Przepisy ogólne
- w zakresie specjalności kontrolera ruchu lotniczego, praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego, informatora służby informacji powietrznej oraz informatora lotniskowej służby informacji powietrznej.
Szczegółowe warunki i sposób wydawania, wymiany, cofania, ograniczania, zawieszania i przywracania licencji i świadectw kwalifikacji oraz wykonywania wynikających z nich uprawnień
Szczegółowe warunki i sposób uznawania, zawieszania uznania, cofania uznania i przywracania uznania obcych licencji i świadectw kwalifikacji oraz wynikających z nich uprawnień, wydanych przez właściwy organ obcego państwa
- w zależności od tego, który z nich jest krótszy.
Szczegółowe warunki i sposób sprawdzania, przedłużania, wznawiania i przywracania kwalifikacji lotniczych
- jest przeprowadzane w okresie ważności uprawnienia, jednak nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu wygaśnięcia jego ważności.
Szczegółowe warunki i sposób prowadzenia rejestru personelu ATS
Szczegółowe warunki i sposób prowadzenia szkolenia lotniczego oraz uzyskiwania kwalifikacji lotniczych
- które określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
- organizacja szkoleniowa wystawia zaświadczenie.
- wpisywanych do świadectw kwalifikacji są określone w przepisach rozdziałów 10 i 11.
Szczegółowe warunki wykonywania uprawnień wynikających z licencji i świadectw kwalifikacji
Szczegółowe warunki wydawania licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego oraz uprawnień wpisywanych do licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego
Szczegółowe warunki wydawania licencji kontrolera ruchu lotniczego oraz uprawnień wpisywanych do licencji kontrolera ruchu lotniczego
Szczegółowe warunki wydawania świadectwa FIS, uprawnienia przyznawane i wpisywane do świadectwa FIS oraz szczegółowe wymagania dla kandydata na informatora FIS dotyczące szkolenia, kwalifikacji lotniczych w zakresie wiedzy, umiejętności i praktyki
- które określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
Szczegółowe warunki wydawania świadectwa AFIS, uprawnienia przyznawane i wpisywane do świadectwa AFIS oraz szczegółowe wymagania dla kandydata na informatora AFIS dotyczące szkolenia, kwalifikacji lotniczych w zakresie wiedzy, umiejętności i praktyki
- które określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe
- z zachowaniem terminu ważności, na jaki uprawnienia te zostały wydane.
SKRÓTY NAZW UPRAWNIEŃ WPISYWANYCH DO ŚWIADECTWA KWALIFIKACJI
| Nazwa specjalności |
Symbol świadectwa kwalifikacji |
|
| w języku polskim | w języku angielskim | |
| informator służby informacji powietrznej | flight information service officer | FISC |
| informator lotniskowej służby informacji powietrznej | aerodrome flight information service officer | AFISC |
2. *) Skróty nazw uprawnień i uprawnień uzupełniających wpisywanych do świadectw kwalifikacji.
| Symbol/skrót | Nazwa w języku polskim | Nazwa w języku angielskim |
| Wpisy do świadectwa kwalifikacji informatora służby informacji powietrznej | ||
| FIS | uprawnienie obszarowej służby informacji powietrznej | Flight Information Service Rating |
| RIS | uprawnienie radarowej obszarowej służby informacji powietrznej | Radar Information Service Rating |
| OJTI | uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia operacyjnego | On-the-Job Training Instructor Endorsement |
| STDI | uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego | Synthetic Training Device Instructor Endorsement |
| Wpisy do świadectwa kwalifikacji informatora lotniskowej służby informacji powietrznej | ||
| OJTI | uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia operacyjnego | On-the-Job Training Instructor Endorsement |
| STDI | uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego | Synthetic Training Device Instructor Endorsement |
3. Treść wpisów do świadectw kwalifikacji potwierdzających spełnienie wymogu posiadania biegłości językowej.
| Wpis w języku polskim | Wpis w języku angielskim |
| Spełnienie wymogu posiadania biegłości językowej | |
| Polski/poziom ... /data | Polish/level .../date |
| Angielski/poziom .../data | English/level .../date |
WZORY ŚWIADECTW KWALIFIKACJI
2. Wzór świadectwa AFIS
Objaśnienia:
1. Świadectwo kwalifikacji wydaje się na papierze koloru białego bez wybielaczy optycznych, posiadającym zabezpieczenie chemiczne zapobiegające przerabianiu lub podrabianiu dokumentu oraz sprzyjające ujawnianiu takich działań, znak wodny Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz włókna zabezpieczające widoczne w świetle UV i w świetle dziennym. Papier powinien być dostatecznie trwały, umożliwiający wieloletnie użytkowanie. Świadectwo kwalifikacji jest wydawane na pasie stanowiącym ½ formatu A-4 powstałym z wzdłużnego cięcia, a każda strona stanowi ¼ długości tego pasa.
