Dane te przedstawiono podczas pierwszego w tym roku posiedzenia zespołu do spraw programu „Leader" w woj. śląskim.
Leader jest częścią Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Służy przede wszystkim aktywizacji mieszkańców oraz stymulowaniu powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także m.in. polepszeniu zarządzania lokalnymi zasobami. Program opiera się na Lokalnych Grupach Działania, realizujących lokalne strategie rozwoju.
W Polsce jest 337 Lokalnych Grup Działania, najwięcej – ponad 30 – w Małopolsce, na Mazowszu, w Wielkopolsce i na Podkarpaciu. W woj. śląskim jest ich 15. Obejmują obszar 99 gmin, zamieszkany przez ponad 940 tys. osób. Najmniej takich grup – 10 – jest w Lubuskiem i na Opolszczyźnie – 12.
„Leader” skonstruowano tak, by lokalne strategie rozwoju powstawały oddolnie, w wyniku współdziałania partnerów z sektora publicznego, gospodarczego i społecznego. To właśnie lokalne organizacje, firmy i władze tworzą Lokalne Grupy Działania, opracowujące i realizujące miejscowe strategie.
W ramach programu „Leader” wspierane finansowo jest nie tylko tworzenie Lokalnych Grup Działania, ale przede wszystkim – w ramach wdrażania lokalnych strategii rozwoju - projekty z dziedziny odnowy i rozwoju wsi, tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw, a także przedsięwzięcia służące różnicowaniu wiejskiej gospodarki w kierunku działalności nierolniczej.
Od podpisania przez samorząd woj. śląskiego umowy z grupami na tym terenie na realizację lokalnych strategii rozwoju w maju 2009 r., grupy te złożyły do samorządu 2654 projektów na łączną kwotę 117,4 mln zł. 422 projekty dotyczyły działania „Odnowa i rozwój wsi", pozostałych 2232 wniosków obejmowało tzw. „Małe projekty”. Zawarto łącznie 1,2 tys. umów na łączną kwotę 52 mln zł.
Według informacji wydziału terenów wiejskich urzędu marszałkowskiego „Małe projekty” to najczęściej budowy placu zabaw i organizacja dożynek, majówek czy zawodów sportowych. Wśród tego typu przedsięwzięć znalazło się też m.in. przygotowanie bezpłatnego wydawnictwa prezentującego lokalnych twórców, pasjonatów, rękodzielników i przypominającego kulturowe tradycje, osobliwości przyrody i dziedzictwo historyczne Śląska Cieszyńskiego.
Najczęstsze projekty z „Odnowy i rozwoju wsi" to zagospodarowanie obszarów o szczególnym znaczeniu dla potrzeb mieszkańców, budowa obiektów sportowych czy renowacja zabytkowych kościołów.
Największą w woj. śląskim grupą jest „Spichlerz Górnego Śląska", którego objęty lokalną strategią rozwoju obszar wynosi 1272,2 km kw. Najwięcej, ponad 108 tys. mieszkańców obejmuje obszar grupy „Żywiecki Raj".
Tereny wiejskie stanowią 30 proc. powierzchni woj. śląskiego. Mieszka na nich ok. miliona osób, co plasuje region na 5-6 miejscu pod tym względem w Polsce.