Nowe uczelnie medyczne daleko z tyłu za placówkami z tradycjami

Różnice w jakości i warunkach kształcenia między nowymi a starymi uczelniami są widoczne w każdym elemencie, który był przedmiotem badania. Wzięto pod uwagę m.in. kadrę naukowo-dydaktyczną i bazę potrzebną do nauczaniu przedmiotów przedklinicznych i klinicznych. – Odpowiedź na pytania o standardy kształcenia medycznego w Polsce jest kluczowa nie tylko dla przyszłości systemu ochrony zdrowia, ale też dla dobrostanu każdego pacjenta – komentuje Damian Patecki, przewodniczący Komisji kształcenia medycznego Naczelnej Rady Lekarskiej.

Naczelna Izba Lekarska wspólnie z Centralnym Ośrodkiem Badań Innowacji i Kształcenia NIL opublikowała raport dotyczący warunków kształcenia na kierunkach lekarskich. Analizy dotyczą roku akademickiego 2022/2023. Dane, które posłużyły do opracowania prezentowanego raportu, oparte są na odpowiedziach z 19 uczelni, z czego 9 dotyczy „starych”, a 10 - nowych placówek.

– Współczesna medycyna jest dziedziną nieustannie rozwijającą się, wymagającą od lekarzy i lekarzy dentystów nie tylko dogłębnej wiedzy, ale również zdolności adaptacji do szybkich zmian. W obliczu tak dynamicznego otoczenia kluczowym elementem jest jakość kształcenia medycznego, która determinuje przygotowanie przyszłych medyków do sprostania tym wyzwaniom. Odpowiadając na te potrzeby, Naczelna Izba Lekarska podjęła się zadania oceny jakości kształcenia w polskich uczelniach medycznych. W wyniku przeprowadzonej drugiej edycji badania uzyskano cenne dane dotyczące różnych aspektów edukacji – piszą we wstępie raportu Artur Białoszewski i Marek Fudała.

Czytaj w LEX: Kształcenie w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów >

Kadra naukowa i baza dydaktyczna mają znaczenie

Badanie skupiło się między innymi na kadrze naukowo-dydaktycznej, nauczaniu przedmiotów przedklinicznych i klinicznych oraz wynikach nauczania. W „starych” uczelniach w roku akademickim 2022/2023 kształceniem studentów etatowo zajmowały się 1072 osoby z tytułem profesora, 1096 osób z tytułem doktora habilitowanego i 2925 osób z tytułem doktora. W „nowych” uczelniach kształceniem studentów na wymienionych kierunkach zajmowało się 107 osób z tytułem profesora, 160 osób z tytułem doktora habilitowanego i 444 osoby z tytułem doktora. Pod względem publikacji naukowych w czasopismach krajowych i zagranicznych uczelnie z tradycjami także zostawiły daleko w tyle placówki, które dopiero zaczynają. W 17 (z 19) badanych uczelniach istnieje potrzeba budowy nowych obiektów klinicznych dla celów dydaktycznych. Niektóre z nowych uczelni nie mają kluczowych elementów bazy dydaktycznej. Trzy z nich (AMiSNS w Elblągu, Uniwersytet w Częstochowie i USKW w Warszawie) informują, że w roku akademickim 2022/23 nie miały pełnej, własnej bazy dydaktycznej w zakresie nauk podstawowych. Akademia Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu nie posiada prosektorium i zakładu/pracowni biochemii. Uniwersytet w Częstochowie nie ma zakładu pracowni patologii/patomorfologii. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie nie ma prosektorium. Pozostałe uczelnie biorące udział w badaniu dysponowały pełną, własną bazą dydaktyczną w zakresie nauk podstawowych.

– Uzyskane wyniki wskazują na różnorodność podejść do kształcenia w różnych uczelniach, podkreślając jednocześnie znaczenie kadry naukowo-dydaktycznej w procesie edukacyjnym. Zgromadzone dane, które posłużyły do opracowania prezentowanego raportu oparte są na odpowiedziach z 19 uczelni, co daje w miarę reprezentatywny obraz edukacji medycznej w Polsce – zaznaczają Artur Białoszewski i Marek Fudała.

Czytaj także: Lekarze rezydenci domagają się zmian w standardach kształcenia

W raporcie przedstawiono następujące rekomendacje:

1. Nadzór nad standardami realizacji programów nauczania: Wprowadzenie jednolitych standardów nadzoru nad procesem dydaktycznym na wszystkich uczelniach medycznych w  Polsce, aby zapewnić spójność, jednolitość i wysoką jakość kształcenia.
2. Współpraca międzyuczelniana: Zachęcanie do wymiany doświadczeń oraz kadry dydaktycznej w modelu anglosaskim i wzmacnianie współpracy między uczelniami o długiej tradycji („starymi”) a nowymi jednostkami edukacyjnymi.
3. Inwestycje w infrastrukturę: Wspieranie nowych uczelni w zakresie rozbudowy infrastruktury dydaktycznej oraz nadzór nad jej odpowiednim planowaniem, aby zapewnić funkcjonalność i efektywność nowych obiektów.
4. Szkolenia dla kadry: Organizowanie szkoleń wraz z certyfikacją dla kadry dydaktycznej, zwłaszcza z nowych uczelni, w celu zapewnienia najwyższych standardów nauczania. Szkolenia te powinny być dostosowane do dynamicznie zmieniających się wymogów współczesnej medycyny.
5. Ewaluacja programów nauczania: Regularne przeglądy programów nauczania i  sylabusów w celu ich aktualizacji i dostosowania do najnowszych wymogów medycyny oraz potrzeb rynku pracy.
6. Budowanie sieci współpracy (likwidowanie barier): Umożliwienie studentom i  pracownikom naukowym uczestnictwa w  projektach badawczych prowadzonych przez różne uczelnie poprzez likwidowanie barier organizacyjnych i  administracyjnych.
7. Zachęcanie do innowacji: Wspieranie nowatorskich metod nauczania i badań we wszystkich uczelniach, niezależnie od ich „wieku”, jako kluczowego elementu podnoszenia jakości kształcenia.
8. Feedback od studentów: Regularne ankiety (realizowane przez COBIK NIL) wśród studentów na temat jakości kształcenia, z których wyniki powinny być wykorzystywane do rekomendowania zmian organizacyjnych i merytorycznych, celem ciągłego doskonalenia procesu dydaktycznego.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.