Pytanie


Czy od 1 stycznia 2016 roku można zatrudniać ratowników medycznych w oddziałach szpitalnych w związku z ustawą z dnia 25 września 2015 roku o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw?

 

Odpowiedź
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 11 ustawy z 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie medycznym - dalej u.p.r.m. zmieniono uprawnienia ratowników medycznych, również o możliwość udzielania świadczeń zdrowotnych w tym medycznych czynności ratunkowych udzielonych samodzielnie lub pod nadzorem lekarza. Ten zapis budzi wątpliwości, co do kwestii możliwości zatrudnienia ratownika medycznego, na oddziale innym niż szpitalny oddział ratunkowy. Ustawa z 25 września 2015 roku o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła większą elastyczność w zatrudnianiu ratowników medycznych wskazując jednostki w których ratownik medyczny może wykonywać zadania zawodowe.

Uzasadnienie

Należy jednak zwrócić na poniższe problemy z tym związane:

Zgodnie z art. 11 u.p.r.m., w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2016 roku, wykonywanie zawodu ratownika medycznego polega na:

  1. udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym medycznych czynności ratunkowych udzielanych samodzielnie lub pod nadzorem lekarza;
  2. zabezpieczeniu osób znajdujących się w miejscu zdarzenia oraz podejmowania działań zapobiegających zwiększaniu listy osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
  3. transportowaniu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
  4. udzielaniu wsparcia psychicznego w sytuacji powodującej stan nagłego zagrożenia zdrowotnego
  5. edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.

Zgodnie z art. 11 ust. 3 u.p.r.m - ratownik medyczny wykonuje swoje zadania zawodowe "Udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym medycznych czynności ratunkowych udziela samodzielnie lub pod nadzorem lekarza" min: w podmiotach leczniczych o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 618 z późn. zm.) - dalej u.dz.l. Ten zapis interpretowany jest jako możliwość zatrudnienia ratownika medycznego także poza SOR - na innym oddziale placówki medycznej.
Należy jedna mieć na uwadze, iż zakresem przedmiotowym ustawy o ratownictwie medycznym jest praca ratownika medycznego w ramach jednostek systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego. Ratownik medyczny jest wpisany w ustawę o ratownictwie medycznym, jest jednym z elementów systemu, także zdaniem autora jego uprawnienia zawodowe, winny być realizowane właśnie w oparciu o ten system. Zasady wykonywania zawodu ratownika medycznego zostały zawarte w tejże ustawie, zatem sposób wykonywania tych czynności i interpretacje z tym związane również powinny mieć oparcie w zapisach ustawy. W chwili obecnej brak jest przepisów wykonawczych, które wskazywałyby jakie czynności i świadczenia medyczne byłyby wykonywane przez ratownika medycznego, na oddziale szpitalnym. Możliwości zatrudnienia ratownika medycznego na oddziale szpitalnym, bez określenia zakresu jego uprawnień, mogłoby spowodować, że ratownik medyczny wykonywałby tylko czynności sanitariusza. W ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym zdefiniowano pojęcie medycznych czynności ratunkowych (art. 3 ust. 4 u.p.r.m), do wykonywania tych świadczeń uprawniony został ratownik medyczny.

Czytaj: Ratownik medyczny może stosować przymus bezpośredni wobec pacjenta>>>

System Ratownictwa Medycznego to szpitalne oddziały ratunkowe oraz zespoły ratownictwa medycznego w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego. W tym zakresie art. 32 u.p.r.m. nie uległ zmianie.
O ile nie zostaną wydane przepisy wykonawcze, regulujące zakres świadczeń jaki mógłby być wykonywany przez ratownika medycznego na oddziale, nie powinno się domniemywać jego kompetencji. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 u.dz.l., placówka medyczna udziela świadczeń medycznych. Świadczenia udzielane są przez osoby które wykonują zawód medyczny i posiadają odpowiednie ku temu kwalifikacje. Ratownik medyczny, co należy podkreślić nie posiada uprawnień do wykonywania czynności o których mowa w ustawie o pielęgniarkach i położnych. Powierzenie mu takich zadań w obecnym systemie prawnym (przy braku przepisów wykonawczych!) zdaniem autora mogłoby spowodować odpowiedzialność prawną podmiotu leczniczego.


Podkreślić należy, iż jest to stanowisko autora, w tej kwestii. Możliwe jest zatrudnienie ratownika medycznego w innym niż SOR oddziale szpitalnym. Należy jednak doprecyzować zakres czynności jaki miałby ratownik wykonywać na takim oddziale szpitalnym. Przemawia za tym fakt, iż ustawodawca dał możliwość wykonywania świadczeń medycznych przez ratownika medycznego, uznając iż w szczególności dotyczy to czynności ratowniczych.

Czytaj inne komentarze tej autorki:

Na szczepienie noworodka wymagana jest zgoda matki >>>

Większa świadomość pacjentów to więcej zawiadomień w sprawie błędów lekarskich >>>

Matka może przebywać z chorym dzieckiem podczas jego transportu >>>


Katarzyna Lenczowska-Soboń 

Prokurator Prokuratury Rejonowej Lublin Północ w Lublinie. Wykłada zagadnienia prawa medycznego na studiach podyplomowych w m.in. Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Autorka opracowań i komentarzy z tego zakresu. Stały współpracownik Serwisu Prawo i Zdrowie oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej.