Dziś, w dobie internetu, szerokiego dostępu do informacji - także do opinii o lekarzach i szpitalach, każdy pacjent chce leczyć się w najlepszej placówce medycznej. Polskie lecznice nie publikują jednak efektów swojego leczenia, a chory nie dowie się ze stron rządowych gdzie np. najlepiej leczą raka albo usuwają zaćmę. Naprzeciw takim potrzebom pacjentów wychodzi konkurs Liderzy Zmian w Ochronie Zdrowia, organizowany przez Wolters Kluwer, w którym wyróżniane są placówki medyczne stawiające m.in. na jakość leczenia, dobre zarządzanie, przyjazne podejście do pacjentów czy profilaktykę i edukację. Partnerem strategicznym konkursu jest Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowie – placówka badawcza funkcjonująca przy Uczelni Łazarskiego, która działa na rzecz poprawy efektywności funkcjonowania ochrony zdrowia w Polsce.
Potrzebny ranking szpitali w Polsce
Ocena placówek medycznych, pokazywanie dobrych wzorców, okazuje się być istotna zwłaszcza w czasach pandemii - w okresie bardzo trudnym i dla pacjentów, i dla placówek medycznych. - Konkurs pokazał, że w ciężkich czasach jakością wygrywają te szpitale, które zapewniają pacjentom najlepszą jakość leczenia – tzw. wartość zdrowotną - w ramach pieniędzy, którymi dysponują. Te, które są najlepiej zarządzane, okazują się być najbardziej innowacyjne. Takie właśnie podmioty wyróżniamy w konkursie Liderzy Zmian w Ochronie Zdrowia - mówiła podczas otwarcia finałowej gali konkursu Ewa Usowicz, szefowa Prawo.pl.
Do konkursu pod honorowym patronatem m.in. NFZ, Rzecznika Praw Pacjenta, Polskiej Federacji Szpitali czy Naczelnej Rady Lekarskiej, placówki medyczne zgłosiły 56 realizowanych u siebie projektów. Jury preselekcyjne przedstawiło Kapitule konkursowej 16 nominowanych. Spośród nominowanych Kapituła wyłoniła 6 laureatów.
Kapituła konkursowa wybierała laureatów w czterech kategoriach, w tym jedna z nich (zarządzanie jakością) składa się z trzech podkategorii.
- ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ - podkategorie: ZARZĄDZANIE PROCESAMI; ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM PACJENTA; ZARZĄDZANIE SKUTECZNOŚCIĄ MEDYCZNĄ
- ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM
- ORGANIZACJA PRZYJAZNA PACJENTOWI
- SKUTECZNA PROFILATYKA I EDUKACJA
- Staramy się być pomostem między szpitalami, lekarzami a rządem. Wspieramy placówki medyczne w tych trudnych czasach - nie tylko trudnych z powodu pandemii, ale i nieustannych zmian w prawie. Ogromnie ważne jest aby również placówki medyczne dzieliły się między sobą dobrymi praktykami - powiedział Włodzimierz Albin, prezes Wolters Kluwer Polska. Poparła go dr Małgorzata Gałązka-Sobotka z Instytutu Ochrony Zdrowia Uczelni Łazarskiego, która wskazała, że w sektorze ochrony zdrowia nie ma miejsca na wrogą konkurencję, ale na inspirację i motywację działań nakierowanych na pacjenta. - Inspirację, która będzie polepszała jakość opieki nad pacjentem, gdyż to on musi być głównym beneficjentem systemu ochrony zdrowia - dodała dr Gałązka-Sobotka.
Szpital z zabiegami jak w szwajcarskim zegarku
W kategorii Zarządzanie Jakością-Zarządzanie Procesami zwyciężyło Centrum Leczenia Oparzeń im. dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich. Placówka ta wdrożyła innowacyjny projekt "Optymalizacji pracy najbardziej kluczowych pracowników szpitala na bloku operacyjnym oraz dostarczenie jakości dla pacjenta".
W Centrum Leczenia Oparzeń do perfekcji doprowadzono punktualność rozpoczynania zabiegów na bloku operacyjnym, czyli w najważniejszym punkcie szpitala. Z 64 proc. operacji zabiegów terminowych rozpoczynających się z tolerancją odchylenia 5-minutowego od planowanej godziny - udało się dojść do 96 proc. rozpoczynania terminowych zabiegów z tolerancją poniżej 1 minuty. Obecnie więc, jeśli przykładowo, zabieg jest planowany na godzinę 8:30, a rozpocznie się o 8:31 - to w zasadzie powinien już być traktowany jako nieterminowy.
