniejszej Konwencji Fundusz Powierniczy "Global Environment Facility" działa zgodnie z wytycznymi Konferencji Stron i przed nią odpowiada. Konferencja Stron podaje wytyczne dotyczące ogólnych strategii, polityk, priorytetów programowych i kryteriów kwalifikowalności do dostępu do środków finansowych i ich wykorzystania. Ponadto Konferencja Stron podaje wytyczne w zakresie orientacyjnej listy kategorii działań, na które można uzyskać wsparcie z Funduszu Powierniczego "Global Environment Facility". Fundusz Powierniczy "Global Environment Facility" zapewnia środki finansowe w celu pokrycia uzgodnionych kosztów przyrostowych związanych z globalnymi korzyściami dla środowiska oraz uzgodnionych pełnych kosztów niektórych działań umożliwiających te korzyści.

8. Dostarczając środki na dane działanie, Fundusz Powierniczy "Global Environment Facility" powinien brać pod uwagę potencjalne zmniejszenie ilości rtęci wynikające z proponowanego działania w stosunku do jego kosztów.

9. Na potrzeby niniejszej Konwencji program, o którym mowa w ust. 6 lit. b), będzie prowadzony zgodnie z wytycznymi Konferencji Stron i będzie przed nią rozliczany. Na pierwszym spotkaniu Konferencja Stron decyduje o tym, która istniejąca instytucja zostanie gospodarzem programu i będzie mu udzielać wskazówek, w tym w odniesieniu do okresu jego obowiązywania. Wszystkie Strony i inne odnośne zainteresowane podmioty są zaproszone do dobrowolnego dostarczania środków finansowych na potrzeby programu.

10. Konferencja Stron i podmioty będące częścią mechanizmu na pierwszym posiedzeniu Konferencji Stron uzgadniają, w jaki sposób powyższe ustępy mają być realizowane.

11. Konferencja Stron, nie później niż na trzecim posiedzeniu, a następnie w regularnych odstępach czasu, dokonuje przeglądu poziomu finansowania, wytycznych Konferencji Stron dla podmiotów, których zadaniem jest realizacja mechanizmu ustanowionego na mocy niniejszego artykułu, oraz ich skuteczności, jak również zdolności odpowiadania na zmieniające się potrzeby Stron będących krajami rozwijającymi się oraz Stron, których gospodarki są w okresie transformacji. W oparciu o wyniki takiego przeglądu Konferencja Stron podejmuje odpowiednie działania mające na celu poprawienie skuteczności mechanizmu.

12. Wszystkie Strony zaproszone są do uczestniczenia w pracach mechanizmu, w ramach swoich możliwości. Mechanizm zachęca do zapewniania zasobów z innych źródeł, w tym z sektora prywatnego, i dąży do wykorzystania takich zasobów na potrzeby wspieranych przez siebie działań.

Artykuł  14.

Budowanie zdolności, pomoc techniczna i transfer technologii

1. Strony współpracują w celu zapewnienia, w miarę swoich możliwości, budowania zdolności i pomocy technicznej w sposób adekwatny i dostępny w odpowiednim momencie dla Stron będących krajami rozwijającymi się, w szczególności Stron będących krajami najsłabiej rozwiniętymi lub małymi rozwijającymi się państwami wyspiarskimi oraz Stron, których gospodarki są w okresie transformacji, w celu wsparcia tych krajów w realizacji zobowiązań na mocy niniejszej Konwencji.

2. Budowanie zdolności i pomoc techniczną zgodnie z ust. 1 i art. 13 można realizować w drodze ustaleń na poziomie regionalnym, subregionalnym i krajowym, w tym poprzez istniejące centra regionalne i subregionalne, inne środki wielostronne i dwustronne oraz poprzez partnerstwa, w tym partnerstwa obejmujące sektor prywatny. Należy dążyć do współpracy i koordynacji z innymi wielostronnymi porozumieniami na rzecz środowiska na polu chemikaliów i odpadów w celu zwiększenia skuteczności pomocy technicznej i jej realizacji.

3. Strony będące krajami rozwiniętymi oraz inne Strony, w miarę swoich możliwości, wspierają i ułatwiają, w razie potrzeby przy pomocy sektora prywatnego i innych istotnych zainteresowanych stron, rozwój, transfer, rozpowszechnianie i udostępnianie aktualnych, bezpiecznych dla środowiska technologii alternatywnych w odniesieniu do Stron będących krajami rozwijającymi się, w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych i małych rozwijających się państw wyspiarskich oraz Stron, których gospodarki są w okresie transformacji, w celu wzmocnienia ich zdolności do skutecznego wdrożenia niniejszej Konwencji.

4. Konferencja Stron na drugim spotkaniu, a następnie w regularnych odstępach czasowych, uwzględniając oświadczenia i sprawozdania Stron, w tym przewidziane na mocy art. 21, oraz informacje dostarczone przez inne zainteresowane Strony:

a) bierze pod uwagę informacje dotyczące istniejących inicjatyw i postępów dokonanych w związku z technologiami alternatywnymi;

b) bierze pod uwagę potrzeby Stron, w szczególności Stron będących krajami rozwijającymi się, w zakresie technologii alternatywnych; oraz

c) określa wyzwania, przed jakimi stoją Strony, w szczególności Strony będące krajami rozwijającymi się, w zakresie transferu technologii.

5. Konferencja Stron wydaje zalecenia co do tego, w jaki sposób można na mocy niniejszego artykułu jeszcze bardziej wzmocnić budowanie zdolności, pomoc techniczną i transfer technologii.

Artykuł  15.

Komisja ds. Wdrażania i Zgodności

1. Niniejszym ustanawia się mechanizm z Komisją jako organem pomocniczym Konferencji Stron, w celu wspierania wdrażania wszystkich postanowień niniejszej Konwencji oraz w celu przeglądu zgodności działań z postanowieniami Konwencji. Mechanizm ten, wraz z Komisją, ma charakter pomocniczy i w ramach takiego mechanizmu przykłada się szczególną wagę do odpowiednich krajowych zdolności i okoliczności dotyczących Stron.

2. Komisja wspiera wdrażanie wszystkich postanowień niniejszej Konwencji oraz dokonuje przeglądu zgodności działań z postanowieniami Konwencji. Komisja bada zarówno jednostkowe, jak i systemowe kwestie związane z wdrażaniem Konwencji i zgodnością z Konwencją, a w stosownych przypadkach także formułuje zalecenia dla Konferencji Stron.

3. Komisja składa się z 15 członków, nominowanych przez Strony i wybieranych przez Konferencję Stron, z należytym uwzględnieniem sprawiedliwej geograficznej reprezentacji w oparciu o pięć regionów w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych; pierwszych członków Komisji wybiera się na pierwszym posiedzeniu Konferencji Stron, a następnych zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez Konferencję Stron zgodnie z ust. 5; członkowie Komisji posiadają kompetencje w dziedzinach mających znaczenie dla niniejszej Konwencji, a skład Komisji odzwierciedla odpowiednią równowagę pod względem wiedzy specjalistycznej.

4. Komisja może analizować kwestie na podstawie:

a) pisemnego wniosku złożonego przez którąkolwiek ze Stron w odniesieniu do zgodności jej własnych działań;

b) krajowych sprawozdań zgodnie z art. 21; oraz

c) wniosków złożonych przez Konferencję Stron.

