W czwartek 29 czerwca przedstawiciele uniwersyteckich poradni prawnych spotkali się z rzecznikiem praw obywatelskich Adamem Bodnarem oraz pracownikami Biura RPO, by omówić efekty dotychczasowej współpracy. Mówili o kluczowych problemach, z którymi spotykają się w swojej codziennej pracy. Dyskutowali też o konieczności zmian w przepisach dotyczących systemu nieodpłatnej pomocy prawnej.
Jak podkreślał Adam Bodnar, tzw. kliniki prawa to także miejsce zdobywania przez studentów prawa pierwszych kwalifikacji zawodowych, umiejętności stosowania wiedzy teoretycznej w praktyce, ćwiczenia wrażliwości społecznej, tak ważnej dla odpowiedniego wykonywania zawodu prawnika.
Część spotkania została poświęcona rozmowie na temat możliwego rozszerzenia współpracy poradni z Biurem RPO. Wskazywano na istniejące dobre praktyki, np. załączanie materiałów opracowanych przez ekspertów z Biura RPO (ulotek, poradników) do odpowiedzi udzielanych przez poradnie czy spotkania na uniwersytetach.
Przedstawiciele poradni diagnozują różne problemy związane z niską kulturą prawną społeczeństwa i zawiłością systemu prawa. Wskazywali, że należy uzupełnić działania podejmowane przez kliniki i poradnie o edukację prawną. Warto skupić się nie jedynie na najmłodszych członkach społeczeństwa, ale także na osobach starszych. Seniorzy wielokrotnie mają problemy z zawieraniem niekorzystnych umów, wyłudzeniami, pożyczkami.
Przedstawiciele poradni zaproponowali przeprowadzenie cyklu wykładów w małych miejscowościach na konkretne istotne tematy. Jednym z takich tematów są duże inwestycje, np. energetyczne, powstające w małych miejscowościach. Proces konsultacji społecznych przeprowadzany przez gminy wielokrotnie pozostawia wiele do życzenia. Mieszkańcy zazwyczaj mają tylko chwilę na reakcję i dlatego potrzebują silnego wsparcia.
Rozważano również możliwości współpracy przy tak zwanych sprawach generalnych – diagnozowaniu problemów systemowych i wydawaniu opinii na temat możliwych zmian.
Jak podkreslano podczas spotkania, poradnie i kliniki prawa mogą być nowym partnerem Biura Rzecznika w tym zakresie.
Zaproponowano także organizację spotkań przedstawicieli konkretnych poradni z rzecznikiem praw obywatelskich na uczelniach w ramach cyklu spotkań regionalnych. Uniwersytety mogłyby być miejscem na wymianę poglądów na temat konkretnych rozwiązań prawnych oraz na dyskusje na temat corocznego raportu Rzecznika Praw Obywatelskich.
Część spotkania została poświęcona rozmowie na temat funkcjonowania systemu nieodpłatnej pomocy prawnej. Zdiagnozowano wiele problemów, które mogłyby zostać rozwiązane nowelizacją zapowiedzianą przez Prezydenta RP. Prezes FUPP przedstawił szeroką opinię organizacji na temat możliwych zmian, którą złożył na ręce Adama Bodnara.
Współpraca RPO ze studenckimi poradniami prawa podejmowana jest w celu:
• realizacji zadań w dziedzinie edukacji prawnej w zakresie ochrony praw i wolności człowieka i obywatela oraz przestrzegania ich przez organy władzy publicznej,
• podwyższenia poziomu wiedzy zawodowej i profesjonalnych umiejętności, doskonalenia mechanizmów działania w dziedzinie ochrony praw człowieka i podstawowych wolności,
• stworzenia warunków dla lepszego kształcenia studentów w dziedzinie pomocy prawnej,
• wymiany doświadczeń i informacji w zakresie efektywnej ochrony praw człowieka i obywatela.
RPO chwali pracę studenckich poradni prawnych
Działalność studenckich poradni prawnych jest niezwykle ważna, zwłaszcza w sytuacji braku systemu informowania o prawie, który odpowiadałby społecznemu zapotrzebowaniu stwierdził dr Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich podczas spotkania z przedstawicielami tych instytucji.