Czechosłowacja-Polska. Umowa o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej. Warszawa.1948.04.05.

UMOWA

pomiędzy Rzeczypospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej,

podpisana w Warszawie dnia 5 kwietnia 1948 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

BOLESŁAW BIERUT

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości;

W dniu piątym kwietnia tysiąc dziewięćset czterdziestego ósmego roku podpisana została w Warszawie Umowa pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej, wraz z Protokółem końcowym, o następującym brzmieniu dosłownym;

UMOWA

pomiędzy RZECZĄPOSPOLITĄ POLSKĄ i REPUBLIKĄ CZECHOSŁOWACKĄ o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej z jednej strony i Prezydent Republiki Czechosłowackiej z drugiej strony, ożywieni chęcią uregulowania wzajemnych stosunków w dziedzinie polityki i administracji społecznej w duchu Układu o przyjaźni i wzajemnej pomocy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką, postanowili zawrzeć w tym celu umowę i mianowali swych pełnomocników, którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Artykuł  1.

1. Oba Państwa będą współpracować we wszystkich zagadnieniach i na wszystkich odcinkach polityki i administracji społecznej, w szczególności dla pogłębienia postępu społecznego zarówno we własnych krajach, jako też na terenie międzynarodowym.

2. W tym celu oba Państwa popierać będą w zakresie polityki i administracji społecznej wymianę doświadczeń, wszechstronne wzajemne poznawanie się, jak również współpracę między właściwymi urzędami, instytucjami, organizacjami zawodowymi i innymi organizacjami.

Artykuł  2.

1. Oba Państwa będą popierać - ewentualnie także udzielając środków materialnych - wzajemne wyjazdy, organizowane przez urzędy, instytucje, organizacje zawodowe i inne organizacje, w celu zapoznania się z dziedziną administracji i polityki społecznej.

2. Oba Państwa będą popierać wzajemną akcję wypoczynkową dla dzieci, młodzieży i pracowników, prowadzoną przez państwo, organizacje zawodowe, publiczno-prawne i inne organizacje; tak samo będą popierać opiekę leczniczą, zwłaszcza w miejscowościach kąpielowych i leczniczych. W tym celu oba Państwa będą również popierać zakładanie i rozwój własnych i wspólnych urządzeń na obszarze drugiego Państwa.

3. Oba Państwa zobowiązują się współpracować wzajemnie w zakresie międzynarodowej służby społecznej, dotyczącej obywateli obu Państw, np. przy poszukiwaniu zaginionych, przy uzyskiwaniu dokumentów i udzielaniu informacji, przy rozstrzyganiu indywidualnych zagadnień z zakresu stosunków osobistych i rodzinnych itd.

Artykuł  3.

1. Obywatele jednego Państwa, zatrudnieni na obszarze drugiego, oraz ich rodziny będą traktowani pod względem prawnych przepisów o pracy tego Państwa, w którym pracują, narówni z własnymi obywatelami tego Państwa.

2. Do obywateli jednego Państwa, zatrudnionych na obszarze Państwa drugiego na podstawie porozumienia pomiędzy właściwymi władzami administracyjnymi obu Państw w określonych zakładach pracy lub zawodach, mają zastosowanie postanowienia ust. 1, jeżeli w odpowiednim porozumieniu nie postanowiono inaczej. W odpowiednim porozumieniu może być zwłaszcza ustalone, że do obywateli jednego Państwa, zatrudnionych na obszarze Państwa drugiego w określonych zakładach pracy lub zawodach, nie będą miały zastosowania wewnętrzno-prawne przepisy, dotyczące przymusowej zmiany miejsca pracy lub zawodu.

3. Obywatele jednego Państwa, zatrudnieni na obszarze Państwa drugiego, mają równe prawa i obowiązki z własnymi obywatelami tego Państwa, jeżeli chodzi o szkolenie zawodowe, członkostwo w związkach zawodowych oraz o korzystanie z wszelkich urządzeń, przeznaczonych dla dobra pracowników.

Artykuł  4.

