Artykuł pochodzi z miesięcznika Samorząd Terytorialny>>>

Stosunek pracy wójta[1] jest jednym z najbardziej złożonych, jeżeli chodzi o dokonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. Ogólna reguła art. 31 § 1 kodeksu pracy[2], zgodnie z którą „za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba”, została skomplikowana poprzez podział tych czynności pomiędzy różne podmioty. Jedną z nich – ustalenie wynagrodzenia – przypisano radzie gminy (art. 8 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych[3] i art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym[4]).

Ustalenie wynagrodzenia po raz pierwszy

Rada gminy, ustalając wynagrodzenie nowo wybranego wójta, musi kierować się przepisami ustawy o pracownikach samorządowych (art. 36 i art. 37 ust. 3) oraz rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych[5]. Powstaje w tym miejscu pytanie, jaki jest wpływ wójta na ustalenie wysokości wynagrodzenia? Czy ma on instrumenty prawne, dzięki którym może aktywnie uczestniczyć w tym procesie?


Udzielenie na nie odpowiedzi wymaga ustalenia kolejności wydarzeń następujących po wyborach. Nowo wybrany wójt otrzymuje zaświadczenie od gminnej komisji wyborczej[6] i składa ślubowanie na sesji rady zwołanej przez komisarza wyborczego w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia zbiorczych wyników wyborów wójtów na obszarze kraju. Jeżeli sesji takiej nie było, to ślubuje przed właściwym terytorialnie komisarzem wyborczym, który przesyła podpisany przez wójta akt ślubowania przewodniczącemu rady (art. 29a ust. 2 i 3 u.s.g.). Dopiero po ustaleniu w tym trybie, kto będzie wójtem, rada gminy podejmuje uchwałę ustalającą jego wynagrodzenie[7]. Nie może tego uczynić wcześniej, ponieważ jest to uchwała skierowana do imiennie oznaczonego adresata, uwzględniająca zajmowane stanowisko, posiadane kwalifikacje zawodowe oraz decydująca o składniku fakultatywnym wynagrodzenia (dodatek funkcyjny) i okresie jego otrzymywania.

Przepisy nie przewidują negocjacji dotyczących wynagrodzenia ani nie przyznają wójtowi żadnych środków uczestniczenia w procedurze ustalania jego wysokości. Rada podejmuje zatem decyzję samodzielnie i jednostronnie. Składający ślubowanie wójt nie wie, jakie wynagrodzenie uchwali rada gminy, a mimo to godzi się na nawiązanie tak ukształtowanego stosunku pracy (składając ślubowanie). Nie ma więc roszczenia o konkretną kwotę wynagrodzenia o tyle, o ile nie będzie ono niższe ani wyższe, niż przewidują to przepisy[8]. Tylko takie oczekiwania można uznać za objęte jego interesem prawnym. Wszelkie inne aspiracje, niezależnie od tego jak bardzo są słuszne czy usprawiedliwione okolicznościami, można uznać wyłącznie za jego interes faktyczny niepodlegający ochronie prawnej.

Przesłanki zmiany wynagrodzenia

Stosunek pracy wójta ma charakter terminowy, tzn. pokrywa się z okresem kadencji rady gminy, przy czym pełni on obowiązki od złożenia przez niego ślubowania do chwili złożenia ślubowania przez nowo wybranego wójta (art. 29a ust. 1 i art. 29 ust. 1 u.s.g.). Przewidywany czas trwania stosunku pracy wynosi więc około 4 lat. Jest to stosunkowo długi okres, podczas którego może występować konieczność zmiany wynagrodzenia wynikająca przykładowo z pozytywnej lub negatywnej oceny jego pracy[9], sytuacji gospodarczej, stanu finansów gminy (miasta), obniżenia kwoty bazowej ustalonej w ustawie budżetowej[10] itp.[11]
W zależności od okoliczności zmiana ta będzie polegała na podniesieniu lub obniżeniu wynagrodzenia. Podwyższenie wynagrodzenia nie jest zagadnieniem szczególnie kontrowersyjnym w doktrynie prawa pracy. Uważa się, że jest ono korzystne dla pracownika i wyraża on na to dorozumianą zgodę[12] (mimo iż w pewnych okolicznościach może on nie być tym zainteresowany, np. z uwagi na konieczność ograniczenia zarobków w celu zachowania prawa do emerytury[13]).@page_break@

