8 lutego 2010 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 21, poz. 108). Z tym dniem utraciły też moc obowiązującą rozporządzenia Ministra Finansów: z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 66, poz. 406), a także z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni (Dz. U. Nr 61, poz. 378).
Nowe rozporządzenie odnosi się głównie do rozwiązań prezentowanych w przywołanym rozporządzeniu z dnia 10 kwietnia 2008 r., ale odzwierciedla również szereg zmian, jakie w zakresie audytu wewnętrznego wprowadziła ustawy o finansach publicznych . Należy tu zwrócić uwagę na szerszy od poprzednio obowiązującego zakres przedmiotowy rozporządzenia. Zawarto tu regulacje określające:
- sposób sporządzania oraz elementy rocznego planu audytu wewnętrznego,
- sposób dokumentowania przebiegu oraz wyników audytu wewnętrznego,
- sposób sporządzania oraz elementy wyników audytu wewnętrznego,
- sposób sporządzania oraz elementy sprawozdania z wykonania planu audytu,
- tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego zleconego,
- tryb przeprowadzania oceny prowadzenia audytu wewnętrznego.
Do nowego rozporządzenia wprowadzone zostało pojęcie "audytora usługodawcy". Zdefiniowanie tej instytucji zapewnia zgodność z ustawą o finansach publicznych, która określiła, jako usługodawcę przeprowadzającego audyt wewnętrzny nie tylko osobę fizyczną, lecz także spółkę cywilną, spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową, spółkę komandytowo-akcyjną i osobę prawną, które zatrudniają osoby z kwalifikacjami audytorskimi. W takich przypadkach odpowiednie przepisy rozporządzenia odnoszą się do osoby, która została w takiej spółce zatrudniona i która w umowie została wyznaczona do prowadzenia audytu w jednostce.
Poszerzona została definicja komórki audytowanej. Ustawa o finansach publicznych dopuszcza bowiem możliwość dokonywania czynności audytorskich poza jednostką, w której audytorzy wewnętrzni są zatrudnieni.
Rozporządzenie doprecyzowuje zakres trybu sporządzania planu audytu poprzez dookreślenie analizy ryzyka. Analiza ryzyka powinna obejmować teraz w szczególności identyfikację obszarów działalności jednostki oraz ocenę ryzyka we wszystkich zidentyfikowanych obszarach działalności jednostki. Rozporządzenie nie przewiduje jednak, tak jak poprzednia regulacja, wzoru planu audytu. Obecnie plan audytu sporządzany jest na potrzeby kierownika jednostki i jego forma, poza niezbędnymi elementami określonymi w rozporządzeniu, będzie uzależniona od potrzeb kierownictwa jednostki.
Zmianie uległy dotychczasowe zasady planowania i rozliczania czasu pracy audytorów za pomocą dni i etatów. Audytorzy będą planować teraz realizację poszczególnych zadań zapewniających, czynności doradczych lub sprawdzających w osobodniach.
Audytor wewnętrzny nie jest już też zobowiązany do przeprowadzania narad: otwierającej i zamykającej, w trakcie których przedstawiał kierownikom komórek audytowych informacje na temat zadania zapewniającego czy wstępnych wyników audytu wewnętrznego.
Modyfikacji uległ sposób i termin opracowania sprawozdania z wykonania planu audytu. Nowe rozporządzenie nie przewiduje już wzoru sprawozdania takiego jak to, które stanowiło załącznik do powołanego rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2008 r. Zawężone zostały dane przedstawiane w sprawozdaniu, a co za tym idzie, skrócony został do końca stycznia termin jego opracowania (zob. art. 285 ust. 3 ustawy o finansach publicznych ).
Sprawozdania z wykonania planu audytu za 2009 r. sporządza się jeszcze według przepisów dotychczasowych, a więc zgodnie z rozporządzeniem z dnia 10 kwietnia 2008 r. Plan audytu na rok 2010, który został sporządzony przed dniem 8 lutego 2010 r. uzupełnić należy w terminie do końca marca 2010 r. o informację dotyczącą planowanego w osobodniach czasu na realizację zadań zapewniających, czynności doradczych, czynności sprawdzających oraz na temat cyklu audytu. Rozporządzenie zachowało też w mocy imienne upoważnienia do przeprowadzania audytu wewnętrznego wydane na podstawie § 3 ust. 2 rozporządzenia z dnia 10 kwietnia 2008 r. Termin obowiązywania takiego upoważnienia wyznacza wyłącznie data ważności, na jaką zostało ono wydane.
Michał Malinowski
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 21, poz. 108)