Świadectwa przygotowania zawodowego, świadectwa i dyplomy ważne na obszarze jednego Państwa będą uznawane na obszarze drugiego Państwa dla celów zaliczenia pracowników do grup płac i zarobków.

Artykuł  5.

1. Obywatele drugiego Państwa korzystają narówni z własnymi obywatelami z zaopatrzeń starczych (inwalidzkich), dodatków rodzinnych (świadczeń ubezpieczenia rodzinnego) i innych dodatków pieniężnych i w naturze (zaopatrzenie w żywność, odzież i opał, ulgi kolejowe itp.). Ogólnych kart zaopatrzenia w żywność nie udziela się członkom rodziny pracownika, zamieszkałym na obszarze Państwa drugiego.

2. Jeżeli pobyt na obszarze jednego Państwa jest warunkiem udzielania korzyści pieniężnych lub w naturze, nie uważa się pobytu na obszarze Państwa drugiego za pobyt za granicą.

3. Postanowienia ust. 2 mają zastosowanie także do osób korzystających z publicznych emerytur (zaopatrzeń), nie wyłączając świadczeń pieniężnych, udzielanych według swobodnego uznania, jak również do osób korzystających ze świadczeń pieniężnych z instytucji emerytalnych i zaopatrzeń dodatkowych, istniejących u pracodawców.

4. Najwyższe władze administracyjne obu Państw mogą we wzajemnym porozumieniu ustalić w ramach ogólnych przepisów o obrocie płatniczym osób wypłaty korzyści i zaopatrzeń, wymienionych w ust. 1 do 3, i innych dodatków pieniężnych lub ekwiwalentu w gotówce za świadczenia w naturze, jak również i części zarobku z jednego Państwa na obszar Państwa drugiego.

Artykuł  6.

Ubezpieczenie społeczne reguluje oddzielna umowa.

Artykuł  7.

1. Obywatelom jednego z obu Państw, przebywającym na obszarze Państwa drugiego, Państwo pobytu zapewni niezbędną pomoc i opiekę, jeżeli będą jej potrzebowali, w takim co najmniej zakresie i na takich warunkach, jak swym własnym obywatelom.

2. Pomoc i opieka obejmować będzie bądź pomoc materialną, bądź opiekę i pomoc leczniczą, umieszczenie w publicznych zakładach leczniczych bądź opiekuńczych, zakładach dla inwalidów, dla starców itp. Stosownie do okoliczności i faktycznej potrzeby może być jednocześnie udzielonych więcej rodzajów pomocy i opieki.

Artykuł  8.

1. Udzielenie pomocy i opieki w myśl art. 7 nie będzie stanowić podstawy do żądania zwrotu kosztów przez drugie Państwo, jeżeli pobyt jego obywatela w pierwszym Państwie trwa już co najmniej lat pięć.

2. Jeżeli obywatel jednego Państwa korzysta na obszarze drugiego Państwa z pomocy i opieki w myśl art. 7 przez okres dłuższy niż jeden rok, a czas jego pobytu nie wynosi jeszcze lat pięciu, licząc do chwili udzielenie mu tej pomocy lub opieki, wówczas Państwo pobytu może zażądać od drugiego Państwa zwrotu kosztów za czas pomocy lub opieki, przekraczający wspomniany okres roczny.

3. Przy ustalaniu pięciolecia pobytu nie uwzględnia się czasu nieobecności wywołanego wojną.

4. Postanowienia ust. 1 i 2 nie wykluczają możności żądania zwrotu kosztów od osoby, której pomoc lub opieka była udzielona, albo od osób, na których ciązy obowiązek alimentacyjny.

Artykuł  9.

1. Każde z obu Państw zaopiekuje się do czasu repatriacji dziećmi i nieletnimi w wieku do lat 18, obywatelami drugiego Państwa, przebywającymi na jego obszarze, jeżeli rodzice ich nie żyją, są nieobecni bądź nie mogą zapewnić im odpowiedniej opieki albo warunków egzystencji. Koszty tej pomocy i opieki nie podlegają zwrotowi drugiemu Państwu.