Artykuł pochodzi z miesięcznika Samorząd Terytorialny>>>

Obniżenie wynagrodzenia

Rzecz się ma przeciwnie, gdy chodzi o obniżenie wynagrodzenia. Jako zabieg wywołujący negatywne skutki w sferze pracownika wymaga jego zgody lub podstawy prawnej[14]. Brakuje przepisów wprost na to zezwalających lub zakazujących w odniesieniu do wójtów[15]. Nie było ich również pod rządami poprzedniej ustawy o pracownikach samorządowych[16]. Dlatego jest to problem rozważany w literaturze i orzecznictwie, i nadal aktualny.

Początkowo sądy administracyjne opowiadały się za zakazem obniżenia wynagrodzenia wójta, uzasadniając to albo brakiem podstawy prawnej rangi ustawowej[17], albo koniecznością uzyskania pisemnej zgody wójta wynikającej z art. 29 § 4 i 5 k.p.[18] Sąd Najwyższy z kolei od początku konsekwentnie prezentował pogląd przeciwny, opierając się przede wszystkim na ogólnych zasadach prawa pracy[19]. Z biegiem czasu doszło do recepcji linii orzeczniczej SN przez sądy administracyjne[20]. A przedstawia się ona następująco:

Punktem wyjścia jest art. 43 ust. 1 u.p.s. odsyłający do przepisów kodeksu pracy. Wśród nich znajduje się art. 11, w myśl którego nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Przepis ten reguluje więc dwie czynności stron: a) nawiązanie stosunku pracy i b) ustalenie warunków pracy i płacy. W każdej z tych sytuacji strony muszą działać w sposób właściwy dla danej podstawy stosunku pracy[21], mają one bowiem swoją specyfikę, której nie można utracić z pola widzenia.

Nawiązanie stosunku pracy wymaga ze strony pracodawcy czynności w postaci wyboru, powołania, mianowania, złożenia oferty zawarcia umowy o pracę, a ze strony pracownika wyrażenia zgody, np. przez podjęcie zatrudnienia[22], złożenie ślubowania czy przyjęcie oferty.

Podobnie rzecz się ma z ustaleniem warunków pracy i płacy. W pełni negocjacyjny charakter ma ono tylko przy umowie o pracę (aczkolwiek nie wszystkie umowy są w ten sposób zawierane, często pracodawca znajduje się w pozycji uprzywilejowanej i proponuje pracownikowi określone warunki, które ten może przyjąć bądź nie przyjąć). I tylko w przypadku umowy o pracę nawiązanie stosunku pracy wraz z ustaleniem warunków splata się w jedną czynność[23]. Akt powołania czy mianowania określa warunki pracy i płacy[24], niemniej nie wyrażając na nie zgody, pracownik nie zgadza się na cały akt i tym samym stosunek pracy nie powstaje. W przypadku natomiast stosunku pracy z wyboru są to dwa osobne akty oddzielone w czasie (o czym była wyżej mowa), z czego wynika wniosek, że pracownik (wójt) nie tyle wyraża zgodę na ustalenie konkretnych warunków, ile na ustalenie tych warunków w granicach wynikających z przepisów[25]. Jedynym sposobem, w jakim nowo wybrany wójt może odrzucić niesatysfakcjonujące go wynagrodzenie (po jego ustaleniu), jest zrzeczenie się mandatu, stosunek pracy bowiem już powstał w chwili złożenia ślubowania.@page_break@