2. Każde świadectwo kwalifikacji posiada:
1) stronę tytułową określającą rodzaj dokumentu;
2) standardowe części oznaczone numeracją rzymską, zawierające wpisy do świadectwa kwalifikacji stałe i zmienne:
a) część I zawiera nadruk w języku polskim: "Rzeczpospolita Polska" i angielskim: "Republic of Poland",
b) część II zawiera nazwę świadectwa kwalifikacji w języku polskim i angielskim,
c) część III zawiera numer świadectwa kwalifikacji przedstawiony następująco: "PL -xxxx-SYMBOL-zz", który zawiera:
- oznaczenie PL - kod przydzielony Rzeczypospolitej Polskiej przez ONZ,
- kolejne cyfry osobistego numeru członka personelu lotniczego, przydzielonego w rejestrze personelu lotniczego,
- SYMBOL - symbol literowy wymieniony w tabeli w pkt 1 załącznika nr 1 kolumna 3,
- dwie ostatnie cyfry roku pierwszego wydania świadectwa kwalifikacji, np. 11,
d) część IV zawiera nazwisko i imię posiadacza świadectwa kwalifikacji, wpisane alfabetem łacińskim, nawet wówczas, gdy to imię i nazwisko w języku ojczystym posiadacza świadectwa kwalifikacji jest pisane innym alfabetem,
e) część IVa jest przeznaczona na wpisanie daty i miejsca urodzenia w następujący sposób: dd/mm/rrrr, przy czym litery d oznaczają dzień, litery m oznaczają miesiąc, a litery r oznaczają rok,
f) część V jest przeznaczona na wpisanie adresu posiadacza świadectwa kwalifikacji: nazwy ulicy, numeru domu i mieszkania, kodu pocztowego, miejscowości, nazwy kraju w języku polskim,
g) część VI jest przeznaczona na wpisanie obywatelstwa w języku polskim i angielskim,
h) część VII jest przeznaczona na podpis posiadacza świadectwa kwalifikacji,
i) część VIII zawiera nazwę organu wydającego świadectwo kwalifikacji w języku polskim: "Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego" i angielskim: "President of the Civil Aviation Authority",
j) część IX zawiera określenie okresu, na który świadectwo kwalifikacji zostało wydane, w języku polskim i angielskim,
k) część X jest przeznaczona na podpis Prezesa Urzędu albo osoby wydającej świadectwo kwalifikacji w jego imieniu,
l) część XI jest przeznaczona na odcisk pieczęci Urzędu Lotnictwa Cywilnego,
m) części XIIa i XIIb są przeznaczone na wpisy w języku polskim i angielskim, przy czym:
- część XIIa jest przeznaczona na wpisy uprawnień i uzupełniających uprawnień instruktorskich nadanych posiadaczowi świadectwa kwalifikacji, podlegających przedłużeniu ważności, oraz dat ich pierwszego wydania; wpisy te nie są usuwane w przypadku utraty ważności uprawnienia,
- część XIIb jest przeznaczona na wpisy przedłużeń ważności wpisanych uprawnień i uzupełniających uprawnień instruktorskich dokonanych przez uprawnionego egzaminatora państwowego,
n) część XIII jest przeznaczona na wpisanie ograniczeń oraz informacji o biegłości językowej w zakresie języka polskiego lub angielskiego, a także innych informacji wymaganych przez art. 39 Konwencji,
o) część XIV jest przeznaczona na informację o znaczeniu skrótów użytych w danym świadectwie kwalifikacji we wpisach uprawnień i uzupełniających uprawnień instruktorskich, przedłużeń ich ważności i ograniczeń oraz na inne wpisy.
SZCZEGÓŁOWE WARUNKI I SPOSÓB PROWADZENIA SZKOLENIA LOTNICZEGO
1) określa strukturę organizacyjną wspomagającą bezpieczeństwo, efektywność i ciągłość szkolenia;
2) zapewnia, że jej struktura organizacyjna określa:
a) zakres odpowiedzialności i obowiązki kadry zarządzającej odpowiedzialnej za zadania związane z procesem szkolenia i za zarządzanie jakością,
b) zależności i obieg sprawozdawczości pomiędzy różnymi częściami i procesami organizacji;
3) zapewnia kadrę zarządzającą, do której zalicza się kierownika odpowiedzialnego, kierownika szkolenia, szefa szkolenia teoretycznego, szefa szkolenia praktycznego, kierownika/szefa technicznego, kierownika jakości, z tym że w przypadku organizacji, która szkoli w celu uzyskania świadectwa AFIS, dopuszcza się możliwość łączenia niektórych z tych funkcji po uzyskaniu akceptacji Prezesa Urzędu;
4) dysponuje bazą dydaktyczną i zapleczem odpowiednimi do rodzaju, zakresu i intensywności oferowanego szkolenia lotniczego, w tym niezbędnymi obiektami oraz urządzeniami;
5) zapewnia, że baza dydaktyczna umożliwia osiągnięcie celów szkolenia zawartych w kursach szkoleniowych;
6) utrzymuje środki materialne niezbędne dla prowadzenia działalności;
7) ubezpiecza odpowiedzialność cywilną za szkody wynikające z prowadzonej działalności szkoleniowej stosownie do rodzaju oferowanego szkolenia;
8) jeżeli korzysta z usług innego podmiotu, zapewnia, że porozumienia o współpracy obejmują wzajemną odpowiedzialność;
9) posiada, z zastrzeżeniem pkt 11, system zarządzania jakością, za pomocą którego:
a) określa politykę i strategię systemu jakości oraz zapewnia ich stosowanie na wszystkich poziomach organizacji,
b) określa program zapewnienia jakości, zawierający procedury przeznaczone do weryfikacji zgodności systemów oraz wszystkich zachodzących procesów z mającymi zastosowanie wymogami, standardami i procedurami,
c) zapewnia, w formie pisemnych porozumień, że korzystając z usług szkoleniowych innego podmiotu lub podwykonawcy, obejmuje je programem zapewnienia jakości,
d) dostarcza dowodów funkcjonowania tego systemu poprzez posiadanie instrukcji systemu jakości i dokumentacji monitorowania zgodności działań organizacji z procedurami,
