Przeciętne wynagrodzenie całkowite wyniosło w 2020 roku 6 879 zł brutto, czyli nominalnie o 7,4 proc. więcej niż w 2019 r. Był to drugi najwyższy wzrost w ciągu ostatnich pięciu lat. Wyższy miał miejsce w 2019 r. - 9,5 proc. Szef Służby Cywilnej Dobrosław Dowiat-Urbański przekazał prezesowi Rady Ministrów „Sprawozdanie Szefa Służby Cywilnej o stanie służby cywilnej i o realizacji zadań tej służby w 2020 roku”.
Przedstawił w nim ocenę stanu służby cywilnej w 2020 roku oraz wnioski na 2021 rok. Dokument zawiera szczegółowe informacje m.in. na temat zatrudnienia i wynagrodzeń w służbie cywilnej czy szkoleń i rozwoju zawodowego członków korpusu służby cywilnej.
Zgodnie z ustawą o służbie cywilnej Szef Służby Cywilnej do końca marca składa sprawozdanie za rok ubiegły. Opinię na temat tego dokumentu wydaje Rada Służby Publicznej. Prezes Rady Ministrów w ciągu trzech miesięcy przyjmuje lub odrzuca sprawozdanie.
Cena promocyjna: 62.1 zł
|Cena regularna: 69 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Najwyższy od 2001 r. wzrost kwoty bazowej
Jak wynika ze sprawozdania, w 2020 r. kwota bazowa dla członków korpusu służby cywilnej wzrosła o 6 proc. – do kwoty 2 031,96 zł. Była to druga podwyżka kwoty bazowej od 2010 r. i drugi najwyższy w historii wzrost kwoty bazowej. Poprzednia miała miejsce w 2019 r. - o 2,3 proc. Najwyższy nastąpił w 2001 r. – o 7,6 proc.
Wysoka dynamika wzrostu przeciętnego wynagrodzenia
Przeciętne wynagrodzenie całkowite wyniosło 6 879 zł brutto, tj. nominalnie o 7,4 proc. więcej niż w 2019 r. Wysoka dynamika wzrostu wynagrodzeń w służbie cywilnej utrzymuje się nieprzerwanie od 2016 r. Trzykrotnie była ona wyższa od dynamiki wynagrodzeń w gospodarce narodowej. Od 2016 r. wynagrodzenie przeciętne w służbie cywilnej rosło średnio o 6,1 proc. rocznie. Dla porównania, w latach 2010-2015 wzrost wynosił średnio 1,8 proc. rocznie.
W ostatnich pięciu latach wynagrodzenia najszybciej rosły w wojewódzkiej administracji zespolonej - średnio o 8,3 proc. rocznie, powiatowej administracji zespolonej - średnio 7,3 proc. rocznie oraz Krajowej Administracji Skarbowej - średnio 7,1 proc. rocznie. Najwolniej rosły w placówkach zagranicznych - średnio 0,8 proc. rocznie.
Czytaj w LEX: Nabór do korpusu służby cywilnej >
W 2020 roku wzrost wynagrodzeń nastąpił niemal we wszystkich kategoriach urzędów. Spadek przeciętnego wynagrodzenia nastąpił jedynie w grupie ministerstw wraz z KPRM - o 0,7 proc. - 66zł brutto.
Najwyższe wzrosty odnotowano w administracji terenowej, gdzie wynagrodzenia są najmniej konkurencyjne: w urzędach wojewódzkich – wzrost o11,6 proc. - 633 zł brutto, w wojewódzkiej administracji zespolonej – wzrost o 11,1 proc. - 590 zł brutto, w powiatowej administracji zespolonej – wzrost o 10,9 proc. - 444 zł brutto.
W administracji terenowej największe wzrosty były w wojewódzkich urzędach ochrony zabytków –wzrost o 23,8 proc. - 1122 zł brutto, wojewódzkich inspektoratach farmaceutycznych –wzrost o 19,1 proc. - 1 045 zł brutto, wojewódzkich inspektoratach jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych – wzrost o 17,1 proc. - 824 zł brutto, urzędach statystycznych – wzrost o 16,1 proc. - 775 zł brutto.