Artykuł pochodzi z miesięcznika Samorząd Terytorialny>>>

Przechodząc do zmiany wynagrodzenia, należy zauważyć, że okolicznością sporną na tle art. 11 k.p. jest jego zastosowanie do każdorazowej zmiany tych warunków (bo to, że stosuje się on do ustalenia warunków pracy i płacy po raz pierwszy, jest oczywiste)[26]. Jest to więc punkt wyjścia dla dalszych wnioskowań o dopuszczalności obniżenia wynagrodzenia wójta. Przyjęcie szerokiego rozumienia tego przepisu, pociągającego za sobą konieczność uzyskania zgody pracownika na każdą zmianę warunków pracy i płacy, wykluczy dalsze poszukiwania podstaw prawnych obniżenia wynagrodzenia wójta bez jego zgody.

Na rzecz stosowania art. 11 tylko do pierwotnego ustalenia warunków pracy i płacy przemawiają:
a) wykładnia literalna, ponieważ w jego treści ustalenie warunków pracy i płacy towarzyszy bezpośrednio nawiązaniu stosunku pracy. Zatem „owo «ustalenie» warunków pracy i płacy dotyczy nawiązywanego stosunku pracy, a więc odnosi się do pierwszych, pierwotnych warunków pracy”[27],
b) fakt, że ustawodawca doskonale rozumie znaczenie słów, którymi się posługuje, i odróżnia obok siebie „ustalenie” i „zmianę” (w art. 150 § 2 k.p.)[28], a więc brak w treści tego przepisu słowa „zmiana” nie jest przypadkowy,
c) koncepcja racjonalnego ustawodawcy, który nie powtarza tych samych regulacji w różnych przepisach, w szczególności w tym samym akcie prawnym. Otóż z art. 42 k.p. wynika wymóg zgody pracownika na zmianę treści stosunku pracy (brak tej zgody prowadzi do rozwiązania umowy o pracę z upływem okresu wypowiedzenia). Zgoda ta nie może więc być powieleniem zgody z art. 11, a zatem zakresy tych zgód są różne, ponieważ są one konieczne w różnych momentach stosunku pracy (w przeciwnym razie art. 42 byłby zbędny, gdyż wymóg zgody pracownika na zmianę warunków pracy i płacy wynikałby z art. 11).

Szeroki zakres obowiązywania art. 11 k.p. mają natomiast uzasadniać:
a) wykładnia literalna zwrotu „ustalenie warunków” pozbawionego jakiegokolwiek ograniczenia czasowego typu „pierwotne” czy „po raz pierwszy”. Gdyby ustawodawca chciał ograniczyć jego zastosowanie, to na pewno by to zrobił, formułując odpowiednio art. 11[29],
b) ochrona stosunku pracy przysługująca także pracownikowi zatrudnionemu na podstawie wyboru[30],
c) fakt, że art. 42 k.p. oprócz zgody wiąże także inne skutki z wypowiedzeniem zmieniającym, takie jak uzasadnienie wypowiedzenia pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony czy konsultację związkową. W efekcie zgodę w tym przepisie można uznać również za przeoczenie ustawodawcy, który nie usunął jej z art. 42, nadając nową treść art. 11 k.p.[31]

Powyższe zestawienie argumentów obrazuje trudności w jednoznacznym przesądzeniu o zakresie stosowania art. 11 k.p. Wydaje się mimo wszystko, że ma on zastosowanie wyłącznie do nawiązania stosunku pracy (i towarzyszącego mu ustaleniu warunków), a już w trakcie jego trwania jednostronna zmiana treści stosunku pracy przez pracodawcę wymaga osobnej podstawy prawnej. Wniosek ten wynika z faktu, że nie wszystkie argumenty przemawiające na rzecz szerokiego rozumienia art. 11 można przyjąć bez zastrzeżeń, przede wszystkim ten o konieczności ochrony stosunku pracy (środki ochrony zostaną wskazane niżej), jak również ten o przypadkowym pozostawieniu zgody w treści art. 42 (kłóci się z zasadą racjonalnego ustawodawcy). W przypadku natomiast wykładni literalnej zwrotu „ustalenie warunków” to ustawodawca niekoniecznie musi przewidywać wyjątek w treści konkretnego przepisu, wyjątkiem takim może być inny przepis (a za taki można uznać art. 42).