e) wyznacza przedstawicieli kadry zarządzającej do monitorowania zgodności działań organizacji z procedurami i właściwości procedur w celu zapewnienia bezpiecznego i skutecznego przebiegu szkolenia,
f) przeprowadza przeglądy systemu jakości i, w razie konieczności, identyfikuje, właściwie adresuje oraz podejmuje działania naprawcze,
g) określa skuteczność zrealizowanych działań naprawczych,
h) szkoli personel organizacji w zakresie zapewnienia jakości,
i) gromadzi i przechowuje dokumentację monitorowania systemu jakości przez okres nie krótszy niż okres funkcjonowania organizacji;
10) posiada, z wyjątkiem organizacji, która szkoli wyłącznie w celu uzyskania świadectwa AFIS, instrukcję systemu jakości, która zawiera co najmniej:
a) politykę oraz strategię systemu jakości wraz z oświadczeniem kierownika odpowiedzialnego co do założonych celów, jakie system jakości organizacji ma osiągnąć,
b) określenie osób funkcyjnych systemu jakości,
c) zakres systemu jakości,
d) metody realizacji celów systemu jakości,
e) metody pozyskiwania informacji podczas kontroli i audytów,
f) dokumentację systemu jakości, a także określa jej obieg w postępowaniu naprawczym oraz zasady i procedury jej przechowywania,
g) określenie zakresu odpowiedzialności za jakość podwykonawców szkolenia,
h) program zapewnienia jakości zawierający:
- zakres programu zapewnienia jakości,
- procedury kontroli jakości z zastosowaniem kart kontrolnych jakości,
- zasady planowania i prowadzenia audytów systemu jakości,
- czynności związane z działaniami naprawczymi,
- ocenę jakości organizacji i zarządzania tą organizacją,
- zasady szkolenia personelu w zakresie zapewnienia jakości;
11) która szkoli wyłącznie w celu uzyskania świadectwa AFIS, może system zarządzania jakością zastąpić przeglądem organizacji, przy czym:
a) osobą odpowiedzialną za program przeglądu organizacji jest kierownik odpowiedzialny lub osoba przez niego wyznaczona wymieniona w pkt 3,
b) osoba odpowiedzialna za wykonywanie przeglądów organizacji posiada znajomość przepisów i procedur organizacji szkolącej personel służb informacji powietrznej (FISP TO - Flight Information Service Personnel Training Organization),
c) na program przeglądu organizacji składają się listy kontrolne obejmujące wszystkie procesy zachodzące w organizacji oraz harmonogram sprawdzania pozycji z listy kontrolnej zapewniający, że każda pozycja jest sprawdzana co najmniej raz na 12 miesięcy,
d) przeglądy organizacji są udokumentowane, stwierdzone niezgodności są zapisane i zgłoszone odpowiednim osobom,
e) działania korygujące i zapobiegawcze są zatwierdzane przez osobę odpowiedzialną za program przeglądu organizacji i są wykonywane w ustalonym terminie,
f) kierownik odpowiedzialny jest informowany o wszystkich niezgodnościach oraz, regularnie, o ogólnych wynikach programu przeglądu organizacji;
12) jeżeli posiada certyfikat ISO 9001 wydany przez organizację posiadającą odpowiednią akredytację, obejmujący szkolenie ATS, uznaje się, że w wystarczającym stopniu potwierdza zgodność wymogów, o których mowa w pkt 9-11; w takim przypadku organizacja przedstawia Prezesowi Urzędu dokumentację związaną z posiadanym certyfikatem;
13) opracowuje instrukcję szkolenia, która:
a) opisuje strategię działalności organizacji oraz procesy i procedury stosowane w procesie szkolenia,
b) jest w pełni zgodna ze wszystkimi dokumentami regulaminowymi oraz obowiązującymi przepisami;
14) zapewnia, że przepisy instrukcji szkolenia są rozumiane i stosowane w sposób jednolity przez personel wszystkich komórek organizacyjnych organizacji;
15) udostępnia instrukcję szkolenia całemu personelowi organizacji;
16) utrzymuje aktualność informacji zawartych w instrukcji szkolenia i dokonuje zmian, jeżeli co najmniej:
a) dokonano zmian w strategii, procedurach lub w stosowanych praktykach lub
b) wynikają z doświadczenia w pracy operacyjnej, lub
c) dokonano zmian w zakresie świadczonych usług szkoleniowych, lub
d) zmianie uległa zawartość kursów szkoleniowych, lub
e) zainstalowano nowy system lub urządzenia techniczne mające znaczący wpływ na proces szkolenia, lub
f) dokonano zmian w certyfikacie organizacji szkolącej personel służb informacji powietrznej (FISP TO - Flight Information Service Personnel Training Organization), lub
g) zachodzi potrzeba utrzymania standaryzacji procesów szkolenia;
17) niezwłocznie przekazuje, zatwierdzone przez Prezesa Urzędu, wszelkie zmiany w instrukcji szkolenia wszystkim podmiotom i osobom, którym instrukcja ta została wydana;
18) wyznacza osobę odpowiedzialną za realizację przedsięwzięć, o których mowa w pkt 14-16;
19) dokonuje przeglądu procesów oraz procedur:
a) regularnie, co najmniej raz w roku,
b) w przypadku zmiany struktury organizacyjnej lub podjęcia współpracy w zakresie szkolenia z innymi podmiotami,
c) po wprowadzeniu zmian technologicznych, w szczególności po wprowadzeniu nowych urządzeń i systemów,
d) po wprowadzeniu zmian przepisów bezpieczeństwa,
e) w innych przypadkach mających wpływ na funkcjonowanie organizacji;
20) zatrudnia odpowiednio liczny i wykwalifikowany personel, gwarantujący, że szkolenie prowadzone w organizacji odbywa się w sposób bezpieczny, efektywny, ciągły i zrównoważony;
