Z ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa wynika, że świadczenie emerytalne dla sołtysa przysługuje osobie, która spełnia łącznie trzy warunki:

1) pełniła funkcję sołtysa przez okres co najmniej 7 lat, bez względu na liczbę kadencji

  • w przypadku kobiet – 60 lat,
  • w przypadku mężczyzn – 65 lat.

Przy czym przy ustalaniu okresu pełnienia funkcji sołtysa nie jest wymagane zachowanie ciągłości pełnienia tej funkcji.  A do okresu pełnienia funkcji wlicza się również okres pełnienia funkcji sołtysa przed 1989 r.

3) Nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa.

Sprawdź w LEX: Czy dla przewodniczącego samorządu mieszkańców miasta przysługuje świadczenie z tytułu pełnienia funkcji sołtysa?​ > 

 

Świadczenie przyznawane na wniosek

Świadczenie przyznawane jest na wniosek osoby uprawnionej. Wzór wniosku ustalił rozporządzeniem minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej. We wniosku trzeba podać:

1)     dane wnioskodawcy:

  • a)     imię (imiona) oraz nazwisko,
  • b)     datę urodzenia,
  • c)     numer PESEL, a w przypadku, gdy nie nadano tego numeru – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość,
  • d)     adres miejsca zamieszkania,
  • e)     adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres miejsca zamieszkania;

2)     wskazanie sposobu wypłaty świadczenia wraz z podaniem danych niezbędnych do jego wypłaty;

3)     podpis wnioskodawcy.

Zobacz wzór dokumentu: Wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa >

Wnioskodawca musi też dołączyć do wniosku:

  1. zaświadczenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego dla sołectwa, w którym wnioskodawca pełnił funkcję sołtysa, potwierdzające okres pełnienia tej funkcji,
  2. oświadczenie wnioskodawcy o niekaralności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa.

Sprawdź w LEX: Jak powinno wyglądać zaświadczenie wydawane przez wójta gminy z ustawą o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa? >

 

Gdy w urzędzie nie ma danych

Może się jednak zdarzyć, że organ gminy nie będzie dysponował danymi potwierdzającymi okres pełnienia przez wnioskodawcę funkcji sołtysa. Wówczas wójt, burmistrz, prezydent wyda postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia, ze względu na brak danych potwierdzających okres pełnienia funkcji. Postanowienie należy dołączyć do wniosku o przyznanie świadczenia.

W takim przypadku wnioskodawca musi dołączyć do wniosku pisemne oświadczenie o pełnieniu funkcji sołtysa, przez okres wymagany przepisami ustawy, potwierdzony pisemnymi oświadczeniami złożonymi przez co najmniej 3 osób zamieszkujących w sołectwie w czasie, w którym wnioskodawca pełnił w nim funkcję sołtysa.

Czytaj w LEX: Łączenie mandatu radnego gminy z funkcją sołtysa. Dylematy prawno-etyczne >>

Oświadczenia składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń w oddziale regionalnym albo placówce terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego właściwych ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.

Świadczenie przyznaje w drodze decyzji i wypłaca Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Decyzja jest wydawana w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o jego przyznanie. Świadczenie przysługuje od miesiąca, w którym został złożony wniosek o jego przyznanie.

Świadczenie należne za okres do dnia wydania decyzji o przyznaniu tego świadczenia jest wypłacane w terminie określonym w tej decyzji, a za kolejne miesiące – do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego. Prawo do świadczenia ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.

Sprawdź w LEX: Czy wójt może upoważnić pracownika do wydania zaświadczenia potwierdzającego pełnienie w danym okresie przez daną osobę funkcji sołtysa? >

Środki odwoławcze od decyzji Prezesa KRUS

Od decyzji przyznającej prawo do świadczenia oraz od decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia stronie przysługuje prawo do wniesienia:

  •  wniosku do jednostki, która wydała decyzję, o ponowne rozpatrzenie sprawy, na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego lub
  • do wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy osoba odwołująca się może złożyć w terminie 14 dni od otrzymania decyzji, a skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego – w terminie 30 dni od otrzymania decyzji.

Świadczenie co roku waloryzowane

Ustaw określa, że świadczenie wynosić będzie 300 zł miesięcznie i co roku będzie waloryzowane z urzędu. W 2024 roku wynosi 336,26 zł. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację, przez wskaźnik waloryzacji, o którym mowa w art. 89 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Co roku kwotę waloryzacji prezes KRUS będzie ogłaszał w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski". 

Świadczenie sołecka nie obniża świadczenia uzupełniającego

Ustawa z 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji , która wejdzie w życie 17 września reguluje, że wnioski już złożone przez sołtysów, które nie zostały rozpatrzone będą rozpatrywane na podstawie już nowych przepisów, bez konieczności ponownego składania wniosku. Dodatkowo nowela reguluje, że świadczenie pobierane z tytułu pełnienia funkcji sołtysa ma nie powodować obniżenia świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Czytaj w LEX: Problematyka ustalania wysokości diet radnych i sołtysów >>

Sprawdź w LEX: Czy wydanie zaświadczenia przez wójta, potwierdzające okres pełnienia funkcji sołtysa podlega opłacie skarbowej? >