Jak zatem ustalono, późniejszą zmianę warunków pracy i płacy reguluje art. 42 k.p. pełniący funkcję osobnej podstawy prawnej. Przepis ten jednak nie ma zastosowania do pracowników zatrudnionych na podstawie wyboru[32]. Powstaje zatem pytanie, „czy brak możliwości zastosowania wypowiedzenia zmieniającego otwiera przed radą gminy możliwość dokonania bezwarunkowej zmiany wynagrodzenia wójta, czy odwrotnie – możliwość tę zamyka”?[33] Odpowiedź na nie jest uzależniona od skuteczności poszukiwań przepisu analogicznego do art. 42 k.p., a mającego zastosowanie do wójtów.

Przede wszystkim trzeba więc wyjaśnić, czy art. 8 ust. 2 u.p.s. i art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g., jako jedyne normy odnoszące się do ustalenia wynagrodzenia wójta, pozwalają czynić to wielokrotnie w trakcie trwania stosunku pracy. Możliwość taką można wyprowadzić z wnioskowania a maiori ad minus, gdyż skoro rada jest uprawniona do ustalenia wynagrodzenia, to tym bardziej jest uprawniona do jego zmiany[34].

Na tle art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g. toczy się spór dotyczący jego kompetencyjnego czy materialnoprawnego charakteru, tzn. czy przepis ten wskazuje jedynie organ właściwy do podjęcia uchwały w sprawie wynagrodzenia wójta (której podstawy prawne muszą wtedy tkwić w innych przepisach)[35], czy też jest on jednocześnie taką podstawą prawną[36]. Nie budzi wątpliwości, że przepis ten jest normą materialną, gdyż nie mógłby stanowić podstawy prawnej do podjęcia uchwały ustalającej wynagrodzenie wójta po raz pierwszy.

Pomocniczo można przytoczyć także inne argumenty uzasadniające dopuszczalność obniżenia wynagrodzenia wójta bez jego zgody:
a) szczególny charakter stosunku pracy z wyboru związany z funkcją pełnioną przez wójta (czyli zakładający pewne wynikające stąd ograniczenia) oraz niemożliwością pozbawienia rady gminy jej kompetencji[37],
b) określenie wynagrodzenia w formie górnej i dolnej granicy (gdyby miało być ono – zdaniem ustawodawcy – niezmienne przez całą kadencję, nie przewidziałby on takiego rozwiązania)[38],
c) określenie kompetencji rady w ustawie o samorządzie gminnym świadczy o tym, że działa ona w tej sprawie jednostronnie i władczo[39],
d) brak przepisów gwarantujących stabilność wynagrodzenia wójta w czasie trwania stosunku pracy[40],
e) brak instrumentu, za pomocą którego pracodawca samorządowy mógłby wymóc na wójcie nowe warunki zatrudnienia (tak jak czyni to art. 42 k.p.), dlatego nie można przyznawać mu prawa do wyrażenia zgody na obniżenie wynagrodzenia, ponieważ z reguły dobrowolnie jej nie wyrazi[41] (konieczny jest więc inny mechanizm).


