Pytanie:
Czy gmina może dofinansować organizację zajmującą się sterylizacją kotów i psów należących do osób prywatnych?
Odpowiedź:
Gmina może udzielić organizacji dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie określonych zadań, zleconych do realizacji jednostkom niezaliczonym do sektora finansów publicznych, np. na dokonywanie kastracji i sterylizacji kotów wolno żyjących, znakowania psów za pomocą elektronicznego mikroprocesora (czipa), prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie odpowiedzialnej i właściwej opieki nad zwierzętami, ich humanitarnego traktowania, propagowania sterylizacji i kastracji oraz znakowania, a także adopcji zwierząt bezdomnych.
Uzasadnienie:
Organizacja, np. fundacja prowadząca działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług sterylizacji i kastracji zwierząt, może otrzymać dotację z budżetu JST. Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Działalność gospodarcza jest jedynie działalnością uboczną, służącą pozyskiwaniu środków finansowych na prowadzenie działalności statutowej. Także taką działalność mogą prowadzić organizacje mające status organizacji pożytku publicznego, pod warunkiem, że jest ona wyłącznie działalnością dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego.
Jeśli więc statutowym celem organizacji jest opieka nad zwierzętami, to nie ma przeszkód w udzieleniu jej dotacji. Także gmina może na podstawie umowy z lecznicą dotować sterylizacje i kastracje kotów wolno żyjących, a także zwierząt mających właścicieli w ramach prowadzonego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy.
Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje:
- zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - art. 221 ust. 1-2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych - dalej u.f.p.
albo
- jeżeli dotyczy innych zadań niż określone w wyżej wymienionej ustawie, w oparciu o postanowienia uchwały organu stanowiącego JST, która powinna określać tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania (art. 221 ust. 4 u.f.p.).
W zależności więc od rodzaju zadania, dotacja będzie przyznana w trybie ustawy o działalności pożytku publicznego lub w trybie określonym przez organ stanowiący JST, zapewniającym jawność postępowania o udzielenie dotacji oraz jej rozliczenia.
Zasadą ogólną dotyczącą wszystkich dotacji celowych z budżetu JST jest obowiązek poprzedzenia przekazania dotacji zawarciem umowy określającej w szczególności:
- wysokość dotacji, cel lub opis zakresu rzeczowego zadania, na którego realizację są przekazywane środki dotacji;
- termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
- termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji oraz
- termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji celowej, z tym że termin ten nie może być dłuższy niż 31 stycznia następnego roku, a w przypadku umieszczenia dotacji w uchwalonym przez organ stanowiący wykazie wydatków niewygasających – nie dłuższy niż 15 dni od dnia określonego w tej uchwale.
Zawarcie umowy nie oznacza, że wszelkie stosunki między podmiotami będą regulowane przez przepisy prawa prywatnego. W ugruntowanym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego podkreśla się bowiem, że w takim przypadku przekazane środki nie tracą swego publicznoprawnego charakteru (np. uchwała składu 7 sędziów NSA z dnia 24 czerwca 2002 r., FPS 6/02, ONSA 2003, nr 1, poz. 8).