5. Komisja opracowuje swój regulamin, który podlega zatwierdzeniu podczas drugiego posiedzenia Konferencji Stron; Konferencja Stron może rozszerzyć zakres zadań i obowiązków Komisji.

6. Komisja dokłada wszelkich starań, aby przyjmować swoje zalecenia w drodze konsensusu. Jeśli wyczerpano wszelkie możliwości osiągnięcia konsensusu i nie osiągnięto go, takie zalecenia w ostateczności przyjmuje się większością trzech czwartych głosów obecnych i głosujących członków, przy kworum dwóch trzecich członków.

Artykuł  16.

Aspekty dotyczące zdrowia

1. Strony zachęca się do:

a) wspierania opracowywania i wdrażania strategii i programów mających na celu zidentyfikowanie i ochronę narażonych grup ludności, a zwłaszcza grup szczególnie wrażliwych, oraz takich strategii i programów, które mogą obejmować przyjmowanie potwierdzonych naukowo wytycznych zdrowotnych związanych z narażeniem na działanie rtęci i związków rtęci, a w stosownych przypadkach również określanie celów związanych z ograniczeniem narażenia na działanie rtęci, a także edukację społeczeństwa, z udziałem sektora zdrowia publicznego i innych zaangażowanych sektorów;

b) wspierania opracowywania i wdrażania naukowo ugruntowanych programów edukacyjnych i profilaktycznych dotyczących narażenia zawodowego na działanie rtęci i związków rtęci;

c) wspierania odpowiednich usług opieki zdrowotnej związanych z profilaktyką, leczeniem i opieką dla grup ludności narażonych na działanie rtęci i związków rtęci; oraz

d) ustanawiania i wzmacniania, w stosownych przypadkach, zdolności instytucjonalnych i zdolności pracowników służby zdrowia w zakresie profilaktyki, diagnozy, leczenia i monitorowania zagrożeń dla zdrowia związanych z narażeniem na działanie rtęci i związków rtęci.

2. Konferencja Stron, analizując kwestie lub działania związane ze zdrowiem, powinna:

a) w stosownych przypadkach konsultować się i współpracować ze Światową Organizacją Zdrowia, Międzynarodową Organizacją Pracy i innymi odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi; oraz

b) w stosownych przypadkach wspierać współpracę i wymianę informacji ze Światową Organizacją Zdrowia, Międzynarodową Organizacją Pracy i innymi odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi.

Artykuł  17.

Wymiana informacji

1. Każda Strona ułatwia wymianę:

a) naukowych, technicznych, ekonomicznych i prawnych informacji dotyczących rtęci i związków rtęci, w tym informacji toksykologicznych, ekotoksykologicznych i dotyczących bezpieczeństwa;

b) informacji dotyczących ograniczania lub wyeliminowania produkcji, stosowania, handlu, emisji lub uwolnień rtęci i związków rtęci;

c) informacji na temat wykonalnych pod względem technicznym i ekonomicznym alternatyw dla:

(i) produktów z dodatkiem rtęci;

(ii) procesów produkcyjnych, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci; oraz

(iii) działań i procesów skutkujących emisją lub uwolnieniem rtęci lub związków rtęci;

w tym informacji na temat zagrożeń dla zdrowia i środowiska oraz ekonomicznych i społecznych kosztów i korzyści takich alternatyw; oraz

d) informacji epidemiologicznych dotyczących wpływu na zdrowie związanego z narażeniem na działanie rtęci i związków rtęci, w stosownych przypadkach w ścisłej współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia i innymi odpowiednimi organizacjami.

2. Strony mogą wymieniać informacje, o których mowa w ust. 1, bezpośrednio, poprzez Sekretariat lub w stosownych przypadkach we współpracy z innymi odpowiednimi organizacjami, w tym sekretariatami konwencji dotyczących chemikaliów i odpadów.

3. Sekretariat ułatwia współpracę mającą na celu wymianę informacji, o których mowa w niniejszym artykule, a także współpracę z odpowiednimi organizacjami, w tym z sekretariatami wielostronnych umów środowiskowych i innych międzynarodowych inicjatyw. Oprócz informacji pochodzących od Stron takie informacje obejmują także informacje pochodzące od międzyrządowych i pozarządowych organizacji posiadających wiedzę specjalistyczną dotyczącą rtęci, a także od krajowych i międzynarodowych instytucji posiadających taką wiedzę specjalistyczną.

4. Każda Strona wyznacza krajowy punkt kontaktowy na potrzeby wymiany informacji na podstawie niniejszej Konwencji, w tym w odniesieniu do zgody Stron importujących zgodnie z art. 3.

5. Na potrzeby niniejszej Konwencji informacji na temat zdrowia i bezpieczeństwa ludzi oraz środowiska nie uważa się za poufne. Strony, które wymieniają między sobą inne informacje zgodnie z niniejszą Konwencją, chronią wszelkie informacje poufne zgodnie ze wspólnymi ustaleniami.

Artykuł  18.

Informacje publiczne, świadomość i edukacja

1. Każda Strona, w ramach swoich możliwości, wspiera i ułatwia:

a) podawanie do wiadomości publicznej informacji dotyczących:

(i) wpływu rtęci i związków rtęci na zdrowie i środowisko;

(ii) alternatyw dla rtęci i związków rtęci;

(iii) tematów określonych w art. 17 ust. 1;

(iv) wyników badań oraz działań związanych z rozwojem i monitorowaniem zgodnie z art. 19; oraz

(v) działań mających na celu wypełnienie zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji;

b) edukację, szkolenia i podnoszenie świadomości społeczeństwa na temat skutków narażenia na działanie rtęci i związków rtęci dla zdrowia ludzi i środowiska, w stosownych przypadkach we współpracy z odpowiednimi organizacjami międzyrządowymi i pozarządowymi oraz grupami szczególnie wrażliwymi.

2. Każda Strona wykorzystuje istniejące mechanizmy lub bierze pod uwagę opracowanie mechanizmów takich jak, w stosownych przypadkach, rejestry uwalniania i transferu zanieczyszczeń, na potrzeby gromadzenia i upowszechniania informacji na temat szacunkowych ilości rtęci i związków rtęci emitowanych, uwalnianych lub unieszkodliwianych na skutek działań człowieka na terytorium takiej Strony w ujęciu rocznym.

Artykuł  19.

Badania, rozwój i monitorowanie

1. Uwzględniając ich odpowiednie okoliczności i zdolności, Strony dokładają wszelkich starań w celu prowadzenia współpracy ukierunkowanej na tworzenie i poprawę:

a) rejestrów stosowania i używania rtęci i związków rtęci oraz antropogenicznych emisji rtęci i związków rtęci do atmosfery i uwalniania rtęci i związków rtęci do wody i gruntów;

b) modelowania i geograficznie reprezentatywnego monitorowania poziomów rtęci i związków rtęci w odniesieniu do grup szczególnie wrażliwych i w elementach środowiska, w tym elementach biotycznych, takich jak ryby, ssaki morskie, żółwie i ptaki morskie, a także współpracy przy pobieraniu oraz wymianie istotnych i odpowiednich próbek;

c) ocen wpływu rtęci i związków rtęci na zdrowie ludzi i środowisko, w uzupełnieniu oceny skutków społecznych, ekonomicznych i kulturowych, zwłaszcza w odniesieniu do grup szczególnie wrażliwych;

d) ujednoliconych metodologii działań podejmowanych na podstawie lit. a), b) i c);

e) informacji na temat cyklu środowiskowego, rozprzestrzeniania się (w tym przemieszczania się na dalekie odległości i osiadania), przekształcania oraz zachowania się rtęci i związków rtęci w różnych ekosystemach, rozróżniając odpowiednio antropogeniczne i naturalne emisje oraz uwolnienia rtęci, a także wtórne uruchomienia rtęci ze składowisk historycznych;

f) informacji na temat handlu rtęcią i związkami rtęci oraz produktami z dodatkiem rtęci; oraz

g) informacji i badań na temat technicznej i ekonomicznej dostępności produktów niezawierających rtęci i procesów niewymagających wykorzystywania rtęci oraz na temat najlepszych dostępnych technik i najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska umożliwiających ograniczenie i monitorowanie emisji i uwolnień rtęci i związków rtęci.

