Korekty zakłada projekt zmian w rozporządzeniu ministra zdrowia w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi. 

Orzekanie przez pielęgniarki o tym, czy stan zdrowia kandydata umożliwia mu oddanie krwi ma zwiększyć możliwości chociażby w oddziałach terenowych czy podczas mobilnych akcji pobierania krwi. Zmiany dotyczą par. 3 ust. 1. Obecnie wymieniony jest w nim wyłącznie lekarz. 

Pozostałe zmiany - jak zaznacza Ministerstwo Zdrowia - wynikają z aktualizacji stanu wiedzy. Poza tym przepisy mają być bardziej zrozumiałe, dlatego niektóre zasady i kryteria doprecyzowano. Korekta dostosowuje polskie prawo do unijnej dyrektywy (2004/33/WE). 

Niektóre ze zmiany podsumowali krwiodawcy.org:

  1. Niższe dopuszczalne ciśnienie skurczowe. Jest: 180 mm Hg – Propozycja: 160 mm Hg;
  2. Propozycja zmian w przerwie po tatuażu, zabiegach, badaniach endoskopem itp. Jest: 6 miesięcy / Propozycja: 4 miesiące;
  3. Uszczegółowienie dyskwalifikacji podczas zabiegów stomatologicznych;
  4. Uszczegółowienie dyskwalifikacji osób z cukrzycą. Cukrzyca leczona insuliną – stała dyskwalifikacja. Cukrzyca typu 2 nieleczona insuliną – kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi mogą zostać dopuszczeni do pobrania tylko krwi pełnej, jeżeli są leczeni dietą lub metforminą. 

Sprawdź w LEX: Jak rozliczyć nieobecność pracownika w przypadku nie zakwalifikowania go do oddania krwi? >

 

Miesiączka nie będzie przeciwwskazaniem do donacji

Dyskwalifikować z dawstwa krwi będzie kiedykolwiek rozpoznana padaczka, każdy przypadek przebycia wstrząsu anafilaktycznego.

Z rozporządzenia zniknąć ma natomiast miesiączka. Obecnie jest ona wymieniona w innych przyczynach dyskwalifikacji czasowej oraz przeciwwskazaniach do pobrania krwi. Zgodnie z obowiązującym przepisem kobieta powinna oddawać krew dopiero trzy dni po zakończeniu miesiączki. 

Czytaj także na Prawo.pl: Kobieta - krwiodawca później otrzymuje odznakę i przywileje

Łukasz Szaniawski, Zasłużony Honorowy Dawca Krwi, podkreśla, że wypełnienie ankiety przed donacją w odniesieniu do wielu pytań jest wyłącznie kwestią uczciwości kandydata.  - Lekarz czy pielęgniarka nie mają możliwości sprawdzenia tego, kiedy dokładnie był wykonany tatuaż czy zabieg stomatologiczny - mówi.  

Podobnie jest w przypadku miesiączki. Oddanie krwi podczas menstruacji jest także obecnie w zasadzie wyłącznie decyzją kobiety. Z drugiej strony przeciwwskazanie jest sygnałem do tego, by ewentualnie zrezygnować podczas menstruacji z dawstwa krwi. 

Sprawdź w LEX: Czy po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego obowiązuje ulga na transport publiczny dla honorowych dawców krwi? >

Lek. Joanna Zabielska-Cieciuch, prezes Podlaskiego Związku Lekarzy Pracodawców PZ, podkreśla, że zasady dyskwalifikacji są oparte o badania. Zaznacza, że menstruacja jest menstruacji nierówna, czyli niektóre kobiety mają bardzo małe krwawienia. - Te, które krwawią obficie zostaną podczas miesiączki prawdopodobnie zdyskwalifikowane z powodu niskiego poziomu hemoglobiny - mówi. 

Dodaje także, że krew, którą oddają dawcy jest badana pod kątem wirusologicznym, niezależnie od deklaracji dawców. - Badania przesiewowe są bardzo czułe - zauważa Joanna Zabielska-Cieciuch.

Sprawdź w LEX: Czy posiadacz legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi ma prawo do korzystanie poza kolejnością ze świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej? >

 

Dawcy krwi - pozostałe zmiany 

Co do zasady kandydaci będą dyskwalifikowani na krótsze okresy. Przykładowo kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, którzy powracają z terenów endemicznego występowania malarii (bez objawów choroby po pobycie krótszym niż sześć miesięcy) będą dyskwalifikowani na pół roku (lub cztery miesiące, jeżeli wyniki badania testem immunoenzymatycznym są negatywne). Obecnie po powrocie nie można w takiej sytuacji oddawać krwi przez rok (okres może być skrócony do czterech miesięcy w sytuacji przeprowadzenia badań).

W przypadku leczenia stomatologicznego doprecyzowano przepisy.

Czasowa dyskwalifikacja będzie wynosić w przypadku:

  • ekstrakcji zęba, leczenia kanałowego – 7 dni od zabiegu,
  • wszczepienia implantu i innych zabiegów chirurgicznych – 4 miesiące od zabiegu,
  • pozostałych przypadkach – dawstwo ma być odroczone na 24 godziny

Obecnie leczenie stomatologiczne lub wizyta u higienistki stomatologicznej oznacza odroczenie dawstwa do następnego dnia. Z kolei ekstrakcja zęba, leczenie przewodowe itp. uważa się za mały zabieg chirurgiczny i czas dyskwalifikacji w związku z tym wynosi tydzień.

Doprecyzowano także inne przepisy. Krwiodawcy będą musieli być informowani o konieczności stosowania diety bogatej w żelazo, a w przypadku dawców regularnych – wskazanej suplementacji żelaza.

Projekt rozporządzenia znajduje się obecnie w konsultacjach. Resort zdrowia zakłada, że zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Czytaj w LEX: Organizacja leczenia krwią w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego > 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.