21) ustanawia procedury w zakresie rekrutacji i szkolenia personelu;
22) prowadzi wykaz informacji dotyczących liczby, statusu, kwalifikacji i lokalizacji personelu wykonującego zadania związane ze szkoleniem i z systemem jakości;
23) w odniesieniu do personelu organizacji będących podwykonawcą:
a) posiada dokumenty poświadczające odpowiednie kwalifikacje tego personelu do wykonywania zadań związanych ze szkoleniem,
b) zapewnia, że personel ten posiada wystarczającą wiedzę na temat jego roli w zapewnieniu ciągłości szkolenia;
24) wykazuje formę świadczenia pracy na jej rzecz przez osoby niebędące jej etatowymi pracownikami;
25) zapewnia, że szkolenie teoretyczne prowadzą odpowiednio wykwalifikowani wykładowcy, którzy:
a) posiadają odpowiednią wiedzę z dziedziny stanowiącej przedmiot szkolenia,
b) wykazali się umiejętnością korzystania z odpowiednich technik instruktażowych,
c) przećwiczyli techniki szkoleniowe w zakresie procedur będących przedmiotem planowanego szkolenia,
d) przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę w celu zachowania kompetencji szkoleniowych;
26) zapewnia, że szkolenie w zakresie umiejętności praktycznych prowadzą odpowiednio wykwalifikowani instruktorzy, którzy:
a) spełniają wymagania dotyczące poziomu wiedzy teoretycznej i doświadczenia stosownie do prowadzonego szkolenia,
b) wykazali się umiejętnością nauczania i korzystania z odpowiednich technik instruktażowych,
c) przećwiczyli techniki szkoleniowe w procedurach będących przedmiotem planowanego szkolenia,
d) przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę i umiejętności w celu zachowania kompetencji szkoleniowych;
27) zapewnia, że instruktorzy w zakresie umiejętności praktycznych są także członkami personelu służb ruchu lotniczego posiadającymi ważne uprawnienia do pełnienia tej funkcji;
28) zapewnia, że osoby odpowiedzialne za ocenę wiedzy kandydatów podczas szkolenia wstępnego:
a) wykazują się umiejętnością do przygotowania i prowadzenia testów i kontroli w tym zakresie,
b) przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę, aby stosować aktualne standardy oceny;
29) zapewnia, że osoby odpowiedzialne za ocenę umiejętności kandydatów podczas szkolenia wstępnego, poza tym, że spełniają wymagania, o których mowa w pkt 27, są także członkami personelu służb ruchu lotniczego posiadającymi ważne uprawnienia do pełnienia tej funkcji;
30) szczegółowo określa kwalifikacje osób prowadzących egzaminy w ramach szkolenia wstępnego, w tym również szkolenia na urządzeniach symulacji ruchu lotniczego;
31) posiada procedury określania kompetencji instruktorów i wykładowców w zakresie nauczania;
32) posiada program szkolenia wstępnego, odświeżającego oraz doskonalącego dla instruktorów i wykładowców, odpowiedniego do przypisanych im zadań i obowiązków, uwzględniający szkolenia z zakresu wiedzy i umiejętności dotyczące czynnika ludzkiego;
33) zapewnia metodykę szkolenia adekwatną do celów, treści i czasu trwania poszczególnych etapów szkolenia;
34) zapewnia, że kursy szkoleniowe określają metody szkolenia w odniesieniu do poszczególnych zagadnień w nich zawartych;
35) zapewnia, że metodyka szkolenia obejmuje sposób organizacji egzaminów oraz dokonywania ocen;
36) dla każdego rodzaju szkolenia opracowuje kurs szkoleniowy;
37) zapewnia, że kurs szkoleniowy określa co najmniej:
a) przedmioty nauczania wraz z przypisanymi im celami ogólnymi,
b) tematy zajęć,
c) zagadnienia wraz z przypisanymi im celami szczegółowymi, rodzajami modułów dydaktycznych i liczbą jednostek lekcyjnych;
38) na podstawie zatwierdzonych kursów szkoleniowych opracowuje i udostępnia uczestnikom szkolenia tygodniowy harmonogram szkolenia, który:
a) podlega zatwierdzeniu przez kierownika odpowiedzialnego,
b) zawiera co najmniej chronologiczny układ zajęć w poszczególnych dniach tygodnia z określeniem:
- przedmiotu i tematu zajęć,
- godziny rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych zajęć,
- nazwiska wykładowcy lub instruktora prowadzącego zajęcia,
- oznaczenia miejsca prowadzenia zajęć;
39) prowadzi szkolenia wyłącznie w zakresie określonym w otrzymanym certyfikacie organizacji szkolącej personel służb informacji powietrznej (FISP TO - Flight Information Service Personnel Training Organization);
40) ustanawia i prowadzi system archiwizacji procesu szkolenia gwarantujący:
a) kompletność danych w celu umożliwienia rekonstrukcji historii szkolenia każdego kandydata i instruktora lub wykładowcy w organizacji,
b) integralność danych w celu ochrony przechowywanych danych przed usunięciem lub zmianą;
41) ustanawia procedurę archiwizacji procesu szkolenia oraz określa zakres archiwizowanej dokumentacji i przechowuje:
a) szczegółową dokumentację kandydata, aby udokumentować spełnienie wszystkich wymagań szkolenia przez okres wykonywania czynności wynikających ze świadectwa kwalifikacji, którego dotyczyło szkolenie,
b) dokumentację rejestracji kwalifikacji oraz szkoleń instruktorów i wykładowców tej organizacji przez okres 5 lat od dnia, w którym osoby te zaprzestały pełnienia obowiązków na rzecz tej organizacji,
c) dokumentację naboru kandydatów oraz organizacji i prowadzenia szkolenia, ze szczególnym uwzględnieniem ewidencji szkolenia przez okres funkcjonowania tej organizacji.
