Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 29 listopada 2007 r., sygn. akt NK.II.AŁ.0911-159/07

Burmistrz nie może wkraczać w stosunki pomiędzy pracodawcami i pracownikami gminnej jednostki organizacyjnej. Artykuł 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym wyraźnie wskazuje, iż ustawodawca ograniczył wpływ burmistrza na dobr osobowy jednostki organizacyjnej jedynie do osoby kierownika tej jednostki.

Pisaliśmy o tym również:
Burmistrz nie może wkraczać w stosunki pomiędzy pracodawcami i pracownikami gminnej jednostki organizacyjnej (NK.II.AŁ.0911-159/07)

 

Rozstrzygnięcie nadzorcze

 

z dnia 29 listopada 2007 r.

 

Wojewoda Podlaski

 

NK.II.AŁ.0911-159/07

 

 Burmistrz nie może wkraczać w stosunki pomiędzy pracodawcami i pracownikami gminnej jednostki organizacyjnej. Artykuł 30 ust. 2 pkt 5 u.s.g. wyraźnie wskazuje, iż ustawodawca ograniczył wpływ burmistrza na dobór osobowy jednostki organizacyjnej jedynie do osoby kierownika tej jednostki.

LEX nr 361769

 

 

Sentencja

 

 Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203 oraz z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337 oraz z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218) 

 

 stwierdzam nieważność 

 uchwały Nr XV/186/07 Rady Miejskiej w Łapach z dnia 26 października 2007 r. w sprawie zatwierdzenia statutu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Ł. 

 

Uzasadnienie faktyczne

 

 W dniu 26 października 2007 r. Rada Miejska w Łapach podjęła uchwałę Nr XV/186/07 w sprawie zatwierdzenia statutu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Ł., która w dniu 5 listopada 2007 r. wpłynęła do organu nadzoru. 

 

 Przeprowadzona analiza wykazała, iż uchwała została podjęta z naruszeniem prawa, w związku z czym w dniu 19 listopada 2007 r. zostało wszczęte postępowanie nadzorcze w sprawie stwierdzenia jej nieważności. 

 

 Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Ł. został powołany w 1991 r. uchwałą Nr XVI/81/91 Rady Miasta i Gminy w Łapach z dnia 28 czerwca 1991 r. w sprawie powołania zakładu budżetowego. Zgodnie z ustaleniami zawartymi w § 6 tejże uchwały, Zakład Wodociągów i Kanalizacji działał na podstawie statutu organizacyjnego stanowiącego załącznik Nr 1 do uchwały. 

 

 W dniu 26 października 2007 r. Rada Miejska w Łapach podjęła uchwałę Nr XV/186/07 w sprawie zatwierdzenia statutu Zakładów Wodociągów i Kanalizacji w Ł. Mocą uregulowań zawartych w § 2 tejże uchwały został uchylony cytowany wyżej statut organizacyjny stanowiący załącznik do uchwały Nr XVI/81/91. Uchylając statut organizacyjny zakładu stanowiący załącznik Nr 1 do uchwały Nr XVI/81/91 nie dostosowano jednocześnie treści samej uchwały Nr XVI/81/91 do zmienionej sytuacji. Został bowiem zmieniony załącznik do uchwały bez zmian treści samej uchwały a mianowicie § 6 uchwały Nr XVI/81/91, zgodnie z którym Zakład Wodociągów i Kanalizacji będzie działał na podstawie statutu organizacyjnego stanowiącego załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały. 

 

 W związku z powyższym, należy stwierdzić, iż uchwała Nr XV/186/07 została podjęta z naruszeniem § 82 w związku z § 141 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100, poz. 908), stanowiącego iż zmiana (nowelizacja) ustawy (uchwały) polega na uchyleniu niektórych jej przepisów, zastąpieniu niektórych jej przepisów przepisami o innej treści lub brzmieniu albo na dodaniu do niej nowych przepisów. 

 

 A zatem nowelizacja uchwały nastąpiła w sposób nieprawidłowy, bez zachowania wzajemnej spójności między wskazanymi wyżej uchwałami, co powoduje istotne naruszenie prawa. 

 

 Ponadto, w toku analizy uchwały Nr XV/186/07 w sprawie zatwierdzenia statutu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Ł. organ nadzoru ustalił, iż Rada działała bez upoważnienia ustawowego określając w § 5 Statutu, iż organizację wewnętrzną Zakładu ustala Burmistrz Łap - po wysłuchaniu Kierownika Zakładu. 

 

 Taka regulacja narusza art. 30 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, iż do zadań wójta należy w szczególności przygotowywanie projektów uchwał rady gminy, określenie sposobu wykonywania uchwał, gospodarowanie mieniem komunalnym, wykonywanie budżetu, zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. 

 

 Z powyższego wynika, iż wójt nie posiada kompetencji do ingerowania w działalność wewnętrzną gminnych jednostek organizacyjnych do jakich zalicza się zakłady budżetowe. 