2. W stosownych przypadkach przy podejmowaniu działań określonych w ust. 1 Strony powinny wykorzystywać istniejące sieci monitorowania i programy badawcze.

Artykuł  20.

Plany wdrażania

1. Każda Strona może, po przeprowadzeniu wstępnej oceny, opracować i przeprowadzić plan wdrażania, uwzględniający krajowe okoliczności, w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji. Wszelkie takie plany należy niezwłocznie po ich opracowaniu przedstawić Sekretariatowi.

2. Każda Strona może dokonać przeglądu i aktualizacji swojego planu wdrażania, uwzględniając swoje krajowe okoliczności i mając na uwadze wytyczne sformułowane przez Konferencję Stron oraz inne istotne wytyczne.

3. Podejmując działania określone w ust. 1 i 2, Strony powinny skonsultować się z krajowymi zainteresowanymi stronami w celu ułatwienia opracowania, wdrożenia, przeglądu i aktualizacji swoich planów wdrażania.

4. Strony mogą również dokonać koordynacji planów regionalnych w celu ułatwienia wdrażania niniejszej Konwencji.

Artykuł  21.

Sprawozdawczość

1. Każda Strona przedkłada Konferencji Stron, poprzez Sekretariat, sprawozdania dotyczące środków, jakie podjęła w celu wdrożenia postanowień niniejszej Konwencji, oraz skuteczności takich środków i potencjalnych wyzwań związanych z wypełnieniem zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji.

2. Każda Strona uwzględnia w swoich sprawozdaniach informacje, o których mowa w art. 3, 5, 7, 8 i 9 niniejszej Konwencji.

3. Podczas swojego pierwszego posiedzenia Konferencja Stron podejmuje obowiązujące dla Stron decyzje dotyczące formy sprawozdań i harmonogramu ich składania, uwzględniając zalety skoordynowania takiej sprawozdawczości ze sprawozdawczością w ramach innych istotnych konwencji dotyczących chemikaliów i odpadów.

Artykuł  22.

Ocena skuteczności

1. Konferencja Stron dokonuje oceny skuteczności niniejszej Konwencji, po raz pierwszy nie później niż sześć lat po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji, a następnie okresowo w ustalonych przez nią odstępach czasowych.

2. Aby ułatwić taką ocenę, Konferencja Stron na swoim pierwszym posiedzeniu inicjuje wprowadzenie ustaleń umożliwiających zapewnienie jej porównywalnych danych uzyskanych z monitorowania obecności i przemieszczania się rtęci i związków rtęci w środowisku, a także zmian w poziomach rtęci i związków rtęci obserwowanych w biotycznych elementach środowiska i w odniesieniu do grup szczególnie wrażliwych.

3. Ocenę taką przeprowadza się na podstawie dostępnych informacji naukowych, środowiskowych, technicznych, finansowych i ekonomicznych, w tym:

a) sprawozdań i innych informacji uzyskanych z monitorowania przedstawionych Konferencji Stron zgodnie z ust. 2;

b) sprawozdań złożonych zgodnie z art. 21;

c) informacji i zaleceń przedstawionych zgodnie z art. 15; oraz

d) sprawozdań i innych istotnych informacji dotyczących działania pomocy finansowej, transferu technologii i ustaleń dotyczących budowania zdolności wprowadzonych na mocy niniejszej Konwencji.

Artykuł  23.

Konferencja Stron

1. Niniejszym ustanawia się Konferencję Stron.

2. Pierwsze posiedzenie Konferencji Stron zwołuje Dyrektor Wykonawczy Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, nie później niż rok po dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji. Kolejne zwyczajne posiedzenia Konferencji Stron odbywają się w regularnych odstępach ustalonych przez Konferencję.

3. Nadzwyczajne posiedzenia Konferencji Stron odbywają się w takich terminach, jakie Konferencja Stron uzna za konieczne, albo na pisemny wniosek którejkolwiek ze Stron, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy od poinformowania Stron o takim wniosku przez Sekretariat wniosek taki poprze co najmniej jedna trzecia Stron.

4. Konferencja Stron na swoim pierwszym posiedzeniu w drodze konsensusu uzgadnia i przyjmuje regulamin i przepisy finansowe obowiązujące ją oraz jej organy pomocnicze, a także postanowienia finansowe regulujące funkcjonowanie Sekretariatu.

5. Konferencja Stron w sposób stały dokonuje przeglądu i oceny procesu wdrażania postanowień niniejszej Konwencji. Konferencja Stron pełni funkcje przypisane jej na mocy niniejszej Konwencji i w tym celu:

a) ustanawia takie organy pomocnicze, jakie uzna za konieczne do wdrożenia postanowień niniejszej Konwencji;

b) w stosownych przypadkach współpracuje z właściwymi organizacjami międzynarodowymi oraz organami międzyrządowymi i pozarządowymi;

c) dokonuje regularnych przeglądów wszelkich informacji udostępnionych jej i Sekretariatowi na podstawie art. 21;

d) rozważa wszelkie zalecenia przedstawione jej przez Komisję ds. Wdrażania i Zgodności;

e) analizuje i podejmuje wszelkie dodatkowe działania, jakie mogą być konieczne do realizacji celów niniejszej Konwencji; oraz

f) dokonuje przeglądu załączników A i B zgodnie z postanowieniami art. 4 i 5.

6. Przedstawiciele Organizacji Narodów Zjednoczonych, jej wyspecjalizowanych agencji i Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, a także wszelkich państw niebędących Stroną niniejszej Konwencji, mogą brać udział w posiedzeniach Konferencji Stron w charakterze obserwatorów. Jakikolwiek organ lub agencja, o charakterze krajowym lub międzynarodowym, rządowym lub pozarządowym, posiadające szczególną wiedzę na temat kwestii zawartych w niniejszej Konwencji, które poinformowały Sekretariat o tym, że pragną, by ich przedstawiciele byli obecni podczas posiedzenia Konferencji Stron w charakterze obserwatorów, mogą uzyskać zgodę na obecność ich przedstawicieli na posiedzeniu, o ile swojego sprzeciwu nie zgłosi co najmniej jedna trzecia obecnych na posiedzeniu Stron. Zgoda na obecność obserwatorów podczas posiedzenia i ich udział w posiedzeniu podlega regulaminowi przyjętemu przez Konferencję Stron.

Artykuł  24.

