Jednym z najważniejszych aktów wykonawczych do p.z.p. jest rozporządzenie określające rodzaje dokumentów, jakich można żądać od wykonawców w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w procedurze oraz w celu zbadania braku podstaw wykluczenia wykonawcy. Nowelizacja p.z.p. wymusza zmianę dotychczas obowiązującego rozporządzenia.

W dniu 7 lipca 2016 roku przedłożono do konsultacji projekt nowego rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, okresu ich ważności oraz form, w jakich dokumenty te mogą być składane. Układ projektowanego rozporządzenia jest dostosowany do znowelizowanych przepisów p.z.p.

W pierwszej grupie znalazły się te dokumenty, których można wymagać na potwierdzenie spełniania warunków lub kryteriów selekcji dotyczących kompetencji lub uprawnień do prowadzenia działalności zawodowej (§ 2 ust. 1 projektu rozporządzenia). W tej grupie mieszczą się m.in. koncesje, zezwolenia, dokumenty potwierdzające wpisanie wykonawcy do rejestru zawodowego lub handlowego prowadzonego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym wykonawca ma siedzibę.
 
Druga grupa dokumentów odnosi się do potwierdzania warunków i kryteriów selekcji dotyczących sytuacji ekonomicznej lub finansowej. W tej grupie mieszczą się m.in.: sprawozdania finansowe lub ich części, oświadczenia o rocznym obrocie, informacja z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, polisy OC. Dokumentami mającymi potwierdzać spełnianie warunków lub kryteriów selekcji w odniesieniu do zdolności technicznej lub zawodowej będą m.in. wykazy robót, dostaw lub usług wraz z dokumentami referencyjnymi, wykazy narzędzi, wykaz systemów zarządzania łańcuchem dostaw i śledzenia łańcucha dostaw, wykaz środków zarządzania środowiskowego, wykaz osób, które będą uczestniczyć w realizacji zamówienia.


Zupełnie nowym rozwiązaniem w porównaniu z przepisami obecnie obowiązującego rozporządzenia, jest możliwość oceny doświadczenia wykonawców w okresie dłuższym niż 5 lat przed składaniem ofert dla robót budowlanych i dłuższym niż 3 lata w sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi. Zgodnie z projektowanym § 2 ust. 5 w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu konkurencji w postępowaniu zamawiający może dopuścić, aby wykazy zrealizowanych świadczeń obejmowały okres dłuższy niż odpowiednio 5 lat dla robót i 3 lata dla dostaw i usług.  

Projekt zakłada także odstąpienie przez zamawiającego od obowiązkowego wymagania przedłożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków. Wprowadzenie tego rodzaju uprawniania nie znajduje uzasadnienia w treści p.z.p. będącej aktem podstawowym w stosunku do rozporządzenia wykonawczego.

Co więcej, proponowany zapis jest sprzeczny z treścią znowelizowanego art. 26 ust. 1 projektu p.z.p., zgodnie z którym w postępowaniach o wartości przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p., wezwanie do przedłożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków jest obowiązkiem wykonawcy.

Posługiwanie się przez wykonawcę formularzem JEDZ jest zgodnie z p.z.p. dopuszczalne na etapie ofertowania, ale nie zwalnia zamawiającego z obowiązku wezwania wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona, do przedstawienia dokumentów podmiotowych jeszcze przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia. Zgodnie z art. 26 ust. 2 projektu p.z.p., poprzestanie na weryfikacji spełniania warunków jedynie w oparciu o oświadczenie własne wykonawcy jest możliwe tylko w procedurach o wartości zamówienia niższej niż kwoty wynikające z przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p.

Tymczasem według projektu rozporządzenia odstąpienie od żądania przedstawienia dokumentów przez wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona byłoby dopuszczalne, o ile treść informacji przekazanych przez wykonawcę w JEDZ będzie odpowiadać zakresowi informacji, których zamawiający wymagał poprzez żądanie dokumentów wskazanych w rozporządzeniu.

LEX Zamówienia Publiczne
Artykuł pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami
 
@page_break@
 

Kolejną istotną zmianą w porównaniu z obecnie obowiązującym rozporządzeniem jest propozycja znaczącego rozszerzenia katalogu dokumentów, które w określonej sytuacji nie musiałby być składane przez wykonawców pomimo narzucenia takiego obowiązku w treści dokumentacji przetargowej. Zgodnie z projektem § 4 ust. 2 rozporządzenia w sytuacji wystąpienia uzasadnionej przyczyny, wykonawca może nie złożyć wymaganych przez zamawiającego dokumentów, o których mowa w § 2 ust. 4 rozporządzenia, gdzie jest mowa m.in. o wykazie zrealizowanych zamówień, wykazie urządzeń, informacji na temat kadry wykonawcy. W takich okolicznościach zamawiający może dopuścić złożenie przez wykonawcę innych odpowiednich dokumentów, w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji dotyczących zdolności technicznej lub zawodowej.