Ochrona przed arbitralnością rady gminy

W literaturze podnosi się przeciwko możliwości obniżenia wynagrodzenia wójta przez radę argument, że rada może ją wykorzystać do nieformalnego nacisku lub szykanowania wójta[42]. Argument ten nie przekonuje, ponieważ wójt może się bronić przed arbitralnym obniżeniem wynagrodzenia, nie rezygnując z funkcji. Uchwałę rady gminy może bowiem zaskarżyć do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 u.s.g.[43], wskazując na naruszenie:
– zasad działania objętego uznaniem administracyjnym (gdyż rada gminy ma swobodę wyboru wynagrodzenia w granicach określonych przez ustawodawcę widełek). W sądownictwie administracyjnym wypracowano kryteria i metody kontroli takich działań[44]. Wynika z tego przykładowo konieczność rzetelnego uzasadnienia uchwały i udokumentowania konieczności obniżenia wynagrodzenia. Niewystarczające uzasadnienie uchwały uniemożliwi sądowi jej kontrolę, tym samym doprowadzi do jej uchylenia w całości, ponieważ „działanie organu władzy publicznej mieszczące się w jego prawem określonych kompetencjach, ale noszące znamiona arbitralności i niepoddające się kontroli i nadzorowi, nie może być uznane za zgodne z prawem” [45],
– zasad współżycia społecznego, które mają zastosowanie do stosunków pomiędzy pracownikami i pracodawcami samorządowymi na podstawie art. 5 i 58 kodeksu cywilnego[46] w zw. z art. 43 ust. 2 u.p.s. i art. 300 k.p.,
– przepisów płacowych, tzn. niezgodności między ustalonym wynagrodzeniem a widełkami ustalonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów (niezgodność z przepisami płacowymi można także zaskarżyć do sądu pracy),
– okresu wypowiedzenia, który stosuje się do pracowników zatrudnionych na podstawie wyboru w drodze analogii (jako okres uprzedzenia dający pracownikowi czas na dostosowanie się do nowych warunków)[47].@page_break@

Można jeszcze rozważyć zarzut naruszenia zasady ochrony praw nabytych wywodzonej z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) i oznaczającej zakaz arbitralnego znoszenia i naruszania praw nabytych oraz nakaz każdorazowego rozważenia, czy zniesienie (zmniejszenie) określonego prawa nie jest arbitralne i czy mieści się w granicach określonych Konstytucją[48]. Przez określenie wynagrodzenia (w szczególności wyższego niż minimalne) wójt nabywa pewne prawo podmiotowe i późniejsza zmiana wynagrodzenia jest pozbawieniem go tego prawa. Jednakże zasadę ochrony praw nabytych tłumaczy się jako „prawo do ochrony prawa”, tzn. powołując się na tę zasadę, trzeba wskazać prawo wyrażone w Konstytucji, które zostało naruszone[49]. W tym momencie trudno wskazać w Konstytucji przepis chroniący prawo do dotychczasowego wynagrodzenia, jest tylko przepis odnoszący się do minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 65 ust. 4). Poza tym jest to dyrektywa kierowana do ustawodawcy i odnosząca się do stanowienia przepisów prawa w sposób umożliwiający jednostkom „kierowanie swoim postępowaniem i planowanie przyszłej działalności”[50]. Nie jest więc adresowana bezpośrednio do podmiotów prawa kształtujących stosunki prawne, chyba że przepisy ustaw tak stanowią (przykładem mogą być przepisy o niewzruszalności prawomocnych decyzji administracyjnych)[51]. Trudno ją więc stosować do obniżenia wynagrodzenia wójta przez radę.


Wnioski

Dopuszczalność obniżenia wynagrodzenia wójta jest w orzecznictwie akceptowana. Ze stanowiskiem tym można się zgodzić, ponieważ obowiązujące przepisy uprawniają do twierdzenia o dopuszczalności obniżenia wynagrodzenia (co nie wyklucza postulatów de lege ferenda jednoznacznej regulacji tego zagadnienia). Wymaga to wąskiej interpretacji art. 11 k.p. i uznania materialnego charakteru art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g.