Jak Centrum to zrobiło? Skoordynowało pracę wielu osób. Do rozpoczęcia planowanego zabiegu musi bowiem zostać spełnionych wiele warunków takich jak: przybycie na czas odpowiedniego personelu, przybycie na czas pacjenta, przygotowanie leków i wyrobów medycznych, przygotowanie odpowiednich tkanek do przeszczepu, przygotowanie pacjenta itd. To przykład doskonałego zarządzania procesami w szpitalu.
- Największym problemem było opisanie całych procesów. Dla każdego uczestnika procesu rozpoczęcie zabiegu o tej, przykładowo, 8.30 oznaczało co innego. Dla pielęgniarki - przywiezienie pacjenta na zabieg, dla anestezjologa - znieczulenie pacjenta, a dla chirurga - czasem... wypicie kawy. Zostało to ujednolicone, aby nie tracić cennego w szpitalu czasu - mówił podczas gali dr Mariusz Nowak, dyrektor szpitala.
Szpital dbający o bezpieczeństwem pacjenta
W podkategorii Zarządzanie Jakością - Zarządzanie Bezpieczeństwem Pacjenta, zwyciężyło Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku. Zostało nagrodzone za wdrożenie innowacyjnego projektu monitorowania zdarzeń niepożądanych.
Jak wiadomo, wiele placówek medycznych w kraju ma z tym problem. Zdarza się, że błędy medyczne czy powikłania po zabiegach próbuje się „zamieść pod dywan”, a zgłoszenia zdarzeń niepożądanych traktowane są jako „donosicielstwo”. Inaczej jest w UCK, gdzie w 2017 roku zaprojektowano świetny system dla potrzeb zgłaszania zdarzeń niepożądanych. To SYNek UCK - pełna nazwa to System Zgłaszania Niezgodności i Potencjalnej Niezgodności. Stał się on miejscem bieżącego monitorowania jakości pracy w szpitalu. System: rejestruje zdarzenia oraz zapewnia ich ocenę i nadzór nad działaniami zaradczymi, służy kontroli dokumentacji medycznej, prezentuje wyniki merytorycznej kontroli dokumentacji, wyniki pomiarów temperatury w miejscach przechowywania leków, zapewnia rejestracje na szkolenia. W przygotowaniu są kolejne funkcje.
System zyskał ogromną popularność wśród pracowników szpitala. Mogą oni zgłosić zdarzenie anonimowo lub będąc zalogowanym. Dzięki akceptacji systemu przez pracowników, odsetek anonimowego zgłaszania zdarzeń jest znikomy. W systemie zarejestrowano już ponad 7 tys. zdarzeń, z czego anonimowych jest zaledwie 176. Wszyscy rozumieją, że SYNek służy poprawie warunków pracy, a w efekcie na lepszą jakość obsługi pacjentów, ich bezpieczeństwo, a także efekty medyczne terapii.
- SYNek podlega nieustannemu doskonaleniu. Trzeba mieć pokorę w swojej pracy, aby zgłaszać błędy do systemu. Ale nie jest to proste bo szpitale podlegają nieustannej kontroli, choćby ze strony NFZ. Od początku tego roku do systemu trafiło już 2950 zgłoszeń. Wyciągamy z nich wnioski i doskonalimy się - wskazał Jakub Kraszewski, dyrektor gdańskiej placówki.
Szpital z głową do antybiotyków
W podkategorii Zarządzanie Jakością – Zarządzanie Skutecznością Medyczną zwyciężył Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy. - W pełni zgadzam się z werdyktem jury, bo takie praktyki trzeba promować - powiedział wręczający nagrodę Filip Nowak, prezes NFZ.
Kapituła konkursowa doceniła bydgoski szpital, gdyż ten rozpowszechnia zasady racjonalnej antybiotykoterapii. Dlaczego to takie istotne? Otóż światowe dane pokazują, że około 15-20 proc. hospitalizacji związanych jest z zakażeniami, które są leczone antybiotykami. Zlecają je lekarze wszystkich specjalności – niestety, nie zawsze trafnie. Szacuje się, że co drugi-trzeci zalecony antybiotyk jest nieprawidłowy, a nawet 10 proc. pacjentów otrzymuje antybiotyki z nieuzasadnionych powodów.
Bydgoski Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. Jana Biziela stworzył u siebie specjalne stanowisko Mikrobiologa Klinicznego, który dba o przestrzeganie szpitalnej polityki antybiotykowej. Przeprowadza konsultacje u pacjentów z zakażeniami - zarówno na prośbę lekarzy prowadzących, ale też w formie interwencyjnej, gdy zauważy nieprawidłowości. Szpital przygotował też rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia zakażeń, na podstawie analizy wielu historii chorób. W efekcie odnotował poprawę jakości opieki i bezpieczeństwa pacjentów poprzez zlecanie właściwego antybiotyku, w odpowiedniej dawce i odpowiednim czasie, tylko wtedy, gdy jest to niezbędne i korzystne dla pacjenta.
