1. Przepisy art. 5 ust. 7 pkt 1 i 34a ustawy o systemie oświaty nie mogą stanowić podstawy do zmiany siedziby szkoły przez organ wykonawczy gminy. Zmiana siedziby szkoły nie jest tylko kwestią poprawy istniejących warunków bhp, (chociaż mogą one stanowić podstawę do rozpoczęcia prawem przewidzianej procedury), czy też sprawą z zakresu gospodarowania mieniem komunalnym, lecz musi korelować z regulacjami ustawowymi, którym ustawodawca podporządkował funkcjonowanie szkół i placówek.
2. Zmiana statutu szkoły w zakresie zmiany siedziby szkoły może nastąpić tylko na podstawie uchwały rady gminy, zmieniającej sieć szkół na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy o systemie oświaty .
Prezydent miasta zarządzeniem dokonał zmiany siedziby szkoły podstawowej. Prezydent powołał się na swe kompetencje w zakresie gospodarowania mieniem komunalnym. Wojewoda po wszczęciu postępowania rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność powyższego zarządzenia. W ocenie organu nadzoru powołana podstawa prawna zarządzenia nie może stanowić upoważnienia dla prezydenta do przeniesienia siedziby szkoły. Przepis art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty zobowiązuje organ prowadzący do zapewnienia szkole lub placówce warunków działalności, w ocenie organu nadzoru, z czego nie można wywodzić upoważnienia do przenoszenia siedziby szkoły.
NSA podzielił stanowisko organu nadzoru i sądu I instancji, przyjmując, że w obowiązującym stanie prawnym, w tym zwłaszcza w ustawie o systemie oświaty, brakuje podstawy prawnej do wydania przez prezydenta miasta zarządzenia w sprawie przeniesienia siedziby szkoły. W opinii sądu zadanie prezydenta, wynikające z art. 5 ust. 7 pkt 1 ustawy o systemie oświaty , a polegające na zapewnieniu warunków działalności szkoły, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki, odnosi się do określonej, działającej szkoły i nie może być realizowane poprzez zmianę jej siedziby. Sąd stwierdził, że użytkownicy szkoły mają prawo do tego, aby działania organu prowadzącego szkołę zostały dokonane z zachowaniem wartości ogólnosystemowych, aby nie być zaskakiwanym nagłym przeniesieniem siedziby szkoły, z naruszeniem zasady bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i prawa. Sąd zwrócił uwagę, że nie ma żadnych przepisów prawa dotyczących przeniesienia siedziby szkoły. W jego ocenie należy więc dojść do wniosku, że przeniesienie siedziby szkoły nie jest możliwe. Ponadto w tym przypadku mamy do czynienia ze zmianą sieci szkół, a kompetencje stanowiące w tym przedmiocie ustawodawca przypisał radzie gminy. To ona w drodze uchwały ustala plan sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjów prowadzonych przez gminę, a także określa granice obwodów tych szkół, przy czym uchwała ta podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. W przedmiotowej sprawie mamy zatem do czynienia z wkroczeniem w kompetencje stanowiące rady miasta przez prezydenta miasta, co stanowi naruszenie prawa.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
Pobierz orzeczenie:
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 18 lipca 2008 r., sygn. akt I OSK 235/08