Rada Miejska Cieszyna podjęła uchwałę w sprawie określenia szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw obywatelskich, zasad tworzenia komitetów inicjatyw uchwałodawczych, zasad promocji obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych oraz formalnych wymogów, jakim muszą odpowiadać składane projekty.

Uchwałę w całości unieważnił wojewoda śląski, jako niezgodną z art. 41a ustawy o samorządzie gminnym.  Zakwestionował zapis, w którym rada postanowiła, że „Komitet może utworzyć grupa, co najmniej 5 mieszkańców, którzy mają prawo wybierania do Rady i złożyli pisemne oświadczenie o przystąpieniu do Komitetu, ze wskazaniem imienia (imion) i nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL”.

Czytaj: Senat zgodził się na doprecyzowanie przepisów o inicjatywach lokalnych >>

PESEL może ograniczać

Zdaniem organu nadzoru obowiązek wskazywania numeru PESEL wykracza poza granice upoważnienia przyznane organowi gminy wskazane w art. 41a ustawy. Wprowadzenie takiego unormowania jest nie tylko nieuprawnionym tworzeniem przez organ stanowiący dodatkowych, nieprzewidzianych ustawowo kryteriów niesłużących określeniu „mieszkańca gminy”, ale stanowi także ograniczenie kręgu „mieszkańców gminy” do osób legitymujących się numerem PESEL. Pomija więc przypadki, w których mieszkaniec gminy nie dysponuje takim numerem. Ponadto numer PESEL nie jest niezbędnym elementem pozwalającym na weryfikację mieszkańca gminy, w żaden sposób nie wskazuje, bowiem na miejsce zamieszkania danej osoby.

 

To komitet wskazuje, kogo upoważnia

Wojewoda zakwestionował także zapis uchwały, w który rada postanawiała, że w imieniu i na rzecz Komitetu występuje Pełnomocnik lub jego zastępca, wskazani w pisemnym oświadczeniu osób tworzących Komitet.

Wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 41a ust. 4 u.s.g. komitet inicjatywy uchwałodawczej ma prawo (nie obowiązek) wskazywać osoby uprawnione do reprezentowania komitetu podczas prac rady gminy. Rada gminy posiada zatem kompetencję jedynie do fakultatywnego sposobu określenia wymogów w zakresie wykazu osób wskazanych do reprezentowania komitetu.

Kompetencja rady gminy nie jej przewodniczącego

Z niezgodny z prawem wojewoda uznał również zapis uchwały określający, że wypadku stwierdzenia braków formalnych zawiadomienia, przewodniczący rady gminy wzywa pełnomocnika do ich usunięcia w terminie 14 dni. Nieusunięcie braków powoduje odmowę przyjęcia zawiadomienia.

Wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 19 ust. 2 zd. 1 ustawy, zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady. Rada gminy nie może modyfikować ustawowo określonych kompetencji przewodniczącego rady. Przewodniczący rady gminy nie może tym samym zostać upoważniony do wezwania pełnomocnika do usunięcia braków formalnych zawiadomienia w terminie 14 dni. Wszelkie działania w odniesieniu do złożonego w ramach inicjatywy obywatelskiej projektu uchwały przysługują wyłącznie radzie gminy, a projekt uchwały zgłoszony w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej staje się przedmiotem obrad rady (art. 41a ust. 3 ustawy).

Wojewoda wskazał, że rada gminy uprawniona jest jedynie do określenia zasad tworzenia komitetów, a nie do ustalania zasad i trybu ich działania, czy przesłanek rozwiązywania. Nie ma umocowania do określenia terminu, w jakim komitet uchwałodawczy ma zebrać wymaganą liczbę podpisów popierających projekt uchwały.

 

Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody śląskiego z dn. 11 października 2018 r. NR NPII.4131.1.511.2018

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.