- Dochodziliśmy do tego, by pacjent dostawał antybiotyk celowany. Nasz mikrobiolog kliniczny jest specjalistą z zakresu chorób wewnętrznych. Podpisuje też się pod decyzją o tym, czy pacjent potrzebuje antybiotyku z listy zastrzeżonej - mówiła podczas gali dr Wanda Korzycka - Wilińska, dyrektor szpitala.
Szpital, w którym wiadomo kto odpowiada za pacjenta
Kategoria Zarządzanie Kapitałem Ludzkim to kolejna, w której zwyciężyło Centrum Leczenia Oparzeń im. dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich, zdobywając kolejną nagrodę w konkursie Liderzy Zmian w Ochronie Zdrowia.
- Promujemy system zorientowany na pacjenta. Organizacja, która ma w sercu dobro i interes pacjenta myśli też o dobru swoich pracowników. To są właściwe priorytety - wskazała wręczająca statuetkę Małgorzata Gałązka-Sobotka z Uczelni Łazarskiego.
Siemianowickie Centrum utworzyło system informatyczny, który pozwolił na dobre zarządzanie korelacją lekarz-pacjent. Dzięki niemu w łatwy sposób można zidentyfikować zespół odpowiedzialny za danego pacjenta złożony z lekarzy, pielęgniarek, rehabilitantów czy innych. Wiadomo kto i na jakim etapie odpowiada za pacjenta, dzięki czemu odpowiedzialność za pacjenta nie „rozmywa się", co się niestety, w placówkach medycznych zdarza. W każdej chwili, zarówno personel medyczny jak i niemedyczny, ma możliwość wglądu w to, kto osobowo odpowiada za prowadzenie pacjenta. Ułatwia to mechanizmy kontrolne, raportowanie, ale też prowadzenie racjonalnej polityki kadrowej. - U nas każdy wie co ma robić, każdy odpowiedzialny jest za pacjenta. Odeszliśmy od systemu ordynatorskiego. U nas każdy wie za co odpowiada - powiedział Mariusz Nowak, dyrektor szpitala.
Szpital wspierający rodziny pacjentów
W kategorii Organizacja Przyjazna Pacjentowi zwyciężył Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
- Na co dzień jesteśmy informowani o problematycznych sytuacjach w szpitalach, dlatego tym bardziej trzeba promować te dobre rozwiązania - wskazał Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta, ogłaszający laureata w tej kategorii i zasiadający w kapitule konkursu.
Poznańska placówka wdrożyła autorski projekt Akademia Opiekuna, wspierający rodziny i opiekunów osób chorych, które nie są w stanie samodzielnie funkcjonować – m.in. po udarach czy chorych na nowotwory – a pozostają po zakończeniu leczenia pod opieką domową. Często dzieje się tak, że bliscy osób chorych, po wyjściu ze szpitala zostają pozostawieni sami sobie. Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego wdrożył specjalne szkolenie dla opiekunów chorych, które składa się z części teoretycznej i praktycznej. Szkolą psychologowie, pielęgniarki pracujące z osobami obłożnie chorymi i ratownicy medyczni – w zakresie pierwszej pomocy. Szkolenia są jednodniowe, grupy niewielkie, 11 – osobowe i zbierają świetne recenzje. Do szpitala zaczęły zgłaszać się samorządy innych miast, które chcą wdrożyć u siebie podobny program.
- To wyróżnienie dla całego zespołu, w tym psychologów, pielęgniarek, rehabilitantów. Nasz dyrektor dostrzegł lukę w kwestii pozostawienia pacjenta i jego rodziny samemu sobie po wyjściu ze szpitala. Dostaliśmy duże wsparcie od miasta Poznań. Teraz z naszych wzorców chcą czerpać inne samorządy - wskazała Agata Michalak, koordynator projektu w poznańskim szpitalu.
Badania słuchu czyli profilaktyka plus edukacja
W kategorii Skuteczna Profilaktyka i Edukacja zwycięzcą został Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach, który prowadzi program badań przesiewowych słuchu dla uczniów klas pierwszych szkół podstawowych z województwa mazowieckiego w roku szkolnym 2017/2018 oraz 2018/2019
Dzięki temu przebadano prawie 40 tysięcy dzieci. Okazało się, że ponad 15 proc. (6 112 uczniów) miało wynik nieprawidłowy.
