Dania-Polska. Traktat koncyljacyjno-arbitrażowy. Kopenhaga.1926.04.23.

TRAKTAT

koncyljacyjno-arbitrażowy między Polską a Danją,

podpisany w Kopenhadze dnia 23 kwietnia 1926 r.

(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dnia 16 lutego 1927 r. - Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 166)

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia dwudziestego trzeciego kwietnia tysiąc dziewięćset dwudziestego szóstego roku podpisany został w Kopenhadze pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Duńskiego traktat koncyljacyjno-arbitrażowy o następującem brzmieniu dosłownem:

Traktat koncyljacyjno-arbitrażowy między Polską a Danją.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

I

JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓL DANJI I ISLANDJI

ożywieni pragnieniem rozwinięcia stosunków przyjaznych, które łączą Polskę i Danję,

zdecydowani, w swych wzajemnych stosunkach, stosować w szerokim zakresie zasady, będące podstawą Ligi Narodów,

postanowili zawrzeć traktat koncyljacyjno-arbitrażowy i w tym celu mianowali swych Pełnomocników,

Którzy po okazaniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie wystawione, zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ I.

Artykuł  pierwszy.

1. Strony Umawiające się zobowiązują się poddać postępowaniu pojednawczemu lub postępowaniu rozjemczemu wszystkie spory, któreby mogły wyniknąć między Polską a Danją i których nie możnaby było rozstrzygnąc w terminie odpowiednim na drodze dyplomatycznej.

2. Spory, dla których rozstrzygnięcia przewidziano procedurę specjalną w innych konwencjach będących w mocy między Stronami Umawiającemi się, będą załatwiane zgodnie z postanowieniami tych konwencyj.

Artykuł  2.

1. Gdy chodzi o spór, którego przedmiot, podług ustawodawstwa wewnętrzenego jednej ze Stron, wchodzi w zakres kompetencji jej sądów krajowych, włączając w to trybunały administracyjne, będzie on mógł podlegać jednej z procedur przewidzianych przez niniejszy traktat dopiero po uprawomocnieniu się wyroku wydanego przez właściwą krajową władzę sądową.

2. Wniosek o postępowaniu pojednawczem winien być w tym wypadku zgłoszony najpóźniej w rok, licząc od daty wyroku ostatecznego.

Artykuł  3.

1. Każdy spór, który może być załatwiony w sposób wyżej wyszczególniony, będzie poddany procedurze pojednawczej, chyba że Strony zgodzą się poddać go natychmiast arbitrażowi.

2. W razie gdy sprawozdanie opracowane przez Stałą Komisję Pojednawczą, nie zostanie przyjęte przez Obie Strony, spór będzie poddany arbitrażowi, jeżeli jedna ze Stron tego zażąda.

Artykuł  4.

1. W ciągu sześciu miesięcy, następujących po wymianie ratyfikacyj niniejszego traktatu, Strony Umawiające się ustanowią Stałą Komisję Pojednawczą, składającą się z pięciu członków.

2. Każda ze Stron zamianuje dwóch członków, z których jeden może być wybrany z pośród jej własnych obywateli. Piąty, który będzie sprawował czynności przewodniczącego, winien posiadać inną przynależność, aniżeli pozostali członkowie Komisji. Nie może on ani być osiadłym na terytorjum Stron Umawiających się, ani pozostawać u nich na służbie.

3. O ile nie dojdzie do zamianowania przewodniczącego w wyżej wspomnianym terminie sześciu miesięcy, albo, w razie gdy będzie szło o zastąpienie go, w ciągu trzech miesięcy od chwili zawakowania miejsca, Prezydent Związku Szwajcarskiego, w braku innego porozumienia, będzie proszony o dokonanie niezbędnych nominacji.

Artykuł  5.

1. Komisarzy mianuje się na lat trzy; ich mandat może być odnawiany. Jeżeli, po wygaśnięciu mandatu jednego z członków, następca jego nie będzie wyznaczony, będzie się uważało, że mandat ten jest przedłużony na nowy okres trzyletni; w każdym razie, na żądanie jednej ze Stron, funkcje przewodniczącego kończą się po wygaśnięciu jego mandatu. Członkowie Komisji pełnią swe czynności aż do zastąpienia ich przez innych, a w każdym rzaie aż do zakończenia spraw będących w toku w chwili wygaśnięcia ich mandatu.

2. Należy w czasie możliwie najkrótszym zapełnić miejsca, któreby się opróżniły na skutek zgonu, dymisji lub innej jakiej przeszkody, postępując tak jak przy nominacjach.

Artykuł  6.

