Od stycznia tego roku nastąpiło skrócenie z 180 do 30 dni terminów na urzędowe czynności związane ze zbyciem i nabyciem pojazdów. To właściwie powrót do rozwiązań, jakie obowiązywały do początku 2020 roku. Według samorządów zasadne byłoby ponowne przedłużenie terminu. Jednak najważniejsze, bo dokonać zmian systemowych, bo kwestie terminów to tylko chwilowe wyjścia z trudnej sytuacji powiatów.
Prawo przewiduje 30 dni na dokonanie czynności polegających na:
- zarejestrowaniu pojazdu pochodzącego zza granicy (pierwsza rejestracja na terenie kraju, która musi być dokonana w ciągu 30 dni)
- zgłoszeniu zbycia lub nabycia pojazdu już wcześniej zarejestrowanego w kraju.
Czy należy przedłużyć termin?
Wydłużenie z 30 do 180 dni terminów na zarejestrowanie pojazdu albo zawiadomienie starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu obowiązywało na mocy przepisów covidowych do 31 grudnia 2020 r. Rząd nie przedłużył tej możliwości.
- Staramy się umawiać mieszkańców tak, by termin 30 dni był zachowany – mówi Adam Lecibil, rzecznik prasowy powiatu w Kędzierzynie-Koźlu. Jego zdaniem jednak zasadne byłoby ponowne przedłużenie terminu. - Wiele osób boi się lub nie ma możliwości dotarcia do urzędu z różnych powodów. Urząd pracuje w warunkach szczególnych więc 30 dni to niewiele. Do powrotu normalnej sytuacji termin powinien zostać przedłużony - podkreśla.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Numer rejestracyjny pojazdu jako dane osobowe >
Maskowanie skali problemu
Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura Związku Powiatów Polskich podkreśla, że przedłużenie tego okresu ma dwa znaczenia – przede wszystkim ułatwia życie obywatelom, którzy w warunkach pandemii mają utrudniony dostęp do urzędów, czy ograniczone możliwości dokonania czynności urzędowej z powodu izolacji czy kwarantanny.
Jego zdaniem druga kwestia to „maskowanie skali problemu”. Jak wyjaśnia, praktyka ukształtowana w dotychczasowym funkcjonowaniu wydziałów komunikacji, zanim wprowadzono przepisy ustanawiające kary za niezgłoszenie nabycia lub zbycia pojazdów była następująca: jeżeli ktoś nabył pojazd w kraju, to rejestrował go i uzyskiwał dowód rejestracyjny i nowe tablice (jeśli poprzednie były z innego powiatu), a zbywca co do zasady nie miał żadnych obowiązków. – Do wykonania w wydziale komunikacji była tylko pojedynczą czynność – zarejestrowanie pojazdu – mówi Grzegorz Kubalski.
Sprawdź w LEX: Czy przedłożona do rejestracji pojazdu faktura nieposiadająca podpisu zbywcy oraz nabywcy może stanowić dowód własności pojazdu? >
Cena promocyjna: 84.49 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
W związku z wprowadzeniem przepisów o karach za niedopełnienie w terminie obowiązku zgłoszenia nabycia lub zbycia pojazdu, obecnie przy jednej transakcji zbycia pojazdu zarejestrowanego w kraju działań jest więcej. Zbywca musi dokonać zgłoszenia zbycia, nabywca musi dokonać zgłoszenia nabycia i potem ewentualnie rejestracji, która jest czynnością formalnie odrębną od zgłoszenia nabycia pojazdu. Wydziały komunikacji muszą zatem wykonywać znacznie więcej operacji. Jeśli nawet nie trzy razy więcej, to co najmniej dwa razy więcej.
- Oznacza to, że jeśli przed rokiem 2020 w efektywnie działającym wydziale komunikacji np. 50 proc. spraw było związanych z rejestracją pojazdów krajowych, to aktualnie obciążenie wynosi 150 proc.. W praktyce zatem powinno się zwiększyć odpowiednio zatrudnienie w wydziałach komunikacji – wyjaśnia Grzegorz Kubalski. I dodaje, że to by i tak nie rozwiązało problemu, bo wszystkie te czynności możne wykonać tylko w systemie CEP, a działa on w sieci wydzielonej na dedykowanych stanowiskach, których liczba jest ograniczona.
