Rodzina zastępcza w styczniu 2012 r. złożyła wniosek o rozpatrywanie spraw na podstawie dotychczasowych przepisów (zgodnie z art. 226 u.w.r.s.p.z.).

Czy z taką rodziną przeprowadza się systematycznie wywiady środowiskowe?

Odpowiedź

W przedstawionej sytuacji mają zastosowanie zasady określone w ustawie o pomocy społecznej - dalej u.p.s. , przed 1 stycznia 2012 r. Należy regularnie przeprowadzać rodzinny wywiad środowiskowy.

Uzasadnienie

W dniu 9 czerwca 2011 r. Sejm RP ostatecznie uchwalił ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887) - dalej u.w.r.s.p.z. Zgodnie z art. 251 ustawy weszła ona w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. za wyjątkiem niektórych jej przepisów, których wejście w życie odsunięto w czasie.

Zgodnie z art. 226 u.w.r.s.p.z. sprawy o wynagrodzenia, dodatki oraz świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby przebywającej w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, do których prawo powstało przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają, z zastrzeżeniem ust. 9, rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych, na wniosek osoby otrzymującej te świadczenia, dodatki i wynagrodzenia. Wniosek, o którym mowa wyżej składało się do dnia 31 stycznia 2012 r. Starosta, w terminie do dnia 16 stycznia, zobowiązany był do poinformowania rodziny zastępczej oraz osoby prowadzącej placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego o możliwości złożenia wniosku, o którym mowa wyżej. W przypadku niezłożenia wniosku w terminie, do spraw, o których mowa wyżej stosuje się przepisy niniejszej ustawy. W przypadku gdy do spraw, o których mowa wyżej, stosuje się przepisy dotychczasowe, ukończenie przez dziecko, po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, 7 roku życia nie powoduje zmniejszenia wysokości świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby przebywającej w rodzinie zastępczej.@page_break@

Powyższe zapisy oznaczają, iż wobec złożenia przez klienta stosownego wniosku pomoc udzielana rodzinie na dziecko będzie podlegała wszelkim rygorom określonym do tej pory w u.p.s.

Zgodnie z art. 78 rodzinie zastępczej udziela się pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka. Podstawą ustalenia wysokości pomocy pieniężnej jest kwota 1647 zł, zwana dalej "podstawą". Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej udziela tej rodzinie pomocy pieniężnej w wysokości 40% podstawy, pomniejszonej o kwotę odpowiadającą 50% dochodu tego dziecka, nie mniej jednak niż 10% podstawy.

Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej udziela tej rodzinie pomocy pieniężnej w wysokości nie niższej niż:
1) 60% podstawy – w przypadku dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia,
2) 80% podstawy – w przypadku dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia, posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności,
3) 60% podstawy – w przypadku dziecka w wieku powyżej 7 roku życia do ukończenia 18 roku życia, posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności,
4) 60% podstawy – w przypadku dziecka w wieku powyżej 7 roku życia do ukończenia 18 roku życia, umieszczonego w rodzinie zastępczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 z późn. zm.) - dalej u.p.s.n.,
5) 80% podstawy – w przypadku dziecka w wieku powyżej 7 roku życia do ukończenia 18 roku życia, posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności i umieszczonego w rodzinie zastępczej na podstawie przepisów u.p.s.n.
– pomniejszonej o kwotę odpowiadającą 50% dochodu dziecka, nie mniej jednak niż 20% podstawy.

Zgodnie z art. 106 ust. 4 u.p.s. decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, z wyjątkiem decyzji o odmowie przyznania biletu kredytowanego oraz decyzji w sprawach cudzoziemców, o których mowa w art. 5a, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Na tzw. "starych zasadach" rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin, w tym, o których mowa w art. 103, wydania opinii w celu ustanowienia rodziny zastępczej w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawie ustanowienia rodziny zastępczej, przyznania pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka, dokonywania oceny sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki oraz skierowania dziecka do całodobowej placówki opiekuńczo-wychowawczej. Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny, również na potrzeby jednostki organizacyjnej pomocy społecznej z terenu innej gminy. W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej po raz kolejny, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych w wywiadzie, sporządza się aktualizację wywiadu. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych.

W przedstawionej sytuacji mają zastosowanie zasady określone w u.p.s. w brzmieniu przed 1 stycznia 2012 r. Należy zatem regularnie przeprowadzać rodzinny wywiad środowiskowy.

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.)