Czytaj też: Dorabianie do pensji - nawet inspekcja pracy nie radzi sobie z przestrzeganiem prawa>>
Niepełne wydatkowanie środków zaplanowanych na wynagrodzenia
Szef Służby Cywilnej wskazuje, że zaplanowany dla służby cywilnej fundusz wynagrodzeń w 2020 r. przekroczył 10 mld zł. Na wynagrodzenia wydatkowano łącznie 9,8 mld zł, co oznacza, że nie zostało wydatkowanych z niego 2,1 proc., tj. 207 mln zł. To najwyższy dotychczas poziom niewydatkowanych środków na wynagrodzenia w służbie cywilnej.
Dotychczas tylko raz w 2010 r., czyli w okresie światowego kryzysu finansowego, niepełne wykonanie środków na wynagrodzenia w służbie cywilnej osiągnęło porównywalny poziom - nie wydatkowano wtedy 1,6 proc. planowanego funduszu. Największy poziom niewydatkowanych środków na wynagrodzenia w 2020 r. osiągnęły ministerstwa wraz z KPRM - o około 9 proc. planowanego funduszu.
Sprawdź w LEX: Czy można przenieść pracownika samorządowego do korpusu służby cywilnej? >
Niskie wynagrodzenia w administracji terenowej
Nadal w wielu urzędach wynagrodzenia są niskie – wskazano w sprawozdaniu. W 901 podmiotach wynagrodzenie jest niższe niż w gospodarce narodowej. Jest to niemal połowa urzędów w służbie cywilnej – 49 proc. Problem ten dotyczy przede wszystkim powiatowej administracji zespolonej oraz pozostałej administracji niezespolonej.
Największą grupę stanowią komendy powiatowe policji – 338 jednostek, komendy powiatowe państwowej straży pożarnej - 253 jednostki, powiatowe inspektoraty nadzoru budowalnego - 175 jednostek oraz wojskowe komendy uzupełnień - 70 jednostek.
COVID silnie wpłynął na pracę w urzędach
W 2020 r. bardzo silny wpływ na funkcjonowanie państwa i jego instytucji wywarła epidemia COVID-19. Wirus SARS-CoV-2 stwarzał i w dalszym ciągu stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Wśród rozwiązań pojawiła się praca zdalna. O taką formę pracy wielokrotnie apelował Prezes Rady Ministrów oraz Szef Służby Cywilnej. W listopadzie przyjęto również rozwiązania prawne zobowiązujące urzędy do pracy zdalnej.
W sprawozdaniu podkreślono, że 58 proc. urzędów stosowało pracę zdalną - w ten sposób pracowało nawet 42 proc. członków korpusu służby cywilnej. Poziom pracy zdalnej jak i jej forma były zróżnicowane ze względu na rodzaj i charakter zadań realizowanych przez urzędy. W największym stopniu zdalnie pracowały ministerstwa i KPRM, urzędy wojewódzkie i urzędy centralne. Z kolei ze względu na specyfikę zadań administracji wojewódzkiej i powiatowej, zdalnie pracowało tam mniej pracowników
Czytaj w LEX: 10 zasad dla urzędu jst podczas kryzysu wywołanego pandemią >
Można oczekiwać, że praca zdalna stanie się stałym elementem kultury pracy w administracji, również po opanowaniu epidemii COVID-19. Zwiększa bowiem komfort pracy, pomaga też utrzymać równowagę pomiędzy aktywnością zawodową a życiem prywatnym. Ponadto zapewnia dostępność administracji jako pracodawcy dla tych osób, którym stan zdrowia lub sytuacja osobista uniemożliwiają świadczenie pracy poza miejscem zamieszkania. Praca zdalna przyspiesza również cyfryzację polskiej administracji – wskazuje Szef Służby Cywilnej. Jak dodaje, konieczne jest, aby wprowadzić pracę zdalną lub pracę w systemie hybrydowym jako stałe formy organizacji pracy w służbie cywilnej.
Tutaj dostępne jest Sprawozdanie Szefa Służby Cywilnej o stanie służby cywilnej i o realizacji zadań tej służby w 2020 roku
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