Sekretariat

1. Niniejszym ustanawia się Sekretariat.

2. Sekretariat spełnia następujące funkcje:

a) organizuje posiedzenia Konferencji Stron i jej organów pomocniczych oraz zapewnia im niezbędną obsługę;

b) na wniosek Stron ułatwia zapewnianie im pomocy we wdrażaniu postanowień niniejszej Konwencji, a w szczególności pomocy dla Stron będących krajami rozwijającymi się i Stron, których gospodarki są w okresie transformacji;

c) w stosownych przypadkach koordynuje pracę sekretariatów odpowiednich organów międzynarodowych, a w szczególności sekretariatów innych konwencji dotyczących chemikaliów i odpadów;

d) pomaga Stronom w wymianie informacji związanych z wdrażaniem postanowień niniejszej Konwencji;

e) przygotowuje i udostępnia Stronom okresowe sprawozdania oparte na informacjach otrzymanych na podstawie art. 15 i 21 oraz inne dostępne informacje;

f) zawiera, pod ogólnym kierownictwem Konferencji Stron, takie porozumienia administracyjne i kontraktowe, jakie mogą być wymagane dla efektywnego wypełniania jego funkcji; oraz

g) wykonuje inne funkcje sekretariatu wyszczególnione w niniejszej Konwencji oraz takie inne zadania, jakie może określić Konferencja Stron.

3. Funkcje Sekretariatu na potrzeby niniejszej Konwencji wykonuje Dyrektor Wykonawczy Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, o ile Konferencja Stron nie postanowi, większością trzech czwartych głosów Stron obecnych i głosujących, o powierzeniu funkcji sekretariatu jednej lub większej liczbie innych organizacji międzynarodowych.

4. Konferencja Stron, w porozumieniu z odpowiednimi organami międzynarodowymi, może przewidzieć zwiększoną współpracę Sekretariatu z sekretariatami innych konwencji dotyczących chemikaliów i odpadów oraz zwiększoną koordynację pracy tych sekretariatów. Konferencja Stron, w porozumieniu z odpowiednimi organami międzynarodowymi, może przewidzieć dalsze wytyczne dotyczące tej kwestii.

Artykuł  25.

Rozstrzyganie sporów

1. Wszelkie spory w związku z interpretacją bądź stosowaniem niniejszej Konwencji Strony starają się rozstrzygnąć w drodze negocjacji lub innych wybranych przez siebie pokojowych środków.

2. Podczas ratyfikacji, przyjmowania lub zatwierdzania niniejszej Konwencji lub przystępowania do niej, bądź w dowolnym późniejszym terminie Strona, która nie jest regionalną organizacją integracji gospodarczej, może za pomocą dokumentu na piśmie złożonego u Depozytariusza oświadczyć, że w zakresie wszelkich sporów dotyczących interpretacji bądź stosowania niniejszej Konwencji uznaje ona jeden lub oba z następujących sposobów rozstrzygania sporów za obowiązkowy w odniesieniu do wszelkich Stron przyjmujących to samo zobowiązanie:

a) arbitraż zgodnie z procedurą podaną w części I załącznika E;

b) przekazanie sporu do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

3. Strona, która jest regionalną organizacją integracji gospodarczej, może złożyć oświadczenie z podobnym skutkiem w stosunku do arbitrażu zgodnie z ust. 2.

4. Oświadczenie złożone zgodnie z ust. 2 lub 3 pozostaje w mocy do momentu jego wygaśnięcia zgodnie z jego warunkami lub po trzech miesiącach po złożeniu pisemnego zawiadomienia o jego odwołaniu u Depozytariusza.

5. Wygaśnięcie oświadczenia, zawiadomienie o odwołaniu lub nowe oświadczenie nie może w żaden sposób wpływać na postępowanie toczące się przed sądem arbitrażowym lub Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości, chyba że strony sporu postanowią inaczej.

6. Jeżeli strony sporu nie przyjęły tych samych środków rozstrzygania sporów zgodnie z ust. 2 lub 3 i jeśli nie są w stanie rozstrzygnąć sporu poprzez środki przedstawione w ust. 1 w ciągu dwunastu miesięcy od otrzymania powiadomienia jednej strony przez drugą co do istnienia sporu między nimi, spór zostanie przekazany komisji pojednawczej na wniosek którejkolwiek ze stron sporu. Do postępowania pojednawczego na podstawie niniejszego artykułu ma zastosowanie procedura określona w części II załącznika E.

Artykuł  26.

Zmiany Konwencji

1. Każda Strona niniejszej Konwencji może zaproponować zmiany do niej.

2. Zmiany do niniejszej Konwencji przyjmowane są na posiedzeniu Konferencji Stron. Tekst każdej z proponowanych zmian Sekretariat przekazuje Stronom na co najmniej sześć miesięcy przed posiedzeniem, na którym zostanie przedstawiona propozycja ich przyjęcia. Sekretariat przekazuje również proponowaną zmianę sygnatariuszom niniejszej Konwencji oraz, do celów informacyjnych, Depozytariuszowi.

3. Strony dołożą wszelkich starań, aby osiągnąć porozumienie w sprawie każdej proponowanej zmiany do niniejszej Konwencji w drodze konsensusu. Jeżeli wszystkie środki osiągnięcia konsensusu zostały wyczerpane i nie osiągnięto porozumienia, w ostateczności zmianę przyjmuje się większością trzech czwartych głosów Stron obecnych i głosujących na posiedzeniu.

4. Przyjętą zmianę Depozytariusz przekazuje wszystkim Stronom do ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia.

5. O ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu zmiany Strony informują Depozytariusza na piśmie. Zmiana przyjęta zgodnie z ust. 3 wchodzi w życie dla tych Stron, które zgodziły się na jej obowiązywanie w odniesieniu do nich, dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia przez co najmniej trzy czwarte Stron, które były Stronami w momencie przyjęcia zmiany. Następnie zmiana wchodzi w życie dla każdej innej Strony dziewięćdziesiątego dnia po złożeniu przez tę Stronę dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia zmiany.

Artykuł  27.

Przyjmowanie i zmiany załączników

1. Załączniki do niniejszej Konwencji stanowią jej integralną część, a odwołanie do niniejszej Konwencji stanowi jednocześnie, o ile nie stwierdzono inaczej, odwołanie do wszystkich jej załączników.

2. Wszelkie dodatkowe załączniki przyjęte po wejściu niniejszej Konwencji w życie będą ograniczone do kwestii proceduralnych, naukowych, technicznych bądź administracyjnych.

3. Dla wniosków w sprawie dodatkowych załączników do niniejszej Konwencji, ich przyjmowania i wchodzenia w życie obowiązuje następująca procedura:

a) składanie wniosków w sprawie dodatkowych załączników i przyjmowanie tych załączników odbywa się według procedury określonej w art. 26 ust. 1-3;

b) każda Strona, która nie może przyjąć danego dodatkowego załącznika, powiadamia o tym Depozytariusza na piśmie w ciągu jednego roku od dnia ogłoszenia przez Depozytariusza przyjęcia takiego załącznika. Depozytariusz niezwłocznie zawiadamia wszystkie Strony o każdym otrzymanym zawiadomieniu. Strona może w dowolnym momencie powiadomić Depozytariusza na piśmie o wycofaniu uprzedniego powiadomienia o nieprzyjęciu dotyczącego dodatkowego załącznika, w wyniku czego załącznik wchodzi w życie w stosunku do tej strony z zastrzeżeniem lit. c); oraz

c) po upływie jednego roku od daty ogłoszenia przez Depozytariusza przyjęcia dodatkowego załącznika, załącznik ten wchodzi w życie w odniesieniu do wszystkich Stron, które nie złożyły powiadomienia o jego nieprzyjęciu zgodnie z zapisami lit. b).