Jednakże – moim zdaniem – sporowi o wąski lub szeroki zakres art. 11 przypisuje się nadmierne znaczenie. Wynika to z faktu, że wójt wyraża zgodę na nawiązanie stosunku pracy (przez ślubowanie) i na ustalenie wynagrodzenia przez radę w wysokości nie niższej niż wynikająca z przepisów. Jeżeli otrzyma wyższe wynagrodzenie, to powinien to potraktować jako nieoczekiwaną korzyść, a późniejsza obniżka pensji nie narusza jego interesu prawnego, jeśli mieści się w widełkach określonych przez ustawodawcę. A ponieważ rada jest uprawniona i do ustalenia wynagrodzenia, i do jego zmiany (wnioskowanie a fortiori), to zgoda wójta obejmuje określony mechanizm kształtowania wynagrodzenia zarówno po raz pierwszy, jak i po raz kolejny. W istocie zatem obojętne jest, czy art. 11 stosuje się także do późniejszej zmiany treści stosunku pracy, gdyż wójt taką zgodę wyraża ex ante[52].

Może wszakże pojawić się argument, że zastrzeżenie możliwości odmowy wyrażenia zgody na zmianę warunków pracy i płacy tylko dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę jest dyskryminacją osób zatrudnionych na innych podstawach, a zatem taka wykładnia jest niekonstytucyjna[53]. Rzecz w tym, że pracownik zatrudniony na podstawie wyboru wyraża zgodę na specyficzny tryb ustalenia jego warunków pracy i płacy od samego początku. Nie jest więc tak, że tej zgody się nie wymaga, tylko inny (ogólniejszy) jest jej przedmiot (zakres).

Podsumowując zatem ustalenia powyższych wywodów, można zauważyć, że:
– wójt wyraża zgodę na nawiązanie stosunku pracy i na określenie w przyszłości jego warunków pracy i płacy,
– określenie warunków pracy i płacy wójta następuje po nawiązaniu stosunku pracy, w granicach wynikających z ustawy o pracownikach samorządowych i rozporządzenia płacowego,
– w trakcie trwania stosunku pracy może zajść potrzeba korekty wynagrodzenia,
– brakuje przepisów wyraźnie określających dopuszczalność i przesłanki obniżenia wynagrodzenia,
– art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g. przemawia na rzecz kompetencji rady gminy do wielokrotnego ustalenia wynagrodzenia wójta (wnioskowanie a fortiori),
– ustalenie wynagrodzenia jest działaniem w warunkach uznania administracyjnego i podlega w związku z tym odpowiedniej kontroli sądów administracyjnych,
– wójt może korzystać z szeregu środków ochrony wynagrodzenia,
– należy zachować okres uprzedzenia, obniżając wynagrodzenie,
– ustalenia te mają zastosowanie również do stosunku pracy innych osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru – członków zarządów powiatów i województw.

Istnieją więc argumenty przekonujące na rzecz tezy, że radzie gminy przysługuje kompetencja do jednostronnego obniżenia wynagrodzenia wójta bez jego zgody. O ile bowiem w przypadku pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę brak zgody prowadzi do rozwiązania stosunku pracy, o tyle w przypadku wójta, którego rada nie może odwołać, brak jego zgody nie doprowadzi do rozwiązania stosunku pracy. Stąd też stosunek ten musi być skonstruowany w taki sposób, aby pracodawca mógł jednostronnie kształtować warunki pracy i płacy (tak jak w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę), jednakże wtórna zgoda pracownika w tak skonstruowanym stosunku staje się nieistotna, zgodził się on bowiem na powstanie stosunku pracy z możliwością jednostronnego jego kształtowania przez pracodawcę, a ściśle rzecz biorąc – przez podmiot działający w imieniu pracodawcy.@page_break@

