W ramach przeprowadzonej kontroli w gminach, NIK stwierdziła m.in., że plan gospodarki odpadami nie zawierał harmonogramu realizacji przedsięwzięć oraz został przyjęty z pominięciem postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Ponadto NIK zwróciła uwagę, iż w programie ochrony środowiska ujęto zadania nienależące do kompetencji gminy, za których realizację gmina nie mogła być odpowiedzialna. W obu dokumentach, nie wskazywano też wskaźników/mierników realizacji celów strategicznych, co utrudniało dokonanie oceny ich wdrożenia. W dodatku dokumenty te nie były aktualizowane.

W niektórych gminach NIK stwierdziła, iż w przypadku planu gospodarki odpadami nie zrealizowano określonych w nim założeń funkcjonowania systemu monitorowania gospodarki odpadami, który przewidywał przekazanie radzie miejskiej i zarządowi powiatu sprawozdań z realizacji programu w terminie do 31 marca 2007 r., a kolejnego, za lata 2007-2008, do 31 marca 2009 r. Sprawozdanie przygotowane zostało dopiero w marcu 2010 r. i obejmowało lata 2008-2009. Ponadto plan gospodarki odpadami nie był aktualizowany. W trakcie kontroli NIK stwierdziła, również, że wykaz, o którym mowa w art. 21 ust. 2 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, nie był prowadzony na bieżąco i nie zawierał danych o wszystkich dokumentach. W ocenie NIK było to postępowanie nierzetelne, które utrudniało społeczeństwu dostęp do informacji, a tym samym pośrednio możliwość uczestnictwa społeczeństwa w zarządzaniu środowiskiem na terenie gminy.


Kolejną nieprawidłowością stwierdzoną przez Izbę, był brak sporządzenia raportu z wykonania programu ochrony środowiska oraz sprawozdania z realizacji planu gospodarki odpadami oraz brak bieżącej i pełnej wiedzy o liczbie gospodarstw domowych objętych zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych na podstawie umów zawartych na ich odbiór. Brak też było zbiorczych danych o ilości nieczystości płynnych. Kontrola NIK wykazała, że przygotowywane przez urząd informacje zbiorcze o masie zebranych odpadów komunalnych oraz sposobie ich zagospodarowania, nie odzwierciedlały stanu faktycznego.

W jednej z gmin NIK stwierdziła, iż kontrola 20 z 719 decyzji w sprawie zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów, wykazała brak działań urzędu w celu wyegzekwowania opłaty w kwocie 13.296,67 zł. Ponadto stwierdzono brak wewnętrznych procedur regulujących monitorowanie wpływu opłat za usunięcie drzew i krzewów. Z 10 badanych postępowań, przeprowadzonych przez urząd w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, tylko w jednym przypadku zastosowano obowiązek sporządzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

W ramach kontroli Izba stwierdziła również, iż w niektórych gminach nie wdrożono systemu zbiórki odpadów komunalnych niebezpiecznych, ponieważ nie znaleziono odbiorcy odpadów tego typu. 18% domów jednorodzinnych nie wyposażono w kompostowniki, ponieważ tona odpadów składowanych na wysypisku była tańsza od tony odpadów przekazywanych do kompostowni. Nie wybudowano stacji przeładunkowej odpadów wraz z instalacją energetycznego wykorzystania odpadów zawierających biomasę z braku środków finansowych oraz chętnych do realizacji zadania wśród ościennych gmin.

Po zakończeniu kontroli NIK wniosła między innymi o podjęcie prac nad aktualizacją programu ochrony środowiska oraz planu gospodarki odpadami, w tym uzupełnienie planu o harmonogram realizacji przedsięwzięć oraz zapewnienie przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko opracowywanych i aktualizowanych dokumentów tego wymagających.