MINIMUM WYMAGANYCH INFORMACJI, JAKIE POWINNA ZAWIERAĆ INSTRUKCJA SZKOLENIA
1.1. Wstęp.
Informacje dotyczące zakresu stosowania instrukcji.
1.2. Spis treści.
1.3. Administrowanie dokumentem:
1) procedura wprowadzania i zatwierdzania zmian;
2) procedura aktualizacji i stwierdzania aktualności instrukcji;
3) nakład instrukcji oraz wykaz egzemplarzy wzorcowych i użytkowych;
4) wykaz wprowadzonych zmian;
5) wykaz aktualnych stron;
6) osoba odpowiedzialna za utrzymanie aktualności informacji zawartych w instrukcji.
1.4. Słownik terminów oraz odpowiadających im skrótów i definicji użytych w instrukcji.
1.5. Opis zakresu szkolenia wynikający z posiadanego certyfikatu oraz wykaz kursów szkoleniowych, których instrukcja dotyczy.
1.6. Struktura i zadania organizacji szkoleniowej wraz ze schematem organizacyjnym.
1.7. Kwalifikacje, zakres odpowiedzialności, obowiązki i zastępstwa kierownictwa oraz personelu organizacji szkoleniowej, w szczególności:
1) kierownika odpowiedzialnego;
2) kierownika jakości;
3) kierownika szkolenia;
4) szefa szkolenia teoretycznego;
5) szefa szkolenia praktycznego;
6) kierownika/szefa technicznego;
7) instruktorów/wykładowców szkolenia teoretycznego w zakresie konkretnych przedmiotów nauczania;
8) instruktorów szkolenia praktycznego.
1.8. Imienny wykaz członków kierownictwa organizacji szkoleniowej.
1.9. Imienny wykaz kadry dydaktycznej organizacji szkoleniowej z podaniem kwalifikacji i uprawnień właściwych dla rodzaju i zakresu szkolenia (może być w formie załącznika do instrukcji).
1.10. Opis infrastruktury, wyposażenia i urządzeń będących w dyspozycji organizacji szkoleniowej na potrzeby szkolenia, w szczególności:
1) liczba budynków oraz liczba i rozmiar pomieszczeń (np. sal wykładowych) wraz z wyposażeniem;
2) pomoce szkoleniowe;
3) urządzenia treningowe.
2. SZKOLENIE PERSONELU ORGANIZACJI SZKOLENIOWEJ
2.1. Osoby odpowiedzialne za utrzymanie standardów nauczania przez instruktorów i wykładowców.
2.2. Procedury określania bieżących kompetencji instruktorów i wykładowców w zakresie nauczania.
2.3. Szczegóły odnośnie do programu szkolenia wstępnego, odświeżającego oraz doskonalącego dla instruktorów i wykładowców.
3. SZKOLENIE KANDYDATÓW W CELU UZYSKANIA ŚWIADECTW KWALIFIKACJI I UPRAWNIEŃ DO NICH WPISYWANYCH
3.1. Ogólne wstępne (progowe) wymagania odnośnie do kandydatów, w tym obcokrajowców.
3.2. Szkolenie wstępne:
1) szkolenie podstawowe:
a) planowanie i organizacja szkolenia,
b) przebieg szkolenia,
c) kontrola postępów i wyników szkolenia,
d) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa,
e) dokumentacja podlegająca archiwizacji;
2) szkolenie w zakresie uprawnienia:
a) planowanie i organizacja szkolenia,
b) przebieg szkolenia,
c) kontrola postępów i wyników szkolenia,
d) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa,
e) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
3.3. Szkolenie w jednostce:
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4. POZOSTAŁE SZKOLENIA
4.1. Szkolenie w celu uzyskania uzupełniającego uprawnienia instruktorskiego instruktora szkolenia operacyjnego (OJTI):
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4.2. Szkolenie do uzyskania uzupełniającego uprawnienia instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego (STDI):
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4.3. Szkolenie odświeżające:
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4.4. Szkolenie w sytuacjach anormalnych i awaryjnych:
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4.5. Szkolenie odbywane w celu utrzymania albo przywrócenia wiedzy i umiejętności personelu ATS:
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
4.6. Szkolenie językowe:
1) planowanie i organizacja szkolenia;
2) przebieg szkolenia;
3) kontrola postępów i wyników szkolenia;
4) dokumentacja i sprawozdawczość szkoleniowa;
5) dokumentacja podlegająca archiwizacji.
