Nowelizacja przepisów ustawy z 18 grudnia 1998 roku o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1575 z późn. zm.) pozwoliła na utworzenie Bazy Materiału Genetycznego, którego administratorem jest Prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Wskazana baza obejmuje:
1) w odniesieniu do osób, których krewni stracili życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych lub czystek etnicznych w okresie od 8 listopada 1917 roku do 31 lipca 1990 roku i miejsce ich pochowania nie jest znane - oznaczenie materiału genetycznego i miejsce jego przechowywania;
2) w odniesieniu do danych i informacji o zwłokach, szczątkach lub prochach ludzkich, osób, które straciły życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych lub czystek etnicznych w okresie od 8 listopada 1917 do 31 lipca 1990 roku - miejsce odkrycia zwłok, szczątków lub prochów ludzkich, oznaczenie materiału z ekshumowanych zwłok, szczątków lub prochów ludzkich oraz miejsce jego przechowywania.

Przedstawiony do konsultacji publicznych 14 października 2016 roku projekt rozporządzenia w sprawie sposobu pobierania materiału genetycznego oraz warunków i sposobów jego przechowywania określa:
1) sposób pobierania materiału genetycznego od osób, których krewni stracili życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych lub czystek etnicznych w okresie od 8 listopada 1917 roku do 31 lipca 1990 roku i miejsce ich pochowania nie jest znane,
2) warunki i sposób przechowywania materiału genetycznego pobranego od dawców oraz warunki i sposób przechowywania materiału genetycznego pobranego z ekshumowanych zwłok, szczątków, lub prochów ludzkich, ofiar walki z narzuconym systemem totalitarnym, represji totalitarnych.

 

Zgodnie z projektem, materiał genetyczny od dawców pobiera się w postaci wymazu ze śluzówki policzków przy użycia pojemnika jednorazowego użytku. Pojemnik oznacza się w sposób zapewniający ustalenie tożsamości dawcy przez podanie jego imienia i nazwiska oraz numeru oznaczenia materiału genetycznego. Pojemnik umieszcza się w bezpiecznym opakowaniu, do którego osoba pobierająca materiał genetyczny dołącza protokół jego pobrania zawierający dane i informacje:
1) datę i miejsce pobrania materiału genetycznego;
2) numer oznaczenia materiału genetycznego;
3) imię i nazwisko dawcy;
4) dane kontaktowe dawcy (adres do korespondencji oraz telefon lub adres poczty elektronicznej, jeżeli posiada)
5) imię i nazwisko ofiary, o której mowa w § 1 pkt 2 projektu;
6) stopień pokrewieństwa dawcy z ofiarą, o której mowa w § 1 pkt 2;
7) informacja o zabiegach medycznych, którym poddany był dawca, mogących wpłynąć na wyniki profilowania DNA, w szczególności przetoczenia krwi, przeszczepie narządów, szpiku, rodzajów zabiegów i dacie wykonania;
8) zgodę dawcy na przechowanie materiału genetycznego i wykorzystanie go do badań identyfikacyjnych;
9) materiał osoby sporządzającej protokół.

Zakłada się, iż projektowane rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.