4. Wnioski o zmiany załączników do niniejszej Konwencji, ich przyjmowanie i wejście w życie podlegają tym samym procedurom, jakie obowiązują dla wniosków w sprawie dodatkowych załączników do Konwencji, ich przyjmowania i wejścia w życie, z zastrzeżeniem, że zmiana załącznika nie wchodzi w życie w odniesieniu do Strony, która złożyła oświadczenie dotyczące zmian załączników zgodnie z art. 30 ust. 5; w takim przypadku zmiana wchodzi w życie w odniesieniu do tej Strony dziewięćdziesiątego dnia po dacie złożenia przez tę Stronę u Depozytariusza dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia dotyczącego takiej zmiany,

5. Jeżeli dodatkowy załącznik lub zmiana załącznika jest związana ze zmianą niniejszej Konwencji, dodatkowy załącznik lub zmiana załącznika nie wchodzi w życie do czasu wejścia w życie zmiany niniejszej Konwencji.

Artykuł  28.

Prawo głosu

1. Każda Strona niniejszej Konwencji dysponuje jednym głosem, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ust. 2.

2. Regionalna organizacja integracji gospodarczej w sprawach będących w zakresie jej kompetencji korzysta z prawa głosu z liczbą głosów równą liczbie jej państw członkowskich będących Stronami niniejszej Konwencji. Organizacja taka nie może korzystać z prawa głosu, jeżeli którekolwiek z jej państw członkowskich korzysta ze swojego prawa głosu, i odwrotnie.

Artykuł  29.

Podpis

Niniejsza Konwencja jest otwarta do podpisu w Kumamoto, Japonia, przez wszystkie państwa i regionalne organizacje integracji gospodarczej w dniach 10 i 11 października 2013 r., a następnie w siedzibie głównej ONZ w Nowym Jorku do 9 października 2014 r.

Artykuł  30.

Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie i przystąpienie

1. Niniejsza Konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu przez państwa oraz regionalne organizacje integracji gospodarczej. Jest ona otwarta do przystąpienia dla państw i regionalnych organizacji integracji gospodarczej od dnia następującego po dniu zamknięcia Konwencji do podpisu. Dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia są składane u Depozytariusza.

2. Każda regionalna organizacja integracji gospodarczej, która staje się Stroną niniejszej Konwencji, gdy żadne z jej państw członkowskich nie jest Stroną, jest związana wszystkimi zobowiązaniami wynikającymi z niniejszej Konwencji. W przypadku takich organizacji, których jedno lub więcej państw członkowskich jest Stroną niniejszej Konwencji, organizacja i jej państwa członkowskie decydują o swej odpowiedzialności za wypełnianie zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji. W takich przypadkach organizacja i państwa członkowskie nie są uprawnione do korzystania jednocześnie z praw wynikających z niniejszej Konwencji.

3. W dokumentach ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia regionalna organizacja integracji gospodarczej określa zakres swoich kompetencji w odniesieniu do spraw uregulowanych w niniejszej Konwencji. Każda taka organizacja informuje również Depozytariusza, który z kolei zawiadamia Strony o każdej istotnej zmianie w zakresie jej kompetencji.

4. Zachęca się każde państwo lub regionalną organizację integracji gospodarczej do przekazania Sekretariatowi w momencie ratyfikacji Konwencji, jej przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia do niej informacji o działaniach podjętych w celu wdrożenia Konwencji.

5. W dokumencie ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia każda Strona może zadeklarować, że w odniesieniu do niej wszelkie zmiany do załącznika wejdą w życie dopiero po złożeniu odnoszącego się do nich dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

Artykuł  31.

Wejście w życie

1. Niniejsza Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia pięćdziesiątego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

2. Dla każdego państwa lub regionalnej organizacji integracji gospodarczej, która ratyfikuje, przyjmie lub zatwierdzi niniejszą Konwencję lub przystąpi do niej po złożeniu pięćdziesiątego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, niniejsza Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez to państwo lub regionalną organizację integracji gospodarczej jej dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

3. Do celów ust. 1 i 2 żaden dokument złożony przez regionalną organizację integracji gospodarczej nie jest traktowany jako dodatkowy do dokumentów złożonych przez państwa członkowskie tej organizacji.

Artykuł  32.

Zastrzeżenia

Do niniejszej Konwencji nie można zgłaszać zastrzeżeń.

Artykuł  33.

Odstąpienie

1. W każdym momencie po upływie trzech lat od dnia, w którym niniejsza Konwencja weszła w życie w stosunku do Strony, Strona ta może odstąpić od niniejszej Konwencji w drodze pisemnego powiadomienia Depozytariusza.

2. Odstąpienie takie staje się skuteczne po upływie jednego roku od daty otrzymania przez Depozytariusza zawiadomienia o odstąpieniu lub w takim późniejszym terminie, jaki został określony w zawiadomieniu o odstąpieniu.

Artykuł  34.

Depozytariusz

Depozytariuszem niniejszej Konwencji jest Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł  35.

Teksty autentyczne

Oryginał niniejszej Konwencji, której teksty w języku angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim są jednakowo autentyczne, zostaje złożony u Depozytariusza.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, będąc należycie do tego upełnomocnieni, podpisali niniejszą Konwencję.

Sporządzono w Kumamoto, Japonia, w dniu dziesiątego października dwa tysiące trzynastego roku.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  A

PRODUKTY Z DODATKIEM RTĘCI

Następujące produkty nie są objęte zakresem niniejszego załącznika:

a) produkty niezbędne do ochrony ludności i zastosowań militarnych;

b) produkty służące do badań i kalibracji instrumentów, wykorzystywane jako wzorce odniesienia;

c) w przypadkach gdy nie ma dostępnych zamienników niezawierających rtęci, przełączniki i przekaźniki, lampy fluorescencyjne z zimną katodą i lampy fluorescencyjne z zewnętrzną katodą (CCFL i EEFL) do wyświetlaczy elektronicznych oraz urządzenia pomiarowe;

d) produkty wykorzystywane w praktykach tradycyjnych lub religijnych; oraz

e) szczepionki, w których konserwantem jest tiomersal.