5. EFEKTYWNOŚĆ SZKOLENIA
5.1. Obowiązki i uprawnienia słuchacza związane z uczestnictwem w szkoleniu.
5.2. Procedury współpracy pomiędzy komórkami szkoleniowymi organizacji szkoleniowej.
5.3. Procedury poprawy niesatysfakcjonujących wyników szkolenia.
5.4. Procedury zmiany instruktora szkolenia praktycznego.
5.5. Maksymalna liczba zmian instruktora szkolącego kandydata.
5.6. Wewnętrzny system informacji zwrotnej służący wykrywaniu niedociągnięć w procesie szkolenia.
5.7. Procedury zawieszenia kandydata w obowiązkach uczestnika szkolenia.
6. WSPÓŁPRACA W ZAKRESIE SZKOLENIA Z INNYMI PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ LOTNICZĄ
6.1. Zakres współpracy w zakresie szkolenia z innymi podmiotami prowadzącymi działalność lotniczą.
6.2. Procedury wyboru podmiotów zewnętrznych na podwykonawców szkolenia.
6.3. Wymagania stawiane podmiotom zewnętrznym chcącym zakwalifikować się jako podwykonawcy szkolenia.
6.4. Odpowiedzialność cywilna za szkolenie przez podwykonawcę szkolenia.
6.5. Nadzór nad należytym wypełnianiem powierzonych zadań przez podwykonawcę szkolenia.
7. SYSTEM ARCHIWIZACJI PROCESU SZKOLENIA
7.1. Procedura archiwizacji procesu szkolenia.
7.2. Zakres archiwizowanej dokumentacji ze wskazaniem nazw konkretnych dokumentów.
8. SYSTEM JAKOŚCI
8.1. Krótki opis systemu zarządzania jakością z odniesieniem do instrukcji systemu jakości.
9. ZAŁĄCZNIKI
9.1. Wzory dokumentów.
MINIMA PROGRAMOWE DO SZKOLEŃ KANDYDATÓW UBIEGAJĄCYCH SIĘ O ŚWIADECTWO FIS I UPRAWNIENIA DO NIEGO WPISYWANE ORAZ O ŚWIADECTWO AFIS
1) prawo lotnicze: lotnicze organizacje krajowe i międzynarodowe, przepisy kwalifikowania informatorów FIS, przepisy i procedury ruchu lotniczego, przestrzeń powietrzna i trasy ATS, jednostki miar stosowane w lotnictwie, raportowanie nieprawidłowości w ruchu lotniczym;
2) zarządzanie ruchem lotniczym: służby ruchu lotniczego, służba alarmowa, zarządzanie przestrzenią powietrzną, zasady prowadzenia łączności radiotelefonicznej, frazeologia radiotelefoniczna w języku polskim i angielskim, ustawienia wysokościomierza i przydział poziomów lotu, źródła i zobrazowanie danych na stanowisku operacyjnym, a dla uprawnienia RIS - również stosowanie radaru w FIS;
3) meteorologia: organizacja osłony meteorologicznej dla lotnictwa, skład i struktura atmosfery, atmosfera standardowa, ciepło i temperatura, ciśnienie powietrza, masy powietrza i fronty atmosferyczne, systemy mezoskalowe, zjawiska atmosferyczne, widzialność, zagrożenia meteorologiczne dla lotnictwa, źródła informacji meteorologicznych dla lotnictwa oraz ich pozyskiwanie i interpretacja;
4) nawigacja: kula ziemska i jej odwzorowanie na mapach, mapy lotnicze, magnetyzm Ziemi, systemy współrzędnych oraz kierunek i odległość, wpływ wiatru na tor lotu statku powietrznego, rodzaje prędkości, nawigacja wzrokowa, systemy nawigacji instrumentalnej;
5) statek powietrzny: zasady lotu, elementy składowe i elementy sterowania statku powietrznego, zasada działania oraz zalety i wady silników lotniczych, systemy i przyrządy statku powietrznego, kategorie statków powietrznych, czynniki wpływające na osiągi statku powietrznego, a dla uprawnienia RIS - również zasada działania transpondera;
6) czynnik ludzki: wpływ stanu zdrowia, samopoczucia i środków psychoaktywnych na pracę, praca zespołowa, podstawowe potrzeby ludzi w pracy, stres, błąd ludzki, komunikacja, środowisko pracy;
7) urządzenia i systemy: wyposażenie techniczne stanowisk pracy informatora FIS, teoria radia, stała telekomunikacyjna sieć lotnicza, systemy stosowane do automatycznego rozpowszechniania danych, ograniczenia związane z obniżeniem sprawności urządzeń i systemów, a dla uprawnienia RIS - również radar pierwotny i wtórny;
8) środowisko zawodowe: cywilne i wojskowe służby ATS, użytkownicy przestrzeni powietrznej i ich potrzeby, ochrona środowiska.