1. Stała Komisja Pojednawcza będzie powoływana do działania drogą podania zwróconego do jej przewodniczącego przez obie Strony działające we wspólnem porozumieniu, a w braku takiego porozumienia, przez jedną lub drugą Stronę.

2. Podanie po wyłożeniu przedmiotu sporu, będzie zawierało wezwanie do Komisji, aby ta zaproponowała wszelkie środki zdolne doprowadzić do pojednania.

3. Gdy podanie zostanie złożone przez jedną ze Stron, będzie ono bez zwłoki podane przez nią do wiadomości Strony przeciwnej.

Artykuł  7.

1. W ciągu dni piętnastu od daty wniesienia sporu do Stałej Komisji Pojednawczej, Każda ze Stron będzie mogła, w celu zbadania tego sporu, zastąpić jednego z członków przez nią mianowanych, przez osobę, posiadającą specjalną kompetencję w tej sprawie.

2. Strona, któraby skorzystała z tego uprawnienia, powiadomi o nominacji natychmiast Stronę przeciwną. W takim razie ta ostatnia będzie mogła postąpić tak samo w ciągu dni piętnastu od daty otrzymania przez nią tego zawiadomienia.

Artykuł  8.

1. Stała Komisja Pojednawcza będzie miała za zadanie wyjaśnić kwestje sporne, zebrać w tym celu wszelkie pożyteczne informacje i dążyć do pogodzenia Stron. Będzie ona mogła, po zbadaniu sprawy, podać Stronom warunki takiego załatwienia sporu, jakie jej wyda się właściwem, i wyznaczyć im termin do wypowiedzenia się.

2. Po zakończeniu swych prac, Komisja sporządzi protokół, w którym, stosownie do wypadku, stwierdzi albo, że Strony doszły do porozumienia, podając w razie potrzeby, warunki tego porozumienia, albo, że nie udało się Stron pogodzić. Opinja umotywowana członków, którzy pozostali w mniejszości, winna być zamieszczona w protokóle.

3. Komisja winna zakończyć swe prace w ciągu sześciu miesięcy, licząc od dnia pierwszego jej posiedzenia. Strony, za wspólną zgodą, władne będą termin ten przedłużyć lub skrócić.

4. Sprawozdanie Komisji, ani z punktu widzenia przedstawienia stanu faktycznego, ani z uwagi na motywy prawne, nie będzie miało charakteru orzeczenia rozjemczego.

Artykuł  9.

1. Postępowanie przed Stałą Komisją Pojednawczą będzie kontradyktoryjne.

2. Komisja sama ustali swą procedurę, uwzględniając, o ile nie zapadnie jednomyślna uchwała przeciwna, przepisy zawarte w tytule III Konwencji haskiej z dn. 18 października 1907 r. o pokojowem załatwianiu sporów międzynarodowych.

3. Obrady Komisji będą się toczyły przy drzwiach zamkniętych, o ile Komisja, w porozumieniu ze Stronami, nie postanowi inaczej.

Artykuł  10.

1. Uchwały Stałej Komisji Pojednawczej będą mogły zapadać tylko w obecności wszystkich jej członków, należycie zwołanych.

2. O ile traktat niniejszy inaczej nie stanowi, uchwały Stałej Komisji Pojednawczej będą zapadały większością głosów. Każdy członek będzie rozporządzał jednym głosem; w razie równości głosów głos przewodniczącego przeważa.

Artykuł  11.

1. Stała Komisja Pojednawcza zbierać się będzie w miejscowości, wskazanej przez jej przewodniczącego, o ile nie nastąpi co do tego inne porozumienie między Stronami; miejscowość ta winna być położona poza terytorjum Stron.

Artykuł  12.

1. Przebieg prac Stałej Komisji Pojednawczej może być podany do publicznej wiadomości tylko na podstawie uchwały Komisji, powziętej jednogłośnie i za zgodą Stron.

Artykuł  13.

1. Strony będą reprezentowane przed Stałą Komisją Pojednawczą przez agentów, których zadaniem będzie służyć za pośredników pomiędzy niemi a Komisją; będą one ponad to mogły korzystać z pomocy mianowanych przez nie w tym celu doradców i biegłych.

2. Komisja, ze swej strony, będzie władną żądać wyjaśnień ustnych od agentów, doradców i biegłych obu Stron, jak również komunikowania sobie przez odpowiedni Rząd zeznań wszelkiej osoby, uważanych przez nią za doniosłe dla sprawy.

Artykuł  14.

1. Strony Umawiające się będą dostarczały Stałej Komisji Pojednawczej wszelkich informacyj użytecznych i będą jej ułatwiały pod każdym względem i w całej rozciągłości wykonanie jej zadania.