Część I: Produkty podlegające art. 4 ust 1

Produkty z dodatkiem rtęci	Data, po której produkcja, import lub eksport produktu nie są dozwolone (data wycofania)
Baterie, z wyjątkiem baterii guzikowych cynk-tlenek srebra o zawartości rtęci < 2 %, baterie guzikowe cynkowo-powietrzne o zawartości rtęci < 2 %	2020
Przełączniki i przekaźniki z wyjątkiem mostków pojemnościowych i reflektometrycznych o bardzo dużej dokładności oraz wysokoczęstotliwościowych przełączników i przekaźników częstotliwości radiowych stosowanych w instrumentach do monitorowania i sterownikach o zawartości rtęci nieprzekraczającej 20 mg na mostek, przełącznik lub przekaźnik	2020
Kompaktowe lampy fluorescencyjne (CFL) stosowane na potrzeby oświetlenia ogólnego o mocy ≤ 30 watów i zawartości rtęci przekraczającej 5 mg na rurę świetlówki	2020
Liniowe lampy fluorescencyjne (LFL) stosowane na potrzeby oświetlenia ogólnego: a) z luminoforem trójpasmowym o mocy < 60 watów i zawartości rtęci przekraczającej 5 mg na lampę; b) z luminoforem halofosforanowym o mocy ≤ 40 watów i zawartości rtęci przekraczającej 10 mg na lampę	2020
Wysokoprężne lampy rtęciowe (HPMV) na potrzeby oświetlenia ogólnego	2020
Rtęć w lampach fluorescencyjnych z zimną katodą i lampach	2020
fluorescencyjnych z zewnętrzną katodą (CCFL i EEFL) do wyświetlaczy elektronicznych: a) lampy krótkie (≤ 500 mm) o zawartości rtęci przekraczającej 3,5 mg na lampę b) lampy o średniej długości (> 500 mm i ≤ 1 500 mm) o zawartości rtęci przekraczającej 5 mg na lampę c) lampy długie (> 1 500 mm) o zawartości rtęci przekraczającej 13 mg na lampę
Kosmetyki (o zawartości rtęci przekraczającej 1 ppm), w tym mydła i kremy do rozjaśniania skóry, z wyłączeniem kosmetyków do okolic oczu, w których rtęć jest stosowana jako konserwant i brak jest dostępnych skutecznych i bezpiecznych konserwantów zastępczych (1)	2020
Środki ochrony roślin, środki biobójcze i środki przeciwbakteryjne stosowane miejscowo	2020
Następujące nieelektroniczne urządzenia pomiarowe z wyjątkiem nieelektronicznych urządzeń pomiarowych zainstalowanych w dużych urządzeniach lub stosowanych do pomiarów o wysokiej precyzji, dla których brak odpowiednich zamienników niezawierających rtęci: a) barometry; b) higrometry; c) manometry; d) termometry; e) ciśnieniomierze.	2020
(1) Intencją przepisu nie jest objęcie nim kosmetyków, mydeł lub kremów zanieczyszczonych śladowymi ilościami rtęci.

Część II: Produkty podlegające art. 4 ust. 3

Produkty z dodatkiem rtęci	Przepisy
Amalgamat stomatologiczny	Działania, jakie Strona podejmie w celu wycofania z użytku amalgamatu stomatologicznego, muszą uwzględniać warunki krajowe danej Strony i odpowiednie międzynarodowe wytyczne, i obejmować co najmniej dwa
	spośród niżej podanych środków: (i) ustanowienie krajowych celów dotyczących zapobiegania próchnicy i promocji zdrowia, a przez to minimalizacja konieczności wypełniania ubytków; (ii) ustanowienie krajowych celów dotyczących minimalizacji wykorzystania amalgamatu; (iii) wsparcie wykorzystania opłacalnych i skutecznych klinicznie alternatywnych wypełnień stomatologicznych niezawierających rtęci; (iv) wsparcie badań i rozwoju w zakresie wysokiej jakości materiałów do wypełnień stomatologicznych niezawierających rtęci; (v) zachęcanie reprezentatywnych organizacji zawodowych i szkół dentystycznych do edukowania i szkolenia stomatologów i studentów stomatologii w zakresie wykorzystywania alternatywnych, niezawierających rtęci materiałów do wypełnień i promowania najlepszych praktyk w zakresie zarządzania; (vi) zniechęcanie do tworzenia takich polityk i programów ubezpieczeniowych, w których wykorzystanie amalgamatu stomatologicznego jest preferowane względem stosowania wypełnień stomatologicznych niezawierających rtęci; (vii) zachęcanie do tworzenia takich polityk i programów ubezpieczeniowych, w których preferowane jest wykorzystanie wysokiej jakości alternatyw dla amalgamatu stomatologicznego przy wypełnianiu ubytków; (viii) ograniczenie stosowania amalgamatu stomatologicznego do jego formy kapsułkowanej; (ix) promowanie stosowania najlepszych praktyk w zakresie ochrony środowiska w ośrodkach stomatologicznych w celu zmniejszenia uwolnień rtęci i związków rtęci do wody i gruntu.

ZAŁĄCZNIK  B

PROCESY PRODUKCYJNE, W KTÓRYCH WYKORZYSTUJE SIĘ RTĘĆ LUB ZWIĄZKI RTĘCI

Część I: Procesy podlegające art. 5 ust. 2

Procesy produkcyjne, w których wykorzystuje się rtęć lub związki rtęci	Data wycofania
Produkcja chloro-alkaliczna	2025
Produkcja aldehydu octowego, w której rtęć lub związki rtęci stosowane są jako katalizatory	2018

Część II: Procesy podlegające art. 5 ust. 3

Proces, w którym wykorzystywana jest rtęć	Przepisy
Produkcja monomeru chlorku winylu	Działania, jakie Strony muszą podjąć, obejmują co najmniej: (i) zmniejszenie wykorzystania rtęci w kategoriach produkcji na jednostkę o 50 % do roku 2020, w porównaniu z 2010 r.; (ii) promowanie działań mających na celu zmniejszenie zależności od rtęci pochodzącej z podstawowego wydobycia; (iii) podjęcie działań mających na celu zmniejszenie emisji i uwolnień rtęci do środowiska; (iv) wsparcie dla badań i rozwoju w odniesieniu do katalizatorów niezawierających rtęci i procesów bezrtęciowych; (v) niezezwalanie na wykorzystywanie rtęci pięć lat po ustaleniu przez Konferencję Stron, że katalizatory niezawierające rtęci w istniejących procesach stały się wykonalne z technicznego i ekonomicznego punktu widzenia; (vi) sporządzenie sprawozdania dla Konferencji Stron ze starań podjętych w kierunku opracowania lub wskazania alternatyw i wycofania się ze stosowania rtęci zgodnie z art. 21.
Metanolan lub etanolan sodu lub potasu	Działania, jakie Strony muszą podjąć, obejmują co najmniej: (i) działania mające na celu zmniejszenie wykorzystania rtęci aż do wycofania się z jej stosowania jak najszybciej i w ciągu 10 lat od wejścia Konwencji w życie; (ii) zmniejszenie emisji i uwolnień w kategoriach produkcji na jednostkę o 50 % do roku 2020, w porównaniu z 2010 r.; (iii) zakaz stosowania świeżej rtęci z podstawowego wydobycia;
	(iv) wsparcie dla badań i rozwoju w odniesieniu do procesów bezrtęciowych; (v) niezezwalanie na wykorzystywanie rtęci pięć lat po ustaleniu przez Konferencję Stron, że procesy bezrtęciowe stały się wykonalne z technicznego i ekonomicznego punktu widzenia; (vi) sporządzenie sprawozdania dla Konferencji Stron ze starań podjętych w kierunku opracowania lub wskazania alternatyw i wycofania się ze stosowania rtęci zgodnie z art. 21.
Produkcja poliuretanu z zastosowaniem katalizatorów zawierających rtęć	Działania, jakie Strony muszą podjąć, obejmują co najmniej: (i) działania mające na celu zmniejszenie wykorzystania rtęci aż do wycofania się z jej stosowania jak najszybciej i w ciągu 10 lat od wejścia Konwencji w życie; (ii) działania mające na celu zmniejszenie zależności od rtęci pochodzącej z podstawowego wydobycia; (iii) podjęcie działań mających na celu zmniejszenie emisji i uwolnień rtęci do środowiska; (iv) zachęcanie do badań i rozwoju w zakresie katalizatorów niezawierających rtęci i procesów bezrtęciowych; (v) sporządzenie sprawozdania dla Konferencji Stron ze starań podjętych w kierunku opracowania lub wskazania alternatyw i wycofania się ze stosowania rtęci zgodnie z art. 21. Do tego procesu produkcji nie stosuje się art. 5 ust. 6.