2. Minimum programowe do szkolenia kandydatów ubiegających się o świadectwo AFIS obejmuje następujące przedmioty:
1) prawo lotnicze: lotnicze organizacje krajowe i międzynarodowe, przepisy kwalifikowania informatorów AFIS, przepisy i procedury ruchu lotniczego, struktura przestrzeni powietrznej, przepisy dotyczące lotnisk, jednostki miar stosowane w lotnictwie, raportowanie nieprawidłowości w ruchu lotniczym;
2) zarządzanie ruchem lotniczym: służby ruchu lotniczego, służba alarmowa, zarządzanie przestrzenią powietrzną, zasady prowadzenia łączności radiotelefonicznej, frazeologia radiotelefoniczna w języku polskim i angielskim, ustawienia wysokościomierza, zależność pomiędzy poziomem przejściowym, bezwzględną wysokością przejściową i warstwą przejściową, źródła i zobrazowanie danych na stanowisku operacyjnym informatora AFIS;
3) meteorologia: organizacja osłony meteorologicznej dla lotnictwa, skład i struktura atmosfery, atmosfera standardowa, ciepło i temperatura, ciśnienie powietrza, masy powietrza i fronty atmosferyczne, systemy mezoskalowe, zjawiska atmosferyczne, widzialność, zagrożenia meteorologiczne dla lotnictwa, źródła informacji meteorologicznych dla lotnictwa oraz ich pozyskiwanie i interpretacja;
4) nawigacja: kula ziemska i jej odwzorowanie na mapach, mapy lotnicze, magnetyzm Ziemi, systemy współrzędnych oraz kierunek i odległość, wpływ wiatru na tor lotu statku powietrznego, rodzaje prędkości, nawigacja wzrokowa, systemy nawigacji instrumentalnej;
5) statek powietrzny: zasady lotu, elementy składowe i elementy sterowania statku powietrznego, zasada działania oraz zalety i wady silników lotniczych, systemy i przyrządy statku powietrznego, kategorie statków powietrznych, czynniki wpływające na osiągi statku powietrznego;
6) czynnik ludzki: wpływ stanu zdrowia, samopoczucia i środków psychoaktywnych na pracę, indywidualne zachowanie, podstawowe potrzeby ludzi w pracy, stres, błąd ludzki, komunikacja, środowisko pracy;
7) urządzenia i systemy: wyposażenie techniczne stanowisk pracy informatora AFIS, teoria radia, stała telekomunikacyjna sieć lotnicza, systemy stosowane do automatycznego rozpowszechniania danych, ograniczenia związane z obniżeniem sprawności urządzeń i systemów;
8) środowisko zawodowe: cywilne i wojskowe służby ATS, użytkownicy przestrzeni powietrznej i ich potrzeby, ochrona środowiska;
9) lotniska: charakterystyczne dane lotniska, informacje przekazywane pomiędzy AFIS i zarządzającym lotniskiem, pole ruchu naziemnego, pole manewrowe, drogi startowe, przeszkody, lokalizacja naziemnego wyposażenia lotniskowego.
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE SZKOLENIA PERSONELU FIS W CELU UTRZYMANIA UPRAWNIEŃ UZUPEŁNIAJĄCYCH W JEDNOSTCE
1) szkolenia odbywane w celu utrzymania albo przywrócenia wiedzy i umiejętności personelu FIS;
2) szkolenia odświeżające;
3) szkolenia w sytuacjach anormalnych i awaryjnych;
4) w uzasadnionych przypadkach - szkolenia językowe.
2. Szkolenie uzupełniające składa się z części teoretycznej i praktycznej, z uwzględnieniem symulacji.
3. Czas trwania każdego ze szkoleń jest określany zgodnie z funkcjonalnymi potrzebami personelu FIS pracującego w jednostce, a zwłaszcza z uwagi na:
1) zmiany lub planowane zmiany procedur;
2) zmiany lub planowane zmiany urządzeń;
3) ogólne wymogi związane z zarządzaniem bezpieczeństwem.
4. Szkolenie w celu utrzymania albo przywrócenia wiedzy i umiejętności personelu FIS jest prowadzone w następstwie negatywnego wyniku sprawdzenia wiadomości lub umiejętności w okolicznościach przewidzianych w rozporządzeniu oraz w procedurach programu utrzymania poziomu wiedzy i umiejętności w jednostce.
5. Zakres szkolenia w celu utrzymania albo przywrócenia wiedzy i umiejętności personelu FIS określa się na podstawie protokołu przeprowadzonej oceny.
6. Kurs szkoleniowy opracowany na podstawie informacji opisanych w ust. 5 podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu.
7. Szkolenie odświeżające zapewnia personelowi FIS utrzymanie właściwego poziomu:
1) wiedzy z zakresu przepisów międzynarodowych, krajowych oraz procedur lokalnych;
2) umiejętności w zakresie zapewnianej służby;
3) wiedzy z zakresu bezpieczeństwa, ochrony i zarządzania sytuacjami kryzysowymi.
8. Organizacja szkoleniowa opracowuje kurs szkolenia odświeżającego, który:
1) spełnia wymagania, o których mowa w ust. 7;
2) podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu;
3) jest aktualizowany na podstawie wniosków ze zdarzeń lotniczych oraz doświadczeń personelu FIS wynikających z pracy na stanowiskach operacyjnych;
4) niezależnie od okoliczności opisanych w pkt 3, jest poddawany przeglądowi co najmniej raz na 3 lata.
9. Kurs szkolenia odświeżającego:
1) opracowuje się osobno dla informatorów FIS oraz informatorów AFIS;
2) zawiera moduł ogólny, zapoznający personel FIS ze zmianami w przepisach, procedurach i praktykach, które miały miejsce w okresie poprzedzającym szkolenie i które odnoszą się do związanych z nimi zadań, obejmujący zakres, o którym mowa w ust. 7 pkt 1 i 3;
3) zawiera moduły do szkolenia w ramach konkretnych uprawnień, obejmujące zakres, o którym mowa w ust. 7 pkt 2.
10. Szkolenie w sytuacjach anormalnych i awaryjnych zapewnia personelowi FIS:
1) nabycie i utrzymanie wiedzy i umiejętności umożliwiających udzielanie pomocy załogom statków powietrznych w sytuacjach anormalnych i awaryjnych;
2) postępowanie w sytuacjach lub okolicznościach szczególnych w organie ATS.
11. Organizacja szkoleniowa opracowuje kurs szkoleniowy w sytuacjach anormalnych i awaryjnych, który:
1) spełnia wymagania, o których mowa w ust. 10;
2) podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu;
3) jest aktualizowany na podstawie wniosków ze zdarzeń lotniczych oraz doświadczeń personelu FIS płynących z pracy na stanowiskach operacyjnych;
4) niezależnie od okoliczności, o których mowa w pkt 3, jest poddawany przeglądowi co najmniej raz na 2 lata.
