Zapisz się na szkolenie pt. Wpływ zmian w aktach prawa powszechnego na obowiązywanie aktów prawa miejscowego>>
Z dniem 2 kwietnia 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 13 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. poz. 579). Przed podpisaniem ustawy, w trybie tzw. kontroli prewencyjnej, Prezydent RP złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z Konstytucją RP.
Trybunał nie podzielił wątpliwości Prezydenta i orzekł o zgodności nowelizacji z Konstytucją, w związku z czym ustawa została przez Prezydenta podpisana, a następnie opublikowana w Dzienniku Ustaw.
Nowelizacja wprowadza do ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. - Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. poz. 1485) instytucję zgromadzeń cyklicznych (dodany do ustawy rozdz. 3a - Postępowanie w sprawach zgromadzeń organizowanych cyklicznie). Zgodnie z nowymi przepisami możliwe będzie zwrócenie się do wojewody z wnioskiem o wyrażenie zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń.
Chodzi o organizowanie zgromadzeń przez tego samego organizatora w tym samym miejscu lub na tej samej trasie co najmniej cztery razy w roku według opracowanego terminarza lub co najmniej raz w roku w dniach świąt państwowych i narodowych, które odbywały się w ciągu ostatnich trzech lat, chociażby nie w formie zgromadzeń i miały na celu w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii Rzeczypospolitej Polskiej wydarzeń. We wniosku organizator będzie zobowiązany do uzasadnienia celu cyklicznego organizowania zgromadzeń.
Decyzję w przedmiocie zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń wojewoda będzie podejmował nie później niż na 5 dni przed planowanym terminem pierwszego z cyklu zgromadzenia, biorąc w szczególności pod uwagę okoliczność wcześniejszego organizowania zgromadzeń przez wnioskodawcę oraz cel cyklicznego organizowania zgromadzeń.
Ponadto organ ten, po wydaniu decyzji, będzie udostępniał niezwłocznie w Biuletynie Informacji Publicznej informację o miejscu i terminach zgromadzeń organizowanych cyklicznie.
Dodatkowo poinformuje o tym organ gminy, na terenie której będzie się odbywało zgromadzenie. Decyzję o cofnięciu zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń wojewoda będzie wydawał na wniosek organizatora lub jeżeli co najmniej dwukrotnie, w terminach określonych w terminarzu, zgromadzenia nie zostały zorganizowane. Na podstawie jednej decyzji zgromadzenia cykliczne będą mogły się odbywać w okresie nie dłuższym niż trzy lata od przeprowadzenia pierwszego z nich.
Zapisz się na szkolenie pt. Wpływ zmian w aktach prawa powszechnego na obowiązywanie aktów prawa miejscowego>>
Nowe przepisy obligują również organ gminy do wydania decyzji o zakazie zgromadzenia, jeżeli ma się odbyć w miejscu i czasie, w których odbywają się zgromadzenia organizowane cyklicznie. Ponadto organ gminy ma obowiązek wydania decyzji o zakazie zgromadzenia, jeżeli wojewoda wydał zgodę na odbycie zgromadzenia cyklicznego w miejscu i czasie, w których miało się odbyć inne zgromadzenie.
Decyzja powinna zostać wydana w ciągu 24 godzin od otrzymania informacji o wydaniu zgody przez wojewodę. W przypadku niewykonania wskazanego obowiązku, wojewoda wyda niezwłocznie zarządzenie zastępcze o zakazie zgromadzenia.
|
LEX Omega Administracja Samorządowa Artykuł pochodzi z programu LEX Omega Administracja Samorządowa Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami |
 |
@page_break@
Nowelizacja zmienia także przepis art. 12 ust. 1 ustawy Prawo o zgromadzeniach, poprzez wskazanie odległości pomiędzy zgromadzeniami, w sytuacji organizowania dwóch lub większej liczby zgromadzeń w tym samym miejscu i czasie. Odległość ta nie będzie mogła być mniejsza niż 100 m.
Ponadto art. 12 ust. 1 uzupełniono o wskazanie, że w przypadku wniesienia zawiadomień o zamiarze zorganizowania dwóch lub większej liczby zgromadzeń, które mają zostać zorganizowane chociażby częściowo w tym samym miejscu i czasie, zgromadzeniom cyklicznym będzie przysługiwało pierwszeństwo w wyborze miejsca i czasu zorganizowania zgromadzenia.
Przepis art. 2 ustawy o zmianie ustawy – Prawo o zgromadzeniach przewiduje, że do zgromadzeń, o których organizacji wniesiono zawiadomienia przed dniem wejścia w życie ustawy i które mają się odbyć w tym samym miejscu i czasie co zgromadzenia cykliczne, będzie miał zastosowanie wprowadzony przez nowelizację art. 26b ust. 3. Organ gminy będzie zatem zobowiązany do wydania decyzji o zakazie zgromadzenia, a w przypadku niewykonania tego obowiązku wojewoda wyda zarządzenie.
Jak już wskazano, Prezydent RP złożył w trybie tzw. kontroli prewencyjnej wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności ustawy z dnia 13 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo o zgromadzeniach z Konstytucją. We wniosku Prezydent RP zarzucił ustawie:
- niezgodność art. 1 pkt 4 ustawy, w zakresie, w jakim dodając do ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. - Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. poz. 1485) rozdział 3a "Postępowanie w sprawach zgromadzeń organizowanych cyklicznie" (art. 26a-26e), różnicuje status zgromadzeń publicznych przy zastosowaniu elementu konstrukcyjnego nieprzewidzianego na gruncie konstytucyjnym, z art. 32 ust. 1 i art. 57 Konstytucji RP,
- niezgodność art. 1 pkt 4 ustawy, w zakresie, w jakim dodając do ustawy Prawo o zgromadzeniach art. 26b ust. 4 wyłącza możliwość zaskarżenia przez organizatora zgromadzenia zarządzenia zastępczego wojewody o zakazie zgromadzenia, z art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 w związku z art. 57 Konstytucji RP,
- niezgodność art. 2 ustawy w zakresie, w jakim wprowadza zakaz odbycia zgromadzeń, nakazując stosowanie nowo ustanowionych przepisów do zdarzeń, które miały miejsce przed ich wejściem w życie, z art. 2 Konstytucji RP.
Trybunał Konstytucyjny orzekł w wyroku z dnia 16 marca 2017 r., sygn. akt Kp 1/17 (M.P. poz. 265), o zgodności ustawy z Konstytucją RP. Ustawa jednak w dalszym ciągu budzi kontrowersje, m.in. w zakresie sztywnego określenia dopuszczalnej odległości pomiędzy zgromadzeniami (100 metrów), co istotnie ogranicza możliwość organizowania kontrdemonstracji, jak również w zakresie uprzywilejowania zgromadzeń cyklicznych oraz powierzenia wydawania decyzji w tej sprawie wojewodom (a zatem organom administracji rządowej).