2. Każde Państwo będzie zawiadamiać w terminach trzymiesięcznych właściwy urząd konsularny drugiego Państwa o rozciągnięciu opieki nad dzieckiem lub nieletnim, obywatelami drugiego Państwa.

3. Właściwy urząd konsularny postanowi, po porozumieniu się z władzami lub czynnikami opiekuńczymi swego kraju, o terminie repatriacji dzieci lub nieletnich do ich kraju ojczystego.

4. Koszty repatriacji do granicy państwa ojczystego pokrywa państwo pobytu.

Artykuł  10. ¹

1. Oba Państwa powołają do życia Komisję Mieszaną, złożoną z sześciu członków. Komisja ta działać będzie jako organ wnioskodawczy i doradczy. Głównym jej zadaniem będzie projektowanie zasadniczych zarządzeń, zmierzających do realizacji umowy niniejszej.

2. Wszystkie sprawy objęte Umową o ubezpieczeniu społecznym i dotyczące świadczeń rzeczowych z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa, jeżeli świadczenia te wchodzą w zakres leczenia profilaktycznego, rozpatrywane będą przez Komisję Zdrowia, powołaną do życia na podstawie Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia z dnia 17 listopada 1950 roku.

Artykuł  11. ²

Umowę niniejszą wykonywać będą w obu Państwach właściwe zwierzchnie władze administracyjne i centralne organizacje związków zawodowych, uwzględniając wnioski i propozycje Komisji Mieszanej.

Wymienione władze i organizacje związków zawodowych będą się zawiadamiać o zarządzeniach, wydanych w celu realizacji niniejszej Umowy.

Artykuł  12.

Konsulom obu Państw służy bez specjalnego pełnomocnictwa prawo występowania, osobiście lub przez upoważnioną przez nich osobę, w imieniu obywateli swego Państwa we wszystkich sprawach, wynikających z umowy niniejszej i związanych z jej wykonywaniem. Nie narusza to przepisów wewnętrznych, w myśl których wymagane jest zastępstwo przez adwokata lub inną osobę znającą prawo.

Artykuł  13.

1. Dokumenty i czynności urzędowe, wiążące się wyłącznie z wykonywaniem umowy niniejszej, zwolnione są od opłat i taks.

2. Dokumenty, wydawane w związku z wykonywaniem umowy niniejszej, nie podlegają legalizacji przez urzędy dyplomatyczne i konsularne.

Artykuł  14.

Właściwe władze i instytucje porozumiewać się będą bezpośrednio w sprawach związanych z wykonywaniem niniejszej umowy.

Artykuł  15.

1. Umowa niniejsza będzie ratyfikowana w najbliższym czasie. Dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Pradze niezwłocznie po dokonaniu ratyfikacji. Umowa wejdzie w życie od pierwszego dnia miesiąca, następującego po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.

2. Każde z obu Państw może wypowiedzieć umowę niniejszą na koniec roku kalendarzowego, co najmniej jednak na sześć miesięcy przed końcem roku.

Spisano w dwóch egzemplarzach, każdy w języku polskim i czeskim; oba teksty są uważane za autentyczne.

Na dowód czego pełnomocnicy podpisali umowę niniejszą i przyłożyli swe pieczęcie.

W Warszawie, dnia 5 kwietnia 1948 r.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

Przy podpisaniu Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej obie umawiające się strony uzgodniły, co następuje:

I.

Do art. 2 ust. 2.

Każde Państwo udzieli obywatelom drugiego Państwa takiej opieki wypoczynkowej i leczniczej, jakiej udziela własnym obywatelom. Oba Państwa wykorzystają opiekę wypoczynkową i leczniczą do systematycznego zbliżenia obu Narodów drogą wzajemnej akcji wymiennej. W uzdrowiskach i ośrodkach wypoczynkowych będą zastrzeżone potrzebne miejsca dla obywateli drugiego Państwa. Oba Państwa będą popierać tworzenie bądź własnych objektów dla opieki wypoczynkowej i leczniczej, bądź wspólnych urządzeń tego samego rodzaju.