CZĘŚĆ II.

Artykuł  15.

1. Gdy, na mocy postanowień artykułu pierwszego lub trzeciego niniejszego traktatu, jakiś spór będzie oddany do arbitrażu, Trybunał Rozjemczy będzie ustanowiony przez porozumienie się Stron.

2. O ile, w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia, gdy jedna ze Stron wystąpiła do drugiej z żądaniem arbitrażu, Trybunał nie zostanie ukonstytuowany na mocy porozumienia Stron, należy postąpić w sposób następujący:

Każda Strona zamianuje dwóch arbitrów, z których jeden winien być wybrany z listy członków Stałego Sądu Rozjemczego z wyłączeniem jej własnych obywateli. Arbitrzy, w ten sposób wyznaczeni, obiorą wspólnie przewodniczącego Trybunału. W razie równości głosów Prezydent Związku Szwajcarskiego będzie proszony o dokonanie niezbędnej nominacji.

Artykuł  16.

1. W razie gdy zajdzie potrzeba stosowania między niemi arbitrażu, Strony Umawiające się zobowiązują się zawrzeć, w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia przez jedną Stronę drugiej żądania arbitrażu, specjalną umowę kompromisową, obejmującą przedmiot sporu oraz warunki procedury.

2. Gdyby, w terminie przewidzianym, nie można było zawrzeć tego kompromisu, zastosuje się obowiązkowo procedurę przewidzianą w tytule IV Konwencji haskiej z dn. 18 października 1907 r. o pokojowem załatwianiu sporów międzynarodowych, która, w tym wypadku, unormuje odwołanie się do arbitrażu.

3. W wypadkach, przewidzianych w ustępie 2 artykułu 15, terminy wyżej podane zaczną biec dopiero od chwili ukonstytuowania Trybunału.

Artykuł  17.

1. Wyrok sądu rozjemczego jest obowiązujący i winien być wykonany przez Strony z dobrą wiarą.

2. Jeżeli, wszakże, wyrok stwierdzi, że orzeczenie jakiejś instancji sądowej lub wszelkiej innej władzy, zależnej od jednej ze Stron Umawiających się, jest całkowicie lub częściowo w sprzeczności z prawem międzynarodowem, i jeżeli prawo konstytucyjne tej Strony zupełnie nie pozwala, lub pozwala tylko częściowo uchylić w drodze administracyjnej skutki orzeczenia w mowie będącego, Strona poszkodowana uzyska sprawiedliwe zadośćuczynienie innego rodzaju.

Postanowienia ogólne.

Artykuł  18.

1. Podczas trwania efektywnego postępowania pojednawczego lub rozjemczego, członek Stałej Komisji Pojednawczej wspólnie wyznaczony, oraz członkowie Trybunału Rozjemczego będą otrzymywali wynagrodzenie, którego wysokość ustalą Strony Umawiające się.

2. Każda Strona będzie ponosiła swoje własne koszty i w połowie koszty wspólne Komisji i Trybunału.

Artykuł  19.

1. Podczas trwania postępowania pojednawczego lub rozjemczego, Strony Umawiające się powstrzymają się od wszelkich kroków, któreby mogły odbić się ujemnie na przyjęciu zaleceń Stałej Komisji Pojednawczej, lub na wykonaniu wyroków Sądu Rozjemczego.

Artykuł  20.

1. Spory, któreby wynikły z powodu wykładni lub wykonania niniejszego traktatu, będą oddane bezpośrednio do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, w drodze zwykłego podania.

Artykuł  21.

1. Traktat niniejszy będzie ratyfikowany. Dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie możliwie najprędzej.

2. Traktat wejdzie w życie w trzydziestym dniu po wymianie ratyfikacyj i będzie trwał trzy lata. Jeżeli nie zostanie on wymówiony na sześć miesięcy przed upływem tego terminu, pozostanie w mocy w ciągu nowego okresu trzyletniego, i tak dalej.

Na dowód czego, Pełnomocnicy podpisali niniejszy traktat i wycisnęli na nim swe pieczęcie.

Sporządzono w Kopenhadze, dnia 23 kwietnia 1926 r.

Zaznajomiwszy się z powyższym traktatem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony, i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 26 marca 1927 r.

• Identyfikator: Dz.U.1927.40.352
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Dania-Polska. Traktat koncyljacyjno-arbitrażowy. Kopenhaga.1926.04.23.
• Data aktu: 23/04/1926
• Data ogłoszenia: 30/04/1927
• Data wejścia w życie: 04/05/1927