Obecnie obowiązujące przepisy dopuszczają nie składanie wymaganych dokumentów wyłącznie w odniesieniu do wykazu robót, dostaw lub usług, które mogą być zastąpione oświadczeniem własnym wykonawcy, o ile z uzasadnionych przyczyn, o obiektywnym charakterze, wykonawca nie może przedstawić dokumentów referencyjnych. Projekt zakłada możliwość zastąpienia wymaganych dokumentów nie tylko w odniesieniu do wykazywanego doświadczenia, ale także np. w odniesieniu do wykazu osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, wykazu narzędzi przeznaczonych do wykonywania zamówienia.

 

W ocenie autora rozszerzenie możliwości zastąpienia dokumentów wskazanych w SIWZ innymi dokumentami, może wbrew pozorom nie wpłynąć na uproszczenie prowadzenia postępowania, a utrudnić i niepotrzebnie wydłużyć procedurę. Posłużenie się przez wykonawcę innymi dokumentami jest możliwe, o ile zamawiający dopuści możliwość posłużenia się takimi zamiennymi dokumentami, co w praktyce oznacza konieczność zwrócenia się wykonawcy do zamawiającego, o uzyskanie takiej zgody. Dopiero analiza wystąpienia wykonawcy pozwoli zamawiającemu na pozytywne, bądź negatywne odniesienie się do wniosku. W końcu, zamawiający będzie informował wykonawcę o swoim stanowisku, a ten albo będzie mógł posłużyć się innymi niż pierwotnie oczekiwane dokumentami, albo będzie zmuszony do przedłożenia dokumentów wskazanych w SIWZ lub skorzysta z uprawnienia do kwestionowania decyzji zamawiającego.

Projekt rozporządzenia określa także katalog dokumentów, jakie mogą być żądane, w celu potwierdzenia braku podstaw wykluczenia z postępowania (§ 5 projektu rozporządzenia). Wśród tych dokumentów znajdują się m.in.: informacje z KRK, zaświadczenia właściwego urzędu skarbowego potwierdzające np. brak zaległości z opłacaniem podatków, zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, odpis z właściwego rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej w celu wykazania braku podstaw do wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 1 p.z.p. Katalog pozostałych dokumentów, jakie mają być składane na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia obejmuje różnego rodzaju oświadczenia własne wykonawcy. W miejsce dotychczas wymaganego jednego oświadczenia, tj. oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia (§ 3 ust. 1 pkt 1 obowiązującego rozporządzenia) planuje się wprowadzić cztery rodzaje oświadczeń własnych wykonawcy.

 

Przedmiotowe oświadczenia to: oświadczenie o braku wydania wobec wykonawcy prawomocnego wyroku sądu lub ostatecznej decyzji administracyjnej o zaleganiu z uiszczaniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, oświadczenie o braku orzeczenia wobec wykonawcy tytułem środka zapobiegawczego zakazu ubiegania się o zamówienia publiczne, oświadczenie wykonawcy o braku wydania prawomocnego wyroku sądu skazującego za wykroczenie na karę ograniczenia wolności lub grzywny, oświadczenie o braku wydania wobec wykonawcy ostatecznej decyzji administracyjnej o naruszeniu obowiązków wynikających z przepisów prawa pracy, prawa ochrony środowiska lub przepisów o zabezpieczeniu społecznym.

Mnożenie całego katalogu oświadczeń własnych wykonawcy, które w istocie zamykają się w obecnym oświadczeniu o braku podstaw do wykluczenia, wydaje się nie być najtrafniejszym rozwiązaniem. Wprowadzony nowelizacją p.z.p. obowiązek posługiwania się przez wykonawców formularzem JEDZ nakłada na nich obowiązek złożenia oświadczenia własnego na etapie ofertowania - właśnie w formie JEDZ. Tymczasem okazuje się, że na dalszym etapie procedowania wykonawca mający szansę realizować zamówienie, będzie składał kolejne oświadczenia własne, o jakich mowa w § 5 ust. 1 pkt 5 -8 projektu rozporządzenia, pomimo tego, że na etapie ofertowania składał już sformalizowane oświadczenie odnoszące się do tych okoliczności w treści formularza JEDZ.

Pozostaje mieć nadzieję, że etap konsultacyjny będzie sprzyjał eliminacji wszystkich niedociągnięć projektu, które choć z jednej strony mogą wydawać się mało znaczące, to w praktyce stosowania przepisów będą miały ogromny wpływ na przebieg procedury.

LEX Zamówienia Publiczne
Artykuł pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami