Rada Gminy Wysokie Mazowieckie (woj. podlaskie) przyjęła uchwałę w sprawie nadania nazwy ulic w miejscowości Brzózki-Falki. Drodze wojewódzkiej przebiegającej przez miejscowość nadano nazwę „Sokołowska”. W poprzednim stanie prawnym istniała jedynie numeracja budynków. Rada uzasadniła podjęcie uchwały zapewnieniem numeracji porządkowych nieruchomości oraz bezpieczeństwa mieszkańców, umożliwiając precyzyjną lokalizację nieruchomości dla służb porządkowych.

Skargę w tym zakresie wnieśli mieszkańcy i przedsiębiorcy prowadzący biznesy przy drodze, której dotyczyła zmiana. Zarzucili radnym nieskonsultowanie z nimi wprowadzonej zmiany oraz narażanie ich na niepotrzebne koszty związane z aktualizacją danych w dokumentach urzędowych. W odpowiedzi na skargi, gmina wyjaśniła, że konsultacje się odbyły, a wprowadzenie zmian wynikało również z konieczności modernizacji ewidencji gruntów i budynków.

Czytaj też: Uchwały rady gminy w sprawach nazw ulic i placów >>>
Przeczytaj także:

 

Konsultacje: albo wcale albo zgodnie z prawem

Sąd uwzględnił wniesione skargi.  Wyjaśnił, że nadanie nazwy ulicy należy do istotnych zagadnień mających wpływ na funkcjonowanie społeczności lokalnej. W związku z tym celowe jest przeprowadzenie w tej sprawie konsultacji społecznych. Jednak, wobec wątpliwości natury prawnej co do takiego obowiązku, samo nieprzeprowadzenie konsultacji w takiej sprawie trudno traktować jako uchybienie skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności uchwały. Wymogu takiego nie da się z całą pewnością wywieść z treści art. 5a ustawy o samorządzie gminnym, która w tych sprawach wprowadza jedynie konsultacje fakultatywne. Nie oznacza to jednak obniżenia rangi znaczenia konsultacji społecznych w procesie podejmowania uchwał w sprawie nazw ulic i placów. W każdym przypadku, zaniechanie przez organ gminy przeprowadzenia konsultacji wymaga podania (w uzasadnieniu uchwały) przyczyny, z powodu której nie skonsultował uchwały ze społecznością.

Czytaj też: Obligatoryjne konsultacje społeczne dotyczące organizacji i ustroju jednostek samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem gminy >>>

W tej sprawie, gmina faktycznie przeprowadziła konsultacje przed podjęciem skarżonej uchwały, ale w sposób nieprawidłowy. Biorąc pod uwagę, że w sprawie nadania nazwy ulicy są one dobrowolne, gmina która decyduje się je przeprowadzić powinna to uczynić w sposób zgodny z prawem, w szczególności, z poszanowaniem praw wszystkich mieszkańców i podmiotów, których uchwała będzie dotyczyć. Tymczasem w tej sprawie konsultacje przeprowadzono tylko z częścią mieszkańców sołectwa, którego miały dotyczyć zmiany. To właśnie ci mieszkańcy byli skarżącymi w sprawie, a zatem słusznie twierdzili, że nie brali udziału w jakichkolwiek konsultacjach związanych z nadaniem nazw ulic.

WZORY DOKUMENTÓW w LEX:

 

Konsultacje ograniczone tylko do grupy mieszkańców, względem których uchwała w przedmiocie nadania nazwy ulicy bezpośrednio oddziałuje - czy to poprzez zmianę adresu, konieczność wymiany dokumentów czy danych w innych rejestrach stanowi naruszenie zasady równości wobec prawa. Wszyscy mają bowiem konstytucyjne prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Odpowiedzi eksperta w LEX:

Czy można nadać nazwę ulicy drodze, która jest ujęta w planie miejscowym pod drogę publiczną? >

W jaki sposób gmina może nadać nazwę ulicy na drodze, której własność jest na zasadach samoistnego posiadania? >

 

 

Rada gminy Wysokie Mazowieckie, przeprowadzając konsultacje powinna natomiast kierować się celem i rolą konsultacji, aby stanowiły one rzeczywisty instrument uczestnictwa społeczeństwa w rozstrzyganiu ważnej dla niego sprawy. Stosownie do tego, powinna również określić krąg podmiotowy adresatów konsultacji i zasady jej przeprowadzenia.

Czytaj też: Prawotwórczy charakter uchwały o nadaniu nazwy ulicy. Glosa do wyroku WSA z dnia 10 grudnia 2014 r., II SA/Rz 790/14 >

Czytaj też: Zgoda właścicieli gruntów pod drogą wewnętrzną jako warunek nadania lub zmiany jej nazwy. - Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego >

 

Trzeba policzyć ile to będzie kosztować

Sąd zauważył też, że podejmując uchwałę prowadzącą do obciążenia osób fizycznych i prawnych - zwłaszcza podmiotów gospodarczych - kosztami wprowadzenia w życie uchwały, rada powinna wnikliwie rozważyć także tę kwestię. Tymczasem takich rozważań w przedmiotowej sprawie zupełnie zabrakło. Sąd podkreślił, że w wyniku podjętej uchwały, w zakresie nieruchomości skarżących, nie została jedynie nadana nazwa ulicy (w poprzednim stanie prawnym istniała jedynie numeracja budynków), ale uległy też zmianie granice miejscowości.

Przepis art. 18 ust. 2 pkt 13 u.s.g. stanowi tymczasem przepis kompetencyjny wyłącznie w przedmiocie nadania/zmiany nazwy ulicy, ale już nie zmiany przynależności poszczególnych nieruchomości do danej miejscowości. W tym zakresie, część kwestionowanej uchwały została podjęta bez wskazania podstawy prawnej. Na taką ocenę uchwały nie mogła mieć też wpływu, podnoszona przez organ w odpowiedzi na skargę okoliczność, że system informatyczny nie pozwalał dotychczas na właściwe przypisanie adresów mieszkańców.

Zdaniem sądu, to system informatyczny, z którego korzysta gmina powinien być dostosowany do nietypowej sytuacji prawnej, w której znajdują się nieruchomości skarżących (przypisanych adresowo do innej miejscowości, mimo położenia w obszarze ewidencyjnym tej miejscowości) a nie odwrotnie.

Wyrok WSA w Białymstoku z 13 grudnia 2022 r. II SA/Bk 551/22

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.