Odsetek pacjentów z niedosłuchem rośnie we wszystkich grupach wiekowych. Wczesne wykrycie ubytków słuchu, a następnie wdrożenie odpowiedniej, efektywnej terapii umożliwiają populacyjne badania przesiewowe. Obecnie objęte są nimi noworodki. Program prowadzony przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu okazał się istotny, bo powtórzenie badań słuchu w okresie wczesnoszkolnym powinno być oczywistością. W pierwszych latach życia dzieci ujawnia się bowiem wiele zaburzeń słuchu, będących wynikiem np. infekcji czy urazów głowy. A zaburzenia słuchu mają oczywisty wpływ na rozwój dziecka i jego wyniki w nauce. W grupie dzieci z nieprawidłowym wynikiem badania przesiewowego, słabe i bardzo słabe wyniki w nauce ma dwukrotnie więcej dzieci niż w grupie dzieci z wynikiem prawidłowym. Niestety, ponad 60 proc. rodziców nie „wyłapuje” problemów ze słuchem u swoich dzieci.
Program obejmował również spotkania edukacyjne dla rodziców i konferencje szkoleniowe dla personelu medycznego. - Nasz projekt pokazuje jak wiele dzieci, ze względu na problemy ze słuchem, ma nierówny start, problemy z nauką. Bardzo ważna była w naszym projekcie także edukacja. Musimy przyzwyczajać dzieci do badań, bo to jest prawdziwa profilaktyka zdrowotna - wskazał prof. Henryk Skarżyński. Zaznaczył, że ponad 60 proc. rodziców nie wyłapuje wad słuchu u dzieci, nie umie czasem z nimi rozmawiać, nie obserwuje dość dokładnie.
Konkurs podsumował Rzecznik Praw Pacjenta. -To jest niezwykle cenny konkurs. Nie możemy zapominać o placówkach funkcjonujących sprawnie i bezpiecznie. Trzeba głośno mówić o takich placówkach aby pacjenci wiedzieli gdzie się leczyć. Na podmioty wyróżnione w tym konkursie nie mieliśmy skarg od pacjentów - warto to podkreślić. Gratuluję wszystkim laureatom i nominowanym - powiedział Bartłomiej Chmielowiec.
WSZYSCY NOMINOWANI W KONKURSIE:
Zarządzanie jakością – zarządzanie procesami:
- Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich
Projekt: Optymalizacja pracy najbardziej kluczowych pracowników szpitala na bloku operacyjnym oraz dostarczenie jakości dla pacjenta
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
Projekt: Wykorzystanie standardu GS1 w zakresie identyfikacji i śledzenia obrotu wyrobami medycznymi używanymi w szpitalu
Zarządzanie jakością – zarządzanie bezpieczeństwem pacjenta
- Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Projekt: Wzrost bezpieczeństwa opieki nad pacjentami onkologicznymi
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
Projekt: Monitoring zdarzeń niepożądanych
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Końskich
Projekt: Zespoły Wczesnego Reagowania
Zarządzanie jakością – zarządzanie skutecznością medyczną
- Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy
Projekt: Rozpowszechnianie zasad racjonalnej antybiotykoterapii w Szpitalu
- Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci w Ameryce
Projekt: Opieka Zorientowana na Osobę (OZO) (ang. Person-Centred Care)
Zarządzanie kapitałem ludzkim
- Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich
Projekt: Wprowadzenie metod zarządzania wizualnego „pacjent-lekarz”
- Centrum Medyczne "Żelazna" sp. z o.o.
Projekt: Doskonalenie kultury organizacji poprzez budowanie aktywności i motywacji pracowników Centrum Medycznego „Żelazna” sp. z o.o.
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
Projekt: Wsparcie rozwoju kompetencji Pielęgniarek i Położnych w UCK
Organizacja przyjazna pacjentowi
- Centrum Medyczno-Diagnostyczne Sp. z o.o. w Siedlcach
Projekt: Opieka nad pacjentem w POZ - Nowatorski Program ABCDE
- Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Projekt: Akademia Opiekuna
- Szpital Solec Sp. z o.o.
Projekt: Gabinety Ginekologiczne „N” dla Niepełnosprawnych
Skuteczna profilaktyka i edukacja
- Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu
Projekt: Wybieram zdrowie. To onkologiczne
- Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu
Projekt: Program badań przesiewowych słuchu dla uczniów klas pierwszych szkół podstawowych z województwa mazowieckiego w roku szkolnym 2017/2018 oraz 2018/2019
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Projekt: 6-10-14 dla Zdrowia