12. Kurs szkoleniowy w sytuacjach anormalnych i awaryjnych:
1) opracowuje się osobno dla informatorów FIS oraz informatorów AFIS;
2) zawiera w szczególności:
a) przypomnienie przepisów i procedur odnoszących się do postępowania w sytuacjach anormalnych i awaryjnych zarówno w powietrzu, jak i na ziemi,
b) przypomnienie obowiązków personelu FIS w zakresie postępowania w sytuacjach anormalnych i awaryjnych,
c) studium przypadku wraz z wprowadzeniem do ćwiczenia na szkoleniowym urządzeniu symulacji ruchu lotniczego,
d) ćwiczenie na szkoleniowym urządzeniu symulacji ruchu lotniczego pozwalające na praktyczne przećwiczenie zdarzenia w powietrzu lub na ziemi,
e) ćwiczenie na szkoleniowym urządzeniu symulacji ruchu lotniczego pozwalające na przećwiczenie postępowania w przypadku degradacji systemów zabezpieczających pracę personelu FIS,
f) omówienie wyników ćwiczeń na szkoleniowym urządzeniu symulacji ruchu lotniczego,
g) zbiór list kontrolnych na wypadek wystąpienia sytuacji anormalnych i awaryjnych zarówno w powietrzu, jak i na ziemi.
13. Szkolenie w sytuacjach anormalnych i awaryjnych może być prowadzone w formie szkolenia zintegrowanego ze szkoleniem odświeżającym.
14. Szkolenie językowe zapewnia personelowi ATS utrzymanie kompetencji językowych na wymaganym poziomie.
15. Organizacja szkoleniowa opracowuje kurs szkolenia językowego osobno dla informatorów FIS oraz informatorów AFIS.
16. Kurs szkolenia językowego podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu.
17. Zakres kursów szkolenia językowego:
1) jest dostosowany do wymagań zawartych w przepisach w sprawie licencjonowania personelu lotniczego lub we właściwych przepisach międzynarodowych;
2) obejmuje zagadnienia dotyczące frazeologii lotniczej oraz zrozumiałej komunikacji.
MINIMUM PROGRAMOWE DO SZKOLENIA W ZAKRESIE OJTI LUB STDI
1) demonstracja - metoda szkolenia praktycznego na stanowisku operacyjnym dostarczająca szkolonemu właściwej wiedzy związanej z przygotowaniem do wykonania zadania i będąca posunięciem w kierunku zrozumienia tego zadania;
2) interwencja - kształtowanie niewizualnych zadań szkolonego (jego procesów poznawczych), przez ingerencję bezpośrednio w jego wizualne zadania lub w końcu przez przejmowanie odpowiedzialności i kierowania zadaniami zapewnianej służby ruchu lotniczego;
3) ocena - rozważanie wszystkich lub jednostkowych aspektów działania szkolonego; może być dokonana w formie ustnej lub pisemnej opinii na temat bieżącego stanu ocenianego szkolonego oraz prawdopodobieństwa wystąpienia określonych zachowań u tej osoby w przyszłości, w zależności od tego, czy jest to ocena kształtująca czy podsumowująca;
4) szkolony - członek personelu ATS w trakcie szkolenia w celu uzyskania kolejnego uprawnienia lub przywrócenia ważności uprawnienia, które utraciło swoją ważność.
2. Minimum programowe do szkolenia w zakresie OJTI lub STDI obejmuje następujące przedmioty:
1) wprowadzenie do kursu: ewolucja organizacji szkolenia w zakresie OJTI, uczestnicy szkolenia, zawartość programu szkolenia, role uczestników procesu szkolenia, proces oceny;
2) organizacja szkolenia: minimum programowe i cele szkoleniowe dla personelu ATS, cel opracowania, zawartość, organizacja i stosowanie kursu w zakresie uprawnienia uzupełniającego w jednostce, narzędzia wykorzystywane w procesie szkolenia, rola i odpowiedzialność personelu biorącego udział w szkoleniu w jednostce;
3) czynnik ludzki: motywacja, zachowanie człowieka, informacja zwrotna (feedback), sposoby przyswajania wiedzy i umiejętności, cele szkolenia, komunikacja w zespołach osobowych, świadomość sytuacyjna, modele psychologiczne, zachowanie i spójność zespołowa, komunikacja werbalna i niewerbalna, bariery w komunikacji i style komunikacji, rozwiązywanie konfliktów, asertywność, profil zawodowy i osobowy OJTI, stres;
4) metodyka szkolenia: sposoby zadawania pytań, odprawa przed rozpoczęciem sesji szkoleniowej (briefing), demonstracja, angażowanie szkolonego, nadzór, interwencja, odprawa po zakończonej sesji szkoleniowej (debriefing);
5) metody oceny i sporządzanie raportów: obowiązki instruktora OJT w procesie dokonywania oceny, czynniki wpływające na proces oceny, metody dokonywania oceny, sporządzanie i wykorzystanie raportów.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.
Grażyna J. Leśniak 11.03.2025
Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.
Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.
Grażyna J. Leśniak 25.02.2025
500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
Robert Horbaczewski 20.01.2025
1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.
Monika Pogroszewska 02.01.2025
W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.
Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024| Identyfikator: | Dz.U.2025.155 t.j. |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Licencja i świadectwa kwalifikacji personelu służb ruchu lotniczego. |
| Data aktu: | 19/05/2017 |
| Data ogłoszenia: | 06/02/2025 |
| Data wejścia w życie: | 01/05/2019, 09/06/2017, 01/05/2020 |
