Zakazy zatrudniania radnych zostaną poszerzone?

W dniu 8 lutego 2013 r. do Sejmu został wniesiony przez ugrupowanie Ruchu Palikota poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw, który dotyczy rozszerzenia dotychczasowych zakazów zatrudniania radnych oraz członków ich rodzin w jednostkach samorządu terytorialnego.

Celem niniejszego projektu jest rozszerzenie dotychczasowych zakazów zatrudniania radnych oraz członków ich rodzin w jednostkach samorządu terytorialnego (jst), co zdaniem projektodawców ułatwiłoby wyeliminowanie możliwości nacisków na radnego przez władzę wykonawczą w gminie, powiecie lub województwie.

Obecnie zabronione jest powierzanie radnemu w jst, w której uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej, nawiązywania z radnym stosunku pracy w urzędzie jst, w której uzyskał mandat oraz wykonywania przez radnego funkcji kierownika lub jego zastępcy w jednostce organizacyjnej jst, w której uzyskał mandat. W projekcie proponuje się rozszerzenie tych zakazów, tak aby obejmowały zatrudnianie radnych na wspomnianych stanowiskach lub funkcjach we wszystkich jst z obszaru województwa, w którym położona jest jst (gmina, powiat lub województwo), w której radny uzyskał mandat.

Dodatkowo obecnie radny zatrudniony w ramach stosunku pracy w ww. urzędach lub pełniący funkcje kierownika lub jego zastępcy w ww. komunalnej jednostce organizacyjnej przed uzyskaniem mandatu, ma obowiązek złożenia wniosku o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, ale jeszcze przed złożeniem ślubowania. Niezłożenie takiego wniosku jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu. Po wygaśnięciu mandatu zgodnie z projektem radny byłby natomiast przywracany na to samo lub równorzędne stanowisko z wynagrodzeniem odpowiadającym wynagrodzeniu jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu bezpłatnego. W ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne proponuje się rozszerzenie jej zakresu także na zastępców kierowników jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw – obecnie dotyczy ona jedynie kierowników tych jednostek. W ustawie o pracownikach samorządowych projektuje się rozszerzenie zakazu zatrudniania w jednostkach samorządowych małżonków oraz krewnych do drugiego stopnia (do dziadka i wnuka oraz rodzeństwa) i powinowatych pierwszego stopnia (teścia i teściowej) oraz osób w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli, jeśli powstałby między nimi stosunek podległości służbowej na krewnych do trzeciego stopnia (do pradziadka i prawnuka oraz do wuja/stryja i bratanka/siostrzeńca) a także na osoby pozostające we wspólnym pożyciu.

Ponadto projekt wprowadza zakaz zatrudniania małżonków wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) oraz członków zarządu powiatu i województwa jak też krewnych i powinowatych tych osób (do odpowiednio trzeciego i pierwszego stopnia) oraz pozostających z nimi w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli, a także osób pozostających z nimi we wspólnym pożyciu – w urzędzie gminy (miejskim), starostwie lub urzędzie marszałkowskim, nawet jeśli nie istniałaby między nimi bezpośrednia podległość służbowa. Zatrudnienie wymienionych osób wbrew wprowadzonym zakazom skutkować będzie wygaśnięciem nawiązanego przez nie stosunku pracy z mocy prawa. W takim przypadku deklaratoryjnie wygaśnięcie stosunku pracy stwierdzi kierownik właściwego urzędu, a w stosunku do kierownika urzędu- organ wyższego stopnia.