1. Informacje o projekcie

W dniu 8 maja 2012 r. Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej. Uwzględniając cele zawarte w przedmiotowych założeniach w Ministerstwie Zdrowia został opracowany projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej. Projekt ten został w dniu 17 maja 2012 r. przekazany do konsultacji społecznych z terminem 30-dniowym do przekazania ewentualnych uwag. Termin zgłaszania uwag upływa zatem w dniu 17 czerwca 2012 r.
Sam projekt dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia pod adresem:
Z uwagi na pilność projektu (zmiany muszą wejść w życie przed upływem rocznego okresu przejściowego, tj. przed 1 lipca 2012 r.) został przygotowany poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw, który po pracach w sejmowej Komisji Zdrowia został przyjęty przez Sejm RP w dniu 14 czerwca 2012 r., a następnie – w tym samym dniu – przez Senat RP. Ustawa została przekazana do podpisu Prezydenta RP.

2. Zmiany o charakterze porządkowym

2.1. W zakresie definicji podmiotu wykonującego działalność leczniczą nastąpiło doprecyzowanie mające na celu wprowadzenie spójności z systematyką ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.) - dalej: u.dz.l., w zakresie podmiotów działających w ramach praktyki zawodowej. W tym celu wyrazy: „oraz praktykę zawodową, o której mowa w art. 5” zastąpiono wyrazami: „oraz lekarza lub pielęgniarkę wykonujących zawód w ramach działalności leczniczej jako praktykę zawodową, o której mowa w art. 5”.
Podobnie, zmiana definicji przedsiębiorstwa ma na celu jednoznaczne wskazanie, iż w jednym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego prowadzony jest określony rodzaj działalności leczniczej. Dotychczasowy przepis budził wątpliwości interpretacyjne, czy chodzi o jedno- czy wielorodzajowość prowadzonej działalności leczniczej. W tym celu art. 2 ust. 1 pkt 8 u.dz.l. w zakresie wyrazów: „w którym podmiot leczniczy wykonuje działalność leczniczą” zamienia się na: „za pomocą którego podmiot leczniczy wykonuje określony rodzaj działalności leczniczej”, co jednoznacznie będzie wskazywało na zasadę „jednorodzajowości” wykonywanej działalności.

2.2. W celu usunięcia wątpliwości interpretacyjnych co do statusu przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego dodano do art. 2 ust. 3 u.dz.l., z którego wynika, że przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego jest jednostką lokalną w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej, dla której co do zasady nie sporządza się odrębnego bilansu, chyba że podmiot leczniczy sam zdecyduje, że przedsiębiorstwo ma prowadzić rachunkowość samodzielnie, co będzie wynikało z regulaminu organizacyjnego tego przedsiębiorstwa. Korelatywnie z tą zmianą proponuje się dokonać zmiany w art. 24 u.dz.l. wskazującym, iż jeżeli w przedsiębiorstwie ma być sporządzany bilans, to musi to znaleźć odzwierciedlenie w regulaminie organizacyjnym przedsiębiorstwa.

2.3. W art. 9 w ust. 1 u.dz.l. proponuje się otwarcie katalogu rodzajów świadczeń, które mogą być udzielane w świadczeniach zdrowotnych innych niż szpitalne (we wprowadzeniu do wyliczenia projektodawca dodaje wyrazy: „w szczególności”).

2.4. W celu dostosowania do przepisów odrębnych w zakresie praktyk zawodowych w art. 18 i 19 u.dz.l. projektodawca proponuje dodać obok wpisu do ewidencji działalności gospodarczej – wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Podobnej zmiany dokonano w zakresie danych w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą (zmiana w art. 106 u.dz.l.).
Dodatkowo w zakresie grupowej praktyki pielęgniarki (art. 19 ust. 5 u.dz.l.) wskazano, że mogą udzielać świadczenia zdrowotne wyłącznie pielęgniarki będące wspólnikami albo partnerami spółki cywilnej, jawnej albo spółki partnerskiej, jeżeli spełniają wszystkie warunki określone w art. 19 ust. 1 albo 2 u.dz.l. (do tej pory musiały spełniać warunki określone w art. 19 ust. 1 pkt 1–5 i 7 oraz ust. 2 pkt 2 u.dz.l.).

2.5. W zakresie art. 24 ust. 1 pkt 1 – w celu dostosowania do form organizacyjnych podmiotów prowadzących działalność leczniczą wskazano, że w regulaminie organizacyjnym określa się firmę albo nazwę podmiotu. Podobną zmianę dokonano w art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 66, art. 74, art. 84, art. 100 ust. 1 pkt 1 i 6 oraz ust. 3 u.dz.l., a także w art. 106 u.dz.l.

2.6. W art. 29 ust. 1 u.dz.l. wskazano wprost, że przepis ten odnosi się do wypisania „pacjenta ze szpitala albo innego przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju całodobowe i stacjonarne świadczenia zdrowotne”.

2.7. Wykreślenie z art. 42 ust. 4 u.dz.l. wyrazów „chyba, że przepisy ustawy stanowią inaczej” wynika z faktu, iż odrębnych regulacji w tym zakresie ustawa nie przewiduje.

2.8. Uporządkowanie przepisów dotyczących form zatrudnienia osób zajmujących stanowiska kierownicze w podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą – ujednolicenie art. 49 u.dz.l. Wskazanie w całym przepisie, że chodzi o umowę o pracę lub stosunek cywilnoprawny.

2.9. Wyjaśniono sekwencję składania wniosków w przypadku, gdy samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej zostanie przekształcony w spółkę kapitałową (art. 79 ust. 2 u.dz.l.).

2.10. Doprecyzowano zakres kontroli wykonywanej przez organ rejestrowy poprzez wskazanie w art. 111 ust. 1 u.dz.l., że kontrola ta dotyczyć może zgodności wykonywanej działalności z przepisami określającymi warunki wykonywania działalności leczniczej. Chodzi zatem o wszystkie przepisy, a nie tylko – tak, jak jest to dotychczas było uregulowane – o przepisy ustawy o działalności leczniczej.

2.11. Dokonuje się również zmian porządkowych w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572): skreślenie prowadzenia działalności leczniczej jako działalności niestanowiącej działalności gospodarczej, oraz w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 651) w zakresie poprawienia definicji zakładu lecznictwa uzdrowiskowego.

3. Zmiany o charakterze finansowym

3.1. Z uwagi na szereg wątpliwości interpretacyjnych i problemów związanych z kolizją przepisów ustawy o działalności leczniczej z innymi ustawami (w tym z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm., a szczególnie jej art. 20) zmieniony został art. 16 u.dz.l. poprzez dodanie przepisów wyłączających niektóre formy działalności jako działalności regulowanej w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.). Zgodnie z nowelizacją nie stanowi działalności regulowanej działalność lecznicza:
1) podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej;
2) wykonywana jako:
a) działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (chyba, że działalność spełnia przesłanki określone w art. 9 tej ustawy),
b) działalność charytatywno-opiekuńcza, jeżeli przepisy odrębne przewidują prowadzenie takiej działalności – chodzi tu przede wszystkim o kościoły i związki wyznaniowe, które prowadzenie takiej działalności mają wpisane w przepisach regulujących ich funkcjonowanie.
Do powyższej działalności stosuje się przepisy dotyczące działalności regulowanej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Podmioty wykonujące powyższą działalność będą miały 12-misięczny okres przejściowy do dostosowania swojej działalności do przepisów ustawy o działalności leczniczej (art. 10 nowelizacji).

(...)

Fragment komentarza zamieszczonego w całości w publikacji Serwis Prawo i Zdrowie