Weszły w życie przepisy dotyczące centrów urazowych dla dzieci

1 czerwca 2016 roku weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia dotyczące centrów urazowych dla dzieci, które określa między innymi wymagania organizacyjne w zakresie minimalnego wyposażenia diagnostycznego oraz technicznego, kryteria kwalifikacji, sposób postępowania z pacjentem oraz minimalne zasoby kadrowe.

Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z 25 stycznia 2016 roku w sprawie centrum urazowego dla dzieci (Dz. U. poz. 145) - dalej r.c.u.d., centrum urazowe zapewnia dostęp do sprzętu i aparatury medycznej umożliwiających całodobowe i niezwłoczne wykonywanie badań diagnostycznych, bez konieczności przewożenia pacjenta urazowego dziecięcego specjalistycznymi środkami transportu sanitarnego.

W skład zespołu urazowego dziecięcego wchodzą co najmniej:
1) lekarz szpitalnego oddziału ratunkowego będący lekarzem systemu;
2) lekarze posiadający tytuł specjalisty lub specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny mającej zastosowanie w leczeniu pacjenta urazowego dziecięcego, w szczególności chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu oraz neurochirurgii;
3) lekarz posiadający tytuł specjalisty w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii lub lekarz posiadający specjalizację II stopnia w dziedzinie anestezjologii lub anestezjologii i reanimacji, lub anestezjologii i intensywnej terapii.

Pracami zespołu urazowego dziecięcego kieruje kierownik zespołu. Kierownik podmiotu leczniczego, w którym znajduje się centrum:
1) określa skład zespołu urazowego dziecięcego spośród lekarzy posiadających kwalifikacje, o których mowa w § 4 ust. 1 r.c.u.d.;
2) wyznacza kierownika zespołu urazowego dziecięcego spośród lekarzy, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 lub 2 r.c.u.d.;
3) zapewnia udział lekarza posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie chirurgii naczyniowej lub lekarza posiadającego specjalizację II stopnia w dziedzinie chirurgii naczyniowej w składzie zespołu urazowego w czasie nie dłuższym niż 1 godzina od chwili stwierdzenia okoliczności uzasadniających taką obecność.

Zgodnie z § 5 r.c.u.d., osobę do ukończenia 18. roku życia w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego kwalifikuje się do leczenia w centrum w przypadku, gdy spełnia warunki określone w art. 3 pkt 12a ustawy z 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 757 z późn. zm.), a ponadto następujące kryteria:
1) występujące co najmniej jedno spośród następujących obrażeń anatomicznych:
a) penetrująca rana głowy lub tułowia lub uraz tępy z objawami uszkodzenia narządów wewnętrznych głowy, klatki piersiowej lub brzucha,
b) amputacja kończyny powyżej nadgarstka lub stawu skokowego,
c) rozległe zmiażdżenia kończyny,
d) uszkodzenie rdzenia kręgowego,
e) niestabilna klatka piersiowa,
f) złamanie kończyny z uszkodzeniem naczyń lub nerwów,
g) złamanie co najmniej dwóch proksymalnych kości długich kończyn lub miednicy;
2) towarzyszące co najmniej dwa spośród następujących zaburzeń parametrów fizjologicznych określonych w załączniku do r.c.u.d.;
a) spadek ciśnienia skurczowego krwi poniżej wartości wskazanej w tabeli nr 1 tego załącznika,
b) odchylenie częstości akcji serca poza zakres wskazany w tabeli nr 2 tego załącznika,
c) odchylenie liczby oddechów poza zakres wskazany w tabeli nr 3 tego załącznika,
d) stan świadomości oceniony według kryteriów Skali Śpiączki Glasgow (GCS) lub Dziecięcej Skali Śpiączki
(CCS) w odniesieniu do dzieci do 3. roku życia na nie więcej niż 13 punktów,
e) saturacja krwi tętniczej nie więcej niż 90 procent.

Osobę do ukończenia 18. roku życia w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego kwalifikuje się do leczenia w centrum również w przypadku:
1) wystąpienia urazu wielonarządowego lub śmierci innej osoby w tym samym zdarzeniu,
2) wypadnięcia z pojazdu mechanicznego, przygniecenia lub upadku z wysokości powyżej 3 metrów,
3) gdy czas wydobywania tej osoby z pojazdu, zawaliska lub gruzowiska wynosi powyżej 20 minut - pomimo braku widocznych obrażeń anatomicznych oraz istotnych zaburzeń parametrów fizjologicznych obecnych u tej osoby, stwierdzonych na miejscu zdarzenia.

Treść rozporządzenia była wzorowana na rozporządzeniu ministra zdrowia z 8 czerwca 2010 roku w sprawie centrum urazowego (Dz. U. Nr 118, poz. 803).

Konieczność stworzenia nowych przepisów wynikała z braku odpowiednich ośrodków dla leczenia najmłodszych pacjentów. Personel medyczny w centrach urazowych da dorosłych zasadniczo nie był przygotowany do udzielania świadczeń zdrowotnych dzieciom. W związku z tym zaszła potrzeba uruchomienia analogicznych ośrodków dla dzieci.

Przepis § 2 ust. 1 pkt 5 r.c.u.d. dotyczący zapewnienia dostęp do sprzętu i aparatury medycznej angiografii i radiologii interwencyjnej, umożliwiających całodobowe i niezwłoczne wykonywanie badań diagnostycznych, bez konieczności przewożenia pacjenta urazowego dziecięcego specjalistycznymi środkami transportu sanitarnego, wejdzie życie 1 stycznia 2019 roku.