Sprawdź w LEX: Który organ jest odpowiedzialny za rejestrację przyczepy podłodziowej? >
Powiaty radzą sobie, jak mogą
- W grudniu uruchomiliśmy łatwą rejestrację on-line i ona spełnia swoją rolę. Umawiamy na bieżąco, bywa, że trzeba poczekać dłużej, wciąż pracujemy w reżimie pandemicznym, a on narzuca ograniczenia – mówi Adam Lecibil.
Z informacji uzyskanych od Małgorzaty Kaniewskiej, dyrektor Wydziału Komunikacji i Transportu Starostwa Powiatowego w Poznaniu również wynika, że klienci mogą się zapisać na wizytę poprzez moduł rezerwacji wizyt przez internet. Jest on dostępny na stronie BIP powiatu poznańskiego. - Mogą też przyjść osobiście, bez umawiania. Nie umawiamy klientów telefonicznie – mówi.
Sprawdź w LEX: Czy należy prowadzić metrykę sprawy w sprawach wszczynanych wnioskami o wydanie prawa jazdy lub dowodu rejestracyjnego? >
Poziom obciążenia wydziałów komunikacji
Głównym problemem, jaki w tej chwili występuje w wydziałach komunikacji, jest jednak poziom ich obciążenia czynnościami, których nie są w stanie wykonać. Dodatkowo, zgłoszenie zbycia lub nabycia pojazdu jest czynnością nieodpłatną, czyli nie stanowi dochodu powiatów (miast na prawach powiatów), tak jak w przypadku rejestracji. Samorząd musi więc finansować pracę, jaką w związku z nimi musi wykonać, że swoich dochodów własnych.
Sprawdź w LEX: Czy wnioskując o rejestrację pojazdu należy zawsze przedłożyć wraz z wnioskiem dowód własności pojazdu? >
Związek Powiatów Polskich już rok temu wskazywał, że konieczne są zmiany systemowe, a nie kosmetyczne - typu liczba dni na wykonanie czynności. - Chodzi o uporządkowanie całego systemu, bo bez tego bardzo szybko znajdziemy się w sytuacji, w której nie będziemy w stanie realizować naszych zadań – mówi Grzegorz Kubalski.
Sprawdź w LEX: Czy Wydział Komunikacji powinien udostępnić na wniosek żony dokumentację związaną z rejestracją pojazdów męża? >
Zgłoszenie przez internet to ułatwienie dla obywateli, nie dla powiatów
Zgłoszenie zbycia lub nabycia pojazdu przez internet ułatwia załatwienie sprawy obywatelowi, bo nie musi on osobiście pojawiać się w urzędzie. Ze strony powiatów nie jest to jednak zbytnie ułatwienie. System CEPiK i skojarzone z nim SI POJAZD i SI KIEROWCA funkcjonują w ramach wydzielonej sieci nie powiązanej z siecią Internet. Funkcjonalność internetowego zgłoszenia nabycia i zbycia pojazdu została wprowadzona bez zapewnienia mechanizmu, który dokonywałby automatycznego przeniesienia danych wpływających przez portal gov.pl na skrzynkę ogólną urzędu.
Grzegorz Kubalski zauważa też, że przy obecności obywatela w urzędzie, łatwiej jest poprawić ewentualne błędy w wypełnionych wnioskach. - Przy wnioskach złożonych online w przypadku błędów każdorazowo uruchamiana jest procedura przesyłania pism i wyjaśnień - podkreśla.
Rejestracji pojazdu na wniosek właściciela dokonuje starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania lub siedzibę firmy (zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym). Zadanie to powiat wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Rejestracja pojazdów jest zadaniem własnym starosty, który wykonuje je w oparciu o obowiązujące przepisy prawa wydając decyzję administracyjną.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