II.

Do art. 3 ust. 1.

Przez prawne przepisy o pracy rozumie się przepisy o planowaniu i regulowaniu pracy, o umowie o pracę, o czasie pracy i urlopach, przepisy o zarobkach i płacach, o ochronie życia i zdrowia, łącznie z ochroną młodocianych i kobiet, jak również przepisy o zabepieczeniu wydajności pracy i dyscypliny.

III.

Do art. 8 ust. 3.

Do okresu 5 lat wlicza się także czas przebyty na obszarze, który po zakończeniu drugiej wojny światowej stał się terytorium któregokolwiek z umawiających się Państw.

IV. ³

Do art. 10.

Komisja Mieszana będzie się składać z trzyosobowej delegacji, powołanej przez Rząd polski, i z trzyosobowej delegacji powołanej przez Rząd czechosłowacki. Jednym z członków delegacji każdego Państwa będzie mianowany przedstawiciel związków zawodowych.

Komisja Mieszana będzie się zbierać w miarę potrzeby, najmniej jednak raz do roku, naprzemian w Rzeczypospolitej Polskiej i w Republice Czechosłowackiej. Na posiedzeniu Komisji Mieszanej przewodniczyć będzie przewodniczący delegacji tego Państwa, na obszarze którego posiedzenie będzie się odbywać.

Do obrad Komisji Mieszanej mogą przedstawiciele jednego i drugiego Państwa powołać rzeczoznawców. Mieszana Komisja może powołać do życia spośród swych członków lub innych osób podkomisje, w których każde Państwo będzie reprezentowane równą ilością członków. Przewodniczących podkomisji powołuje przewodniczący delegacji tego Państwa, na obszarze którego posiedzenie będzie się odbywać.

Komisja Mieszana będzie obradowała na podstawie regulaminu obrad, ustalonego przez samą Komisję.

V. ⁴

Do art. 11.

Oba Państwa zakomunikują sobie nawzajem, które zwierzchnie władze administracyjne i centralne organizacje związków zawodowych są w rozumieniu artykułu 11 właściwe do wykonywania umowy.

VI.

Do art. 13.

Dokumentów podróży nie uważa się za dokumenty wiążące się wyłącznie z wykonywaniem umowy niniejszej.

Niniejszy protokół końcowy tworzy integralną część Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej i został spisany w dwóch egzemplarzach, każdy w języku polskim i czeskim; oba teksty są uważane za autentyczne.

W Warszawie, dnia 5 kwietnia 1948 r.

Po zaznajomieniu się z powyższymi Aktami uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadczamy, że są one przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone oraz przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 29 lipca 1948 r.

1 Art. 10 zmieniony przez § 1 Pierwszego Protokołu Dodatkowego do Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej z dnia 5 kwietnia 1948 r. (Dz.U.57.58.293) z dniem 27 lutego 1957 r.

2 Art. 11 zmieniony przez § 2 Pierwszego Protokołu Dodatkowego do Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej z dnia 5 kwietnia 1948 r. (Dz.U.57.58.293) z dniem 27 lutego 1957 r.

3 Art. IV ustęp trzeci Protokołu końcowego zmieniony przez § 3 Pierwszego Protokołu Dodatkowego do Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej z dnia 5 kwietnia 1948 r. (Dz.U.57.58.293) z dniem 27 lutego 1957 r.

4 Art. V Protokołu końcowego zmieniony przez § 4 Pierwszego Protokołu Dodatkowego do Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Czechosłowacką o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej z dnia 5 kwietnia 1948 r. (Dz.U.57.58.293) z dniem 27 lutego 1957 r.

• Identyfikator: Dz.U.1949.6.32
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Czechosłowacja-Polska. Umowa o współpracy w dziedzinie polityki i administracji społecznej. Warszawa.1948.04.05.
• Data aktu: 05/04/1948
• Data ogłoszenia: 12/02/1949
• Data wejścia w życie: 15/09/1948