Wieloletni „Rządowy program rozwoju północno-wschodnich obszarów przygranicznych na lata 2024-2030” został przygotowany przez ekspertów i urzędników Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Jego celem jest poprawa jakości życia mieszkańców oraz rozwój społeczno-gospodarczy na terenach, które najbardziej ucierpiały na skutek agresji Rosji na Ukrainę i kryzysu na granicy polsko-rosyjskiej i polsko-białoruskiej. Program adresowany jest do 184 gmin i 4 miast powiatowych. Ma wesprzeć te regiony Polski, które są przy granicy i mierzą się ze społecznymi i gospodarczymi konsekwencjami rosyjskiej inwazji na Ukrainę i równocześnie totalitarnego reżimu na Białorusi. W czasie prac nad programem, po konsultacji z samorządowcami MFiRT rozszerzyło obszaru wsparcia z 22 do 25 powiatów poprzez włączenie powiatów znajdujących się w Przesmyku Suwalskim.

 

Pieniądze dla samorządów

Z finansowego wsparcia będą mogły skorzystać jednostki samorządu terytorialnego (JST) z 25 powiatów północno-wschodniego pasa przygranicznego, w tym cztery miasta na prawach powiatu – Suwałki, Przemyśl, Biała Podlaska i Chełm. W sumie na lata 2024-2030 na dofinansowanie przeznaczonych zostanie co najmniej 625 mln zł, włącznie z wkładem własnym JST. Na środki programu składają się dotacje z budżetu państwa w wysokości 500 mln zł, po 125 mln zł na każde województwo. Dodatkowe 125 mln zł stanowić będą środki własne JST. Tylko w 2024 r. samorządy będą miały do wydania 125 mln zł. Dysponentem tych pieniędzy będzie wojewoda. Program przewiduje, że jeden samorząd będzie mógł otrzymać wsparcie na maksymalnie dwa zadania, a maksymalny poziom wsparcia jednego projektu to 2 mln zł.

Przeczytaj także: Specjalny program wesprze graniczące z Ukrainą powiaty z lubelskiego i podkarpackiego

Główne założenia programu

Program składa się z czterech podstawowych działań objętych wsparciem. Są to:

  1. poprawa infrastruktury drogowej oraz infrastruktury towarzyszącej i poprawa bezpieczeństwa drogowego;
  2. rozwój zielonej i niebieskiej infrastruktury dla ochrony środowiska naturalnego;
  3. stworzenie warunków do rozwoju zrównoważonej turystyki;
  4. poprawa stanu infrastruktury edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej.

W ramach tych działań na dofinansowanie w szczególności mogą liczyć projekty z takich obszarów jak:

Infrastruktura drogowa

  • modernizacja lub przebudowa odcinków dróg powiatowych i gminnych;
  • budowa nowych odcinków dróg powiatowych i gminnych;
  • modernizacja, przebudowa lub budowa ścieżek rowerowych oraz ciągów pieszych i chodników zlokalizowanych wzdłuż dróg gminnych i powiatowych;
  • budowa ogólnodostępnych parkingów naziemnych dla maksymalnie 40 pojazdów osobowych, zlokalizowanych przy modernizowanych lub budowanych drogach powiatowych i gminnych lub służących ogólnym potrzebom mieszkańców;
  • tworzenie miejsc postojowych dla rowerów;

Zielona i niebieska infrastruktura

  • projektowanie, budowa lub modernizacja instalacji wodno-kanalizacyjnych;
  • zazielenianie obszarów i zwiększanie powierzchni biologicznie czynnych w miastach;

Zrównoważona turystyka

  • modernizacja, budowa nowych lub rozbudowa istniejących turystycznych szlaków rowerowych i pieszych wraz z ich infrastrukturą towarzyszącą – zielone parkingi, miejsca odpoczynku i postoju na trasie wraz z wiatami i toaletami;
  • ogólnodostępne punkty widokowe;
  • tworzenie zielonych parkingów (do max. 60 aut osobowych) przy obiektach zabytkowych udostępnionych do zwiedzania lub stanowiących lokalną atrakcję turystyczną;
  • tworzenie punktów informacji turystycznej;

Edukacja

  • poprawa jakości i dostępu do edukacji przez modernizację lub przebudowę obiektów lub pomieszczeń przedszkoli lub szkół (na poziomie podstawowym, średnim ogólnokształcącym lub zawodowym) lub dostosowanie ich do potrzeb osób z niepełnosprawnościami;

Zdrowie

  • modernizacja lub przebudowa podmiotów leczniczych oferujących świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w zakresie usług objętych kontraktami z Narodowym Funduszem Zdrowia lub dostosowanie ich do potrzeb osób z niepełnosprawnościami;

Infrastruktura społeczna

  • modernizacja lub przebudowa obiektów lub pomieszczeń domów pomocy społecznej lub dostosowanie ich do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.