1. Wstęp
Zgodnie z wynikami najnowszego badania Megapanel PBI/Gemius z września 2011 r.1 serwisy dotyczące tematyki zdrowotnej i medycyny cieszą się ogromną popularnością wśród użytkowników internetu. Szacuje się, że już ponad 8 milionów Polaków poszukuje online informacji na temat zdrowego stylu życia, odżywiania się, chorób i ich leczenia. Internetowe serwisy o zdrowiu intensywnie się rozwijają i zyskują popularność: jeszcze pięć lat temu korzystał z nich co piąty internauta, obecnie – co drugi. Internet traktowany jest jako szybkie i wiarygodne źródło informacji zdrowotnych, co obrazują poniższe wyniki.
2. Źródło wiedzy o zdrowiu
Na pytanie „Skąd generalnie czerpiesz wiedzę na temat zdrowia, chorób i leczenia?":
– 88% wskazuje internet;
– 73% – lekarzy i przedstawicieli służby zdrowia;
– 56% – telewizję;
– 53% – rodzinę;
– 46% – znajomych i przyjaciół;
– 45% – książki i poradniki;
– 33% – prasę codzienną;
– 23% – prasę specjalistyczną;
– 18% – radio.
Tematyka związana ze zdrowiem, właściwym odżywianiem, profilaktyką i leczeniem chorób jest bardzo popularna wśród internautów, gdyż 93% badanych przyznaje, że szuka tego typu zagadnień w sieci („Czy kiedykolwiek szukałeś (-aś) w internecie informacji na tematy związane ze zdrowiem, właściwym odżywianiem, profilaktyką i leczeniem chorób?"), z tego:
– 3% poszukuje takich informacji codziennie;
– 11% kilka razy w tygodniu;
– 36% kilka razy w miesiącu;
– 19% raz w miesiącu;
– 31% rzadziej niż raz w miesiącu.
Internet jest także traktowany jako wiarygodne miejsce do skonsultowania obaw i niepokojów związanych ze zdrowiem. Na pytanie „Gdy dostrzegasz u siebie niepokojące problemy zdrowotne, to gdzie w pierwszej kolejności szukasz informacji?" padły następujące odpowiedzi:
– internet – 50%;
– lekarze, przedstawiciele służby zdrowia – 30%;
– rodzina – 13%;
– książki i poradniki – 4%;
– znajomi i przyjaciele – 3%.
„Wyniki raportu Pacjenci w sieci wskazują na to, jak bardzo rozwinęło się medium internetowe. Dzięki badaniu Megapanel możemy poznać preferencje polskich internautów, związane z każdą tematyką, w tym wypadku zdrowotną. Poznajemy źródła, z których internauci czerpią informację, sposoby wykorzystania Internetu do zdobywania porad zdrowotnych. We wszystkich działaniach marketingowych powinno być miejsce na aktywność internetową, jest to jedno z głównych źródeł informacji, z którego korzystamy. Analizują wyniki można przypuszczać, że będzie się utrzymywał trend wzrostowy wśród serwisów dotyczących tematyki zdrowotnej" – komentuje Agnieszka Borkowska z Gemius Polska.
Tabela 1. 20 najpopularniejszych grup serwisów o zdrowiu pod względem użytkowników – grupa celowa: wszyscy internauci; próba: 12.419
Lp. węzeł użytkownicy
(real users) zasięg wśród internautów
1. Grupa Onet.pl 2.253.201 23,97%
2. Grupa Abczdrowie.net 1.496.580 15,94%
3. Grupa Next Infor 1.393.438 14,84%
4. Grupa Gazeta.pl 1.139.438 12,13%
5. Grupa Wirtualna Polska – Orange 979.691 10,43%
6. Grupa Murator 728.249 7,76%
7. biomedical.pl 696.943 7,42%
8. znanylekarz.pl 688.003 7,33%
9. Grupa Mediweb.pl 500.282 5,33%
10. sluzbazdrowia.pl 466.902 4,97%
11. Grupa Medforum 466.363 4,97%
12. doz.pl 456.339 4,86%
13. przychodnia.pl 395.202 4,22%
14. rankinglekarzy.pl 372.241 3,97%
15. dooktor.pl 258.779 2,75%
16. Grupa Innovaweb 257.867 2,75%
17. Grupa Medigo.pl 249.875 2,66%
18. zdrowie.med.pl 209.966 2,24%
19. mp.pl 201.734 2,15%
20. leki-informacje.pl 195.731 2,07%
Źródło: Raport Pacjenci w sieci przygotowany przez Procontent Communication na podstawie badania Megapanel PBI/Gemius dla najpopularniejszych 20 serwisów i grup serwisów pod względem real users z kategorii: zdrowie i medycyna. Badanie zostało przeprowadzone we wrześniu 2011 na próbie 12.419 internautów.
