Uczestnicy zjazdu zwrócili uwagę, iż od trzech lat miasta z niepokojem przyjmują fakt pogarszającego się stanu finansów samorządowych. Stan taki jest efektem wprowadzania nowych (generujących wzrost kosztów) standardów realizacji zadań własnych miast, gmin i powiatów, którym nie towarzyszy wzrost zasilania finansowego. Podczas zjazdu Związek Miast Polskich wystąpił z pomysłem projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach JST, w której zostanie zwiększona wielkość udziałów w PIT. Ma to być właśnie rekompensata za utracone dochody. Zmiana ma opierać się na dokładnych wyliczeniach ubytków ustawowych z lat 2007-2011. Ryszard Grobelny, prezes ZMP wskazał na nowe obciążenia dla finansów samorządów, jakie niosą zapowiedzi rządu dotyczące np. podniesienia o dwa punkty procentowe po stronie pracodawców składki rentowej czy wzrostu akcyzy. Jedynym z celów tej inicjatywy ma być powstrzymanie dalszego spadku dochodów JST i nagłośnienie problemu, aby w przyszłości parlamentarzyści, narzucając nowe zadania dla samorządów bez wskazania źródeł finansowania, byli bardziej świadomi konsekwencji swoich decyzji.
Dyskusję wśród uczestników zjazdu wzbudził również prezydencki projekt ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w działaniach samorządu terytorialnego, o współdziałaniu gmin, powiatów i województw. Projekt uzyskał już wstępne poparcie kierunkowe (na posiedzeniu Zarządu w Cieszynie), ale zaproponowane wcześniej zmiany nie zostały uwzględnione. Chodzi tu m.in. o wykreślenie zapytania obywatelskiego, które w istniejących dziś warunkach prawnych może być realizowane w różny sposób: poprzez wystąpienia na sesji, dopuszczone w statutach JST, interpelacje radnych, pytania do organów, urzędów i jednostek samorządowych, dostęp do informacji publicznej itp. W czasie zjazdu w Poznaniu pojawiły się obawy, że wprowadzenie tej regulacji może wywołać konflikty społeczne, spowodować paraliż pracy samorządu, wydłużenie terminu realizacji zadań publicznych, problemy z bieżącym funkcjonowaniem samorządu; dołożenie nowych zadań i obowiązków dla JST, konsekwencje finansowe czy rozmycie odpowiedzialności. Ustalono, że projekt „prezydenckiej” ustawy zostanie zaopiniowany dopiero w styczniu, gdyż wymaga zebrania szczegółowych opinii i wnikliwej analizy.
Prezydenci i burmistrzowie w przyjętym w trakcie obrad stanowisku przypomnieli, że algorytm podziału subwencji oświatowej na rok 2012, służy do podziału wciąż zbyt małej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej. Uczestnicy zjazdu wyrazili opinię, iż subwencja oświatowa nie uwzględnia szeregu zmian w systemie oświatowym, które wcześniej miały miejsce, a także skutków działania art. 30 a i 30 b Karty Nauczyciela . Zaproponowano poza tym wyrównanie wagi dla gimnazjów z gmin wiejskich i miejskich. Z opracowań zespołów naukowych analizujących funkcjonowanie szkół, wynika, że waga tych gimnazjów nie powinna być tak zróżnicowana, jak ma to miejsce w przypadku szkół podstawowych, ponieważ na terenach gmin wiejskich gimnazja niewiele się różnią od tego typu szkół funkcjonujących w miastach.
Źródło: zmp.miasto.biz
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 2006 r. Nr 97, poz. 674)