Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pozytywnie zaopiniowała wniosek Danuty N., działającej w sprawie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zawierających do 4,5 procent alkoholu oraz piwa, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży.
Czytaj więcej w LEX: Opinia gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy – charakter i granice przedmiotowe >
Prokurator Okręgowy w Krakowie wniósł sprzeciw od tego postanowienia, zarzucając że zostało ono wydane z rażącym naruszeniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości, na podstawie nieistniejących wówczas w obiegu prawnym uchwał Rady Gminy, których nieważność została stwierdzona prawomocnymi wyrokami WSA w Krakowie z 3 grudnia 2021 r.
Uchylona uchwała precyzowała maksymalną liczbę zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak również w miejscu sprzedaży na terenie gminy.
Czytaj też w LEX: Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży - zagadnienia proceduralne >
Odmowa stwierdzenia nieważności
Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło stwierdzenia nieważności postanowienia Komisji z czerwca 2021 r.
W uzasadnieniu Kolegium podkreśliło, że stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego, na podstawie którego wydano decyzję administracyjną, nie jest podstawą stwierdzenia nieważności tej decyzji, lecz jest podstawą do jej wzruszenia. Zdaniem SKO w sprawie nie zaistniały więc przesłanki stwierdzenia nieważności postanowienia. Natomiast wystąpiła przesłanka do wznowienia postępowania przez Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, oddalił skargę prokuratora na zaskarżone postanowienie SKO z 24 marca 2023 r.
Czytaj też w LEX: Postępowanie w sprawie wydania opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy >
Nie ma automatyzmu
W ocenie WSA stwierdzenie przez sąd administracyjny nieważności prawa miejscowego stanowiącego podstawę prawną wskazaną w rozstrzygnięciu administracyjnym nie stanowi automatycznie o konieczności następczego stwierdzenia nieważności tego rozstrzygnięcia.
W konkretnej sprawie dotyczącej wzruszenia aktu prawnego niezbędne jest badanie czy rozstrzygnięcie to zostało wydane na podstawie istniejącej ówcześnie i nieusuniętej do dnia orzekania podstawie prawnej (w tej sprawie art. 18 ust. 3a ustawy o wychowaniu w trzeźwości) oraz pozostałych okoliczności uzasadniających lub nie, wzruszenie aktu prawnego, w szczególności zasady stabilności obrotu prawnego, zasady ochrony praw nabytych oraz zasady trwałości decyzji ostatecznych.
Tym samym WSA podzielił stanowisko organu o braku automatyzmu pomiędzy stwierdzeniem nieważności prawa miejscowego przez sąd administracyjny w trybie art. 147 p.p.s.a., a koniecznością następczego stwierdzenia nieważności wydanych na tej podstawie rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych.
WSA wskazał, że w rozpatrywanej sprawie na podstawie pozytywnej opinii Komisji przedsiębiorca nabył prawo do uzyskania zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Gdyby zatem podzielić stanowisko prokuratora o automatycznym wyeliminowywaniu wydanych w sprawie rozstrzygnięć w indywidualnej sprawie przedsiębiorcy, to konsekwencją byłoby wyeliminowanie z obrotu prawnego postanowienia o pozytywnej opinii o punkcie sprzedaży, następnie wyeliminowanie decyzji o zezwoleniu na sprzedaż alkoholu. A to stwarzałoby ryzyko wszczęcia postępowania w sprawie sprzedaży alkoholu wbrew przepisom.
W skardze kasacyjnej Prokurator zaskarżył ten wyrok w całości, żądając jego uchylenia.
Zobacz też szkolenie online: Prawo miejscowe – uchwała, rozstrzygniecie nadzorcze i skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego >
Prokurator nie miał racji
Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że skarga kasacyjna prokuratora jest niezasadna, dlatego nie mogła prowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku. W ocenie NSA istnieją dwie podstawy uzasadniające takie stanowisko.
NSA uznał, że skarga kasacyjna jest formalnie wadliwa. Sformułowanie zarzutu błędnej wykładni przepisu prawa materialnego zawsze powinno łączyć się z wykazaniem na czym polegało wadliwe odczytanie przez sąd I instancji znaczenia treści przepisu, a następnie konieczne jest podanie właściwego, zdaniem skarżącego, rozumienia naruszonego przepisu. A w skardze prokuratora argumentów takich nie było.
Ponadto, jak zauważył sąd II instancji, że nie jest prawidłowy pogląd skarżącego kasacyjnie, że z powodu stwierdzenia nieważności uchwał, do których odwoływało się sporne postanowienie Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych, "nie istniała" podstawa prawna do wydania tego postanowienia.
A co więcej - trafny był wniosek WSA, że stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego nie pociąga za sobą w sposób bezpośredni (automatyczny) nieważności decyzji lub postanowienia wydanych na podstawie tego aktu, lecz wymaga uruchomienia odpowiedniego trybu wzruszenia tego rodzaju rozstrzygnięć administracyjnych.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 lipca 2024 r., sygnatura akt I GSK 666/24.
![Kontrola trzeźwości pracowników. Komentarz do art. 22(1c)–22(1g) Kodeksu pracy [EBOOK] ebook](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/58519/978-83-8328-525-2_,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
