Pytanie:
Czy gmina może w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego przekazać zadanie (określonego w art. 7 ust. 1 pkt 3 u.s.g.) w zakresie zarządzania odpadami komunalnymi - poprzez bezprzetargowe powierzenie utworzenia i prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych spółce prawa handlowego ze 100% udziałem gminy?
W Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami jednostką realizującą budowę PSZOK jest gmina. Natomiast o środki Z RPO stara się spółka komunalna ze 100% udziałem gminy, która nie może otrzymać dofinansowania bez ww. uchwały.
Odpowiedź:
Gmina w oparciu o art. 9 ust. 1 i art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z 20.12.1996 r. o gospodarce komunalnej dalej u.g.k., może powierzyć własnej spółce prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Powierzenie takie, następuje w drodze uchwały rady gminy i nie stanowi ono udzielenia zamówienia z wolnej ręki, tzw. "in house", o którym mowa w art. 67 ustawy z dnia 29.01.2004 r. - Prawo zamówień publicznych dalej p.z.p.
Uzasadnienie:
Należy wskazać, iż gmina może powierzyć wykonanie zadań własnych, określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym z 8.03.1990 r. dalej u.s.g., własnej spółce prawa handlowego. Wynika to z treści art. 9 ust. 1 i art. 4 ust. 1 pkt 1 u.g.k. Jak wskazuje się w orzecznictwie, "do powierzenia zadań własnych gminy jednostkom organizacyjnym (w tym spółkom) nie jest potrzebna umowa. Podstawą do ich zlecenia będzie bowiem sam akt organu gminy powołujący do życia tę jednostkę i określający przedmiot jej działania. (por. wyrok WSA w Warszawie z dn. 10.11.2005 r. (III SA/Wa 2445/05)). Jeżeli więc dotąd z aktów erekcyjnych spółki, nie wynika, iż przedmiotem jej działania, jest również prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, to zdaniem opiniującego, rada gminy może podjąć uchwałę, o powierzeniu spółce w trybie art. 9 ust. 1 i art. 4 ust. 1 pkt 1 u.g.k., w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 3 u.s.g., prowadzenia w zakresie jej statutowej działalności, punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Tym samym, spółka obejmie swoją statutową działalnością, również prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów.
Należy przy tym zaznaczyć, iż w świetle aktualnego stanowiska UZP "Powierzenie przez gminę takiej spółce wykonywania powyższych zadań (zadań o których mowa w art. 7 ust. 1 u.s.g.), przy założeniu, iż posiada ona cały kapitał zakładowy tej spółki, nie stanowi zamówienia publicznego i nie wymaga zastosowania procedur udzielania zamówień publicznych określonych w ustawie Pzp. Takie działanie gminy mieści się w dopuszczonych prawem granicach zasad i form prowadzenia gospodarki komunalnej ustanowionych w przepisach ustawy o gospodarce komunalnej" (por. opinia UZP dostępna na stronie internetowej: https://www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy/interpretacja-przepisow/opinie-dotyczace-ustawy-pzp/obowiazek-wyboru-wykonawcy-zamowienia-na-konkretna-usluge,-dostawe-lub-robote-budowlana-w-oparciu-o-przepisy-ustawy-pzp-oraz-wylaczenie-tego-obowiazku/zlecanie-przez-gminy-uslug-w-zakresie-zarzadzania-nieruchomosciami-komunalnymi-spolkom-prawa-handlowego-tworzonym-przez-te-gminy-zamowienia-in-house).
Powyższe oznacza, iż powierzenie w opisanej sytuacji spółce prowadzenia punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, nie będzie zakwalifikowane jako udzielenie zamówienia publicznego w rozumieniu p.z.p., a tym samym przepisy tej ustawy nie będą miały w tych okolicznościach zastosowania. Na marginesie, należy tylko wskazać, iż wbrew stanowisku wyrażonemu w pytaniu, uchwała rady gminy w sprawie powierzenia spółce komunalnej prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, nie będzie aktem prawa miejscowego. Przesądza o tym fakt, iż nie ma ona charakteru abstrakcyjności, tj. nie wskazuje na pewne wzorce powtarzalnych postępowań, lecz ma charakter jednorazowy.