ZAŁĄCZNIK  C

WYDOBYCIE ZŁOTA TRADYCYJNE I NA MAŁĄ SKALĘ

Krajowe plany działania

1. Każda Strona, która podlega przepisom art. 7 ust. 3, włącza do krajowego planu działania:

a) cele krajowe i cele dotyczące redukcji;

b) działania mające na celu wyeliminowanie:

(i) amalgamacji rudy;

(ii) otwartego spalania amalgamatu lub amalgamatu przetworzonego;

(iii) spalania amalgamatu w obszarach zamieszkanych; oraz

(iv) ługowania cyjankiem osadów, rudy lub zwałowisk, do których dodano rtęć, bez jej wcześniejszego usunięcia;

c) działania mające na celu ułatwienie sformalizowania lub uregulowania sektora wydobycia złota tradycyjnego i na małą skalę;

d) podstawowe oszacowania ilości wykorzystywanej rtęci i praktyk w wydobyciu i przetwarzaniu złota tradycyjnym i na małą skalę na swoim terytorium;

e) strategie wspierania redukcji emisji i uwolnień rtęci i narażenia na jej działanie w wydobywaniu i przetwarzaniu złota tradycyjnym i na małą skalę, w tym metody bezrtęciowe;

f) strategie zarządzania handlem rtęcią i związkami rtęci i zapobiegania stosowaniu tych substancji, zarówno ze źródeł zagranicznych, jak i krajowych, w wydobywaniu i przetwarzaniu złota tradycyjnym i na małą skalę;

g) strategie angażowania zainteresowanych stron w realizację i kontynuację prac nad krajowym planem działania;

h) strategię zdrowia publicznego w zakresie narażenia na działanie rtęci górników pracujących przy wydobywaniu złota tradycyjnym i na małą skalę oraz ich społeczności. Strategia taka powinna obejmować m.in. zbieranie danych dotyczących zdrowia, szkolenie pracowników służby zdrowia oraz podnoszenie świadomości poprzez ośrodki zdrowia;

i) strategie mające na celu zapobieganie narażeniu grup szczególnie wrażliwych, w szczególności dzieci i kobiet w wieku rozrodczym, a zwłaszcza kobiet w ciąży, na działanie rtęci wykorzystywanej w wydobywaniu złota tradycyjnym i na małą skalę;

j) strategię informowania górników pracujących przy wydobywaniu złota tradycyjnym i na małą skalę i narażonych społeczności; oraz

k) harmonogram realizacji krajowego planu działania.

2. Każda Strona może włączyć do krajowego planu działania dodatkowe strategie mające na celu osiągnięcie jej założeń, w tym wykorzystanie lub wprowadzenie norm dla wolnego od rtęci wydobywania złota tradycyjnego i na małą skalę oraz rynkowych mechanizmów lub narzędzi marketingowych.

ZAŁĄCZNIK  D

LISTA PUNKTOWYCH ŹRÓDEŁ EMISJI RTĘCI I ZWIĄZKÓW RTĘCI DO ATMOSFERY

Kategoria źródła punktowego:

elektrownie opalane węglem;

kotły przemysłowe opalane węglem;

procesy wytapiania i prażenia stosowane w produkcji metali nieżelaznych; ¹

spalarnie odpadów;

obiekty produkcji klinkieru cementowego.

ZAŁĄCZNIK  E

PROCEDURY ARBITRAŻU I POSTĘPOWANIA POJEDNAWCZEGO

CZĘŚĆ  I

PROCEDURA ARBITRAŻU

Procedura arbitrażu na potrzeby art. 25 ust. 2 lit. a) niniejszej Konwencji jest następująca:

Artykuł  1.

1. Strona może skierować sprawę do arbitrażu zgodnie z art. 25 niniejszej Konwencji w drodze pisemnego zawiadomienia skierowanego do drugiej strony lub stron sporu. Do powiadomienia należy dołączyć oświadczenie dotyczące roszczenia wraz z wszelkimi dokumentami uzupełniającymi. Powiadomienie określa przedmiot postępowania arbitrażowego i obejmuje w szczególności te artykuły niniejszej Konwencji, w odniesieniu do których istnieje spór co do interpretacji lub zastosowania.

2. Strona wysuwająca roszczenie powiadamia Sekretariat, że kieruje spór do arbitrażu zgodnie z art. 25 niniejszej Konwencji. Do powiadomienia musi być dołączone pisemne powiadomienie strony wysuwającej roszczenie, oświadczenie dotyczące roszczenia oraz dokumenty uzupełniające, o których mowa w ust. 1 powyżej. Sekretariat przekazuje wszystkim Stronom informację otrzymaną w ten sposób.

Artykuł  2.

1. Jeśli zgodnie z art. 1 powyżej spór zostanie skierowany do arbitrażu, ustanawia się trybunał arbitrażowy. Jest on złożony z trzech członków.

2. Każda ze stron sporu wyznacza arbitra, a dwaj wyznaczeni arbitrzy wyznaczają za wspólnym porozumieniem trzeciego arbitra, który będzie przewodniczącym trybunału. W przypadku sporu między więcej niż dwiema stronami strony działające we wspólnym interesie wyznaczają jednego arbitra za obopólną zgodą. Przewodniczący trybunału nie może być obywatelem żadnej ze stron sporu, nie może zamieszkiwać na terytorium żadnej z tych stron, nie może być zatrudniony przez żadną z nich ani zajmować się przedmiotową sprawą w jakimkolwiek innym charakterze.

3. Każdy wakat jest obsadzany w sposób przewidziany dla początkowego wyznaczenia.

Artykuł  3.

1. Jeżeli jedna ze stron sporu nie wyznaczy arbitra w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania przez stronę pozwaną powiadomienia o arbitrażu, druga strona może poinformować o tym Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który dokona wyznaczenia w ciągu następnych dwóch miesięcy.

2. Jeżeli przewodniczący trybunału arbitrażowego nie zostanie wyznaczony w ciągu dwóch miesięcy od wyznaczenia drugiego arbitra, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych na wniosek jednej ze stron sporu wyznacza przewodniczącego w ciągu następnych dwóch miesięcy.

Artykuł  4.

Trybunał arbitrażowy wydaje decyzje zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji oraz prawa międzynarodowego.

Artykuł  5.

Jeżeli strony sporu nie uzgodnią inaczej, trybunał arbitrażowy ustala własny regulamin.

Artykuł  6.

Trybunał arbitrażowy może, na wniosek jednej ze stron sporu, zalecić niezbędne tymczasowe środki ochrony.

Artykuł  7.

Strony sporu ułatwiają pracę trybunału arbitrażowego oraz, w szczególności, za pomocą wszystkich dostępnych środków muszą:

a) zapewniać trybunałowi wszelkie stosowne dokumenty, informacje i obiekty; oraz

b) umożliwiać mu, gdy jest to konieczne, powoływanie świadków lub ekspertów oraz uzyskiwanie od nich dowodów.

