W roku 2010 w całej Polsce umorzonych zostało 856 spraw dotyczących błędu lekarskiego. Dokładnie zbadanych przez Prokuraturę Generalną zostało kilkadziesiąt z nich.  Okazało się, że wiele z tych spraw zostało zakończonych prawomocnym orzeczeniem, które zostało wydane bez należytego wyjaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności i bez przeprowadzenia wszystkich niezbędnych dowodów mających na celu wszechstronne wyjaśnienie okoliczności czynu, który był przedmiotem postępowania. W 12,5 procentach spraw nie powołano biegłego mimo, że istniały przesłanki dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, celem ustalenia czy zachodzi związek normatywny między zachowaniem lekarza a bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. 

Nawet jeżeli umorzenia było uzasadnione, to również w tych sprawach sposób prowadzenia postępowań i przeprowadzone w nich czynności budziły pewne zastrzeżenia.

Trzeba podkreślić, że sprawy dotyczące tzw. błędu medycznego to sprawy trudne, prokuratorzy je prowadzący często nie mają wiedzy na ten temat, czasem nie mają też wsparcia w swoich przełożonych, którzy również nie mają doświadczenia w tych kwestiach.  Coraz częściej mówi się o błędach lekarskich, także w mediach, chociaż do mediów wiele takich przypadków nie trafia. Takich zdarzeń, jak na przykład to dotyczące śmierci nienarodzonych bliźniąt we Włocławku, jest sporo, nie o wszystkich jest jednak tak głośno. Na przestrzeni lat zmieniło się stanowisko Sądu Najwyższego w takich sprawach. Prokuratorzy muszą teraz również sprawdzać, czy nie zachodził związek przyczynowy między zachowaniem lekarza a zaistniałym skutkiem w postaci narażenia pacjenta na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (zgodnie z art. 160, paragraf 2 i 3 kodeksu karnego), na przykład, gdy lekarz nie zlecił potrzebnych badań itp.

W związku z tym w Prokuraturze Generalnej podjęte zostały działania zmierzające do podniesienia poziomu merytorycznego działań prokuratorów w tego typu sprawach. Na podstawie przeprowadzonej w Departamencie Postępowania Przygotowawczego oceny praktyki prokuratorskiej w sprawach dot. błędów medycznych sformułowano podstawowe wskazówki metodyczne dla prokuratorów, zajmujących się prowadzeniem lub nadzorowaniem postępowań przygotowawczych o tego typu przestępstwa.

Te wskazówki stały się podstawą szkolenia, które zostało  zorganizowane w Prokuraturze Generalnej i w którym uczestniczyło 50 prokuratorów. 

Zainteresowanie uczestnictwem w szkoleniu było bardzo duże. Zgłosiło się ponad 670 chętnych, czyli sporo ponad 10 procent wszystkich prokuratorów (których jest w Polsce ok. 6 tysięcy). Chętnych było dużo więcej niż w przypadku innych szkoleń.

Przekrój tematów, które poruszaliśmy, był bardzo szeroki – od teoretycznych do procesowych. Uczestnicy byli bardzo zadowoleni, jedyny zarzut, jaki nam stawiano, to taki, że szkolenie trwało zbyt krótko. Wynika z tego, że istnieje bardzo duże zapotrzebowane na tego typu szkolenia i wiedzę z zakresu postępowań dotyczących błędu medycznego.

Zaplanowaliśmy już kolejne szkolenie, które odbędzie się w marcu lub w kwietniu 2014 roku. Uczestniczyć w nim będzie jeszcze większa grupa prokuratorów niż w pierwszym szkoleniu.

Mamy nadzieję, że w wyniku tych szkoleń postępowania będą prowadzone lepiej a być może w ich wyniku pojawi się więcej zarzutów wobec osób dopuszczających się błędów lekarskich.

Prokurator Anna Świtalska-Kozyra z Departamentu Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Generalnej.

Na temat szkolenia prokuratorów w zakresie postępowań dotyczacych błędu lekarskiego czytaj tutaj>>>