Artykuł pochodzi z miesięcznika Samorząd Terytorialny>>>

Przypisy:
[1] Przez którego rozumiem dalej także burmistrza i prezydenta miasta.
[2] Ustawa z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), dalej: k.p.
[3] Ustawa z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.), dalej: u.p.s.
[4] Ustawa z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), dalej: u.s.g.
[5] Rozporządzenie Rady Ministrów z 18.03.2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50, poz. 398 ze zm.).
[6] Artykuł 490 ustawy z 5.01.2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 ze zm.) – poprzednio na podstawie art. 22 ustawy z 20.06.2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta miasta (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1191 ze zm.).
[7] Tak też WSA w wyroku z 22.09.2009 r. (III SA/Lu 396/09), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[8] Wyrok WSA z 22.09.2009 r. (III SA/Lu 396/09), http://orzeczenia.nsa.gov.pl; wyroki SN: z 9.10.2006 r. (II PK 27/06), OSP 2008/7–8, poz. 83 i z 9.06.2008 r. (II PK 330/07), OSNP 2009/21–22, poz. 278.
[9] Aczkolwiek to kryterium jest sporne, gdyż formą oceny wójta jest absolutorium (R. Skwarło, Manipulowanie wynagrodzeniem wójta, „Wspólnota” 2007/47). Niemniej można zauważyć, że absolutorium odnosi się tylko do wykonania budżetu gminy (art. 18 ust. 2 pkt 4 u.s.g.), a nie do innych obszarów oceny pracy wójta.
[10] Wysokość wynagrodzenia nie może bowiem przekroczyć siedmiokrotności kwoty bazowej przewidzianej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (art. 37 ust. 3 u.p.s.).
[11] Wyrok SN z 9.10.2006 r. (II PK 27/06), OSP 2008/7–8, poz. 83.
[12] L. Florek, T. Zieliński, Prawo pracy, Warszawa 2003, s. 83.
[13] Artykuł 104 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).
[14] L. Florek, T. Zieliński, Prawo pracy..., s. 82 i n.
[15] Wyroki SN z 20.06.2001 r. (I PKN 488/00), OSNP 2003/10, poz. 242 i z 9.06.2008 r. (II PK 330/07) oraz wyrok NSA z 9.11.2004 r. (OSK 873/04), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[16] Ustawa z 22.03.1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 ze zm.).
[17] Wyrok WSA w Gdańsku z 19.02.2004 r. (I SA/Gd 1171/01), http://orzeczenia.nsa.gov.pl. Przykładem takiego przepisu może być art. 27 ustawy z 3.03.2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306 ze zm.) nakazujący organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego podjąć uchwały w sprawie wynagrodzeń przewodniczących zarządów uwzględniające ograniczenie wynikające z siedmiokrotności kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.
[18] Wyrok NSA z 10.01.2006 r. (II OSK 424/05), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[19] Zob. przytoczone w tym artykule orzeczenia SN.
[20] Zob. np. wyrok NSA 12.03.2010 r. (II OSK 14/10) i wyrok WSA w Lublinie z 23.02.2012 r. (III SA/Lu 785/11), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[21] Wyrok SN z 9.06.2008 r. (II PK 330/07).
[22] Z. Sypniewski, Nawiązanie i zmiany stosunku pracy na podstawie mianowania, Warszawa 1976, s. 49. Zob. też E. Ura, Pozycja prawna pracowników terenowej administracji rządowej i samorządu terytorialnego. Studium teoretyczno-prawne, Lublin 2005, s. 117 i 120.
[23] Wyrok SN z 3.09.2008 r. (I PK 24/08), LEX nr 658173.
[24] Np. art. 119 ust. 1 ustawy z 27.07.2005 r. o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
