Prezydent miasta przyznał Annie M. (dane zmienione) prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawną córką. Następnie organ wznowił z urzędu postępowanie wskazując, że wyszły na jaw istotne, nieznane mu dotychczas, okoliczności istniejące w dniu wydania decyzji. Ustalił bowiem, że Anna M. pełni funkcję prezesa zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz jest jej udziałowcem. Organ, powołując się na orzecznictwo (wyrok WSA z 13 marca 2018 r., sygn. akt II SA/Bd 1137/17), stwierdził, że pełnienie funkcji w zarządzie spółki prawa handlowego, nawet w przypadku niepobierania wynagrodzenia z tego tytułu, świadczy o niespełnieniu przesłanki rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Tym samym strona nie mogła uzyskać prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Mając powyższe na uwadze, prezydent miasta uchylił wcześniejszą decyzję i odmówił przyznania świadczenia.
Sprawdź też:
Anna M. nie zgodziła się z powyższym rozstrzygnięciem, więc wniosła odwołanie. Podkreśliła, że pełni funkcję w spółce i jest jej udziałowcem, ale nie pozostaje w stosunku pracy, zlecenia czy innej umowy, nie otrzymuje jakiegokolwiek wynagrodzenia oraz nie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym. Samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało jednak w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Nie zakończyło to sporu, ponieważ Anna M. postanowiła wnieść skargę.
Czytaj też: Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego - komentarz praktyczny >>>
Nie można zastosować wykładni rozszerzającej
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który wskazał, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych (dalej jako: uśr), świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane m.in. osobie, która zrezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Natomiast zgodnie z art. 3 pkt 22 uśr, pod pojęciem „zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej” należy rozumieć wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. WSA wskazał, że powyższa definicja nie obejmuje stosunku prawnego, który odzwierciedlałby sytuację prawną skarżącej. Jednocześnie sąd uznał, że nie można zastosować wykładni rozszerzającej, ponieważ wymieniony katalog należy uznać za zamknięty.
Czytaj także: WSA: Zawieszenie emerytury wystarczy, by pobierać świadczenie pielęgnacyjne >>>
Posiadanie udziałów bez wpływu na prawo do świadczenia
WSA podkreślił, że z treści art. 3 pkt 22 uśr nie wynika wprost, że posiadanie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy o zatrudnieniu lub prowadzeniu innej działalności zarobkowej. Tym samym okoliczność ta nie może stanowić wystarczającej podstawy do odmowy przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (zob. wyrok z 29 kwietnia 2020 r., sygn. akt I OSK 2839/19). Ponadto sąd przychylił się do twierdzeń skarżącej, że posiadanie udziałów jest formą prawa własności, a ewentualna dywidenda jest skutkiem posiadania tego prawa, a nie wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Sprawdź też: I OSK 2839/19, Posiadanie kilku udziałów w spółce zo.o., a prawo do świadczenia pielęgnacyjnego - Wyrok NSA >
Cena promocyjna: 152.09 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 16.89 zł
Organy nie wyjaśniły sprawy
Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie zawierają rozwiązań w zakresie zasad wynagradzania członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Oznacza to, że pełnienie funkcji na podstawie stosunku organizacyjnego może mieć zarówno charakter odpłatny, jak i nieodpłatny. Tym samym bycie prezesem zarządu nieodpłatnie i bezumownie, nie można zaliczyć do "zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej" zdefiniowanej w art. 3 pkt 22 uśr. Ponadto sąd zwrócił uwagę, że kwestia pobierania przez Annę M. wynagrodzenia i związanego z tym ewentualnego stosunku prawnego, nie została przez organy wyjaśniona. Jako bezzasadne zostały też ocenione próby podważenia faktu sprawowania opieki nad córką, ponieważ sposób jej rozumienia przez organy oznaczałby, że skarżąca nie mogłaby odstąpić podopiecznej ani na chwilę, co wydaje się nierealne. Mając powyższe na uwadze, WSA uchylił zaskarżoną i poprzedzającą ją decyzję.
Wyrok WSA w Gliwicach z 5 maja 2022 r., sygn. akt II SA/Gl 1668/21
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
