Pozostałe środki trwałe (konto 013 Pozostałe środki trwałe), stanowiące własność gminy, znajdujące się w ewidencji urzędu gminy, oddane będą w użyczenie gminnej instytucji kultury.

Czy postąpimy prawidłowo, pozostawiając je na koncie 013 Pozostałe środki trwałe, przy czym pod datą przekazania w użyczenie zamierzamy dokonać księgowania na koncie pozabilansowym: pozostałe środki trwałe oddane w użyczenie innym jednostkom?

Odpowiedź

Pozostałe środki trwałe oddane w użyczenie powinny pozostać na koncie 013 Pozostałe środki trwałe. W dacie przekazanie należy utworzyć konto pozabilansowe pozostałe środki trwałe oddane w użyczenie innym jednostkom.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kweitnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Z przywołanej regulacji wynika, iż umowa użyczenia nie przenosi prawa własności rzeczy. Nakłada natomiast na biorącego rzecz w używanie szereg ograniczeń, taki jak:
- obowiązek zwrotu rzeczy;
- konieczność uzyskania zgody użyczającego na oddanie rzeczy do używania osobie trzeciej;
- obowiązek ponoszenia kosztów związanych ze zwykłym utrzymaniem rzeczy użyczonej.@page_break@

Definicja środków trwałych określona jest w prawie bilansowym w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawa o rachunkowości  - dalej u.o.r. Środkami trwałymi są rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku, przeznaczone na potrzeby jednostki. Jednocześnie środki trwałe stanowi taki składnik aktywów, nad którymi jednostka sprawuje kontrolę. Do środków trwałych zalicza się w szczególności:
- nieruchomości, w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także lokale, spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego oraz użytkowego;
- maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy;
- ulepszenia w obcych środkach trwałych;
- inwentarz żywy.

Zgodnie z u.o.r. umowa bezpłatnego użyczenia środków trwałych nie daje podmiotowi korzystającemu na jej podstawie ze środków trwałych prawa do zaliczenia ich do swoich aktywów trwałych prawo takie przysługuje właścicielowi tych składników majątkowych, czyli gminie (art. 3 ust. 1 pkt 12, 13 i 15 oraz ust. 4 u.o.r. ).

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223)