Moratorium dla długów prywatno-prawnych.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 3 lutego 1940 r.
o moratorium dla długów prywatno-prawnych.

Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowi się, co następuje:
Art.  1.

Zapłata wierzytelności pieniężnych, opartych na tytułach prywatno-prawnych powstałych przed dniem 1 października 1939 r., nie może być wymagana przed upływem 6 miesięcy od dnia uwolnienia od okupacji całości obszaru Państwa względnie tej części jego obszaru, na której zamieszkuje wierzyciel i dłużnik. Rozporządzenia Rady Ministrów oznaczać będą daty, w których należy uważać całość obszaru Państwa względnie jego części za uwolnione z pod okupacji.

Art.  2.

Postanowienia art. 1 nie odnoszą się:

1)
do rat czynszu, należnych z mocy umów najmu lokali oraz umów dzierżawy części lub całości nieruchomości, płatnych po dniu 1 października 1939 r.; o ile jednak najemca lub dzierżawca albo członek jego rodziny, na utrzymaniu którego pozostawał, znajdują się w szeregach armii polskiej lub w niewoli, są internowani lub aresztowani, zaginęli bez wieści, zginęli, zostali wysiedleni lub ewakuowani lub w inny sposób zmuszeni do opuszczenia przedmiotu najmu lub dzierżawy albo też utracili wskutek działań wojennych całkowicie lub w znacznej części zdolność do zarobkowania albo też pracę lub źródła swego zwykłego dochodu-postanowienia art. 1 stosuje się do czynszu na czas trwania powyższych okoliczności;
2)
do wierzytelności z tytułu umów o pracę;
3)
do wierzytelności z tytułu umów o dzieło, lecz tylko do kwoty 500 zł. łącznie z wszelkich tego rodzaju zobowiązań danego dłużnika względem danego wierzyciela;
4)
do wierzytelności z obowiązków alimentacyjnych;
5)
do wypadków, w których wierzyciel i dłużnik mają swe miejsce zamieszkania poza obszarem Państwa.
Art.  3.
1)
Zobowiązania banków prywatnych i państwowych, domów bankowych, kantorów wymiany i innych instytucji kredytowych, a w szczególności Pocztowej Kasy Oszczędności i komunalnych kas oszczędności, wynikające z przyjmowania wkładów i lokaty funduszów pod wszelką postacią, jako to z rozrachunków czekowych, wkładów terminowych, listów lokacyjnych, książeczek wkładkowych lub oszczędnościowych, nie podlegają postanowieniom art. 1, jeżeli wkład nie przekraczał w dniu 1 września 1939 r. sumy 2.000 złotych.
(2)
Wypłata wkładów, które w dniu 1 września wynosiły więcej niż 2.000 złotych, będzie na żądanie wkładcy następować w kwotach nie większych niż po 500 złotych w ciągu miesiąca kalendarzowego z każdego wkładu lub rachunku, i to począwszy od dnia 1 października 1939 r.
Art.  4.
(1)
Zawiesza się na obszarze Państwa wykonalność tytułów egzekucyjnych uzyskanych przed dniem 1 października 1939 r. dla wierzytelności, objętych niniejszym moratorium, oraz postępowanie egzekucyjne wszczęte na podstawie takich tytułów.
(2)
Tytuły egzekucyjne, uzyskane na obszarze Państwa dla tychże wierzytelności począwszy od dnia 1 października 1939 r., są nieważne.
Art.  5.

Wdrażanie kroków egzekucyjnych w celu ściągnięcia wierzytelności, objętych niniejszym moratorium, przy pomocy władz okupacyjnych lub uczestniczenie w jakimkolwiek charakterze w tych czynnościach jest niedopuszczalne.

Art.  6.

Zawiesza się prawo żądania i wykonywania eksmisji lokatorów i dzierżawców z powodu niepłacenia czynszu najmu lub dzierżawy.

Art.  7.

Osoby, poszkodowane wskutek aktów i czynności dokonanych wbrew postanowieniom niniejszego dekretu, będą mogły domagać się przywrócenia rzeczy do stanu pierwotnego a nadto odpowiedniego odszkodowania od winnych świadomego przekroczenia tych postanowień.

Art.  8.

Postanowienia niniejszego dekretu nie naruszają mocy obowiązującej dobrowolnych układów, zawartych przez strony od dnia 1 października 1939 r., a dotyczących spraw unormowanych w niniejszym dekrecie.

Art.  9.

Wykonanie niniejszego dekretu powierza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  10.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Zmiana kodów na PKD 2025 rodzi praktyczne pytania

1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.

Tomasz Ciechoński 31.12.2024
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 roku

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Drugą część zmian opublikujemy 31 grudnia.

Beata Dązbłaż 28.12.2024
Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024