Czy widząc, że dawkowanie leku na zleceniu lekarskim jest niezgodne z charakterystyką produktu leczniczego, pielęgniarka może odmówić wykonania zlecenia lekarskiego?

Czy widząc, że dawkowanie leku na zleceniu lekarskim jest niezgodne z charakterystyką produktu leczniczego (na zleceniu 2x dziennie im.; CHPL co 6-8...

Czy widząc, że dawkowanie leku na zleceniu lekarskim jest niezgodne z charakterystyką produktu leczniczego (na zleceniu 2x dziennie im.; CHPL co 6-8 godzin im lub i.v.) pielęgniarka może odmówić wykonania zlecenia lekarskiego?

Jak powinna się w tej sytuacji zachować?

Odpowiedź zawarta jest w uzasadnieniu.

Artykuł 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej - dalej u.z.p.p., stanowi, że pielęgniarka i położna wykonują zawód, z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo, wykorzystując wskazania aktualnej wiedzy medycznej oraz pośrednictwo systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Powyższy przepis obliguje pielęgniarkę, położną do wykonywania świadczeń pielęgniarskich z należytą starannością i dbałością o bezpieczeństwo pacjenta. Dlatego też ustawodawca, w art. 13 u.z.p.p. wyposaża pielęgniarkę i położną w prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta oraz do uzyskania od lekarza pełnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych, zapobiegawczych i dających się przewidzieć następstwach podejmowanych działań, w zakresie niezbędnym do udzielanych przez siebie świadczeń zdrowotnych.

Generalną zasadą, wynikającą z art. 15 ust. 1 u.z.p.p. jest ciążący na pielęgniarce, położnej obowiązek wykonania zlecenia lekarskiego zapisanego w dokumentacji medycznej. Jednakże, w myśl art. 15 ust. 3 u.z.p.p. w przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka i położna mają prawo domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, by uzasadnił potrzebę jego wykonania.

W związku z powyższymi przepisami ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, jeżeli pielęgniarka w sytuacji opisanej w pytaniu, ma wątpliwości odnośnie prawidłowości zlecenia lekarskiego, które jej zdaniem, w zakresie dawkowania leku, niezgodne jest z charakterystyką produktu leczniczego, powinna zwrócić się, najlepiej na piśmie, do lekarza ordynującego lek, o udzielenie jej informacji w przedmiotowym zakresie. Jeżeli lekarz podtrzyma swoją ordynację, powinien to zrobić również na piśmie, w dokumentacji medycznej. Gdyby, w dalszym ciągu, pielęgniarka była przekonana o błędzie lekarza w zakresie dawkowania leku, powinna odmówić wykonania świadczenia dla dobra i bezpieczeństwa pacjenta, wskazując na nieprawidłowość i powołując się na treść art. 11 ust. 1 u.z.p.p. Autorka uczula jednak, że to lekarz stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty uprawniony jest do ordynowania leków i ponosi za to odpowiedzialność.

Należy zwrócić też uwagę na przepis § 10 ust. 1 pkt 5 lit. e rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów zakresów i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania, w myśl którego informacja o lekach, wraz z dawkowaniem, lub wyrobach medycznych przepisanych pacjentowi na receptach lub zleceniach na zaopatrzenie w wyroby medyczne, stanowi jeden z niezbędnych elementów, który powinna zawierać indywidualna dokumentacja medyczna, dotycząca pacjenta. Oczywiście w sytuacji, gdy lekarz zmieni ordynację, zmiana ta winna być udokumentowana wpisem w dokumentacji medycznej pacjenta.