Obecnie obowiązek prowadzenia wykazu prac legislacyjnych przez Prezesa Rady Ministrów, Radę Ministrów oraz ministrów, zawarty jest w ustawie z 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Rząd chce ten obowiązek przenieść do ustawy o znaczeniu dla funkcjonowania Rady Ministrów, czyli ustawy o Radzie Ministrów. W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów będą zamieszczane informacje dotyczące projektów ustaw i projektów rozporządzeń Rady Ministrów. Nie znajdziemy tam już projektów założeń projektów ustaw, bo rząd zakłada rezygnację z tej formuły.
Nie będzie już kadencyjności Rady Legislacyjnej
Projekt nowelizacji ustawy o Radzie Ministrów zakłada zniesienie kadencyjności Rady Legislacyjnej, która działa przy Prezesie Rady Ministrów (4 lata). Jak uzasadnia minister Maciej Berek, wnioskodawca nowych rozwiązań, zamiana podyktowana jest tym, że organ ten jest organem opiniodawczo -doradczym Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów. Z uwagi na funkcje Rady jest zasadne, aby jej działalność w określonym czasie była związana z okresem funkcjonowania danej Rady Ministrów. Projekt przewiduje zastąpienie kadencyjności członków Rady Legislacyjnej powołaniem w skład Rady Legislacyjnej na czas funkcjonowania rządu w danym składzie. Jednocześnie przewiduje się, że odwołanie członka Rady Legislacyjnej będzie mogło nastąpić w enumeratywnie wskazanych w ustawie okolicznościach, co pozwoli na zapewnienie niezależności w sporządzanych przez niego opiniach.
Obecna kadencja Rady ma zakończyć się w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy.
Prezydent na posiedzeniu rządu na zaproszenie
Obecnie w posiedzeniu stałego komitetu lub komitetu Rady Ministrów (art. 12 ust. 3 ustawy o Radzie Ministrów), a także w posiedzeniu Rady Ministrów (art. 22 ust. 1b), na którym rozpatrywane są sprawy dotyczące bezpieczeństwa i obronności państwa, bierze udział przedstawiciel Prezydenta RP. Projektodawcy - jak wyjaśniają – chcą uelastycznić te zasady. W art. 12 proponują uchylenie ust. 3, bowiem możliwość udziału przedstawicieli różnych organów, w tym przedstawiciela Prezydenta RP, wynika ze stosownych przepisów tworzących określony rodzaj komitetu. W odniesieniu natomiast do art. 22 ust. 1b w miejsce obowiązkowego udziału przedstawiciela Prezydenta, proponują wprowadzenie rozwiązania umożliwiającego zapraszanie przedstawiciela Prezydenta RP na posiedzenie Rady Ministrów.
Nowelizacja ma też stworzyć możliwość przyznania wynagrodzenia osobom wchodzącym w skład organów pomocniczych Rady Ministrów lub Prezesa Rady Ministrów. Minister Maciej Berek wyjaśnia, że pozyskanie ekspertów, którzy zechcą współpracować w ramach organów pomocniczych, bywa niejednokrotnie utrudnione z uwagi na brak rekompensaty finansowej. Proponuje się zatem wyposażenie Prezesa Rady Ministrów w fakultatywną kompetencję do przyznania wynagrodzenia za udział w posiedzeniach lub za sporządzenie opinii lub ekspertyzy. Wynagrodzenie nie będzie przysługiwało osobom wchodzącym w skład organów pomocniczych i jednocześnie zatrudnionym w urzędach obsługujących organy administracji rządowej lub innych organach państwowych. Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie ustawy wysokość przyznanego wynagrodzenia nie może przekroczyć wynagrodzenia sekretarza stanu w administracji rządowej.
Nad kształceniem aplikantów będzie czuwać Rada Programowa
Rząd chce też projektem uporządkować kwestie związane z aplikacją legislacyjną, którą prowadzi Rządowe Centrum Legislacji. Obowiązujące rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 28 kwietnia 2015 r. w sprawie aplikacji legislacyjnej jest wydawane na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie o służbie cywilnej. Rządowe Centrum Legislacji, jako państwowa jednostka organizacyjna podległa Prezesowi Rady Ministrów, nie jest objęta zakresem przedmiotowym ustawy o służbie cywilnej. Przepisy odnoszące się do aplikacji legislacyjnej mają być przeniesione do ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów.
Minister Berek zastrzega, że co do zasady, nie zakłada się zmian w organizacji aplikacji. Nowością jest powołanie nowego podmiotu, obok kierownika aplikacji legislacyjnej, jakim będzie Rada Programowa, która ma liczyć nie więcej niż 6 osób. Będzie to ciało doradcze Prezesa Rządowego Centrum Legislacji, którego zadania służyć mają zapewnieniu wysokiego poziomu kształcenia aplikantów. Członkiem Rady Programowej może być osoba mająca wykształcenie prawnicze oraz wyróżniająca się wiedzą i doświadczeniem z zakresu legislacji. Członkowie Rady Programowej nie będą otrzymywali wynagrodzenia.