[25] Wyroki SN z 9.10.2006 r. (II PK 27/06) i z 3.09.2008 r. (I PK 24/08).
[26] Wyrok SN z 9.06.2008 r. (II PK 330/07).
[27] A. Rzetecka-Gil, Glosa do wyroku NSA z dnia 10 stycznia 2006 r., II OSK 424/05, LEX/el. 2008.
[28] A. Rzetecka-Gil, Glosa do wyroku...
[29] A. Szewc, Jednostronne obniżenie wynagrodzenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta)" „Administracja. Teoria–Dydaktyka–Praktyka” 2011/4, s. 166 i n. Wydaje się jednak, że jest to wnioskowanie a contrario, a nie wykładnia literalna.
[30] R. Skwarło, Glosa do wyroku NSA z dnia 10 stycznia 2006 r., II OSK 424/05, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2007/3.
[31] Ustawą z 14.11.2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 213, poz. 2081).
[32] Wyroki SN: z 20.06.2001 r. (I PKN 488/00); z 23.11.2001 r. (I PKN 699/00), OSNP 2003/22, poz. 541; z 9.10.2006 r. (II PK 27/06); z 9.06.2008 r. (II PK 330/07); oraz wyroki NSA: z 24.09.1997 r. (II SA 941/97); z 19.02.2004 r. (I SA/Gd 1171/01); z 9.11.2004 r. (OSK 873/04) – dostępne na http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[33] Wyrok WSA z 22.09.2009 r. (III SA/Lu 396/09), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[34] Wyrok NSA z 9.11.2004 r. (OSK 873/04), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[35] R. Skwarło, Glosa do wyroku..., s. 196; A. Rzetecka-Gil, Glosa do wyroku SN z dnia 9 czerwca 2008 r., II PK 330/07, LEX/el. 2009; wyrok NSA z 19.02.2004 r. (I SA/Gd 1171/01), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[36] Wyroki SN: z 20.06.2001 r. (I PKN 488/00); z 9.10.2006 r. (II PK 27/06); wyroki NSA: z 11.09.2004 r. (OSK 873/04); z 23.02.2012 r. (III SA/Lu 785/11) – dostępne na http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[37] Wyrok NSA z 9.11.2004 r. (OSK 873/04), http://orzeczenia.nsa.gov.pl; wyroki SN: z 20.06.2001 r. (I PKN 488/00); z 9.06.2008 r. (II PK 330/07).
[38] Wyrok WSA z 22.09.2009 r. (III SA/Lu 396/09), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[39] A. Kisielewicz, Glosa do wyroku NSA z 10 stycznia 2006 r., III OSK 424/05, OSP 2007/4, poz. 44.
[40] Wyrok SN z 9.06.2008 r. (II PK 330/07).
[41] Wyroki SN: z 9.06.2008 r. (I PK 330/07); z 9.10.2006 r. (II PK 27/06).
[42] R. Skwarło, Glosa do wyroku..., s. 198. Zob. też stan faktyczny sprawy zakończonej wyrokiem WSA z 23.02.2012 r. (III SA/Lu 785/11), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[43] Wyroki WSA: z 22.09.2009 r. (III SA/Lu 396/09); z 23.02.2012 r. (III SA/Lu 785/11); oraz wyrok SN z 9.06.2008 r. (II PK 330/07).
[44] Zob. szerzej J. Zimmermann, Prawo administracyjne, Kraków 2005, s. 370 i n.
[45] Wyrok WSA z 23.02.2012 r. (III SA/Lu 785/11), http://orzeczenia.nsa.gov.pl.
[46] Ustawa z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).
[47] Wyroki SN: z 20.06.2001 r. (I PKN 488/00); z 9.10.2006 r. (II PK 27/06).
[48] M. Jackowski, Zasada ochrony praw nabytych w polskim prawie konstytucyjnym, „Przegląd Sejmowy” 2008/1, s. 21 i n.
[49] M. Jackowski, Glosa do wyroku TK z dnia 10 kwietnia 2006 r., SK 30/04, „Państwo i Prawo” 2007/4, s. 139.
[50] M. Jackowski, Glosa do wyroku TK z dnia 27 stycznia 2010 r., SK 41/07, „Przegląd Sejmowy” 2011/1, s. 131.
[51] Artykuł 16 § 1 i art. 154 i n. ustawy z 14.06.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.).
[52] Wyrok SN z 3.09.2008 r. (I PK 24/08).
[53] A. Szewc, Jednostronne obniżenie...