Serwisy na temat zdrowia obecne w internecie można podzielić na:
– wyszukiwarki przychodni, aptek;
– apteki, sklepy online;
– diagnoza online;
– ranking lekarzy;
– porady ekspertów;
– testy, kalkulatory, quizy;
– oferujące wiedzę (artykuły, recenzje, słowniki pojęć medycznych, encyklopedie zdrowia).
3. Najczęściej szukane informacje
Informacje o zdrowiu poszukiwane online obejmują3:
– leki – działanie i skład – 53%;
– diety, odżywienie, witaminy, suplementy diety – 53%;
– aktywny styl życia: fitness, uprawianie sportu – 32%;
– zabiegi medyczne i leczenie chorób – 29%;
– zdrowie dziecka – 23%;
– życie seksualne – 22%;
– zdrowie psychiczne, stres, depresja – 14%;
– alergie – 13%.
Internet jest wykorzystywany w celu:
– wyszukiwania informacji o działaniu konkretnego leku – 73%;
– wyszukiwania adresów specjalistów lub przychodni – 68%;
– sprawdzenia opinii na temat konkretnego lekarza czy placówki – 44%;
– uzyskania porady lekarzy specjalistów – 44%;
– umówienia wizyty w przychodni – 14%;
– zamówienia wizyty lekarza do domu – 5%;
– odebrania wyników badań – 5%;
– dostępu do swojej dokumentacji medycznej online – 4%;
– zamówienia recepty – 3%.
„Internet stał się powszechnie dostępnym źródłem informacji dla pacjenta na temat schorzeń i leków. Szacunki dotyczące liczby stron internetowych poświęconych zdrowiu i medycynie mówią, że istnieje ponad 600 polskich stron. To ogromna baza, często niezweryfikowanych danych, porad i opinii" – uważa Weronika Nowak z CEO Procontent Communication4. Aspekt upowszechniania w internecie niesprawdzonych czy wręcz mylnych opinii medycznych (opartych na doświadczeniach pojedynczych osób czy też przesądach) powoduje, że część przedstawicieli środowiska medycznego z zasady odrzuca internet jako medium. Nie jest to metoda godna polecenia, zdecydowanie korzystniejsze jest dążenie np. przez jednostki medyczne specjalizujące się w danej dziedzinie do prezentowania na własnych stronach WWW czy w dedykowanych temu sekcjach serwisów zdrowotnych wiedzy na najwyższym poziomie.
Warto zauważyć, że internauci korzystają aktywnie z internetu także po to, by zamówić wizytę czy mieć dostęp do swoich wyników i dokumentacji. To ważna informacja dla zakładów opieki zdrowotnej, by starać się oferować pacjentom takie rozwiązania, co z pewnością zostanie przez nich pozytywnie odebrane.
Wśród 20 najpopularniejszych grup serwisów o tematyce zdrowotnej i medycznej nie ma jednak takich, które dedykowane są na urządzenia mobilne (np. telefony). Odsetek odsłon krajowych wykonanych na urządzeniach mobilnych dla wskazanych serwisów nie przekracza progu 3%. W tym aspekcie w innych państwach, np. Europy, sytuacja wygląda inaczej i warto pomyśleć również o takich formach komunikacji.
„Polskie serwisy próbują szukać swojej szansy sięgając po innowacyjne rozwiązania dostosowane do mobilnych urządzeń, jest to jednak nadal kropla w morzu potrzeb. Serwisy popularyzują wiedzę przebudowując układ stron, aby był bardziej atrakcyjny, oferując aplikacje, kalkulatory oraz różnego rodzaju testy, czy wirtualne diagnozy. Dzięki formularzom WWW użytkownicy mogą wysyłać pytania do ekspertów oraz szybko uzyskać informację zwrotną. W rozwiązaniach zaawansowanych jest możliwość uczestniczenia w wideokonferencjach" – podsumowuje Katarzyna Słupek z Konsultant Procontent Communication.
(...)
Fragment komentarza zamieszczonego w całości w publikacji Serwis Prawo i Zdrowie