3 marca 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Rozszerzyło ono wykaz wyrobów medycznych dostępny dla dzieci chorych na cukrzycę typu I. Wprowadziło częściową refundację zbiorników na insulinę, sensorów i transmiterów do Ciągłego Monitoringu Glikemii (CGM).

CGM to przenośne urządzenie pomiarowe, dzięki któremu możliwy jest niemal nieprzerwany (zwykle co 1–5 minut) pomiar stężenia glukozy we krwi. System do monitoringu glukozy składa się z sensora umieszczonego pod skórą odpowiada za pomiar stężenia glukozy, nadajnika (transmitera), warunkującego odebranie pomiarów z sensora i przekazanie ich do przenośnego urządzenia monitorującego. CGM poprawia kontrolowanie choroby. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak retinopatia cukrzycowa czy stopa cukrzycowa.

Częściowa refundacja i limity ilościowe

Refundacja systemu do ciągłego monitorowania glikemii nie jest pełna. Jeśli chodzi sensory i transmitery do CGM, jak i zbiorniki na insulinę, pozostaje 30-procentowa odpłatność. Jest też limit – refundacja obejmuje do 5 sztuk zbiorników na insulinę i 4 sztuk sensorów raz na miesiąc oraz nadajnik obowiązuje limit finansowania 1 tys. zł za sztukę (raz na 8 miesięcy).  

Rzecznik Praw Dziecka, Marek Michalak, podkreśla, że jego zaniepokojenie wzbudziły ostatnie doniesienia o trudnościach rodziców z uzyskaniem od lekarzy zleceń na wyroby medyczne dla dzieci chorych na cukrzycę typu 1. Dlatego Rzecznik wystąpił do Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej o analizę problemu oraz przekazanie informacji o ewentualnych działaniach w tej sprawie. Rzecznik wystąpił także do Prezesa NRL o rozważenie zamieszczenia komunikatu dla lekarzy o zmianach w wykazie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie oraz kryteriów przyznawania wyrobów dedykowanych dzieciom chorym na cukrzycę typu 1.

Rzecznik podkreśla, że „w ostatnim czasie pojawiają się doniesienia o występowaniu problemów z uzyskaniem od lekarzy zlecenia na te wyroby medyczne. Cytuje rodzica, który wypowiadał się w radio RMF FM i mówił, że „w wielu miejscach rodzice chorych dzieci mają problem, by uzyskać zlecenie  od lekarza. To dokument konieczny, by złożyć wniosek o refundację w NFZ. Wielu rodziców np.: w Łodzi, Poznaniu, Katowicach -słyszy jednak od lekarzy, że nie spełniają wymogów refundacyjnych. Padają stwierdzenia typu, że powyżej 5. roku życia już nie lub że za krótko na pompie lub, że ma pani za dobre cukry, których nie ma zapisanych w rozporządzeniu”.

 

RPD: niejasne przepisy dotyczące zasad refundacji

RPD podkreśla, że „niektóre informacje wskazywały, że problemy w wydawaniu zleceń na wyroby medyczne mogą być związane z „niejasnymi interpretacjami” Ministerstwa Zdrowia wobec przepisów rozporządzenia, które miały na celu zawężenie populacji osób uprawnionych do otrzymania finansowania wyrobów medycznych do Systemu CGM” – czytamy w liście RPD.

Prezes NRL odpowiada, że nie wpłynęły do nich żadne sygnały dotyczące problemów z wystawaniem zleceń na takie wyroby medyczne. Podkreśla, że doniesienia o problemie z dostępem do wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie pojawiły się niespełna 2 tygodnie po wejściu w życie przepisów. „Jest więc prawdopodobne, że informacje o zmianach w wykazie wyrobów medycznych nie dotarły w tak krótkim czasie do wszystkich lekarzy tym bardziej, że prawodawca nie wykazuje żadnego zainteresowania rozpowszechnianiem w przystępnej formie informacji o skutkach wprowadzanych do porządku prawnego regulacji – podkreśla prezes NRL Maciej Hamankiewicz.

NRL: Lekarze nie mają czasu na codzienną lekturę Dzienników Ustaw

Prezes Hamankiewicz odpowiedział, że „lekarze bardzo ciężko pracują niosąc pomoc chorym i nie zawsze znajdują czas na codzienną lekturę Dzienników Ustaw czy zarządzeń Prezesa NFZ”.

Prezes podkreślał, że „śledzenie częstych zmian prawa dotyczącego ochrony zdrowia w Polsce, abstrahując od jego nie zawsze najwyższej jakości, sprawia problemy nawet prawnikom zajmującym się ochroną zdrowia. Trudno zatem oczekiwać, że obciążeni pracą lekarze będą mieli czas na codzienne przeglądanie Dzienników Ustaw w poszukiwaniu nowych aktów prawnych lub zmian tych aktów”.

Zdaniem Hamankiewicza „o rozpowszechnianie informacji dotyczących nowych możliwości leczenia w ramach środków publicznych czy też zaopatrzenia chorych w leki czy wyroby medyczne finansowane z tych środków powinny zabiegać tak podmioty odpowiedzialne za wprowadzenie takich możliwości (Minister Zdrowia, NFZ) jak również wszystkie podmioty i środowiska zainteresowane daną metodą leczenia lub dostępnymi środkami zaopatrzenia w wyroby medyczne np. organizacje pacjenckie”.

Zgodnie z przepisami uprawnieni do otrzymania finasowania wyrobów medycznych do Systemu Ciągłego Monitorowania Glikemii w czasie rzeczywistym są pacjenci do ukończenia 26. roku życia z cukrzycą typu I leczeni przy pomocy pompy insulinowej. Zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne mogą otrzymać tylko ci pacjenci, których rozpoznanie wpisuje się w kryteria opisane przepisami. Lekarz, wystawiając zlecenie, jest odpowiedzialny za rozpoznanie, ocenę stanu pacjenta oraz ustalenie, czy postawiona diagnoza uprawnia pacjenta do nabycia wyrobu medycznego z refundacją.

W rozporządzeniu dotyczącym refundacji wyrobów medycznych określono następujące kryteria: leczenie cukrzycy typu I przy pomocy pompy insulinowej oraz pacjenci do ukończenia 26 roku życia z cukrzycą typu I leczeni przy pomocy pompy insulinowej, z nieświadomością hipoglikemii (brakiem objawów prodromalnych hipoglikemii z wykluczeniem hipoglikemii poalkoholowej).

Refundacja nie objęła dość wysokich kosztów korzystania z systemu do ciągłego monitorowania glikemii, które wynoszą od 400 do 800 zł miesięcznie.