 

 Jednocześnie postępowanie nadzorcze wykazało, iż w § 6 Statutu Rada ustaliła, że kierownika Zakładu powołuje i odwołuje Burmistrz Łap. 

 

 Powyższa regulacja nie znajduje umocowania w obowiązujących przepisach prawnych. Zgodnie bowiem z art. 8 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 7, poz. 43 z późn. zm.) do pracowników komunalnych zakładów budżetowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 z późn. zm.), jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 

 

 W przypadku komunalnych zakładów budżetowych przepisy szczególne nie regulują kwestii zatrudniania pracowników. Biorąc pod uwagę powyższe należy przyjąć, iż przepis art. 8 ustawy o gospodarce komunalnej wprowadza zasadę, w myśl której status prawny pracowników komunalnych zakładów budżetowych reguluje ustawa o pracownikach samorządowych. 

 

 Zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy o pracownikach samorządowych zatrudnianie na zasadzie powołania jest ograniczone jedynie do zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), sekretarza gminy, sekretarza powiatu, skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu), skarbnika powiatu (głównego księgowego budżetu powiatu), skarbnika województwa (głównego księgowego budżetu województwa). 

 

 Biorąc pod uwagę powyższe, jak również art. 2 pkt 4 ustawy o pracownikach samorządowych stanowiący, iż na podstawie umowy o pracę są zatrudniani pozostali pracownicy samorządowi, należy stwierdzić, iż kierownik zakładu budżetowego powinien zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę. 

 

 Ponadto, analiza przedmiotowego Statutu wykazała, iż został naruszony art. 47 ustawy o samorządzie gminnym, stanowiący iż kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nie posiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta. 

 

 W § 6 ust. 2 Statutu Rada ustaliła, iż kierownik zarządza Zakładem jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Burmistrza Łap. 

 

 Biorąc pod uwagę art. 47 ustawy o samorządzie gminnym należy stwierdzić, iż kierownikowi przedmiotowego zakładu budżetowego niezbędne jest pełnomocnictwo burmistrza do wszelkiego działania, a nie jedynie do zarządzania zakładem. 

 

 Poza tym, w § 7 Statutu Rada ustaliła, iż kierownik zakładu powołuje swego zastępcę i głównego księgowego za zgodą Burmistrza Łap. Powyższa statutowa regulacja narusza art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, iż do zadań wójta należy w szczególności zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. 

 

 Przepis art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym upoważnia burmistrza do zatrudniania i zwalniania kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Natomiast nie upoważnia burmistrza do wyrażania zgody na zatrudnienie zastępcy kierownika lub głównego księgowego zakładu przez kierownika zakładu (wyrok NSA z 12 maja 2000 r., II SA 143/00). 

 

 A zatem, burmistrz nie może wkraczać w stosunki pomiędzy pracodawcami i pracownikami gminnej jednostki organizacyjnej, albowiem upoważnienie takie nie wynika z żadnej regulacji w obowiązującym porządku prawnym. Wprost przeciwnie, art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym wyraźnie wskazuje, iż ustawodawca ograniczył wpływ burmistrza na dobór osobowy jednostki organizacyjnej jedynie do osoby kierownika tej jednostki. 

 

 Ponadto, jak wskazano wyżej, status pracowników komunalnych zakładów budżetowych reguluje ustawa o pracownikach samorządowych. Oznacza to, że również zastępca kierownika i główny księgowy komunalnego zakładu budżetowego zatrudnieni są na podstawie umowy o pracę. 

 

 W świetle obowiązującego porządku prawnego powyższe naruszenia prawa są na tyle istotne, iż skutkują stwierdzeniem nieważności uchwały Nr XV/186/07 w całości. 

 

 Ponadto, organ nadzoru wskazuje, iż przedmiotowa uchwała została podjęta na podstawie art. 24 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.), wymieniony artykuł nie zawiera upoważnienia dla Rady do podjęcia uchwały w sprawie zatwierdzenia statutu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Ł., a zatem nie może być podstawą prawną dla przedmiotowej uchwały. 

 

 Poza tym ustalono, iż tytuł załącznika do analizowanej uchwały nosi nazwę Statut Organizacyjny, która nie odpowiada treści regulowanej materii. Statut z racji swojej definicji to zbiór przepisów regulujących strukturę, zadania i zasady działania zrzeszeń i zakładów publicznych oraz państwowych organizacji gospodarczych (Mała encyklopedia prawa PWN). 

 

 Natomiast organizacyjny może być regulamin określający, zgodnie z definicją wewnętrzną organizację jednostki. Określenie zatem Statut Organizacyjny wskazuje na łączenie materii statutowej z regulaminową, co jest niedopuszczalne. 

 

 W związku z powyższym organ nadzoru zwraca uwagę, iż właściwe byłoby określenie przyjętej regulacji jako Statut Wodociągów i Kanalizacji w Ł. 

 

 Na niniejsze rozstrzygnięcie służy gminie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, za pośrednictwem Wojewody Podlaskiego, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.