Artykuł  8.

Strony sporu i arbitrzy są zobowiązani do ochrony poufności wszelkich informacji lub dokumentów, które otrzymają poufnie w czasie postępowania przed trybunałem arbitrażowym.

Artykuł  9.

Jeżeli trybunał arbitrażowy nie postanowi inaczej z powodu szczególnych okoliczności sprawy, koszty trybunału są pokrywane przez strony sporu w równych częściach. Trybunał prowadzi rejestr wszystkich swoich kosztów oraz przedstawia ich końcowe zestawienie stronom.

Artykuł  10.

Każda Strona mająca interes prawny związany z przedmiotem sporu, na który decyzja w sprawie może mieć wpływ, może uczestniczyć w postępowaniu za zgodą trybunału arbitrażowego.

Artykuł  11.

Trybunał arbitrażowy może wysłuchać i uznać wzajemne roszczenia wynikające bezpośrednio z przedmiotu sporu.

Artykuł  12.

Decyzje trybunału arbitrażowego, dotyczące zarówno kwestii proceduralnych, jak i istoty sporu, są podejmowane większością głosów jego członków.

Artykuł  13.

1. Jeżeli jedna ze stron sporu nie stawi się przed trybunałem arbitrażowym lub nie podejmie obrony swojej sprawy, druga strona może zwrócić się do trybunału o kontynuowanie postępowania i wydanie decyzji. Nieobecność strony lub niepodjęcie przez stronę obrony nie stanowi przeszkody w postępowaniu.

2. Przed wydaniem decyzji ostatecznej trybunał arbitrażowy musi upewnić się, że roszczenie jest należycie uzasadnione pod względem faktycznym i prawnym.

Artykuł  14.

Trybunał arbitrażowy wydaje decyzję ostateczną w ciągu pięciu miesięcy od dnia, w którym uformował się jego pełny skład, chyba że uzna za konieczne przedłużenie tego terminu o okres, który nie powinien być dłuższy niż pięć kolejnych miesięcy.

Artykuł  15.

Ostateczna decyzja trybunału arbitrażowego ogranicza się do przedmiotu sporu i przedstawia powody, na których została oparta. Zawiera ona nazwiska członków uczestniczących i datę ostatecznej decyzji. Każdy członek trybunału może dołączyć do ostatecznej decyzji opinię odrębną lub różniącą się od podjętej decyzji.

Artykuł  16.

Ostateczna decyzja jest wiążąca dla stron sporu. Interpretacja niniejszej Konwencji przedstawiona w ostatecznej decyzji jest również wiążąca dla Strony interweniującej na podstawie art. 10 powyżej, o ile dotyczy to spraw, w odniesieniu do których ta Strona interweniowała. Ostateczna decyzja nie podlega apelacji, chyba że strony sporu uzgodniły uprzednio procedurę apelacyjną.

Artykuł  17.

Wszelkie spory dotyczące interpretacji lub sposobu wykonania ostatecznej decyzji, które mogą powstać między podmiotami nią związanymi na podstawie art. 16 powyżej, mogą być przedłożone przez każdy z podmiotów do rozstrzygnięcia przez trybunał arbitrażowy, który wydał decyzję.

CZĘŚĆ  II

PROCEDURA POJEDNAWCZA

Procedura pojednawcza na potrzeby art. 25 ust. 6 niniejszej Konwencji jest następująca:

Artykuł  1.

Strona sporu kieruje wniosek o wyznaczenie komisji pojednawczej zgodnie z art. 25 ust. 6 niniejszej Konwencji w formie pisemnej do Sekretariatu, z kopią do drugiej strony lub stron sporu. Sekretariat niezwłocznie stosownie informuje wszystkie Strony.

Artykuł  2.

1. O ile strony sporu nie postanowią inaczej, komisja pojednawcza składa się z trzech członków, po jednym wyznaczonym przez każdą ze stron sporu, oraz przewodniczącego wyznaczonego wspólnie przez tych członków.

2. W przypadku sporu między więcej niż dwiema stronami, strony działające we wspólnym interesie wyznaczają członka komisji za obopólną zgodą.

Artykuł  3.

Jeżeli którakolwiek ze stron sporu nie dokona wyznaczenia w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania przez sekretariat pisemnego wniosku, o którym mowa w art. 1 powyżej, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych na wniosek którejkolwiek ze stron dokona takiego wyznaczenia w ciągu następnych dwóch miesięcy.

Artykuł  4.

Jeżeli przewodniczący komisji pojednawczej nie zostanie wyznaczony w ciągu dwóch miesięcy od wyznaczenia drugiego członka komisji, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych na wniosek którejkolwiek ze stron sporu wyznacza przewodniczącego w ciągu następnych dwóch miesięcy.

Artykuł  5.

Komisja pojednawcza ma za zadanie w sposób niezależny i bezstronny pomóc stronom sporu w osiągnięciu polubownego rozwiązania.

Artykuł  6.

1. Komisja pojednawcza może prowadzić postępowanie pojednawcze w taki sposób, jaki uzna za stosowne, biorąc w pełni pod uwagę okoliczności sprawy i poglądy, jakie strony sporu mogą wyrażać, w tym wszelkie prośby o szybkie wydanie postanowienia. Może ona przyjąć w razie potrzeby własny regulamin, chyba że strony postanowią inaczej.

2. Komisja pojednawcza może w dowolnym momencie postępowania wydawać propozycje lub zalecenia co do rozstrzygnięcia sporu.

Artykuł  7.

Strony sporu współpracują z komisją pojednawczą. W szczególności starają się one spełnić prośby komisji o dostarczenie materiałów na piśmie i dowodów oraz być obecne na posiedzeniach. Strony i członkowie komisji pojednawczej są zobowiązani do ochrony poufności wszelkich informacji lub dokumentów, które otrzymają poufnie w czasie prac komisji.

Artykuł  8.

Komisja pojednawcza podejmuje decyzje większością głosów swoich członków.

Artykuł  9.

O ile spór nie zostanie rozstrzygnięty wcześniej, komisja pojednawcza opracowuje sprawozdanie z zaleceniami dotyczącymi rozstrzygnięcia sporu nie później niż w dwanaście miesięcy od jej ustanowienia w pełnym składzie, które strony sporu rozważą w dobrej wierze.

Artykuł  10.

Wszelkie spory dotyczące kompetencji komisji pojednawczej do rozpatrywania sprawy jej przedłożonej rozstrzyga komisja.

Artykuł  11.

Koszty komisji pojednawczej są pokrywane przez strony sporu w równych częściach, chyba że strony postanowią inaczej. Komisja prowadzi rejestr wszystkich swoich kosztów oraz przedstawia stronom ich końcowe zestawienie.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 21 sierpnia 2021 r.

1 Na potrzeby niniejszego załącznika określenie "metale nieżelazne" odnosi się do ołowiu, cynku, miedzi i złota przemysłowego.

• Identyfikator: Dz.U.2021.2326
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Japonia-Polska. Konwencja z Minamaty w sprawie rtęci. Kumamoto.2013.10.10
• Data aktu: 10/10/2013
• Data ogłoszenia: 16/12/2021
• Data wejścia w życie: 29/12/2021