Jesteśmy SP ZOZ-em. Naszym podmiotem tworzącym jest gmina.
Czy w związku z ustawą o działalności leczniczej musimy dokonać zmiany regulaminu organizacyjnego i czy musi on być zatwierdzony przez radę gminy?

Czy w świetle ustawy o działalności leczniczej należy rozwiązać umowę z kierownikiem i rozpisać nowy konkurs, po którym kierownik zostanie zatrudniony na czas określony?

Czy w momencie osiągnięcia po raz pierwszy ujemnego wyniku finansowego należy się spodziewać procedur przewidzianych w ustawie?

Odpowiedź

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654) - dalej u.dz.l. podmiot wykonujący działalność leczniczą powinien dostosować swoją działalność do przepisów nowej ustawy, w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. W tym celu powinien m.in. dokonać stosownych zmian w regulaminie organizacyjnym (zwanym dotychczas regulaminem porządkowym), tak aby odpowiadał on wymogom określonym w art. 24 u.dz.l. Regulamin organizacyjny nadaje kierownik podmiotu leczniczego i nie musi uzyskiwać w tym celu zatwierdzenia przez podmiot tworzący.

Ustawa o działalności leczniczej nie wprowadza obowiązku rozpisywania nowych konkursów na stanowisko kierownika, pod warunkiem jednak, iż dotychczasowa osoba spełnia wszelkie warunki, jakie ustawa stawia kierownikom podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcą. W razie wystąpienia ujemnego wyniku finansowego w SP ZOZ-ie, podmiot tworzący obowiązany jest pokryć ujemny wynik za rok obrotowy objęty sprawozdaniem finansowym w terminie 3 miesięcy od zatwierdzenia tego sprawozdania, bądź w przeciwnym razie podjąć decyzję o zmianie formy organizacyjno-prawnej albo o likwidacji SP ZOZ-u – niezależnie od tego, czy ujemy wynik finansowy pojawił się po raz pierwszy czy też utrzymuje się od kilku lat.

Uzasadnienie

Zgodnie z ustawą o działalności leczniczej, podmiot wykonujący działalność leczniczą musi posiadać regulamin organizacyjny, podczas gdy ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) – dalej: u.z.o.z. nakazywała posiadanie regulaminu porządkowego. Poza samym nazewnictwem zmienił się przede wszystkim zakres regulacji jaki musi znaleźć się w regulaminie oraz tryb nadawania regulaminu w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcą (dawnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej).

Nowy zakres przedmiotowy regulaminu powoduje konieczność dostosowania starych aktów do wymagań ustawy o działalności leczniczej. Zgodnie z art. 23 u.dz.l. , regulamin organizacyjny powinien określać sprawy dotyczące sposobu i warunków udzielania świadczeń zdrowotnych. To co odróżnia go od dotychczasowego regulaminu porządkowego, to konieczność zawarcia w nim regulacji dotyczących m.in. struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, rodzaju wykonywanej działalności leczniczej i zakresu udzielanych świadczeń, miejsca udzielanych świadczeń, wysokości opłat za udostępnienie dokumentacji medycznej, wysokości opłat za świadczenie inne niż finansowane ze środków publicznych oraz organizację procesu udzielania tych świadczeń, wysokości opłat za przechowywanie zwłok pacjenta jak również sposobu kierowania jednostkami i komórkami przedsiębiorstwa podmiotu (art. 24 u.dz.l. ). Nie ma już natomiast potrzeby określania w regulaminie praw i obowiązków pacjenta jak również obowiązków podmiotu na wypadek śmierci pacjenta, poza określeniem wysokości opłat za przechowywanie zwłok (art. 18a u.z.o.z. ).

Uchwalenie i nadanie regulaminu leży w wyłącznej kompetencji kierownika podmiotu leczniczego. Nie ma on obowiązku uzyskiwania zgody na proponowaną treść regulaminu czy też opiniowania go z innymi organami, w tym także z podmiotem tworzącym. Należy tu jednak podkreślić, iż regulamin powinien być zgodny z postanowieniami statutu (który jest nadawany przez organ tworzący), albowiem kierownik nie powinien ingerować w sferę uprawnień właścicielskich i sprzeciwiać się woli podmiotu tworzącego, wyrażonej w tym statucie.

Co do zasady, ustawa o działalności leczniczej nie nakłada obowiązku rozwiązania umowy z dotychczasowym kierownikiem i przeprowadzania ponownej procedury wyboru zgodnie z nowymi zapisami ustawy. Jednakże stawia ona osobom na stanowisku kierowniczym pewne wymogi, m.in. kierownik musi posiadać wykształcenie wyższe, wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków kierownika, co najmniej pięcioletni staż pracy na stanowisku kierowniczym albo ukończone studia podyplomowe na kierunku zarządzanie i co najmniej trzyletni staż pracy oraz nie może być prawomocnie skazana za przestępstwo popełnione umyślnie (art. 46 ust. 2 u.dz.l. ). Jeśli zatem dotychczasowy kierownik spełnia powyższe warunki to nie ma obowiązku przeprowadzania nowego konkursu na to stanowisko. Jeśli jednak warunki te nie są spełnione, to podmiot leczniczy powinien dostosować swoją działalność do nowych przepisów, najpóźniej do dnia 1 lipca 2012 r. (art. 204 ust. 2 u.dz.l. ).

Ustawa o działalności leczniczej wprowadziła szczególne procedury na wypadek osiągnięcia przez SP ZOZ ujemnego wyniku finansowego (art. 59 u.dz.l. ). Zasadą jest, że SP ZOZ pokrywa swój ujemny wynik finansowy samodzielnie. Jednakże podmiot tworzący może w terminie 3 miesięcy od upływu terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego, pokryć ujemny wynik finansowy za rok obrotowy tego zakładu, objęty sprawozdaniem finansowym. W przypadku niepokrycia ujemnego wyniku finansowego podmiot tworzący w terminie 12 miesięcy od upływu 3-miesięcznego terminu od zatwierdzenia sprawozdania musi zdecydować o zmianie formy organizacyjno-prawnej albo o likwidacji SP ZOZ-u, niezależnie od tego, czy ujemy wynik finansowy pojawił się po raz pierwszy czy też utrzymuje się od kilku lat.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654)
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.)